Nisa (Turkmenistan)

Partyjska forteca Nisa ^[a]
	Obiekt z listy ?wiatowego dziedzictwa UNESCO
	; Nisa
Pa?stwo	Turkmenistan
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	II, III
Numer ref.	1242
	Historia wpisania na list?
Wpisanie na list?	2007 ; na 31. sesji
	Poło?enie na mapie Turkmenistanu Partyjska forteca Nisa
	37°57′02,68″N 58°12′39,57″E / 37,950744 58,210992
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na list? UNESCO ;

Nisa ^[1] ( turkm. Gadymy Nusay ) ? stanowisko archeologiczne niedaleko Aszchabadu w Turkmenistanie . Zachowały si? tu ruiny staro?ytnego miasta Partow .

Nisa była wa?nym o?rodkiem miejskim ju? na przełomie VI i V wieku p.n.e., jednak szczegolny rozkwit miasta przypada na okres mi?dzy III wiekiem p.n.e. a III wiekiem n.e., to jest czasy Arsacydow , i ponownie na V wiek n.e. Najwi?kszy rozwoj miasta przypada na okres panowania zało?yciela dynastii Arsacydow Arsakesa , ktory tutaj zało?ył stolic? ^[2] swojego imperium, a za czasow partyjskich pełniło rol? krolewskiej nekropolii. W II wieku p.n.e. Mitrydates I zmienił nazw? miasta na Mitradatkert, co oznacza miasto Mitrydesa . W 651 roku Nis? zdobyli Arabowie .

Do naszych czasow dotrwały pozostało?ci warownej cytadeli z czasow partyjskich (twierdza Nowa Nisa ) ^[2], fragmenty murow z basztami oraz resztki rezydencji Arsacydow, a tak?e ?wi?tyni z kolumnowymi portykami (wykazuj?cymi wpływy hellenistyczne ) i skarbca . Niedaleko Nowej Nisy znajdowało si? tak?e grodzisko Stara Nisa ^[2].

Budowle w Nisie wznoszono z cegły suszonej , a kolumny z cegły palonej . W samych ruinach odkryto kamienne i ceramiczne podstawy kolumn, terakotowe kapitele , gzymsy i reliefowe płyty, a tak?e liczne marmurowe rze?by i wyroby rzemiosła artystycznego m.in. z ko?ci słoniowej i srebra . W archiwum krolewskim w Nisie z I wieku p.n.e. znaleziono te? ok. 1500 dokumentow spisanych na ostrakonach .

W 2007 roku kompleks ruin w Nisie wpisano na list? ?wiatowego dziedzictwa UNESCO .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Polski egzonim uchwalony na 101. posiedzeniu KSNG
↑ ^a ^b ^c Praca zbiorowa pod redakcja Aleksandra Krawczuka , 2005 , Wielka Historia ?wiata Tom 3 ?wiat okresu cywilizacji klasycznych , ss. 579, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ISBN 83-85719-84-9 .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Encyklopedia sztuki staro?ytnej , Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974, s. 340

[1] Oficjalna nazwa wpisana na list? UNESCO

[2] Polski egzonim uchwalony na 101. posiedzeniu KSNG

[whs-3] Praca zbiorowa pod redakcja Aleksandra Krawczuka , 2005 , Wielka Historia ?wiata Tom 3 ?wiat okresu cywilizacji klasycznych , ss. 579, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ISBN 83-85719-84-9 .

[a]

[1]

[2]