Japonia
jest podzielona administracyjnie na 47 jednostek. W
j?zyku japo?skim
system ten nazywa si?
tod?fuken
(
jap.
都道府?
)
. Dla ułatwienia zapisywany czasem w postaci
to-d?-fu-ken
jako zbiorowa definicja czterech ro?nego rodzaju jednostek administracyjnych samorz?du terytorialnego: metropolii, dystryktow, prefektur miejskich i wiejskich
[1]
. Mianem tym okre?lane s? poni?sze jednostki administracyjne. Nazwy w j?zyku angielskim ? przyj?te i stosowane jako obowi?zuj?ce ? s? zgodne z oficjalnym nazewnictwem japo?skiego Ministerstwa Spraw Wewn?trznych i Ł?czno?ci (?務省 S?mu-sh?, Ministry of Internal Affairs and Communications, MIC)
[2]
.
1 metropolia (都
to
; ang.
metropolis
):
Tokio
, formalnie 東京都
T?ky?-to
? miasto stołeczne na prawach prefektury, prefektura metropolitalna. Znak 都 (
to
? czytanie
sinojapo?skie
) jest tłumaczony jako metropolia, st?d T?ky?-to znaczy ?Tokyo Metropolis”, a władze miasta nazywaj? si? oficjalnie ?Tokyo Metropolitan Government”. Jednocze?nie jednak T?ky?-to jest tłumaczone jak ?Tokyo Prefecture” w j?zyku angielskim. Ponadto sam znak 都 czytany
czysto po japo?sku
miyako
oznacza stolic?
[1]
. Metropolia Tokijska została utworzona w 1943 roku poprzez poł?czenie Prefektury Tokijskiej (東京府
T?ky?-fu
, Tokyo Prefecture) i miasta Tokio (東京市
T?ky?-shi
, city of Tokyo). Cz??? wschodnia prefektury stołecznej, ktora tworzyła w przeszło?ci miasto Tokio jest podzielona na 23 okr?gi specjalne 特別?
tokubetsu-ku
, popularnie w skrocie dzielnice ?
ku
.
1 dystrykt (道
d?
;
province
):
Hokkaido
(北海道
Hokkai-d?
; lit. Dystrykt/Prowincja/Prefektura Połnocnego Morza
[1]
,
Northern Sea Circuit
) ? region administracyjny o nazwie to?samej z
regionem geograficznym
i nazw? wyspy. Obecny, wewn?trzny podział administracyjny Hokkaido i nowe nazewnictwo zostały ustanowione 1 kwietnia 2010 roku. Dotychczasowe jednostki
shich?
zostały zast?pione czternastoma jednostkami o nazwach
shink?-kyoku
(pi??) i
s?g?-shink?-kyoku
(dziewi??). Nazwy te s? tłumaczone ł?cznie jako podprefektury (
subprefectures
).
2 prefektury miejskie (府
fu
;
city prefectures
):
Osaka
i
Kioto
.
43 prefektury (?
ken
;
prefectures
).
Dla ułatwienia u?ywa si? w znaczeniu ogolnym przewa?nie słowa prefektury na okre?lenie wszystkich jednostek
[3]
. Władz? wykonawcz? w ka?dej z nich sprawuje gubernator (知事
chiji
) wybierany co 4 lata w
wyborach bezpo?rednich
, a ustawodawcz? ? jednoizbowy
parlament
(議?
gikai
). Kandydaci w wyborach musz? by? obywatelami lokalnej jednostki administracyjnej i mie? uko?czone 25 lat.
Prefektury to jednostki administracyjne wi?ksze ni?:
- powiaty (郡
gun
) ? w latach 20. XX w. ich funkcje administracyjne zostały przekazane miastom i wioskom poło?onym na ich terenie, obecnie figuruj? jako adresy pocztowe i cz??ciowo wyznaczaj? granice okr?gow wyborczych, znak 郡 wywodzi si? od historycznej nazwy jednostki w Chinach, tłumaczonej jako
komanderia
);
- miasta (wi?ksze, ponad 50 tys. mieszka?cow ? 市
shi
; mniejsze ? 町
ch?
lub
machi
);
- wsie (村
son
lub
mura
).
Jednostek miejskich i wiejskich jest ł?cznie 1777 (stan na 1 kwietnia 2009 r.), w tym du?ych miast ? 783, małych ? 802, wiosek ? 192
[4]
.
W?rod miast japo?skich istniej? trzy grupy miast ?oznaczonych”. Pierwsza z nich to miasta, ktore licz? ponad 0,5 mln ludno?ci. Maj? one status
?miast oznaczonych rz?dowym rozporz?dzeniem”
(政令指定都市
seirei shitei toshi
). W pa?dzierniku 2016 roku było ich 20: Sapporo, Sendai, Saitama, Chiba, Yokohama, Kawasaki, Sagamihara, Niigata, Shizuoka, Hamamatsu, Nagoya, Kyoto, Osaka, Sakai, Kobe, Okayama, Hiroshima, Kitakyushu, Fukuoka, Kumamoto.
