한국   대만   중국   일본 
Pieczyngowie ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Pieczyngowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chanat pieczy?ski około 1015 roku

Pieczyngowie ( staroruskie печен?гъ, l.mn. печен?зи, ?r.-grec. Πατζιν?κο?, Πατζιν?κη?, Πατζινακ?τη? -Patzinakitai, arab. Расаn?k / Bjnak / Bjamak / Bajanak , gruz. Pacanak-i, orm. Pacinnak , w?g. Beseny? / Becencik / Paloc , ?redniowieczna łac. : Bisseni , Bessi , Pizenaci , Расinасi , Расinасае , Расinасitае ) ? zwi?zek kilku plemion koczowniczych najprawdopodobniej z grupy oguzyjskiej , ktore wyruszyły ze swoich pierwotnych siedzib w Azji ?rodkowej i w VIII?IX wieku osiedliły si? mi?dzy dolnym biegiem Wołgi a rzek? Jaik (obecnie Ural ).

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

W VIII wieku Pieczyngowie mieszkali nad jeziorem Bałchasz i toczyli walki z Ujgurami . By? mo?e Ujgurowie wyparli ich na zachod, nad Jezioro Aralskie , w s?siedztwo Kaganatu Chazarskiego . Tu prowadzili zaci?te walki z Oguzami . W ich wyniku na pocz?tku IX wieku zostali wyparci do Europy, do Kaganatu Chazarskiego. Tu nad Donem Pieczyngowie zastali Madziarow . W toku walk zmusili W?grow do przesuni?cia si? na zachod, nad Dniestr , Prut i Seret . Dalsze s?siedztwo z W?grami cechowały zaci?te walki. Nad Donem Pieczyngowie podlegali Chazarom, ktorzy utrzymywali wzgl?dny spokoj mi?dzy koczownikami zamieszkuj?cymi kaganat. Madziarowie, Pieczyngowie i inni koczownicy płacili Chazarom daniny. Na wezwanie kagana stawali zbrojnie w szeregach chazarskich wojsk.

U schyłku IX wieku (ok. 890 lub 895), napor Pieczyngow zmusił W?grow do opuszczenia kaganatu. ?yj?cy nad Dniestrem i Prutem W?grzy napadali w celach łupie?czych Bułgari? . Władaj?cy Bułgari? Symeon I wszedł w porozumienie z Pieczyngami. Cesarz Konstantyn Porfirogeneta w swym dziele O zarz?dzaniu pa?stwem tak to opisał: ?I gdy W?grzy poszli na wypraw? wojenn?, przyszli do nich Pieczyngowie z Symeonem i rodziny ich zgładzili do szcz?tu, a W?grow zostawionych na stra?y kraju swojego, wyp?dzili [...] W?grzy szukaj?c ziemi do zamieszkania, przybyli do Wielkiej Morawii i wyp?dzili z niej tych, ktorzy j? zamieszkiwali, i osiedlili si? w ich kraju”.

Kiedy w roku 965 ksi??? kijowski ?wiatosław I uderzył na Chazarow kład?c kres istnieniu Kaganatu Chazarskiego, Pieczyngowie zbrojnie wsparli wojska ruskie. Wraz z upadkiem kaganatu, znikn?ł na stepie czynnik polityczny i militarny utrzymuj?cy dot?d Pieczyngow w ryzach. Niebawem skierowali or?? przeciwko bogatej Rusi . W roku 972 [1] w Białobrze?u nad Dunajem pokonali wracaj?ce z bitwy pod Silistri? pokonane wojska ?wiatosława, a jego samego zabili. Pono? z czaszki ksi?cia zrobili sobie puchar. Napady Pieczyngow na Ru? były tak dotkliwe, ?e nast?pca ?wiatosława, Włodzimierz , wznosił silne umocnienia maj?ce powstrzymywa? Pieczyngow.

W 1036 roku doszło do wielkiej bitwy mi?dzy Pieczyngami a wojskami Jarosława M?drego i Połowcami , w ktorej Pieczyngowie ponie?li kl?sk? i zostali zmuszeni do wyw?drowania na południe i osiedlenia si? na zachodnim wybrze?u Morza Czarnego mi?dzy Dunajem i Dniestrem . W roku 1048 wyruszyli swoimi wojskami w kierunku Bałkanow i spustoszyli Bułgari? , Macedoni? i Tracj? . W 1091 Pieczyngowie zaatakowali Tracj? , nale??c? do Cesarstwa Bizantyjskiego . Zostali jednak pokonani przez wojska cesarza Aleksego I Komnena wspierane przez oddziały Połowcow [2] . W nast?pnych wiekach ulegli cz??ciowej asymilacji z ludno?ci? roma?sk? i słowia?sk? , cz??? natomiast mogła przetrwa? do dzi? na terenie Bułgarii jako Gagauzi , ktorzy aktualnie zamieszkuj? tereny południowo-wschodniej Mołdawii . Szopowie mieszkaj?cy do dzi? w Bułgarii s? by? mo?e potomkami tego ludu [3] .

Etymologia [ edytuj | edytuj kod ]

Według Maksa Vasmera etnonim ten pochodzi od *bа?аnаk , *ра?аnаk *ba?anak (w?g. beseny? ?Pieczyng”), czagat. bad?inak , turkm. pa?inak ze zdrabniaj?cym sufiksem -nаk od bаd?а , bа?а ?m?? starszej siostry”, tur. bad?anak ?swojak/krewny”, spokrewnione z turkijskim bi?ene ? nazwanie plemienne Oguzow u Abu al-Ghazi Bahadura , ? i staro-turkijska nazwa własna Ве?е . St?d te? nazwy miejscowe: pol. Peczeni?yn , ukr. Печенiжин (Galicja), Печенег (koło Charkowa ) [4] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Praca zbiorowa pod redakcj? naukow? Macieja Salamona, 2005, Wielka Historia ?wiata Tom 4 Kształtowanie ?redniowiecza , Oficyna Wydawnicza FOGRA, ss. 143, ISBN  83-85719-85-7 .
  2. Praca zbiorowa pod redakcj? naukow? Macieja Salamona, 2005, Wielka Historia ?wiata Tom 4 Kształtowanie ?redniowiecza , Oficyna Wydawnicza FOGRA, ss. 144, ISBN  83-85719-85-7 .
  3. Bułgarzy, David Marshall Lang PIW Warszawa 1983 str.43
  4. Max Vasmer, Этимологический словарь русского языка : hasło Печенеги .