Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac Izraela Pozna?skiego
? neobarokowy
[2]
pałac
fabrykancki z XIX w. znajduj?cy si? w
Łodzi
. Pałac, ze wzgl?du na wielko?? i dekoracje, zwany jest ?łodzkim
Luwrem
”
[3]
.
W 1877
Izrael Pozna?ski
kupił naro?n? kamienic? o skromnej elewacji i budynek magazynowy (posesja u zbiegu
ul. Ogrodowej
i
ul. Stodolnianej ? dzi? Zachodniej
) z zamiarem wybudowania w jej miejsce obiektu reprezentacyjno-handlowego i siedziby dla swojej rodziny
[3]
. Powstała najwi?ksza rezydencja fabrykancka w Polsce i, jako jedna z pierwszych w Łodzi, zelektryfikowana. Jej wn?trza składaj? si? z wielkich salonow i kameralnych pomieszcze? mieszkalnych
[2]
. Na pi?trze znajdowała si? cz??? prywatna rodziny, na parterze, w głownym korpusie - gabinet prezesa, kantory, społki i biura. Boczne skrzydło mie?ciło w piwnicach zaplecze gospodarcze, kuchni?, a na parterze magazyny wyrobow gotowych. Poddasze przeznaczone było dla słu?by. Budynek oparto na planie litery
L
. Najokazalsza, południowa cz??? budowli jest zwie?czona wypi?trzonymi, kopulastymi dachami i zdobiona figurami przedstawiaj?cymi alegorie przemysłu. Przez lata pałac był rozbudowywany, a na jego architektoniczny kształt miało wpływ kilku architektow. Pierwotny projekt autorstwa
Hilarego Majewskiego
został rozwini?ty przez
Adolfa Zeligsona
i
Franciszka Chełmi?skiego
. Podczas przebudowy, w 1898 roku, dobudowano ogrod zimowy nakryty szklanymi kopułami, a skrzydło południowe wydłu?ono w kierunku zachodnim, by na pi?trze stworzy? sal? balow?. Od strony fabryki, dobudowano do pałacu dwa pawilony: jednopi?trow? oran?eri? ze szklan? kopuł? i parterowy pasa? - ł?cznik mi?dzy fabryk? a pałacem. Dopełnieniem reprezentacyjnego charakteru był ogrod spacerowy projektu wła?ciciela łodzkiej firmy ogrodniczej - Leona Grabowskiego. W ogrodzie wybudowano bogato zdobion? fontann?. Ostateczny kształt budowla osi?gn?ła ju? po ?mierci Izraela Pozna?skiego, w 1903
[4]
[3]
.
Wystrojem sali jadalnej oraz balowej zaj?ł si?, na zlecenie
Leoni Pozna?skiej
, łodzki malarz
Samuel Hirszenberg
[5]
.
Po?niejsze przebudowy zwi?zane były ze zmian? jego u?ytkownikow ? w okresie mi?dzywojennym był siedzib? Urz?du Wojewodzkiego (1927?1939). W 1975 głown? cz??? budynku przej?ło, utworzone wowczas,
Muzeum Historii Miasta Łodzi
.
W latach 70. XX w. realizowano adaptacj? piwnic
[6]
, rekonstrukcj? wn?trz oraz aran?acj? kawiarni muzealnej
[7]
na potrzeby
Muzeum Historii Miasta Łodzi
wg projektu
Stanisława Cuchry-Cukrowskiego
[6]
.
W 2015 pałac został uznany
pomnikiem historii
[8]
. W 2017 rozpocz?ły si? prace remontowe fasady pałacu w ramach wieloletniej rewitalizacji obiektu, m.in. odnowiono tak?e ogrod pałacowy
[9]
. Remont Pałacu zako?czył si? w 2020
[10]
.
-
Pałac Izraela Pozna?skiego w dzie?
-
Pałac Izraela Pozna?skiego noc?
-
Medal Muzeum Historii Miasta Łodzi ? Pałac Pozna?skich
- ↑
Rejestr zabytkow nieruchomych ? wojewodztwo łodzkie
[online],
Narodowy Instytut Dziedzictwa
, 31 marca 2024
.
- ↑
a
b
Włodzimierz
W.
Małek
Włodzimierz
W.
,
Łod?, barwy miasta
, Łod?: Sagalara & Wowo, 2002, s. 8
.
- ↑
a
b
c
Leszek Skrzydło:
Rody fabrykanckie
. Łod?: Oficyna Bibliofilow, 1999, s. 58.
ISBN
83-87522-23-6
.
- ↑
Pałac Izraela K. Pozna?skiego
[online], Kultura Łod?
.
- ↑
Pozna?scy
, [w:]
Marcin Jakub
M.J.
Szyma?ski
Marcin Jakub
M.J.
,
Bła?ej
B.
Tora?ski
Bła?ej
B.
,
Fabrykanci. Burzliwe dzieje rodow łodzkich przemysłowcow
, Warszawa: Zona Zero, 28 pa?dziernika 2016, s. 103,
ISBN
978-83-935847-8-9
.
- ↑
a
b
Kto jest kim w Polsce 1984: informator biograficzny
, Wydawn. Interpress, 1984,
ISBN
978-83-223-2073-0
[dost?p 2022-10-10]
(
pol.
)
.
Brak numerow stron w ksi??ce
- ↑
Małgorzata
M.
Laurentowicz-Granas
Małgorzata
M.
,
Antoni Szram : wizje i konkrety : szkic do portretu na tle historycznym
, Łod?: Urz?d Miasta Łodzi. Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytkow, 2018,
ISBN
978-83-945182-3-3
,
OCLC
1080933889
[dost?p 2022-10-10]
.
Brak numerow stron w ksi??ce
- ↑
Aleksandra Hac:
Prezydent Komorowski: Łodzkie zabytki pomnikami historii
. lodz.gazeta.pl, 2015-02-17. [dost?p 2018-02-22].
- ↑
w
,
Rewitalizacja Pałacu Pozna?skiego w Łodzi. Miasto dostało 14 mln zł dotacji [WIZUALIZACJE]
, ?Dzienniklodzki.pl”
[dost?p 2018-07-12]
[zarchiwizowane z
adresu
2017-02-17]
(
pol.
)
.
- ↑
Rewitalizacja Pałacu Izraela Pozna?skiego w Łodzi
. modernizacjeroku.org.pl. [dost?p 2023-09-26].