Raila Amollo Odinga
(ur.
7 stycznia
1945
w
Maseno
) ?
kenijski
polityk, lider
Pomara?czowego Ruchu Demokratycznego
, były minister i kilkukrotny kandydat w wyborach prezydenckich. W latach 2008?2013
premier Kenii
.
Odinga urodził si? w 1945 w Maseno w
prowincji Nyanza
. W 1965 rozpocz?ł nauk? na Uniwersytecie Technicznym w
Magdeburgu
w owczesnej
NRD
. W 1970 otrzymał dyplom in?yniera.
Po powrocie do Kenii, pracował jako wykładowca na Uniwersytecie w
Nairobi
. W 1975 został wicedyrektorem Kenijskiego Biura Standaryzacji. Stanowisko to zajmował do 1982.
Odinga jest ?onaty, ma czworo dzieci: dwie corki i dwoch synow. Mieszka w Nairobi.
Raila Odinga był wielokrotnie wi?ziony za swoj? działalno?? opozycyjn? przeciw re?imowi
prezydenta
Daniela Moi
.
W 1982 został zatrzymany w areszcie domowym na 7 miesi?cy za podejrzenia o wspołprac? ze spiskowcami, maj?cymi dokona? zamachu stanu przeciw Moi. Raila został ostatecznie skazany na 6 lat wi?zienia bez ?adnego procesu.
Na wolno?? wyszedł w lutym 1988. We wrze?niu 1988 został ponownie zatrzymany za zaanga?owanie w Kenijskim Ruchu Rewolucyjnym, podziemnej organizacji walcz?cej o wprowadzenie demokracji w kraju.
Z wi?zienia zwolniony został w czerwcu 1989. Ponownie został zatrzymany w lipcu 1990, razem z byłym burmistrzem Nairobi. Ostatecznie wi?zienie opu?cił 21 czerwca 1991, po czym zaraz wyjechał do
Norwegii
, obawiaj?c si? o swoje ?ycie.
Raila Odinga (z lewej) i Gordon Brown, 2005.
W czasie jego pobytu za granic?, w Kenii powołano Forum Odbudowy Demokracji (FORD,
Forum for the Restoration of Democracy
). Po swoim powrocie do kraju w lutym 1992, przył?czył si? do ruchu. Partia wzi?ła udział w wyborach parlamentarnych w
1992
, a Odinga dostał si? z jej list do parlamentu.
W 1997 wzi?ł udział w wyborach prezydenckich. Zaj?ł w nich trzecie miejsce, po prezydencie Moi oraz
Mwaim Kibakim
.
Po wyborach wsparł rz?d prezydenta Moi. Obj?ł w nim stanowisko ministra energii. Poniewa? prezydent Moi nie mogł ju? ubiega? si? o reelekcj? w wyborach w 2002, nale?ało wybra? innego prezydenckiego kandydata. Moi zdecydował si? poprze? Uhuru Kenyatt?, syna pierwszego prezydenta Kenii. Odinga, ktory liczył na poparcie jego osoby, wraz z kilkoma innymi politykami (m.in.
Kalonzo Musyoka
), wyst?pił z obozu prezydenckiego i uformował T?czowy Ruch (
Rainbow Movement
), sprzeciwiaj?c si? decyzji Moi.
W wyborach w 2002 partia Odingi i Musyoki sprzymierzyła si? z parti? Mwai Kibakiego, ktory wygrał wybory prezydenckie w 2002. Obie partie utworzyły Narodow? T?czow? Koalicj? (
National Rainbow Coalition
).
W rz?dzie Kibakiego Odindze przypadło ministerstwo drog, prac publicznych i mieszkalnictwa. W koalicji dwoch partii dochodziło jednak do konfliktow. Najwi?kszy z nich dotyczył projektu nowej konstytucji. Komisja konstytucyjna opracowała projekt konstytucji znacznie wzmacniaj?cy urz?d prezydenta i osłabiaj?cy rol? władz lokalnych. Raila sprzeciwił si? nowemu projektowi. W referendum konstytucyjnym 21 listopada 2005 57% mieszka?cow opowiedziało si? przeciw zamianie ustawy zasadniczej.
Po przegranym referendum, 23 listopada 2005 prezydent Kibaki zdymisjonował cały rz?d. W nowym gabinecie nie znalazł si? ju? Odinga i jego zwolennicy. Po podziałach zwi?zanych z referendum, Odinga i Musyoka zało?yli
Pomara?czowy Ruch Demokratyczny
(
Orange Democratic Movement
). Ugrupowanie kontestowało polityk? prezydenta Kibakiego.
W sierpniu 2007 w wyniku konfliktow przed nadchodz?cymi wyborami prezydenckimi, ODM rozpadło si? na dwie partie: ODM pod przywodztwem Raili Odingi oraz ODM-K (
Orange Democratic Movement- Kenya
) na czele z Kalonzo Musyok?.
1 wrze?nia 2007 Raila Odinga został oficjalnie wybrany kandydatem prezydenckim
ODM
w wyborach 27 grudnia 2007. 6 pa?dziernika 2007 oficjalnie rozpocz?ł swoj? kampani? wyborcz? w Uhuru Park w
Nairobi
, dok?d według szacunkow policji przybyło 450 tysi?cy osob.
