Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Proces Tatar-Utnik-Nowicki
,
TUN
?
proces pokazowy
generała
Stanisława Tatara
i pułkownikow
Mariana Utnika
i
Stanisława Nowickiego
z oskar?enia
GZI
w 1951. Oskar?eni tworzyli wcze?niej Komitet Trzech
Funduszu Obrony Narodowej
i w czerwcu 1947 przekazali aktywa funduszu przeznaczone na pomoc ?ołnierzom
Armii Krajowej
i ich rodzinom (350 kg złota oraz 2,5 miliona dolarow), wbrew woli Rz?du RP na uchod?stwie, attache wojskowemu ambasady
PRL
w Londynie ? przedstawicielowi wywiadu wojskowego PRL. Komitet Trzech przekazał rownie? wowczas do Warszawy przeszło pi??set teczek archiwalnych Oddziału VI
Sztabu Naczelnego Wodza
, nara?aj?c w ten sposob osoby wyst?puj?ce w dokumentach na policyjne represje ze strony komunistycznych organow bezpiecze?stwa. Po przyje?dzie do Polski wszyscy trzej zostali w 1949 aresztowani przez
Informacj? Wojskow?
.
Wyrokiem
Najwy?szego S?du Wojskowego
w
Warszawie
z dnia 13 sierpnia 1951 (Sn. 6/51) utrzymanym w mocy postanowieniem Zgromadzenia S?dziow Najwy?szego S?du Wojskowego z dnia 18 pa?dziernika 1951 (Zg R 1/51) zostali skazani:
- generał brygady
Stanisław Tatar
na ł?czn? kar? do?ywotniego wi?zienia z utrat? praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres pi?ciu lat i przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Pa?stwa;
- pułkownik
Marian Utnik
na ł?czn? kar? 15 lat wi?zienia z utrat? praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres pi?ciu lat i przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Pa?stwa;
- pułkownik
Stanisław Nowicki
na ł?czn? kar? 15 lat wi?zienia z utrat? praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres pi?ciu lat i przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Pa?stwa.
Pocz?wszy od połowy 1953 do pocz?tku 1955 roku skazani składali pro?by o ponowne zbadanie sprawy podaj?c, ?e nie s? winni przypisywanych im czynow, a wyja?nienia i zeznania obci??aj?ce zostały na nich i ?wiadkach wymuszone przez stosowanie niedopuszczalnych metod w ?ledztwie.
24 kwietnia 1956
naczelny prokurator wojskowy
zwrocił si? do Najwy?szego S?du Wojskowego z wnioskiem o wznowienie post?powania wobec wszystkich skazanych w tej sprawie.
Najwy?szy S?d Wojskowy 24 kwietnia 1956 uchylił orzeczenie skazuj?ce, przekazuj?c spraw? do ponownego rozpatrzenia po uzupełnieniu ?ledztwa. Czynno?ci tych nie wykonano, bo 24 kwietnia 1956 ?ledztwo w tej sprawie zostało w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej umorzone. W postanowieniu o umorzeniu ?ledztwa wydanym przez Naczeln? Prokuratur? Wojskow? przyznano, ?e wyja?nienia skazanych i zeznania ?wiadkow dotycz?ce istnienia w
ludowym Wojsku Polskim
organizacji dywersyjno-szpiegowskiej i prowadzenia przez ni? działalno?ci nie odpowiadaj? prawdzie i zostały wymuszone niedopuszczalnymi metodami w postaci przymusu fizycznego i psychicznego oraz sugerowania zezna?.
20 pa?dziernika 1990 zast?pca
prokuratora generalnego Rzeczypospolitej Polskiej
? naczelny prokurator wojskowy zmienił na korzy?? wy?ej wymienionych osob postanowienie z dnia 24 kwietnia 1956 przez przyj?cie, i? podstaw? umorzenia jest stwierdzenie, ?e generał brygady Stanisław Tatar, pułkownik Marian Utnik i pułkownik Stanisław Nowicki nie popełnili zarzucanych im czynow.
Wykaz literatury uzupełniaj?cej:
Proces Tatar-Utnik-Nowicki
.
- Jerzy Poksi?ski
:
?TUN”. Tatar-Utnik-Nowicki. Represje wobec oficerow Wojska Polskiego w latach 1949?1956
. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992.
ISBN
83-11-07980-3
.
- Siemaszko Z., ?Działalno?? generała Tatara”, Norbertinum, Lublin 2004
- Bernacki W., Gł?bocki H., Korku? M., Musiał F., Szarek J., Zblewski Z., ?Komunizm w Polsce”, Kluszczy?ski, Krakow (s. 236)
- Fundusz Obrony Narodowej
[online], zapytaj.onet.pl/encyklopedia [zarchiwizowane z
adresu
2021-08-25]
.
- Szczegołowe losy FON w czasie II wojny ?wiatowej i kulisy jego przej?cia przez władze PRL
Rodowod
|
|
---|
Instytucje centralne
|
|
---|
Formacje
|
|
---|
Struktura organizacyjna
|
|
---|
Działania wojsk
|
|
---|
Stalinizm w wojsku
|
|
---|
Szkolnictwo wojskowe
|
|
---|