Dawna siedziba PAA przy ul. Wspolnej 6 w Warszawie (do listopada 2017 roku)
Tzw. dzielnica ministerstw w latach 60., po lewej widoczny budynek po?niejszego
Ministerstwa Skarbu Pa?stwa
i Pa?stwowej Agencji Atomistyki
Pa?stwowa Agencja Atomistyki
? urz?d zapewniaj?cy obsług? Prezesa Pa?stwowej Agencji Atomistyki
[4]
, b?d?cego centralnym
organem administracji
rz?dowej w
Polsce
do spraw bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej, ktorego działalno?? reguluje ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. ?
Prawo atomowe
(
Dz.U. z 2023 r. poz. 1173
) oraz po?niejsze akty wykonawcze do tej ustawy.
- Andrzej Głowacki ? prezes od 22 marca 2023
[5]
Pa?stwowa Agencja Atomistyki, poprzez swoje działania regulacyjne i nadzorcze, d??y do zapewnienia, by działalno?? mog?ca powodowa? nara?enie na promieniowanie jonizuj?ce była prowadzona w sposob bezpieczny dla pracownikow i społecze?stwa.
Misj? sw? PAA realizuje poprzez:
- sprawowanie pa?stwowego dozoru działalno?ci mog?cych powodowa? nara?enie na promieniowanie jonizuj?ce;
- systematyczn? ocen? sytuacji radiacyjnej kraju;
- podejmowanie odpowiednich działa? w przypadku powstania zdarze? radiacyjnych;
- wspołprac? w celu wypełniania zobowi?za? Polski w zakresie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej wynikaj?cych z traktatow, konwencji oraz umow mi?dzynarodowych,
- dysponuj?c w tym celu: odpowiednimi ? krajowymi i mi?dzynarodowymi ? instrumentami prawnymi, danymi z systemow monitoringu radiacyjnego, uprawnieniami do wydawania zezwole?, prowadzenia kontroli i ewidencji oraz odpowiednio przygotowan? kadr? inspektorow i innych specjalistow.
Do zakresu działania Prezesa Pa?stwowej Agencji Atomistyki nale?y wykonywanie zada? zwi?zanych z zapewnieniem bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej kraju, a w szczegolno?ci:
- przygotowywanie dokumentow dotycz?cych polityki pa?stwa w zakresie zapewnienia bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej uwzgl?dniaj?cych program rozwoju energetyki j?drowej oraz zagro?enia wewn?trzne i zewn?trzne,
- sprawowanie nadzoru nad działalno?ci? powoduj?c? lub mog?c? powodowa? nara?enie ludzi i ?rodowiska na promieniowanie jonizuj?ce oraz przeprowadzanie kontroli w tym zakresie, w tym wydawanie decyzji w sprawach zezwole? i uprawnie?,
- wydawanie zalece? technicznych i organizacyjnych w sprawach bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej,
- wykonywanie zada? zwi?zanych z ocen? sytuacji radiacyjnej kraju w warunkach normalnych i w sytuacji zdarze? radiacyjnych oraz przekazywanie wła?ciwym organom i ludno?ci informacji o sytuacji,
- wykonywanie zada? wynikaj?cych ze zobowi?za? RP w zakresie prowadzenia ewidencji i kontroli materiałow j?drowych, ochrony fizycznej materiałow i obiektow j?drowych, szczegolnej kontroli obrotu z zagranic? towarami i technologiami j?drowymi oraz innych zobowi?za? wynikaj?cych z umow mi?dzynarodowych dotycz?cych bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej,
- prowadzenie działa? zwi?zanych z informacj? społeczn?, edukacj? i popularyzacj? oraz informacj? naukowo-techniczn? i prawn? w zakresie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej, w tym przekazywanie ludno?ci informacji na temat promieniowania jonizuj?cego i jego oddziaływania na zdrowie człowieka i na ?rodowisko oraz o mo?liwych do zastosowania ?rodkach w przypadku zdarze? radiacyjnych ? z wył?czeniem promocji wykorzystania promieniowania jonizuj?cego, a w szczegolno?ci promocji energetyki j?drowej;
