Planned Parenthood
, wła?ciwie
Planned Parenthood Federation of America
(
PPFA
) (wcze?niej
American Birth Control League
) ?
ameryka?ska
organizacja non-profit
działaj?ca na rzecz
praw reprodukcyjnych
z siedzib? w
Nowym Jorku
. Jej celem jest propagowanie
?wiadomego rodzicielstwa
,
kompleksowej edukacji seksualnej
, szerokiego dost?pu do legalnej
antykoncepcji
i
aborcji
, walki z
chorobami przenoszonymi drog? płciow?
oraz szerzenie, w ramach posiadanych ?rodkow, podstawowej opieki medycznej na całym ?wiecie, szczegolnie w ubogich krajach
Afryki
i
Ameryki Łaci?skiej
. Organizacja jest rownie? operatorem jednej z najwi?kszych sieci klinik oferuj?cych zabiegi zwi?zane z aborcj?, antykoncepcj? oraz diagnostyk? chorob wenerycznych
[3]
.
PPFA jest najwi?kszym niezale?nym dostawc? usług w zakresie zdrowia reprodukcyjnego, w tym aborcji, w Stanach Zjednoczonych
[4]
[5]
[6]
. W okresie od 1 pa?dziernika 2016 do 30 wrze?nia 2017 udzieliła pomocy 2,4 milionom pacjentek i pacjentow, udzieliła 9,7 mln usług medycznych, przeprowadziła 4,7 mln testow na choroby przenoszone drog? płciow?, udzieliła 2,6 mln usług informacyjnych na temat antykoncepcji, przeprowadziła 570 tys. usług badania piersi, pomogła unikn?? 402 tysi?cy ci??y oraz wykonała 333 tys. legalnych aborcji
[7]
.
Od 1952 roku PPFA jest członkiem zało?ycielskim
International Planned Parenthood Federation
.
Powstanie Planned Parenthood wi??e si? z działalno?ci?
Margaret Sanger
. W 1916 roku Sanger wspolnie z siostr? zało?yły pierwsz? w USA klinik? planowania rodziny
[8]
[9]
. Punkt został szybko zamkni?ty przez policj?, jej zało?ycielki zostały aresztowane i oskar?one o przest?pstwo polegaj?ce na informowaniu kobiet o ?rodkach antykoncepcyjnych
[9]
(było to zakazane na mocy obowi?zuj?cego w USA tzw. Prawa Comstocka)
[10]
. W 1921 roku Sanger wspolnie ze wspołpracowniczkami zało?yły organizacj? pod nazw?
American Birth Control League
[11]
. ABCL zajmowała si? działalno?ci? edukacyjn? i informacyjn?. Pocz?tkowo aktywno?? ABCL polegała na odpowiadaniu na listy od kobiet, ktore poszukiwały informacji na temat ?rodkow antykoncepcyjnych, Sanger na ogoł polecała u?ycie
diafragmy
[12]
. W 1923 roku w Nowym Yorku przy ABCL powstało
Birth Control Clinical Research Bureau
, czyli punkt pomocy medycznej, gdzie lekarze zakładali diafragmy i informowali jak nale?y je zakłada?
[12]
. Pacjentki, ktore nie miały pieni?dzy otrzymywały pomoc za darmo
[12]
. W 1929 roku lekarze i piel?gniarki w
Birth Control Clinical Research Bureau
zostali aresztowani pod zarzutem złamania tzw. Prawa Comstocka, ktore zakazywało propagowania informacji na temat antykoncepcji
[12]
.
W styczniu 1942 roku
American Birth Control League
zmieniła nazw? na
Planned Parenthood Federation of America
[13]
. Celem zmiany nazwy było unikni?cie negatywnych skojarze?, ktore budził wowczas w USA termin ?kontrola urodze?”
[14]
.
Planned Parenthood jest organizacj? non-profit. W 2017 roku 38% funduszy organizacji pochodziło z wpłat od darczy?cow, 34% z grantow rz?dowych, 22% stanowiły dochody z usług medycznych, 6% z innych ?rodeł
[15]
. Darczy?cami organizacji s? mi?dzy innymi:
Melinda Gates
[16]
, Fundacja
Forda
[17]
,
Warren Buffett
[18]
. Całkowity bud?et wyniosł 1,6 mld dolarow
[19]
. Planned Parenthood otrzymało finansowanie rz?dowe po raz pierwszy w latach 70. XX wieku podczas rz?dow prezydenta
Richarda Nixona
(Nixon i
republikanie
byli wowczas pozytywnie nastawieni wobec upowszechnienia wiedzy na temat ?rodkow antykoncepcyjnych, aborcja była wowczas w USA nielegalna)
[20]
.
Z powodu działalno?ci na rynku usług
aborcyjnych
organizacja jest krytykowana przez organizacje
pro-life
, ktore zabiegaj? o odebranie organizacji finansowania rz?dowego
[21]
. Aborcja jest jednak jedn? z wielu usług medycznych, ktorymi zajmuje si? Planned Parenthood, w 2017 roku zabiegi przerywania ci??y stanowiły 3,4% wszystkich usług medycznych wykonanych przez organizacj?
[7]
. Jednak?e, jak zauwa?a Susan B. Anthony List, aborcje stanowi? 95% usług Planned Parenthood w zakresie rozwi?zywania problemow zwi?zanych z ci???, a na ka?de skierowanie do adopcji Planned Parenthood przeprowadziło prawie 81 aborcji w roku sprawozdawczym 2018?2019.
