Patricia Neal

Patricia Neal (1952)
Imi? i nazwisko	Patsy Louise Neal
Data i miejsce urodzenia	20 stycznia 1926 Packard
Data i miejsce ?mierci	8 sierpnia 2010 Edgartown
Zawod	aktorka
Wspołmał?onek	Roald Dahl (1953?1983; rozwod)
Lata aktywno?ci	1949?2009
Multimedia w Wikimedia Commons

Patsy Louise Neal (ur. 20 stycznia 1926 w Packard , zm. 8 sierpnia 2010 w Edgartown , na wyspie Martha’s Vineyard ^[1] ) ? ameryka?ska aktorka , laureatka Oscara , nagrod BAFTA oraz Złotego Globu .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Neal urodziła si? jako Patsy Louise Neal, w Packard, w hrabstwie Whitley County, w stanie Kentucky , jako corka Williama Burdette’a Neala i Eury Mildred Petrey. Neal miała brata oraz siostr?. Dorastała w Knoxville , w stanie Tennessee , gdzie ucz?szczała do Knoxville High School. Studiowała na wydziale dramatycznym na Northwestern University .

Po przeprowadzce do Nowego Jorku , rozpocz?ła swoj? pierwsz? prac? jako dublerka w broadwayowskiej produkcji The Voice of the Turtle . Nast?pnie pojawiła si? w Another Part of the Forest (1946), zdobywaj?c nagrod? Tony dla najlepszej aktorki drugoplanowej w sztuce, podczas pierwszej ceremonii wr?czenia nagrod Tony.

W 1949 roku, Neal zadebiutowała w filmie John Loves Mary . Jej pojawienie si? w tym samym roku w filmie The Fountainhead zapocz?tkowało zwi?zek z aktorem Garym Cooperem . Po?niej zagrała w klasyku kina fantastycznonaukowego, obrazie Dzie?, w ktorym zatrzymała si? Ziemia (1951), w re?yserii Roberta Wise’a , gdzie partnerowała Michaelowi Rennie .

W 1952 roku, aktorka prze?yła załamanie nerwowe po tym, jak zako?czył si? jej zwi?zek z Cooperem . Aktorka opu?ciła Hollywood i wrociła do Nowego Jorku , gdzie wyst?powała w broadwayowskiej sztuce The Children's Hour . Wyst?powała rownie? w Roomful of Roses w 1955 roku i jako matka w The Miracle Worker w 1959 roku. Do filmu powrociła rol? w Twarz w tłumie (1957), zagrała rownie? w słynnym ?niadaniu u Tiffany’ego (1961), u boku Audrey Hepburn .

W 1963 roku, Neal otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki za rol? w filmie Hud, syn farmera , gdzie zagrała u boku Paula Newmana . Za rol? w tym filmie otrzymała rownie? nominacj? do Złotego Globu oraz nagrod? BAFTA . Trzy lata po?niej, w 1965 roku, wraz z Johnem Wayne’em wyst?piła w filmie Otto Premingera Wojna o ocean , za ktory otrzymała swoj? drug? nagrod? BAFTA. W 1965 roku otrzymała propozycj? zagrania roli pani Robinson w filmie Absolwent , jednak aktorka zapadła w ?pi?czk? na ponad trzy tygodnie, co uniemo?liwiło jej granie w filmach. Film telewizyjny The Patricia Neal Story pokazuje m.in. jej rehabilitacj? po tej chorobie oraz powrot do aktorstwa, ktory nast?pił w 1968 roku, kiedy to Neal wyst?piła w filmie The Subject Was Roses , za ktory otrzymała nominacj? do Oscara . W po?niejszym okresie zagrała Olivi? Walton w filmie telewizyjnym The Homecoming: A Christmas Story (1971), ktory był odcinkiem pilota?owym serialu The Waltons . Cho? otrzymała Złoty Glob za swoj wyst?p, nie została zaproszona do odtworzenia roli w serialu telewizyjnym. Nast?pnie Neal zagrała owdowiał?, umieraj?c? matk?, ktora probuje znale?? dom dla trojki swoich dzieci, w odcinku serialu NBC Domek na prerii .