- wspołdziałanie z organami administracji rz?dowej i samorz?dowej w sprawach zwi?zanych z bezpiecze?stwem j?drowym i ochron? radiologiczn? oraz w sprawie bada? naukowych w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej;
- wykonywanie zada? zwi?zanych z obronno?ci? i obron? cywiln? kraju oraz ochron? informacji niejawnych, wynikaj?cych z odr?bnych przepisow,
- przygotowywanie opinii, w zakresie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej do projektow działa? technicznych zwi?zanych z pokojowym wykorzystywaniem energii atomowej, na potrzeby organow administracji rz?dowej i samorz?dowej;
- wspołpraca z wła?ciwymi jednostkami innych pa?stw i organizacjami mi?dzynarodowymi w zakresie obj?tym ustaw?;
- opracowywanie projektow aktow prawnych w zakresie obj?tym ustaw? i uzgadnianie ich w trybie okre?lonym w regulaminie prac Rady Ministrow,
- opiniowanie projektow aktow prawnych opracowanych przez uprawnione organy,
- przedstawianie Prezesowi Rady Ministrow corocznych sprawozda? ze swojej działalno?ci oraz ocen stanu bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej kraju.
Dodatkowym zadaniem Prezesa PAA (wynikaj?cym z pełnienia w przeszło?ci funkcji organu zało?ycielskiego Zakładu Zastosowa? Techniki J?drowej POLON) jest od roku 1990 obsługa roszcze? byłych pracownikow Zakładow Przemysłowych R-1 (ZPR-1) w Kowarach. ZPR-1 do roku 1972 zajmowały si? wydobyciem i wst?pnym przerobem rud uranu. Powołane zarz?dzeniem nr 4 Prezesa PAA z dnia 14 kwietnia 1992 r. Biuro Obsługi Roszcze? b. Pracownikow Zakładow Produkcji Rud Uranu (obecnie: Biuro Obsługi Roszcze? funkcjonuj?ce w ramach Centrum ds. Zdarze? Radiacyjnych z siedzib? w Jeleniej Gorze) zajmuje si? obsług? prawn? i regulacj? roszcze? odszkodowawczych w stosunku do byłych pracownikow Zakładow Przemysłowych R-1 w Kowarach oraz ich rodzin.
Gabinet Prezesa zapewnia obsług? Prezesa i Wiceprezesa.
Gabinet odpowiada w szczegolno?ci za koordynacj? pracy komorek organizacyjnych. Gabinet realizuje rownie? zadania Prezesa w zakresie informacji społecznej i wspołpracy z mediami oraz wspołpracy mi?dzynarodowej w sprawach bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej.
Centrum do spraw Zdarze? Radiacyjnych
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Centrum do spraw Zdarze? Radiacyjnych (CEZAR) odpowiada za realizacj? zada? Prezesa w zakresie systematycznej oceny sytuacji radiacyjnej kraju oraz udziału w post?powaniach w przypadkach zdarze? radiacyjnych. Centrum pełni swoj? funkcj? 24 godz. na dob?, 365 dni w roku. Najwa?niejszy wydział w PAA.
Departament Bezpiecze?stwa J?drowego
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Departament Bezpiecze?stwa J?drowego odpowiada za realizacj? zada? Prezesa w zakresie bezpiecze?stwa j?drowego, w tym za funkcjonowanie systemu koordynacji kontroli i nadzoru nad obiektami j?drowymi.
Departament Ekonomiczno-Bud?etowy
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Departament Ekonomiczno-Bud?etowy odpowiada m.in. za planowanie bud?etowe i prowadzenie rachunkowo?ci Agencji, przygotowanie sprawozdawczo?ci bud?etowej, prowadzenie obrotu gotowkowego i wykonywanie dyspozycji ?rodkami pieni??nymi. Departament wypełnia rownie? zadania głownego ksi?gowego Agencji.
Departament Ochrony Radiologicznej
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Departament Ochrony Radiologicznej odpowiada za realizacj? zada? Prezesa w zakresie ochrony radiologicznej.
