Zobacz te?: inne znaczenia .

Reichstag w j?zyku niemieckim ma kilka znacze?:

• historycznie oznaczał zgromadzenie przedstawicieli w Niemczech (ale tak?e w innych krajach):
  • 1495 do 1806: Sejm Rzeszy ? zgromadzenie wasali cesarskich ?wi?tego Cesarstwa Rzymskiego ( I Rzeszy lub Starej Rzeszy ), stanowi?ce do pewnego stopnia w ustroju feudalnym przeciwwag? do centralnej władzy cesarza ,
  • 1867 do 1871: zgromadzenie przedstawicielskie w Zwi?zku Połnocnoniemieckim ,
  • 1871 do 1918: parlament Cesarstwa Niemieckiego (II Rzeszy) ,
  • 1919 do 1945: parlament Republiki Weimarskiej i III Rzeszy .
• jako forma skrocona od pełnego wyra?enia niem.   Reichstagsgebaude , budynek Reichstagu , uko?czony 5 grudnia 1894, od 1998 po odbudowie i przebudowie budynku (arch. Norman Foster ) oraz przeniesieniu stolicy kraju z Bonn do Berlina ponownie siedziba parlamentu RFN ( Bundestag ) (po po?arze Reichstagu w 1933 r. siedzib? parlamentu III Rzeszy był budynek Opery Krolla ).

Parlament Zwi?zku Połnocnoniemieckiego (1867?1871) [ edytuj | edytuj kod ]

Wybrany na mocy konstytucji Zwi?zku Połnocnoniemieckiego , 12 lutego 1867 roku. Reichstag (Sejm Rzeszy) był drug? obok Rady Zwi?zkowej ( Bundesrat ) izb? parlamentu. Sejm Rzeszy realizował kompetencje ustawodawcze i ratyfikował umowy mi?dzynarodowe . Wi?kszo?? ustaw uchwalanych przez Reichstag musiała by? zatwierdzana przez Rad? Zwi?zkow?, ktora tak?e wydawała rozporz?dzenia do ustaw uchwalonych przez Reichstag. Zwraca uwag? fakt, i? w kompetencji Sejmu Rzeszy nie figurowały sprawy wojskowe. Reichstag był wybierany w głosowaniu powszechnym, bezpo?rednim i jawnym przez m??czyzn, ktorzy uko?czyli 25. rok ?ycia. Przestał istnie? po zjednoczeniu Niemiec w 1871 roku .

Parlament Cesarstwa Niemieckiego (1871?1918) [ edytuj | edytuj kod ]

Reichstag (Sejm Rzeszy) ustanowiony został na mocy Konstytucji Cesarstwa Niemieckiego nadanej 16 kwietnia 1871 roku. Był drug?, obok Rady Zwi?zkowej ( Bundesrat ), izb? parlamentu Cesarstwa Niemieckiego (II Rzeszy). Wybierany był w drodze wyborow powszechnych i rownych na trzyletni? kadencj?. Parlament razem z Rad? Federaln? uchwalał bud?et i ustawy. Rol? parlamentu Rzeszy w jej systemie politycznym mo?na porowna? do roli Izby Reprezentantow w systemie politycznym Stanow Zjednoczonych. Posiadał inicjatyw? ustawodawcz?.

Prezydenci Niemieckiego Reichstagu [ edytuj | edytuj kod ]

• 
  Eduard von Simson
• 
  Max von Forckenbeck  (inne j?zyki)
• 
  Konstantin Fehrenbach

Posłowie polscy w Reichstagu [ edytuj | edytuj kod ]

Liczba posłow narodowo?ci polskiej w Reichstagu w latach 1871?1912 wahała si? od 13 do 20, byli oni skupieni w Kole Polskim .

