Plan trzyletni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Otwarcie Trasy W-Z w Warszawie , 22 lipca 1949

Plan trzyletni (a wła?ciwie Plan Odbudowy Gospodarczej ) ? realizowany w latach 1947?1949 pierwszy plan gospodarczy przygotowany po II wojnie ?wiatowej przez zwi?zany z PPS i kierowany przez Czesława Bobrowskiego Centralny Urz?d Planowania . Plan trzyletni jest uznawany za jedyny skuteczny plan gospodarczy w historii PRL : dzi?ki niemu w du?ej mierze odbudowano gospodark? ze zniszcze? wojennych. Jego głowne zało?enia przewidywały podniesienie stopy ?yciowej ludno?ci powy?ej poziomu przedwojennego, unowocze?nienie struktury gospodarczej kraju, likwidacj? bezrobocia i zmniejszenie przeludnienia agrarnego.

Plan przewidywał rownoprawn? rol? trzech sektorow w gospodarce: pa?stwowego, społdzielczego i prywatnego.

21 wrze?nia 1946 roku Krajowa Rada Narodowa podj?ła uchwał? zatwierdzaj?c? wytyczne planu gospodarczego obejmuj?cego okres do 1949 roku. Ustaw? okre?laj?c? zadania planu uchwalił Sejm Ustawodawczy 2 lipca 1947 roku (Ustawa o Planie Odbudowy Gospodarczej (Dz.U. z 1947 nr 53, poz. 285)) [1] :

Podstawowym zadaniem gospodarki narodowej w okresie 1947?1949 jest podniesienie stopy ?yciowej pracuj?cych warstw ludno?ci powy?ej poziomu przedwojennego.

Art. 3 ustawy z dnia 2 lipca 1947 r. o Planie Odbudowy Gospodarczej

Ustawa postulowała wzrost udziału przemysłu i usług w ogolnej produkcji , rozwoj handlu zagranicznego , wzrost produkcji podstawowych artykułow przemysłu konsumpcyjnego. Okre?lała rozmiary produkcji przemysłowej i rolnej w kolejnych latach. W 1949 roku miało nast?pi? przekroczenie przedwojennej produkcji przemysłowej, w rolnictwie za? osi?gni?cie na głow? ludno?ci 110% przeci?tnej produkcji z lat 1936?1938.

W latach 1947?1949 miała w zasadzie by? zako?czona odbudowa gospodarki polskiej i rownocze?nie zmienione proporcje mi?dzy produkcj? przemysłow? a roln?.

Iglica we Wrocławiu, wzniesiona w 1948 r. z okazji Wystawy Ziem Odzyskanych . Scalenie Ziem Odzyskanych z reszt? kraju było jednym z głownych zało?e? i celow planu 3-letniego

Zało?enia planu nie przewidywały budowy nowych zakładow. ?rodki inwestycyjne przeznaczono głownie na odbudow? najmniej zniszczonych przedsi?biorstw. Plan dawał pierwsze?stwo odbudowie przemysłu pracuj?cego na potrzeby ludno?ci. Ju? jednak od ostatniego roku planu priorytet przesuwał si? w kierunku odbudowy i rozwoju przemysłu wytwarzaj?cego ?rodki produkcji .

W pierwszym roku planu 3-letniego pogorszyły si? stosunki mi?dzynarodowe ( rz?d Cyrankiewicza pod naciskiem ZSRR odrzucił plan Marshalla ), a tak?e wyst?pił nieurodzaj w lecie 1947 roku, ale nie zahamowało to wzrostu produkcji przemysłowej. Wa?nym czynnikiem był ruch wspołzawodnictwa pracy . W wyniku szybkiej odbudowy i przeznaczenia du?ych nakładow inwestycyjnych na przemysł, zadania planu trzyletniego w dziedzinie wzrostu produkcji przemysłowej zostały wykonane w ci?gu dwoch lat i 10 miesi?cy. W latach 1947?1949 tempo wzrostu produkcji utrzymywało si? na bardzo wysokim poziomie. Jednak niewiele wzrosła produkcja rzemiosła .

Wzrost produkcji wi?zał si? z szybkim zwi?kszeniem si? zatrudnienia. Rozwoj przemysłu doprowadził do istotnych przemian w strukturze zawodowej Polski. W okresie planu 3-letniego rozpocz?ła si? wielka migracja ludno?ci ze wsi do miast.

Mniej korzystnie przedstawiała si? sytuacja w rolnictwie . W 1947 roku zbiory okazały si? mniejsze ni? oczekiwano. Sytuacja rolnictwa zmuszała do importu du?ej ilo?ci zbo? . Dla poprawy sytuacji pa?stwo rozwin?ło kontraktacj? , czyli system umow zawieranych z rolnikami przez uspołecznienie przedsi?biorstw, ktore gwarantowały uzyskanie okre?lonych z gory cen za produkty rolne , gospodarce socjalistycznej zapewniały za? dostawy potrzebnych towarow.

Jednak rozdział ?rodkow inwestycyjnych ?wiadczył o tym, ?e w polityce gospodarczej zaczynały zwyci??a? tendencje, by problemy rolnictwa odsuwa? na dalszy plan. Mimo tego plan trzyletni zamkn?ł si? rownie? du?ymi osi?gni?ciami rolnictwa.

Powojenna polska marka samochodow ci??arowych ? Star

Kolejnym planem polskiej gospodarki był plan sze?cioletni (1950?1955).

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Ustawa z dnia 2 lipca 1947 r. o Planie Odbudowy Gospodarczej Dz.U. z 1947 r. nr 53, poz. 285 .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]