Departament zajmuje si? mi?dzy innymi przyjmowaniem zgłosze? i przygotowywaniem zezwole? dotycz?cych wykonywania działalno?ci zwi?zanej z nara?eniem na promieniowanie jonizuj?ce, takich jak:
- wytwarzanie, przetwarzanie, przechowywanie, składowanie, transport lub stosowane materiałow j?drowych, ?rodeł i odpadow promieniotworczych oraz obrot nimi, a tak?e wzbogacanie izotopowe,
- produkowanie, instalowanie, stosowanie i obsługa urz?dze? zawieraj?cych ?rodła promieniotworcze oraz obrot tymi urz?dzeniami,
- uruchamianie i stosowanie urz?dze? wytwarzaj?cych promieniowanie jonizuj?ce,
- uruchamianie pracowni, w ktorych maj? by? stosowane ?rodła promieniowania jonizuj?cego, w tym pracowni rentgenowskich,
- zamierzone dodawanie substancji promieniotworczych w procesie produkcyjnym wyrobow powszechnego u?ytku i wyrobow medycznych, obrot tymi wyrobami oraz przywoz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wywoz z tego terytorium tych wyrobow.
- zamierzone podawanie substancji promieniotworczych ludziom i zwierz?tom w celu diagnostyki, leczenia lub bada? naukowych.
Ponadto departament przeprowadza kontrole w jednostkach wykonuj?cych tak? działalno??.
Departament odpowiada rownie? za przygotowanie decyzji o nadaniu uprawnie? do zajmowania stanowisk istotnych z punktu widzenia bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej oraz uprawnie? inspektorow ochrony radiologicznej.
Departament Prawny odpowiada za obsług? prawn? Prezesa i Agencji.
Biuro Dyrektora Generalnego
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Biuro Dyrektora Generalnego odpowiada za realizacj? zada? dyrektora generalnego. Biuro odpowiada m.in. za sprawy kadrowe PAA, nadzor nad przestrzeganiem przepisow BHP, koordynacj? udzielania zamowie? publicznych czy utrzymanie systemow teleinformatycznych w agencji.
Wspołpraca mi?dzynarodowa
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Zgodnie z Ustaw? ? Prawo atomowe jednym z obowi?zkow Prezesa Pa?stwowa Agencja Atomistyki jest wspołpraca z wła?ciwymi jednostkami innych pa?stw i organizacjami mi?dzynarodowymi w zakresie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. PAA wspołpracuje z rownowa?nymi organami innych krajow oraz organizacjami mi?dzynarodowymi w celu wymiany do?wiadcze? i pozyskiwania kompetencji do prowadzenia działa? w kraju. Podstaw? dla wspołpracy s? zarowno przepisy prawa mi?dzynarodowego i członkostwo w organizacjach mi?dzynarodowych, jak i umowy dwustronne. Wspołpraca mi?dzynarodowa PAA odbywa si? w ?cisłej kooperacji z Ministrem Spraw Zagranicznych, Ministrem Gospodarki, a w szczegolno?ci Pełnomocnikiem Rz?du ds. Polskiej Energetyki J?drowej oraz innymi ministrami (kierownikami urz?dow centralnych), zgodnie z zakresem ich kompetencji.
Układy i traktaty mi?dzynarodowe
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Przepisy i traktaty mi?dzynarodowe zarowno tworz? mo?liwo?ci wielostronnej wspołpracy mi?dzy pa?stwami, jak i harmonizuj? standardy i normy w dziedzinach bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Stanowi? tym samym jeden z istotnych elementow nadzoru nad ochron? ludzi i ?rodowiska przed promieniowaniem jonizuj?cym.
Polska jest stron? wszystkich istotnych konwencji i traktatow dotycz?cych m.in. bezpiecze?stwa j?drowego, ochrony radiologicznej, nieproliferacji czy monitoringu radiacyjnego. Akty prawne zobowi?zuj? Polsk? do stosowania okre?lonych w nich zasad i mechanizmow, co jest kontrolowane mi?dzy innymi drog? weryfikacji przedkładanych przez Polsk? odpowiednich raportow krajowych w czasie regularnych konferencji przegl?dowych oraz przez inspektorow organizacji mi?dzynarodowych.
