Chanat pieczy?ski około 1015 roku
Pieczyngowie
(
staroruskie
печен?гъ,
l.mn.
печен?зи,
?r.-grec.
Πατζιν?κο?, Πατζιν?κη?, Πατζινακ?τη? -Patzinakitai,
arab.
Расаn?k
/
Bjnak
/
Bjamak
/
Bajanak
,
gruz.
Pacanak-i,
orm.
Pacinnak
,
w?g.
Beseny?
/
Becencik
/
Paloc
, ?redniowieczna
łac.
:
Bisseni
,
Bessi
,
Pizenaci
,
Расinасi
,
Расinасае
,
Расinасitае
) ? zwi?zek kilku plemion koczowniczych najprawdopodobniej z grupy
oguzyjskiej
, ktore wyruszyły ze swoich pierwotnych siedzib w Azji ?rodkowej i w VIII?IX wieku osiedliły si? mi?dzy dolnym biegiem
Wołgi
a rzek?
Jaik
(obecnie
Ural
).
W VIII wieku Pieczyngowie mieszkali nad jeziorem
Bałchasz
i toczyli walki z
Ujgurami
. By? mo?e Ujgurowie wyparli ich na zachod, nad
Jezioro Aralskie
, w s?siedztwo
Kaganatu Chazarskiego
. Tu prowadzili zaci?te walki z
Oguzami
. W ich wyniku na pocz?tku IX wieku zostali wyparci do Europy, do Kaganatu Chazarskiego. Tu nad
Donem
Pieczyngowie zastali
Madziarow
. W toku walk zmusili W?grow do przesuni?cia si? na zachod, nad
Dniestr
,
Prut
i
Seret
. Dalsze s?siedztwo z W?grami cechowały zaci?te walki. Nad Donem Pieczyngowie podlegali Chazarom, ktorzy utrzymywali wzgl?dny spokoj mi?dzy koczownikami zamieszkuj?cymi kaganat. Madziarowie, Pieczyngowie i inni koczownicy płacili
Chazarom
daniny. Na wezwanie
kagana
stawali zbrojnie w szeregach chazarskich wojsk.
U schyłku IX wieku (ok. 890 lub 895), napor Pieczyngow zmusił W?grow do opuszczenia kaganatu. ?yj?cy nad
Dniestrem
i
Prutem
W?grzy napadali w celach łupie?czych
Bułgari?
. Władaj?cy Bułgari?
Symeon I
wszedł w porozumienie z Pieczyngami. Cesarz
Konstantyn Porfirogeneta
w swym dziele
O zarz?dzaniu pa?stwem
tak to opisał: ?I gdy W?grzy poszli na wypraw? wojenn?, przyszli do nich Pieczyngowie z Symeonem i rodziny ich zgładzili do szcz?tu, a W?grow zostawionych na stra?y kraju swojego, wyp?dzili [...] W?grzy szukaj?c ziemi do zamieszkania, przybyli do
Wielkiej Morawii
i wyp?dzili z niej tych, ktorzy j? zamieszkiwali, i osiedlili si? w ich kraju”.
Kiedy w roku 965 ksi??? kijowski
?wiatosław I
uderzył na Chazarow kład?c kres istnieniu Kaganatu Chazarskiego, Pieczyngowie zbrojnie wsparli wojska ruskie. Wraz z upadkiem kaganatu, znikn?ł na stepie czynnik polityczny i militarny utrzymuj?cy dot?d Pieczyngow w ryzach. Niebawem skierowali or?? przeciwko bogatej
Rusi
. W roku 972
[1]
w Białobrze?u nad Dunajem pokonali wracaj?ce z
bitwy pod Silistri?
pokonane wojska ?wiatosława, a jego samego zabili. Pono? z czaszki ksi?cia zrobili sobie puchar. Napady Pieczyngow na Ru? były tak dotkliwe, ?e nast?pca ?wiatosława,
Włodzimierz
, wznosił silne umocnienia maj?ce powstrzymywa? Pieczyngow.
W 1036 roku doszło do wielkiej bitwy mi?dzy Pieczyngami a wojskami
Jarosława M?drego
i
Połowcami
, w ktorej Pieczyngowie ponie?li kl?sk? i zostali zmuszeni do wyw?drowania na południe i osiedlenia si? na zachodnim wybrze?u
Morza Czarnego
mi?dzy
Dunajem
i
Dniestrem
. W roku 1048 wyruszyli swoimi wojskami w kierunku
Bałkanow
i spustoszyli
Bułgari?
,
Macedoni?
i
Tracj?
. W 1091 Pieczyngowie zaatakowali
Tracj?
, nale??c? do
Cesarstwa Bizantyjskiego
. Zostali jednak pokonani przez wojska cesarza
Aleksego I Komnena
wspierane przez oddziały
Połowcow
[2]
. W nast?pnych wiekach ulegli cz??ciowej asymilacji z ludno?ci?
roma?sk?
i
słowia?sk?
, cz??? natomiast mogła przetrwa? do dzi? na terenie Bułgarii jako
Gagauzi
, ktorzy aktualnie zamieszkuj? tereny południowo-wschodniej
Mołdawii
.
Szopowie
mieszkaj?cy do dzi? w Bułgarii s? by? mo?e potomkami tego ludu
[3]
.
Według
Maksa Vasmera
etnonim
ten pochodzi od
*bа?аnаk
,
*ра?аnаk
←
*ba?anak
(w?g.
beseny?
?Pieczyng”),
czagat.
bad?inak
,
turkm.
pa?inak
ze zdrabniaj?cym
sufiksem
-nаk
od
bаd?а
,
bа?а
?m?? starszej siostry”,
tur.
bad?anak
?swojak/krewny”, spokrewnione z
turkijskim
bi?ene
? nazwanie plemienne
Oguzow
u
Abu al-Ghazi Bahadura
, ? i staro-turkijska nazwa własna
Ве?е
. St?d te? nazwy miejscowe: pol.
Peczeni?yn
,
ukr.
Печенiжин (Galicja), Печенег (koło
Charkowa
)
[4]
.
- ↑
Praca zbiorowa pod redakcj? naukow? Macieja Salamona, 2005,
Wielka Historia ?wiata Tom 4 Kształtowanie ?redniowiecza
, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ss. 143,
ISBN
83-85719-85-7
.
- ↑
Praca zbiorowa pod redakcj? naukow? Macieja Salamona, 2005,
Wielka Historia ?wiata Tom 4 Kształtowanie ?redniowiecza
, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ss. 144,
ISBN
83-85719-85-7
.
- ↑
Bułgarzy, David Marshall Lang PIW Warszawa 1983 str.43
- ↑
Max Vasmer,
Этимологический словарь русского языка
: hasło
Печенеги
.