Platforma obliczeniowa, platforma cyfrowa ^[1] ? jednolite ?rodowisko, na ktorym uruchamiane jest oprogramowanie . Mo?e by? ono zwi?zane zarowno ze sprz?tem komputerowym , jak i systemami operacyjnymi , przegl?dark? internetow? czy interfejsem programowania aplikacji ? tak długo, jak kod programu jest za ich pomoc? wykonywany. Platformy maj? ro?ne poziomy abstrakcji , wliczaj?c w to architektur? komputera , system operacyjny czy biblioteki uruchomieniowe ^[2] .

W przemy?le platformy cyfrowe tworz? infrastruktur? dla modeli biznesowych cyfryzacji ^[3] oraz słu?? jako architektura informatyczna do generowania i strukturyzacji danych oraz formatow wymiany danych w oparciu o standardy techniczne ^[4] .

Charakterystyka [ edytuj | edytuj kod ]

Ide? platformy jest abstrakcja elementow zło?onych dla oprogramowania aplikacyjnego lub jego tworcow. Do takich elementow nale?y mi?dzy innymi ?rodowisko wykonawcze, na ktorym dana aplikacja b?dzie uruchamiana ju? po jej napisaniu, a ktore mo?e nie by? znane podczas jej tworzenia (przykładowo mo?e to by? nowa rodzina procesorow lub innych jednostek logicznych, ktore chcemy wykorzysta? dla ju? istniej?cej aplikacji). Dodatkowym elementem, ktory wpłyn?ł na potrzeb? rozwoju platform obliczeniowych, była zło?ono?? obliczeniowa , na ktor? wpływ miał niestandardowy sprz?t lub niekompatybilne API znacz?co utrudniaj?ce tworzenie i wdra?anie nowych programow.

Tak? abstrakcj? mo?na osi?gn?? poprzez zapewnienie modelu funkcjonalnego konkretnych funkcjonalno?ci, zarowno na płaszczy?nie sprz?towej za pomoc? ujednoliconych modeli programowych , jak i na płaszczy?nie programowej poprzez udost?pnianie ?rodowisk uruchomieniowych (np. JRE , CLR ) oraz interfejsow binarnych (np. DirectX ).

Zasadnicz? cech? tak zdefiniowanej abstrakcji jest jej uniwersalno?? zwana kompatybilno?ci? .

Typy platform [ edytuj | edytuj kod ]

W przypadku platform dokonywane jest rozro?nienie na platformy sprz?towe i programowe.

• Platforma sprz?towa ? zwana tak?e poziomem maszyny, odnosi si? do typu komputera lub rodziny procesorow. Definiowana jest głownie przez okre?lon? architektur? komputera lub procesora, u?ywa spojnego kodu maszynowego , ma jasno okre?lony rozmiar słowa danych i kolejno?? bajtow . Mo?na je dodatkowo podzieli? na platformy wykorzystuj?ce instrukcje CISC lub RISC . Przykładami takich platform jest Intel x86 , SPARC oraz IBM System/360 .

• Platforma programowa ? zwana tak?e poziomem aplikacji, dzieli si? na pi?? elementow:
  • Platforma oparta na interfejsie binarnym ? zapewnia kompatybilno?? poprzez udost?pnienie interfejsow binarnych bibliotek funkcji, ktore maj? bezpo?redni dost?p do platformy sprz?towej. Tworca bibliotek jest odpowiedzialny za ich utrzymanie i wspieranie nowego sprz?tu, a kolejne wersje interfejsow nie powoduj? konieczno?ci ponownej kompilacji uprzednio wykonanego oprogramowania u?ytkowego . Przykładami tego typu platform s? Cocoa , Linux Standard Base oraz Windows API .
  • Platforma oparta na kodzie ?rodłowym ? zakłada przeno?no?? kodu ?rodłowego umo?liwiaj?c jego kompilacj? i działanie na wielu ro?nych platformach sprz?towych i programowych . Koncept ten jest bardzo popularny w ?rodowiskach Uniksowych i Open Source . Kontrastuje z ide? platformy opartej o interfejsy binarne. Przykładami s? tutaj Qt , GTK+ oraz Mono .
  • System operacyjny jako platforma ? dostarcza niezb?dnych interfejsow oraz zapewnia poprzez sterowniki wła?ciw? komunikacj? ze sprz?tem takim jak procesory, karty graficzne oraz inne urz?dzenia peryferyjne. Zapewnia kompatybilno?? w obr?bie danego systemu i platformy sprz?towej, na ktor? ow system został napisany. Tak? przykładow? platform? jest Android , macOS oraz Windows .
  • ?rodowisko uruchomieniowe jako platforma ? wykonywany na niej program nie komunikuje si? bezpo?rednio ze sprz?tem czy systemem operacyjnym, tylko działa w obr?bie ?rodowiska wykonawczego, ktore to dopiero jest odpowiedzialne za tłumaczenie polece? na kod maszynowy i zarz?dzanie zasobami. ?rodowisko to mo?e by? tak?e wykorzystywane do abstrahowania innych platform oprogramowania. Przykładami takich ?rodowisk s? CLR , JRE , PHP czy dowolna przegl?darka internetowa .
  • Chmura obliczeniowa jako platforma ? zwana inaczej Platform-as-a-Service , w skrocie PaaS . Udost?pnia wszystkie niezb?dne zasoby sprz?towe i programowe potrzebne do wykonywania aplikacji na chmurze obliczeniowej . Zapewnienie i utrzymanie urz?dze? fizycznych oraz interfejsow programistycznych le?y po stronie dostawcy rozwi?zania chmurowego ^[5] . Przykładami takich platform jest Amazon Web Services oraz Microsoft Azure .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

• Platforma jako usługa
• Wieloplatformowo??

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• David S. Evans, Andrei Hagiu, Richard Schmalensee: Invisible Engines. How Software Platforms Drive Innovation and Transform Industries , MIT Press, Cambridge, London 2006, ISBN  0-262-05085-4