Według oficjalnych wynikow,
wybory prezydenckie
27 grudnia 2007 wygrał
Mwai Kibaki
uzyskuj?c 47% głosow. Odinga zaj?ł drugie miejsce z wynikiem 44% głosow. Jego rezultat był gorszy o 232 tysi?ce głosow. Opozycja oskar?yła prezydenta Kibakiego o przemoc, zastraszanie i fałszerstwa wyborcze i nie uznała wynikow głosowania. Rownie? według europejskich i ameryka?skich obserwatorow wybory nie spełniły standardow demokratycznych i nie były wiarygodne
[1]
.
30 grudnia 2007 zaraz po ogłoszeniu oficjalnych wynikow, Kibaki został zaprzysi??ony na drug? kadencj?. Oficjalny rezultat głosowania wywołał w
Kenii
masowe zamieszki i przemoc w wyniku ktorych zgin?ło ok. 1,3-1,5 tys. osob
[2]
, a 600 tysi?cy zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domostw
[3]
[4]
.
Mediacji w konflikcie podj?li si? politycy z
USA
i
UE
oraz laureat pokojowej Nagrody Nobla arcybiskup
Desmond Tutu
z
RPA
[5]
. 5 stycznia 2008 Kibaki wyraził mo?liwo?? powołania rz?du jedno?ci narodowej, jednak Odinga zaapelował do Kibakiego o rezygnacj? z urz?du i rozpisanie nowych wyborow
[6]
.
W dniach 9-10 stycznia 2008 mediacji podj?ł si? prezydent
Ghany
i jednocze?nie przewodnicz?cy
Unii Afryka?skiej
,
John Kufuor
[7]
. W styczniu do Kenii przybył rownie? były sekretarz generalny ONZ
Kofi Annan
. 24 stycznia 2008 doszło do pierwszego spotkania Odingi i Kibakiego w obecno?ci Annana. W wyniku negocjacji prowadzonych przez Annana, 28 lutego 2008 Odinga i Kibaki podpisali porozumienie, nazwane Aktem Zgody Narodowej i Pojednania. Porozumienie przewidywało podział władzy mi?dzy dwie strony. Odinga miał obj?? nowo utworzone stanowisko premiera, a teki ministerialne w nowym rz?dzie miały by? rozdzielone po rowno. Wicepremierami mieli zosta? politycy z obu partii
[8]
.
Raila Odinga w pomara?czowym odzieniu w czasie kampanii wyborczej, 2007.
W wyniku dalszych rozmow, kilkakrotnie zrywanych, 13 kwietnia 2008 prezydent
Mwai Kibaki
mianował Rail? Oding? szefem rz?du
[9]
. 17 kwietnia 2008 Odinga został oficjalnie zaprzysi??ony
[10]
.
W 2013 Odinga po raz trzeci wzi?ł udział w
wyborach prezydenckich
. W wyniku porozumienia politycznego jego kandydatur? poparł
Kalonzo Musyoka
, ktory został u jego boku kandydatem na urz?d wiceprezydenta. Jego głownym rywalem był wicepremier
Uhuru Kenyatta
. Głosowanie zorganizowane 4 marca 2013, ktore w odro?nieniu od poprzednich wyborow, przebiegło w pokojowej atmosferze, zako?czyło si? zwyci?stwem Kenyatty ju? w pierwszej turze. Według oficjalnych wynikow podanych do publicznej wiadomo?ci 9 marca 2013, z kilkudniowym opo?nieniem z powodu awarii elektronicznego systemu zliczania głosow i konieczno?ci r?cznego liczenia, uzyskał on 50,07% głosow poparcia, podczas gdy premier Odinga 43,31% głosow. Odinga zakwestionował wyniki głosowania, wysuwaj?c zarzut masowych fałszerstw oraz zapowiadaj?c zło?enie skargi do S?du Najwy?szego
[11]
.
- ↑
"Kibaki named victor in Kenya vote"
, BBC News, 30 grudnia 2007
- ↑
Kenyans vote peacefully in constitution referendum
. Reuters, 4 sierpnia 2010. [dost?p 2010-08-04].
(
ang.
)
.
- ↑
Deal to end Kenyan crisis agreed
. BBC News, 12 kwietnia 2008. [dost?p 2010-08-08].
(
ang.
)
.
- ↑
"Kenya opposition cancels protests"
, BBC News, 7 stycznia 2008.
- ↑
"Can Tutu heal Kenya's wounds?"
, BBC News, 4 stycznia 2008.
- ↑
"Kibaki offer on unity government"
, BBC News, 5 stycznia 2008.
- ↑
"African Union head meets Kenya's feuding parties"
, SwissInfo, 9 stycznia 2008.
- ↑
"Kenya rivals agree to share power"
, BBC News, 28 lutego 2008.
- ↑
"Kenya unveils coalition cabinet"
, BBC News, 13 kwietnia 2008.
- ↑
"Kenya's Raila Odinga Sworn in as Prime Minister, Ending Crisis"
, Bloomberg.com, 17 kwietnia 2008.
- ↑
Kenya election: Uhuru Kenyatta wins presidency
. BBC. [dost?p 2013-03-09].
(
ang.
)
.