한국   대만   중국   일본 
Resztki po?niwne ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Resztki po?niwne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Soja uprawiana na polu z pozostało?ciami po uprawie kukurydzy
Resztki po?niwne po zbiorze kukurydzy przez kombajn

Resztki po?niwne , resztki pozbiorowe ? pozostało?ci po zbiorze ro?lin uprawnych na polu. W zale?no?ci od gatunku ro?liny s? to korzenie, rozdrobniona słoma , odpady z młocki kombajnu, ziarno wykruszone podczas koszenia, niezebrane przez maszyny bulwy i korzenie ro?lin, li?cie. Pozostawione na polu pełni? ? z punktu widzenia uprawy ? zarowno po?yteczn?, jak i szkodliw? rol? [1] . Niektore z nich s? z pola wywo?one, np. w celu u?ycia ich jako pokarmu dla zwierz?t, słomy na ?ciołk? w oborach, po?niej znow wraz z nawozem zwierz?cym wracaj? na pole [2] .

Korzy?ci z resztek po?niwnych [ edytuj | edytuj kod ]

  • Polepszenie jako?ci gleb . Pozostawione na polu resztki po?niwne s? dla gleby ?rodłem składnikow pokarmowych . Poprawiaj? struktur? gleby, zwi?kszaj? w niej zawarto?? materii organicznej, poprawiaj? kiełkowanie nasion traw i koniczyny, zwi?kszaj? aktywno?? d?d?ownic i drobnoustrojow, poprawiaj? retencj? fosforu, zwi?kszaj? dost?pno?? składnikow od?ywczych [2] .
  • Zmniejszona erozja gleb . Pozostawione na polu resztki po?niwne zwi?kszaj? tak?e warstw? ochronn? gleby i zmniejszaj? jej erozj? wodn? i wietrzn? [2] .
  • Poprawa infiltracji wody i wzrostu ro?lin . Resztki po?niwne ulepszaj?c struktur? gleby mog? poprawi? przenikanie i utrzymywanie w niej wody. Szczegolnie jest to wa?ne w klimacie suchym. Poprawiaj?c pulchno?? gleby resztki ro?linne wpływaj? na lepszy rozwoj systemu korzeniowego i lepszy wzrost ro?lin. Ta cecha jest szczegolnie istotna w klimacie wilgotnym [2] .
  • Inne korzy?ci . Resztki po?niwne zmniejszaj? emisj? z gleby tlenkow azotu i amoniaku oraz ograniczaj? straty azotu i fosforu w glebie. Efekt zale?y od stosunku w?gla do azotu w tych resztkach [2] .
  • Zwi?kszenie plonu . Zalety resztek po?niwnych powoduj? w sumie wzrost plonow [2] .

Negatywne skutki pozostawiania resztek po?niwnych [ edytuj | edytuj kod ]

Resztki po?niwne s? ?rodłem patogenow wielu chorob ro?lin , cz?sto bardzo trudnych, lub wr?cz niemo?liwych do zwalczania. Pozostawienie w glebie resztek po?niwnych jest bezpieczne, je?li nie były one pora?one chorobami, nie odgrywa te? roli, je?li stosuje si? odpowiedni płodozmian , to znaczy przez okre?lony dla danego patogenu czas nie uprawia si? na polu tej samej ro?liny. W tym czasie grzybnia i przetrwalniki patogenu wygin?. Dla wi?kszo?ci patogenow wystarcza płodozmian trzyletni, jednak dla niektorych jest znacznie dłu?szy, np. dla raka ziemniaka wynosi 6 lat. Niektore patogeny, np. z rodzaju Fusarium mog? w glebie przetrwa? na ro?linach i resztkach ro?linnych wielu gatunkow. Gł?bokie przyorywanie resztek po?niwnych jest jednym z najcz??ciej stosowanych sposobow uniemo?liwienia tym patogenom pora?ania ro?lin. W zale?no?ci od gatunku patogenu i uprawianej ro?liny skuteczno?? tego jest ro?na. Czasami wystarcza to do ich unieszkodliwienia, czasami tylko zmniejsza nat??enie choroby, czasami jest nieskuteczne. Z tego wzgl?du, je?li uprawa pora?ona była jakimi? patogenami ro?linnymi, zaleca si? usuwanie z pola resztek po?niwnych i niszczenie ich. Wolno je kompostowa? tylko pod warunkiem, ?e proces kompostowania b?dzie trwał tak długo, a? patogeny wygin? [1] .

Resztki po?niwne mog? zwi?kszy? utrat? azotanow i tlenkow azotu z gleby wskutek zwi?kszonego ich wymywania. Z tego wzgl?du resztki z du?? ilo?ci? azotu (np. resztki po uprawie burakow cukrowych i warzyw kapustnych) powinny by? usuwane, ale dodatek do nich słomy lub włokien mineralnych mo?e temu procesowi zapobiec [2] .

Sposoby zagospodarowania resztek po?niwnych [ edytuj | edytuj kod ]

  • pozostawienie ich na polu, zamiast usuni?cia lub spalenia;
  • usuni?cie z pola, przetworzenie (np. poprzez kompostowanie ) i ponowne rozrzucenie na polu;
  • usuni?cie z pola, przetworzenie i ponowne rozrzucenie na innym polu [2] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b Selim   Kryczy?ski , Zbigniew   Weber (red.), Fitopatologia. Podstawy fitopatologii , t. 1, Pozna?: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Le?ne, 2010, ISBN  978-83-09-01063-0 .
  2. a b c d e f g h Zarz?dzanie resztkami po?niwnymi: zwi?kszanie zawarto?ci materii organicznej w glebie i ograniczanie erozji gleb [online], SmartSoil [dost?p 2022-11-02] .