[1]
Przemoc ze strony aktywistow antyaborcyjnych
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W Stanach Zjednoczonych osobom przeprowadzaj?cym aborcj? gro?ono ?mierci?, a placowki wykonuj?ce aborcj? były przedmiotem atakow lub aktow wandalizmu
[22]
[23]
[24]
. Kliniki Planned Parenthood były celem wielu aktow przemocy ze strony działaczy antyaborcyjnych, w tym zamachow
bombowych
,
podpale?
i atakow z u?yciem
broni chemicznej
[25]
[26]
[27]
[28]
[29]
.
W grudniu 1994 roku
John Salvi
(inne j?zyki)
wszedł do kliniki Planned Parenthood w
Brooklinie
i otworzył ogie?, zabijaj?c recepcjonistk? Shannon Elizabeth Lowney i rani?c trzy inne osoby. Uciekł do innej kliniki Planned Parenthood, gdzie zamordował Leane Nichols i zranił dwie inne osoby
[30]
[31]
.
W grudniu 2015 w klinice Planned Parenthood w Colorado Robert Lewis Dear zastrzelił trzy osoby i ranił dziewi?? innych, wykrzykiwał: ?Koniec z organami dzieci”
[32]
.
W lutym 2017 m??czyzna uderzył ci??arowk? w klinik? organizacji, ranił ci??arn? kobiet?
[33]
.
- ↑
Planned Parenthood zapocz?tkowała swoj? działalno?? w 1916 roku, ale nazw? przyj?ła dopiero w 1942 roku.
- ↑
Alexis McGill Johnson
.
- ↑
Who We Are | Planned Parenthood
[online], www.plannedparenthood.org
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
Health centers
. Planned Parenthood.
- ↑
Deana
D.
Rohlinger
Deana
D.
,
Sociology
S.
Professor
Sociology
S.
,
Planned Parenthood: A Thorn In Abortion Foes’ Sides
[online], NPR.org
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
Erin
E.
Kelly
Erin
E.
,
Republicans try new way to defund Planned Parenthood, avoiding shutdown
[online], USA TODAY
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
Planned Parenthood Federation of America
[online], Forbes
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
report 2018 ↓
.
- ↑
Cavendish 2016 ↓
.
- ↑
a
b
Cox 2005 ↓
, s. 60.
- ↑
Bendyk 2007 ↓
.
- ↑
People & Events: Margaret Sanger (1879-1966)
. pbs.org. [dost?p 2015-07-02].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
Cox 2005 ↓
, s. 79.
- ↑
Cox 2005 ↓
, s. 98.
- ↑
Gordon 2007 ↓
, s. 244.
- ↑
report 2018 ↓
, s. 27.
- ↑
Why Melinda Gates’s $1 billion pledge for women and girls is a game-changer
.
- ↑
Grants Database
.
- ↑
How One Abortion Research Megadonor Forced the Supreme Court’s Hand
.
- ↑
report 2018 ↓
, s. 28.
- ↑
The secret Republican love affair with Planned Parenthood: A history
.
- ↑
Anna North:
What Planned Parenthood Really Does
. New York Times, 2016-03-18T21:55:26-04:00. [dost?p 2019-11-04].
(
ang.
)
.
- ↑
History com
H.
Editors
History com
H.
,
Dr. David Gunn is murdered by anti-abortion activist
[online], HISTORY
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
Liam
L.
Stack
Liam
L.
,
A Brief History of Deadly Attacks on Abortion Providers
, ?
The New York Times
”, 29 listopada 2015
,
ISSN
0362-4331
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
brak strony (czasopismo)
- ↑
Am
,
Terkel
,
Laura
L.
Bassett
Laura
L.
,
Small Bomb Explodes Outside Planned Parenthood Clinic In Wisconsin
[online], HuffPost, 2 kwietnia 2012
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
Dallas A.
D.A.
Blanchard
Dallas A.
D.A.
,
Terry James
T.J.
Prewitt
Terry James
T.J.
,
Religious Violence and Abortion: The Gideon Project
, University Press of Florida, 1993,
ISBN
978-0-8130-1193-6
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Christopher
Ch.
Hewitt
Christopher
Ch.
,
Political Violence and Terrorism in Modern America: A Chronology
, Greenwood Publishing Group, 2005,
ISBN
978-0-313-33418-4
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Man charged with driving into Planned Parenthood facility
[online], Star Tribune
[dost?p 2020-01-28]
.
- ↑
Johnson Publishing
J.P.
Company
Johnson Publishing
J.P.
,
Wattleton Assails Rash of Planned Parenthood Center Bombings, Arson
, Johnson Publishing Company, 18 marca 1985
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Fire at Washington state Planned Parenthood ruled arson
, ?Reuters”, 5 wrze?nia 2015
[dost?p 2020-01-28]
(
ang.
)
.
- ↑
John Kifner:
ANTI-ABORTION KILLINGS: THE OVERVIEW; Gunman Kills 2 at Abortion Clinics in Boston Suburb
. New York Times, 1994-12-31T00:00:00-05:00. [dost?p 2019-11-04].
(
ang.
)
.
- ↑
Shooting victim understood risks, but loved her job
[online], news.google.com, 1995
[dost?p 2020-01-28]
.
- ↑
Mariusz Zawadzki:
Kto odpowiada za mord w ameryka?skiej klinice aborcyjnej
. wyborcza.pl, 2015-12-02. [dost?p 2019-11-04].
- ↑
Jacey Fortin:
Man Crashes Truck Into Planned Parenthood Clinic, Police say
. New York Times, 2018-02-17T15:03:17-05:00. [dost?p 2019-11-04].
(
ang.
)
.