Parlament Republiki Weimarskiej i III Rzeszy (1919?1945) [ edytuj | edytuj kod ]

Powołany jako ni?sza, obok Rady Rzeszy , izba parlamentu na mocy tzw. Konstytucji weimarskiej . Reichstag składał si? z posłow wybranych przez narod w ilo?ci proporcjonalnej do ludno?ci danego kraju , lecz ich liczba nie mogła przekroczy? 40%. Prawa wyborcze posiadali m??czy?ni i kobiety, a cenzus wieku obni?ono do 20. roku ?ycia. Miał obowi?zek zbierania si? minimum raz w roku, na ??danie Prezydenta Rzeszy lub 1/3 posłow. Jego kadencja trwała 4 lata, przy czym mogł zosta? rozwi?zany przez Prezydenta Rzeszy, jednak tylko jeden raz z tego samego powodu . Posiadał inicjatyw? ustawodawcz?, jak i wyznaczał kierunek polityce rz?du, ktory kontrolował ^[1] . Od 1920 do 1930 r. Reichstag obradował przez ?rednio sto dni w roku. Pomi?dzy pa?dziernikiem 1930 r. a marcem 1931 r. pracował przez pi??dziesi?t dni; potem, a? do wyborow w lipcu 1932 r. zbierał si? jedynie przez dalsze dwadzie?cia cztery dni. Od lipca 1932 r. do lutego 1933 r. w ci?gu sze?ciu miesi?cy zgromadził si? na zaledwie trzy dni ^[2] . Po po?arze w nocy z 27 na 28 lutego 1933 Prezydent Rzeszy Paul von Hindenburg wydał 28 lutego 1933 dekret ?O ochronie narodu i pa?stwa” (niem. Verordnung zum Schutz von Volk und Staat ), faktycznie zawieszaj?cy prawa obywatelskie i Konstytucj? Republiki Weimarskiej. 23 marca 1933, przy absencji aresztowanych posłow komunistycznych i socjaldemokratycznych, Reichstag przyj?ł wi?kszo?ci? konstytucyjn? ? Ustaw? o pełnomocnictwach ” (niem. Ermachtigungsgesetz ), oznaczaj?c? w praktyce przekazanie pełni władzy Adolfowi Hitlerowi , gdy? ta ustawa konstytucyjna pozwalała rz?dowi Hitlera na uchwalanie ustaw bez wzgl?du na brzmienie Konstytucji i bez konieczno?ci uzyskiwania ka?dorazowej zgody Reichstagu ^[3] . Od tego momentu rola Reichstagu została zminimalizowana, a po zakazie tworzenia partii innych ni? NSDAP (14 lipca) i kolejnych ?wyborach” w listopadzie 1933 , w ktorych startowała wył?cznie NSDAP, zbierał si? coraz rzadziej ^[4] , nie przeprowadzał ?adnych debat i uchwalił ? przez aklamacj? ? tylko kilka ustaw: 15 wrze?nia 1935 ? tzw. ustawy norymberskie , 30 stycznia 1937 ? o przedłu?eniu ustawy o pełnomocnictwach do 1 kwietnia 1941, 30 stycznia 1939 ? o przedłu?eniu ustawy o pełnomocnictwach do 10 maja 1943 ^[5] , 1 wrze?nia 1939 ? o wcieleniu Wolnego Miasta Gda?ska do III Rzeszy . Nazywano go najdro?szym chorem ?wiata . Ostatni raz zebrał si? 26 kwietnia 1942 uchwalaj?c wyposa?enie Hitlera w pełni? władzy s?dowej bez jakichkolwiek ogranicze? wynikaj?cych z obowi?zuj?cych przepisow prawnych ^[6] .

Budynek Reichstagu [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Gmach parlamentu Rzeszy w Berlinie .

Reichstag, a oficjalnie Plenarbereich Reichstagsgebaude , jest siedzib? niemieckiego Bundestagu . Zbudowany został w barokowym stylu na podstawie planow architekta Paula Wallota w latach 1884?1894. Do 1918 roku znajdował si? tu Reichstag II Rzeszy. W 1933 r. budynek został prawie całkowicie zniszczony w po?arze . W latach 60. XX w. został odbudowany w nowej formie i ponownie przebudowany w okresie 1991?1999.

  Zobacz te?: Po?ar Reichstagu .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

• Landtag
• Paul-Lobe-Haus

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz hasło Reichstag w Wikisłowniku

• Bundestag: Strona oficjalna . [dost?p 2009-04-26]. ( niem. ) .