Organizacje mi?dzynarodowe
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Działania zwi?zane z zapewnieniem bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej podejmowane s? przez ro?ne organizacje mi?dzynarodowe. Pa?stwowa Agencja Atomistyki uczestniczy w pracach wielu z nich. S? to:
- Unia Europejska ? Europejska Wspolnota Energii Atomowej (EURATOM)
- Mi?dzynarodowa Agencja Energii Atomowej w Wiedniu. Polska jest członkiem zało?ycielem MAEA od 1957 r.
- Agencja Energii J?drowej NEA OECD
- Zachodnioeuropejskie Stowarzyszenie Regulatorow J?drowych
- HERCA
Ponadto Pa?stwowa Agencja Atomistyki koordynuje wspołprac? z Europejskim Towarzystwem Energii Atomowej (EAES) ? utworzon? w 1954 r. organizacj? skupiaj?c? przedstawicieli agend rz?dowych i ?rodowisk naukowych z ponad 20. krajow europejskich. Polska jest członkiem tej organizacji od 1991 roku.
Wspołpraca z organizacjami mi?dzynarodowymi koordynowana i realizowana przez PAA
W celu zapewnienia bezpiecze?stwa j?drowego i radiacyjnego, Rzeczpospolita Polska zawarła szereg mi?dzynarodowych umow bilateralnych, ktorych realizacj? powierzono Prezesowi PAA. Dla zapewnienia wymiany do?wiadcze? i wiedzy w zakresie regulowania energetyki j?drowej podpisane zostały umowy o wspołpracy z dozorami j?drowymi USA i Francji. Umowy o wczesnym powiadamianiu o awarii j?drowej i wymianie informacji oraz do?wiadcze? zawarte zostały z krajami s?siednimi na podstawie mi?dzynarodowej Konwencji o wczesnym powiadamianiu o awarii j?drowej (tre?? konwencji na stronach MAEA). Polska nie posiada jeszcze elektrowni j?drowej, ale w odległo?ci ok. 300 km od jej granic znajduje si? 9 czynnych elektrowni j?drowych (23 bloki reaktorow energetycznych) o ł?cznej elektrycznej mocy zainstalowanej brutto ok. 15 GWe. Ze wzgl?du na eksploatacj? tych elektrowni w pobli?u terytorium Polski, istotnym elementem wpływaj?cym na nasze bezpiecze?stwo radiacyjne jest wspołpraca ze wszystkimi dozorami j?drowymi krajow o?ciennych, realizowana na podstawie wspomnianych mi?dzyrz?dowych umow.
Polska zawarła takie umowy z nast?puj?cymi krajami:
- Umowa mi?dzy rz?dem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rz?dem Republiki Austrii w sprawie wymiany informacji i wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony przed promieniowaniem. Sporz?dzona w Wiedniu dnia 15 grudnia 1989 r.
- Umowa mi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej a rz?dem Republiki Białoru? o wczesnym powiadamianiu o awariach j?drowych i o wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa radiologicznego. Sporz?dzona w Mi?sku dnia 26 pa?dziernika 1994 r.
- Umowa pomi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej a rz?dem Republiki Czeskiej o wczesnym powiadamianiu o awarii j?drowej oraz o wymianie informacji na temat pokojowego wykorzystania energii j?drowej, bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Sporz?dzona w Wiedniu dnia 27 wrze?nia 2005 r.
- Umowa mi?dzy rz?dem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rz?dem Krolestwa Danii o wymianie informacji i wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony przed promieniowaniem. Sporz?dzona w Warszawie dnia 22 grudnia 1987 r.
- Umowa mi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej a rz?dem Republiki Litewskiej o wczesnym powiadamianiu o awarii j?drowej oraz o wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Sporz?dzona w Warszawie dnia 2 czerwca 1995 r.