W Knoxville działa centrum rehabilitacji dla osob po udarze mozgu jej imienia. Patricia Neal Rehabilitation Center w Fort Sanders Regional Medical Center został zało?ony w 1978 roku. W roku 2006 aktorka grała w reklamie, promuj?cej centrum. W 1999 roku zagrała tytułow? rol? ciotki Cookie w filmie Roberta Altmana Kto zabił ciotk? Cookie? .

Aktorka zmarła w swoim domu na wyspie Martha’s Vineyard na raka płuc , 8 sierpnia 2010 roku, w wieku 84 lat.

?ycie prywatne [ edytuj | edytuj kod ]

Podczas realizacji filmu The Fountainhead (1949), Neal miała romans ze swoim filmowym m??em, Garym Cooperem , ktorego poznała w 1947 roku. Ona miała wowczas 21 lat, Cooper 46. W 1950 roku, ?ona Coopera, Veronica, dowiedziawszy si? o romansie m??a, wysłała telegram do Neal, w ktorym domagała si? jego natychmiastowego zako?czenia. Neal zaszła w ci??? z Cooperem, ale ten namowił j? do przerwania ci??y .

W 1951 roku podczas kolacji u Lillian Hellman Neal poznała brytyjskiego pisarza Roalda Dahla . Pobrali si? 2 lipca 1953 roku w Trinity Church w Nowym Jorku . Para miała pi?tk? dzieci: Olivi? Twenty (1955?1962, dziecko zmarło na odr? mozgu), Chantal Tess? Sophi? (ur. 1957), Thea Matthew (ur. 1960), Opheli? Magdalen? (ur. 1964) i Lucy (ur. 1965).

W czasie ci??y z Lucy w 1965 roku, Neal p?kł t?tniak mozgu, co spowodowało zapadni?cie w ?pi?czk? na trzy tygodnie. 4 sierpnia 1965 roku urodziła zdrow? cork?. Neal i Dahl byli mał?e?stwem przez trzydzie?ci lat, mał?e?stwo zako?czyło si? rozwodem w 1983 roku, po ujawnieniu romansu Dahla z przyjaciołk? rodziny, Felicity Crosland.

Filmografia [ edytuj | edytuj kod ]

Filmy fabularne

• 1949: The Hasty Heart jako siostra Parker
• 1949: John Loves Mary jako Mary McKinley
• 1949: The Fountainhead jako Dominique Francon
• 1950: The Breaking Point jako Lenora Charles
• 1950: Three Secrets jako Phyllis Horn
• 1950: Bright Leaf jako Margaret Jane Singleton
• 1951: Week-End with Father jako Jean Bowen
• 1951: Dzie?, w ktorym zatrzymała si? Ziemia ( The Day the Earth Stood Still ) jako Helen Benson
• 1951: Operacja Pacyfik ( Operation Pacific ) jako Mary Stuart
• 1951: Raton Pass jako Ann Challon
• 1952: Something for the Birds jako Anne Richards
• 1952: Kurier dyplomatyczny ( Diplomatic Courier ) jako Joan Ross
• 1952: Washington Story jako Alice Kingsley
• 1954: La Tua donna jako hrabina Germana de Torri
• 1954: Stranger from Venus jako Susan North
• 1957: Twarz w tłumie ( A Face in the Crowd ) jako Marcia Jeffries
• 1960: Strindberg on Love jako The Mistress
• 1961: Special for Women: Mother and Daughter jako Ruth Evans
• 1961: ?niadanie u Tiffany’ego ( Breakfast at Tiffany’s ) jako pani Failenson / Emily Eustace (2-E)
• 1962: Westinghouse Presents: That's Where the Town Is Going jako Ruby Sills
• 1963: Hud, syn farmera ( Hud ) jako Alma Brown
• 1964: Psyche '59 jako Alison Crawford
• 1965: Wojna o ocean ( In Harm's Way ) jako siostra porucznik Maggie Haynes
• 1968: The Subject Was Roses jako Nettie Cleary
• 1971: The Homecoming: A Christmas Story jako Olivia Walton
• 1971: Nocny je?dziec ( The Night Digger ) jako Maura Prince
• 1973: Happy Mother’s Day, Love George jako Cara
• 1973: Baxter! jako dr Clara Clemm
• 1974: Things in Their Season jako Peg Gerlach
• 1975: Hay que matar a B. jako Julia
• 1975: Eric jako Lois Swensen
• 1976: The American Woman: Portraits of Courage jako narrator
• 1977: Tail Gunner Joe jako senator Margaret Chase Smith
• 1977: Gniazdo wdow ( Nido de viudas ) jako Lupe
• 1978: The Bastard jako Marie Charboneau
• 1978: A Love Affair: The Eleanor and Lou Gehrig Story jako pani Gehrig
• 1979: Na Zachodzie bez zmian ( All Quiet on the Western Front ) jako matka Paula
• 1979: Przeprawa ( The Passage ) jako Ariel Bergson
• 1981: Upiorna opowie?? ( Ghost Story ) jako Stella Hawthorne
• 1984: Love Leads the Way: A True Story jako pani Frank
• 1984: Shattered Vows jako siostra Carmelita
• 1989: ?ycie bez blasku ( An Unremarkable Life ) jako Frances McEllany
• 1990: Caroline? jako panna Trollope
• 1993: Rozdarta cisza ( A Mother’s Right: The Elizabeth Morgan Story ) jako Antonia Morgan
• 1993: Heidi jako babcia
• 1999: Kto zabił ciotk? Cookie? ( Cookie's Fortune ) jako Jewel Mae ?Cookie” Orcutt
• 2000: For the Love of May jako babcia May
• 2009: Mija czas ( Flying By ) jako Margie

