Rolka sztokholmska
, in.
rulon polski
(
szw.
Polska rullen
) ?
gwasz
anonimowego artysty, powstały w pierwszej dekadzie XVII wieku, przedstawiaj?cy tryumfalny wjazd polskiego krola
Zygmunta III
do
Krakowa
z okazji jego mał?e?stwa z
austriack?
arcyksi??niczk?
Konstancj?
, siostr? arcyksi?cia i po?niejszego
cesarza
Ferdynanda II
. Konstancja była drug? ?on? Zygmunta, rodzon? siostr? zmarłej siedem lat wcze?niej
Anny Habsbur?anki
.
Kolorowy
gwaszem
namalowany jest na rolce papieru szeroko?ci 27 cm, z ktorej zachował si? odcinek długo?ci 16,09 m. Anonimowy artysta, uto?samiany przez niektorych historykow z
nadwornym malarzem
krolewskim
Baltazarem Gebhardem
, uwiecznił tryumfalny wjazd krolewskiego orszaku, ktory odbył si? 4 grudnia 1605 r. w Krakowie. Oprocz postaci nowo?e?cow przedstawia tak?e dwor krolewski,
szlacht? polsk?
oraz polskie wojsko, w tym m.in. do?? rzadkie wizerunki
husarzy
. Rolka jest zapisem wydarzenia sporz?dzonym na podstawie notatek mistrza ceremonii ?ci?le okre?laj?cego porz?dek pochodu
[1]
.
Rulon stanowił cz??? prywatnej kolekcji polskiego krola, zanim został zrabowany wraz z innymi łupami podczas
najazdu Szwedow na Polsk?
. Po zaj?ciu Warszawy dnia 30 sierpnia 1655 roku specjalnie wyszkolone oddziały w armii szwedzkiej, zajmuj?ce si? rabunkiem, ukradły po?rod innych polskich dzieł sztuki tak?e zrolowany sztych. Nast?pnie przez setki lat spoczywał on zapomniany w
Livrustkammaren
?
zbrojowni
krolewskiej w
Sztokholmie
.
W roku 1961 zainteresowali si? nim polscy badacze, planuj?c z pocz?tkiem roku 1966 wspolne polsko-szwedzkie wydanie historycznej pami?tki w formie
ksi??ki
. Pomimo tego, ?e w spraw? zaanga?ował si? rownie? kustosz zbrojowni krolewskiej w Sztokholmie, dr Brynolf Hellner, do publikacji nie doszło.
W 1969 rolka sztokholmska została przekazana jako depozyt do
Muzeum Narodowego w Warszawie
[2]
. W kwietniu 1974 przebywaj?cy z oficjaln? wizyt? w Polsce premier Szwecji
Olof Palme
ofiarował j? odbudowywanemu
Zamkowi Krolewskiemu w Warszawie
[3]
. Jest to jeden z niewielu wywiezionych przez Szwedow
polonikow
, ktory powrocił do kraju.
Pod koniec lat 80. XX wieku podj?to decyzj? o podziale zabytku na 39 pojedynczych arkuszy w miejscach, w ktorych były sklejone w długi pas
[2]
. Z powodu luki w banderolach z numerami mi?dzy 15 a 24 istnieje hipoteza, ?e mo?e brakowa? długiego odcinka rolki
[2]
.
Rolka sztokholmska jest przechowywana na
Zamku Krolewskim w Warszawie
. Z powodu wra?liwo?ci na ?wiatło jest pokazywana bardzo rzadko i na krotko (po raz ostatni w 2002 i 2019 roku)
[2]
. Nie jest ju? tak?e wypo?yczana za granic?
[2]
.
- ↑
Jerzy S. Majewski
.
Krolewski orszak na rolce
. ?Stolica”, s. 45, stycze??luty 2019.
- ↑
a
b
c
d
e
Tomasz Urzykowski.
Krolewski komiks ?lubny
. ?Gazeta Stołeczna”, s. 11, 11 lutego 2019.
- ↑
Kronika wydarze? w Warszawie 1 IV?30 VI 1974
. ?
Kronika Warszawy
”. 4 (20), s. 139, 1974.
- Zdzisław ?ygulski jun.:
Bro? w dawnej Polsce
. Warszawa: PWN, 1982.
ISBN
83-01-02515-8
.
brak strony w ksi??ce
- M. Gutkowska-Rychlewska:
Historia ubiorow
. Wrocław: 1968.
brak strony w ksi??ce