- Umowa mi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej a rz?dem Republiki Federalnej Niemiec o wczesnym powiadamianiu o awarii j?drowej, o wymianie informacji i do?wiadcze? oraz o wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Sporz?dzona w Warszawie dnia 30 lipca 2009 r.
- Umowa pomi?dzy rz?dem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rz?dem Krolestwa Norwegii o wczesnym powiadamianiu o awariach j?drowych i wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony przed promieniowaniem. Sporz?dzona w Oslo dnia 15 listopada 1989 r.
- Porozumienie mi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej i rz?dem Federacji Rosyjskiej o wczesnym powiadamianiu o awarii j?drowej, o wymianie informacji zwi?zanej z obiektami j?drowymi i o wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Sporz?dzone w Warszawie dnia 18 lutego 1995 r.
- Umowa pomi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej a rz?dem Republiki Słowackiej o wczesnym powiadamianiu o awariach j?drowych, o wymianie informacji oraz o wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Sporz?dzona w Bratysławie dnia 17 wrze?nia 1996 r.
- Umowa pomi?dzy rz?dem Rzeczypospolitej Polskiej a rz?dem Ukrainy o wczesnym powiadamianiu o awariach j?drowych, o wymianie informacji oraz o wspołpracy w dziedzinie bezpiecze?stwa j?drowego i ochrony radiologicznej. Sporz?dzona w Kijowie dnia 24 maja 1993 r.
Wydatki i dochody Pa?stwowej Agencji Atomistyki (PAA) s? realizowane w
cz??ci 68
bud?etu pa?stwa
[6]
. Głowne ?rodło dochodow Agencji stanowi? opłaty za egzaminy niezb?dne do uzyskania uprawnie? wymaganych do zatrudnienia na stanowiskach maj?cych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpiecze?stwa j?drowego oraz uzyskania uprawnie? inspektora ochrony radiologicznej.
W 2017 wydatki PAA wyniosły 32,88 mln zł, a dochody 0,31 mln zł
[2]
. Przeci?tne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 112 osob, a ?rednie miesi?czne wynagrodzenie brutto 6422 zł
[3]
.
W ustawie bud?etowej na 2018 wydatki Agencji zaplanowano w wysoko?ci 32,67 mln zł, a dochody 0,3 mln zł
[7]
.
- ↑
Ustawa z dnia 27 lutego 1982 r. o utworzeniu Pa?stwowej Agencji Atomistyki (
Dz.U. z 1982 r. nr 7, poz. 64
).
- ↑
a
b
Sprawozdanie z wykonania bud?etu pa?stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. (druk nr 2559). Tom I
. sejm.gov.pl, 29 maja 2018. s. 1/12, 2/100. [dost?p 2018-09-23].
- ↑
a
b
Informacja o wynikach kontroli wykonania bud?etu pa?stwa w 2017 r. w cz??ci 68 Pa?stwowa Agencja Atomistyki
. [w:]
Najwy?sza Izba Kontroli
[on-line]. nik.gov.pl, kwiecie? 2018. s. 15. [dost?p 2018-09-23].
- ↑
Zarz?dzenie nr 69 Ministra ?rodowiska z dnia 3 listopada 2011 r. w sprawie nadania statutu Pa?stwowej Agencji Atomistyki (Dz. Urz. M?iGIO? Nr 4, poz 66, Dz. Urz. M? z 2014 r., poz. 63).
.
- ↑
Andrzej Głowacki nowym prezesem PAA
. gov.pl/web/paa, 2023-03-29. [dost?p 2023-03-31].
- ↑
Obwieszczenie Ministra Finansow z dnia 30 czerwca 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporz?dzenia Ministra Finansow w sprawie klasyfikacji cz??ci bud?etowych oraz okre?lenia ich dysponentow (
Dz.U. z 2016 r. poz. 1026
).
- ↑
Ustawa bud?etowa na rok 2018 z dnia 11 stycznia 2018 r.
. [w:]
Dz.U. poz. 291
[on-line]. isap.sejm.gov.pl, 1 lutego 2018. s. 24, 67. [dost?p 2018-09-23].