Seriale telewizyjne

• 1954-1958: Studio One jako Miriam Leslie
• 1954: Goodyear Television Playhouse
• 1955: Omnibus jako Herodias
• 1956: Matinee Theater
• 1957-1958: Playhouse 90 jako Margaret / Rena Menken
• 1958: Suspicion jako Paula Elgin
• 1958: Pursuit jako pani Conrad
• 1959: Rendezvous jako Kate Merlin
• 1960: Play of the Week jako Mistress
• 1962: Drama 61-67 jako Beebee Fenstermaker
• 1962: Checkmate jako Fran Davis
• 1962: Nietykalni ( The Untouchables ) jako Maggie Storm
• 1962: Zero One jako Margo
• 1963: Ben Casey jako dr Louise Chapelle
• 1963: Espionage jako Jeanne
• 1972: Ghost Story jako Ellen Alexander
• 1974: Kung Fu jako Sara Kingsley
• 1975: Movin' On
• 1975: Domek na prerii ( Little House on the Prairie ) jako Julia Sanderson
• 1984: Glitter jako madame Lil
• 1990: Napisała: Morderstwo ( Murder, She Wrote ) jako Milena Maryska

Nagrody [ edytuj | edytuj kod ]

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka pierwszoplanowa : 1964 Hud, syn farmera
• Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie telewizyjnym: 1972 The Homecoming: A Christmas Story
• Nagroda BAFTA
  • Najlepsza aktorka zagraniczna : 1966 Wojna o ocean
  • 1964 Hud, syn farmera
• Nagroda Tony Najlepsza aktorka drugoplanowa w sztuce: 1947 Another Part of the Forest

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Ronald R.   Bergan   Ronald R. , Patricia Neal obituary [online], guardian.co.uk, 9 sierpnia 2010 [dost?p 2013-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-03]   ( ang. ) .
• Aljean A.   Harmetz   Aljean A. , Patricia Neal, an Oscar Winner Who Endured Tragedy, Dies at 84 [online], nytimes.com, 9 sierpnia 2010 [dost?p 2013-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-25]   ( ang. ) .
• Jack J.   Jones   Jack J. , Obituary: Patricia Neal dies at 84; Oscar-winning actress [online], articles.latimes.com, 9 sierpnia 2010 [dost?p 2013-06-11]   ( ang. ) .
• John J.   Riley   John J. , Patricia Neal: American actress and former wife of Roald Dahl who won an Oscar for her performance in 'Hud' [online], independent.co.uk, 10 sierpnia 2010 [dost?p 2013-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-25]   ( ang. ) .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Patricia Neal w bazie IMDb ( ang. )
• Patricia Neal w bazie Filmweb
• Patricia Neal w bazie Notable Names Database ( ang. )