Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Duchamp,
Fontanna
Ready-made
(fr.
objet trouve
, gotowy przedmiot) ? poj?cie z dziedziny sztuki, opisuj?ce przedmiot stanowi?cy dzieło sztuki lub b?d?cy cz??ci? dzieła sztuki, ktory został utworzony z przedmiotu codziennego u?ytku lub z odpadkow. U?ycie takiego przedmiotu w kontek?cie innym ni? ten, do ktorego został przeznaczony, nadaje mu inny sens.
Termin wprowadzony przez
Marcela Duchampa
. Pierwszym ready-made było
Koło rowerowe
? odwrocone koło przytwierdzone do stołka, ktore Duchamp przedstawił w 1913 r. Praca ta miała charakter interaktywny, poniewa? odbiorca mogł wej?? z ni? w relacj? poprzez poruszanie kołem.
Suszarka do butelek
(1914 r.) ? stojak do suszenia butelek podpisany przez Duchampa jest uznawany za pierwszy "prawdziwy" ready-made.
Natomiast najgło?niejszym ready-made była
Fontanna
? typowy, ceramiczny
pisuar
podpisany przez artyst? nazwiskiem rzekomego producenta urz?dze? sanitarnych R. Mutta. Pisuar został obrocony o 90 stopni, tak wi?c powierzchnia, ktor? zazwyczaj jest przytwierdzony do ?ciany, stała si? podstaw? rze?by.
Fontanna
została zaprezentowana na wystawie Salonu Artystow Niezale?nych w Nowym Jorku w 1917 r. Prac? uznano za niewarto?ciow? i naruszaj?c? granic? dobrego smaku. Z tego powodu
Fontann?
zdj?to z ekspozycji. Jednak jak si? po?niej okazało, zaprezentowanie pisuaru jako dzieła sztuki stało si? jednym z bardziej radykalnych przełomow w sztuce.
Replika
Suszarki do butelek
(1914),
Art Institute of Chicago
W 1919 r. Duchamp sparodiował
Mona Lis?
poprzez dorysowanie na płotnie w?sika i brodki. Pod cało?ci? umie?cił napis:
L.H.O.O.Q.
, jako zabaw? fonetyczn? (litery przeczytane szybko po francusku tworz? brzmienie zbli?one do brzmienia zdania
Elle a chaud au cul
, co mo?na przetłumaczy? jako
Ona ma gor?c? dup?
).
Duchamp przedstawił zupełnie inny punkt widzenia, wynikaj?cy z krytyki dotychczasowej sztuki, bazuj?cej na atrakcyjno?ci wizualnej. Duchamp i jego ready-mades zostały przyj?te przez artystow, ktorzy tworzyli dadaizm od 1916 do 1920 r. Duchamp stał si? głownym rzecznikiem dadaizmu w Stanach Zjednoczonych. Ready-made stanowiły podwaliny ruchu
pop-art
z lat 50. i 60. XX w., ktory skupiał si? na kulturze masowej i jej produktach. Ready-mades miały rownie? wpływ na
sztuk? konceptualn?
.
- Piotr Szubert,
Sztuka ?wiata
, Wydawnictwo Arkady, 1996, str. 109-113.
- Rosalind E. Krauss,
Passages in Modern Sculpture
, The Mit Press, str. 69-103