Polluks (gwiazda)

Polluks
	β Geminorum
	; Poło?enie gwiazdy w gwiazdozbiorze Bli?ni?t
	Dane obserwacyjne ( J2000 )
Gwiazdozbior	Bli?ni?ta
Rektascensja	07 h 45 m 18,950 s
Deklinacja	+28° 01′ 34,32″
Paralaksa (π)	0,09654 ± 0,00027 ″
Odległo??	33,785 ± 0,095 ly ; 10,358 ± 0,029 pc
Wielko?? obserwowana	1,16 m
Ruch własny (RA)	?626,55 ± 0,30 mas /rok
Ruch własny (DEC)	?45,80 ± 0,18 mas/rok
Pr?dko?? radialna	3,23 ± 0,02 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	pomara?czowy olbrzym
Typ widmowy	K0 IIIb
Masa	1,47 ± 0,45 M ?
Promie?	9,3 R ?
Metaliczno?? [Fe/H]	0,19
Wielko?? absolutna	1,08 m
Jasno??	46 L ?
Temperatura	4770 K
	Charakterystyka orbitalna
Kr??y wokoł	Centrum Galaktyki
Poło? wielka	9293 pc
Mimo?rod	0,2029
Alternatywne oznaczenia
	Oznaczenie Flamsteeda : 78 Gem
	2MASS : J07451891+2801340
	Bonner Durchmusterung : BD +28°1463
	Fundamentalny katalog gwiazd : FK5 295
	Boss General Catalogue : GC 10438
	Katalog Gliesego : GJ 286
	Katalog Henry’ego Drapera : HD 62509
	Katalog Hipparcosa : HIP 37826
	Katalog jasnych gwiazd : HR 2990
	SAO Star Catalog : SAO 79666
	Pollux
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Polluks ( Beta Geminorum , β Gem ) ? najja?niejsza gwiazda konstelacji Bli?ni?t , 17. pod wzgl?dem jasno?ci gwiazda nocnego nieba. Jest odległa od Sło?ca o 33,8 roku ?wietlnego .

Nazwa [ edytuj | edytuj kod ]

Nazwy gwiazdozbioru i jego najja?niejszych dwoch gwiazd pochodz? od Kastora i Polideukesa (Polluksa), bli?niakow w mitologii greckiej i rzymskiej , ktorzy s? symbolem prawdziwej przyja?ni ^[5]. Były one tak?e identyfikowane z Apollem i Heraklesem ? w tym przypadku druga nazwa odpowiada gwie?dzie Beta Geminorum ^[5]^[6]. Pomimo oznaczenia liter? beta w systemie Bayera , Polluks jest ja?niejszy od Kastora ^[4]. Mi?dzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła u?ycie nazwy Polluks dla okre?lenia tej gwiazdy ^[7].

Charakterystyka [ edytuj | edytuj kod ]

Polluks jest najbli?szym Ziemi olbrzymem ^[8], nale?y do typu widmowego K0 ^[1]^[4]. Jego jasno?? (wliczaj?c emisj? w podczerwieni ) jest 46 razy wi?ksza ni? jasno?? Sło?ca , ma temperatur? około 4770 kelwinow , ni?sz? ni? temperatura fotosfery Sło?ca ^[4]. Pomiary ?rednicy k?towej gwiazdy ukazały, ?e Polluks ma dziewi?ciokrotnie wi?kszy promie? ni? Sło?ce; masa tej gwiazdy to około 1,5 masy Sło?ca ^[3]. Polluks jest na etapie ewolucji , w ktorym w jego j?drze trwa synteza helu w w?giel i tlen. Gwiazda ma gor?c? zewn?trzn? atmosfer? ? koron?, przypuszczalnie podobn? do korony słonecznej i emituje promieniowanie rentgenowskie ^[4].

Polluks ma pi?ciu optycznych towarzyszy ^[6] o wielko?ci obserwowanej od 10,51 do 13,70 ^m; ruch własny tych gwiazd ro?ni si? od ruchu Polluksa i ich s?siedztwo jest tylko przypadkowe ^[9].

Układ planetarny [ edytuj | edytuj kod ]

W 2006 roku ogłoszono odkrycie planety HD 62509 b, po?niej nazwanej Thestias , kr???cej wokoł Polluksa. Obiekt ten jest planet?-olbrzymem , ma mas? ponad dwukrotnie wi?ksz? od masy Jowisza . Jej okres obiegu jest rowny 1,6 roku ziemskiego, kr??y ona w ?redniej odległo?ci 1,7 au po orbicie o mimo?rodzie 0,02 ± 0,03 ^[3]^[10].

Towarzysz	Masa ( M _J)	Okres orbitalny ( dni )	Poło? wielka ( au )	Ekscentryczno??
Thestias (HD 62509 b) ^[3]	2,9 ± 0,1	589,64 ± 0,81	1,69 ± 0,03	0,02 ± 0,03

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Polluks (gwiazda) w bazie SIMBAD ( ang. )
↑ ^a ^b ^c ^d Anderson E., Francis C: HIP 37826 . [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dost?p 2014-05-14]. ( ang. ) .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f HD 62509 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia ( ang. )
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jim Kaler: POLLUX (Beta Geminorum) . [w:] STARS [on-line]. [dost?p 2017-07-26]. ( ang. ) .
↑ ^a ^b Ian Ridpath: Gemini the Twins . [w:] Star Tales [on-line]. [dost?p 2017-07-26]. ( ang. ) .
↑ ^a ^b Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning . Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 236. ISBN 0-486-21079-0 . ( ang. ) .
↑ Naming Stars . Mi?dzynarodowa Unia Astronomiczna , 2017-02-01. [dost?p 2017-07-26].
↑ Stars within 50 light years . [w:] An Atlas of the Universe [on-line]. [dost?p 2017-07-26]. ( ang. ) .
↑ Mason et al. : WDS J07453+2802A . [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
↑ A. P. Hatzes et al. Confirmation of the planet hypothesis for the long-period radial velocity variations of β Geminorum . ?Astronomy & Astrophysics”. 475 (1), s. 335?341, pa?dziernik 2006. DOI : 10.1051/0004-6361:20065445 . ( ang. ) .

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Polluks (gwiazda) w bazie SIMBAD ( ang. )

[xhip-2] Anderson E., Francis C: HIP 37826 . [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dost?p 2014-05-14]. ( ang. ) .

[exo-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f HD 62509 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia ( ang. )

[kaler-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jim Kaler: POLLUX (Beta Geminorum) . [w:] STARS [on-line]. [dost?p 2017-07-26]. ( ang. ) .

[startales-5] Ian Ridpath: Gemini the Twins . [w:] Star Tales [on-line]. [dost?p 2017-07-26]. ( ang. ) .

[allen-6] Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning . Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 236. ISBN 0-486-21079-0 . ( ang. ) .

[iau-7] Naming Stars . Mi?dzynarodowa Unia Astronomiczna , 2017-02-01. [dost?p 2017-07-26].

[atlas-8] Stars within 50 light years . [w:] An Atlas of the Universe [on-line]. [dost?p 2017-07-26]. ( ang. ) .

[WDS-9] Mason et al. : WDS J07453+2802A . [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

[hatzes-10] A. P. Hatzes et al. Confirmation of the planet hypothesis for the long-period radial velocity variations of β Geminorum . ?Astronomy & Astrophysics”. 475 (1), s. 335?341, pa?dziernik 2006. DOI : 10.1051/0004-6361:20065445 . ( ang. ) .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]