Druga grupa miast ?oznaczonych” to ?miasta-centra” lub ?miasta-rdzenie” (中核市
ch?kaku-shi
, ang. ?core cities”). Miasto zaliczone do tej kategorii musi mie? co najmniej 200 tys. mieszka?cow, ale je?li ma mniej ni? 500 tys., to jego powierzchnia musi mie? co najmniej 100 km². Według stanu na pa?dziernik 2016 roku takich miast jest 47. Maj? one wi?kszo?? uprawnie?, jak ?miasta oznaczone rz?dowym rozporz?dzeniem” z wyj?tkiem funkcji, ktore s? skuteczniej obsługiwane na poziomie prefektury.
Trzeci? grup? stanowi? ?miasta specjalne” (特例市
tokurei-shi
, ang. ?special cities”). Miasto tej kategorii musi mie? co najmniej 200 tys. mieszka?cow (wg stanu na pa?dziernik 2016 roku było ich 37). Maj? one stopie? suwerenno?ci zbli?ony do ?miast-rdzeni” w zakresie ochrony ?rodowiska i planowania urbanistycznego
[5]
.
Powy?sze listy miast s? otwarte i w najbli?szych latach b?d? ulega? zmianom.
ROZDZIAŁ VIII
SAMORZ?D LOKALNY
Artykuł 92: Postanowienia odnosz?ce si? do organizacji i działalno?ci terytorialnych jednostek publicznych okre?la ustawa, zgodnie z zasad? autonomii lokalnej.
Artykuł 93: Zgodnie z ustaw? terytorialne jednostki publiczne powołuj? zgromadzenia, jako swoje organa obraduj?ce. Wy?si funkcjonariusze wszelkich terytorialnych jednostek publicznych, członkowie zgromadze? oraz inni funkcjonariusze lokalni, ktorych okre?li ustawa, wybierani s? w swoich okr?gach drog? bezpo?redniego, powszechnego, głosowania.
Artykuł 94: Terytorialne jednostki publiczne maj? prawo zarz?dza? swoim maj?tkiem, swoimi sprawami i kierowa? administracj? oraz w ramach ustawowych uchwala? własne przepisy.
Artykuł 95: Ustawa specjalna, odnosz?ca si? do jednej tylko terytorialnej jednostki publicznej, nie mo?e by? uchwalona przez Parlament bez zgody wi?kszo?ci wyborcow z tej jednostki, uzyskanej zgodnie z ustaw?
[6]
.
Obecny system został ustanowiony w lipcu 1871 roku przez rz?d
Meiji
, ktory zniosł feudalny system podziału kraju aktem znanym pod nazw?
Haihan-chiken
.
Pocz?tkowo było 300 prefektur, ktore były de facto nast?pczyniami domen feudalnych (
hanow
). Liczba ta została ograniczona w 1871 r. do 72 prefektur, a w 1888 roku do 47. W 1947 roku wydano akt prawny
Chih?-jichi-h?
(
jap.
地方自治法) daj?cy wi?ksz? autonomi? prefekturom oraz ustanawiaj?cy gubernatorow i lokalne parlamenty.
Mapa z podziałem na prefektury
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- ↑
a
b
c
Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary
. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 203, 1111, 1798, 1805.
ISBN
4-7674-2015-6
.
- ↑
Local Automy in Japan
. Ministry of Internal Affairs and Communications (MIC), 2009. [dost?p 2017-04-30].
(
ang.
)
.
- ↑
JAPAN Public Administration Country Profile
. United Nations (DPADM, DESA), 2006. s. 7-9. [dost?p 2017-04-30].
(
ang.
)
.
- ↑
Types of Local Governments
. Ministry of Internal Affairs and Communications (MIC), 3009. s. 3. [dost?p 2017-04-30].
(
ang.
)
.
- ↑
LOCAL-GOVERNMENT
. Web Japan. [dost?p 2017-05-08].
(
ang.
)
.
- ↑
Konstytucja Japonii z 3 listopada 1946 (tłum. prof. Teruji Suzuki)
. Embassy of Japan in Poland, 2012. [dost?p 2017-04-29].
(
pol.
)
.
Ustroj
|
|
---|
Monarchia
|
|
---|
Organy władzy
| ustawodawczej
|
|
---|
wykonawczej
|
|
---|
s?downiczej
|
|
---|
|
---|
Finanse i kontrola
|
|
---|
Samorz?d
|
|
---|
Głowne
partie polityczne
|
|
---|