Rok zwrotnikowy ( tropikalny , tropiczny , słoneczny ) ? czas pomi?dzy dwoma kolejnymi przej?ciami Sło?ca przez punkt rownonocy wiosennej ( punkt Barana ). Wskutek zjawiska precesji punkt Barana przesuwa si? o około 50 sekund łuku na rok wzgl?dem gwiazd w kierunku przeciwnym do pozornego ruchu Sło?ca po ekliptyce i dlatego rok zwrotnikowy jest krotszy od gwiazdowego (w roku 2000 ro?nica wynosiła 20,409 minuty, w 1900 ? 20,4).

Czas mierzony pomi?dzy ro?nymi punktami ma inn? warto??. Wybieraj?c jako punkt startowy rownonoc wiosenn?, otrzymamy rok rownonocy wiosennej. U?redniaj?c pomiary po wszystkich czterech kardynalnych punktach ( rownonoc wiosenna , przesilenie letnie , rownonoc jesienna i przesilenie zimowe ), otrzymamy ?redni rok zwrotnikowy.

Słowo ?tropikalny” (?tropiczny”) pochodzi od greckiego ?tropos” ( τρ?πο? ), oznaczaj?cego ?zwrot”. Zwrotniki Raka i Kozioro?ca wyznaczaj? graniczne szeroko?ci geograficzne, gdzie Sło?ce mo?e znajdowa? si? w zenicie .

Rok zwrotnikowy wyznacza cykl zmian por roku .

Bie??ca warto?? ?rednia [ edytuj | edytuj kod ]

Ostatnia warto?? ?rednia roku zwrotnikowego w chwili J2000.0 (1 stycznia 2000, 12:00 TT ), zgodnie z niekompletnym rozwi?zaniem analitycznym Xaviera Moissona ^[1] , wynosi:

365,242 190 419 dni SI

Starsza warto?? zgodnie z kompletnym rozwi?zaniem opisanym przez Meeusa wynosiła:

365,242 189 670 dni SI.

Ze wzgl?du na zmiany w szybko?ci precesji oraz orbity Ziemi, wyznaczono stał? poprawk? w długo?ci roku zwrotnikowego. Liniowy składnik wielomianu wynosi:

ro?nica w dniach = ?0,000 000 061 62 × a dnia ( a w latach julia?skich od J2000.0),

lub około 5 ms w ci?gu roku, co oznacza, ?e 2000 lat temu rok zwrotnikowy był o 10 sekund dłu?szy.

Uwaga: wszystkie u?yte na niniejszej stronie wzory dostosowane s? do długo?ci dnia wynosz?cej dokładnie 86400 sekund SI. a mierzone jest w latach julia?skich (365,25 dnia) od epoki J2000.0. Skal? czasu jest Czas ziemski (ang. Terrestrial Time), bazuj?cy na zegarach atomowych (poprzednio u?ywany był czas efemeryczny , ro?ni?cy si? od czasu uniwersalnego , zwi?zanego z nieprzewidywalnymi odchyłkami w ruchu obrotowym Ziemi. Mała, ale akumuluj?ca si?, ro?nica (oznaczana ΔT) jest istotna dla oblicze? odnosz?cych si? do czasu obserwowanego z Ziemi, np. według kalendarzy i historycznych obserwacji (np. za?mie?).

Ro?ne długo?ci [ edytuj | edytuj kod ]

W zale?no?ci od wybranego punktu odniesienia, długo?? roku zwrotnikowego ro?ni si?. Powodem jest nało?enie si? dwoch zjawisk: wła?ciwie stała warto?? precesji oraz zmienna pr?dko?? obiegu Ziemi w ci?gu roku. Ziemia w pobli?u peryhelium swojej orbity (obecnie około 3-4 stycznia) porusza si? najszybciej. Mierz?c czas od przesilenia zimowego (około 21-22 grudnia), a zatem blisko peryhelium , rok tropikalny b?dzie dłu?szy od ?redniego.

Podobnie, obieraj?c za punkt odniesienia przesilenie letnie, kiedy Ziemia porusza si? wolniej ni? ?rednio, zmierzony rok b?dzie krotszy od ?redniego. Punkty rownonocy s? po?rodku i w chwili obecnej rok mierzony wzgl?dem nich jest znacznie bli?szy warto?ci ?redniej.

Aktualne długo?ci roku zwrotnikowego oraz ich roczne zmiany, w zale?no?ci od obranego punktu odniesienia:

?redni? powy?szych czterech warto?ci jest 365,2422 dni SI (?redni rok zwrotnikowy). Warto?? ?rednia maleje, co oznacza, ?e lata staj? si? coraz krotsze (mierz?c ich długo?? w sekundach). Ponadto, dni staj? si? powoli coraz dłu?sze, mierz?c rownie? w sekundach, zatem liczba dni w roku rownie? spada.

Ro?nice pomi?dzy ro?nymi typami lat s? relatywnie niskie (w obecnej konfiguracji orbitalnej Ziemi). Dla przykładu: na Marsie ro?nice te s? o rz?d wi?ksze: rok rownonocy wiosennej = 668,5907 dni marsja?skich ( soli ), rok letniego przesilenia = 668,5880 soli, rok rownonocy jesiennej = 668,5940 soli, rok zimowego przesilenia = 668,5958 soli, podczas gdy rok zwrotnikowy ma długo?? 668,5921 soli ^[2] . Dzieje si? tak ze wzgl?du na wi?ksz? ekscentryczno?? orbity Marsa.

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

• Rok

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]