Nieznany Buntownik ( ang.   Tank Man ) ? m??czyzna, ktory 5 czerwca 1989 roku, dzie? po stłumieniu protestow na placu Niebia?skiego Spokoju , probował na alei Chang’an zatrzyma? kolumn? chi?skich czołgow wracaj?c? z akcji. Zdj?cia i nagranie, na ktorych uwieczniono to zdarzenie, obiegły cały ?wiat. Człowiek ten stał si? symbolem walki o wolno?? funkcjonuj?cym w ?wiadomo?ci społeczno?ci mi?dzynarodowej .

Opis zdarzenia [ edytuj | edytuj kod ]

Na jedynym materiale wideo przedstawiaj?cym zdarzenie nieznany m??czyzna trzymaj?cy w r?kach siatki samotnie zast?pił drog? wycofuj?cej si? kolumnie czołgow Typu 59 ^[1] . Pierwszy woz bojowy zatrzymał si? par? metrow przed przechodniem. Wtedy nieznany m??czyzna zacz?ł wymachiwa? siatkami oraz krzycze? ^[2] . Po paru sekundach czołg kilka razy probował wymin?? protestuj?cego, lecz ow człowiek zast?pował drog?. Gdy woz si? zatrzymał, m??czyzna wdrapał si? na niego i zacz?ł co? krzycze? przez włazy do załogi. Wowczas nast?piła wymiana zda? pomi?dzy manifestantem a czołgist?, ktory wychylił si? z wie?yczki ^[2] . Nast?pnie cywil zeskoczył z pancerza i odszedł na bok. Zaraz po tym do m??czyzny podjechał rowerzysta oraz podbiegły cztery osoby, z czego dwie odsun?ły protestuj?cego.

Zdj?cia i nagranie wideo [ edytuj | edytuj kod ]

Powstało kilka zdj?? przedstawiaj?cych zaj?cie na Chang’an Jie w odległo?ci około kilometra od Placu Niebia?skiego Spokoju (plac Tian’anmen) ^[3] . Najsłynniejsze i najcz??ciej reprodukowane zdj?cie Chi?czyka wykonał Jeff Widener pracuj?cy dla Associated Press ^[4] . Inne popularne zdj?cie wykonał Charlie Cole z Newsweeka . Widener został nominowany do Nagrody Pulitzera ^[5] , za? Cole otrzymał nagrod? World Press Photo ^[2] . Pierwszym zdj?ciem przedstawiaj?cym Nieznanego Buntownika była fotografia Terrila Jonesa ? na jego zdj?ciu wida? dwoch niezidentyfikowanych Chi?czykow uciekaj?cych przed czołgami oraz Tank Mana, ktory spokojnie idzie po lewej stronie ulicy. Zdj?cie to zrobiono zanim Nieznany Buntownik zatrzymał czołgi. Zdj?cie Terrila Jonesa jako jedyne spo?rod znanych zdj?? z 5 czerwca wykonano bezpo?rednio na ulicy, a nie z hotelu ^[6] . Inne zdj?cie z Chang’an Jie zrobił tak?e Stuart Franklin ^[1] .

Oprocz zdj?? powstało nagranie wideo wykonane przez Maxa Uechtritza oraz Petera Cave’a ^[7] .

Noc? z 4 na 5 czerwca Cole natkn?ł si? na chi?sk? tajn? policj?. Według wspomnie? fotografa Chi?czycy obezwładnili go za pomoc? elektrycznego poganiacza bydła, zdj?li z niego kamizelk? fotoreportera, kopali oraz szturchali. Cole'owi udało si? ocali? trzy rolki filmu, ktore ukrył w wewn?trznej kieszeni ^[2] . Dzi?ki nim udało mu si? zrobi? zdj?cia owego przechodnia. Po wykonaniu zdj?? schował film w szczelnym pojemniku, ktory nast?pnie zatopił w zbiorniku spłuczki w toalecie. W ci?gu dziesi?ciu minut od sfotografowania placu do pokoju weszli chi?scy agenci. Odebrali od niego pozostałe dwie rolki oraz kazali mu si? wynosi?. 7 czerwca Cole'owi udało si? zakra?? do pokoju hotelowego i odzyska? film schowany w spłuczce ^[2] .

Jeff Widener wykonał swoje zdj?cie z balkonu Bejing Hotel . Gdy na balkonie Widener zorientował si?, ?e nie ma filmu, posłał swojego towarzysza po jedn? rolk?. Niemal natychmiast, gdy ten wrocił, Widener spostrzegł kolumn? czołgow wyje?d?aj?cych z placu. Jak przyznał, prawie ?uciekło” mu uj?cie ? Widener zdołał zrobi? trzy zdj?cia ^[2] . Rolk? z filmem schował w majtkach ^[2] . Zdj?cie Widenera ukazało si? na czołowkach gazet z całego ?wiata 6 czerwca ^[2] .

To?samo?? i losy m??czyzny [ edytuj | edytuj kod ]

To?samo?? m??czyzny nie jest znana. Brytyjski dziennik Sunday Express napisał, ?e był to 19-letni student imieniem Wang Weilin (王維林), jednak informacji tej nie udało si? potwierdzi? ^{[8] [9]} .

Nie s? tak?e znane dalsze losy m??czyzny. Nie wiadomo, czy został uwi?ziony i by? mo?e stracony, czy te? ocalał wyprowadzony z miejsca zaj?cia przez przechodniow. W 1990 roku, podczas wywiadu udzielonego ameryka?skiej telewizji American Broadcasting Company , Jiang Zemin zapytany przez dziennikark? Barbar? Walters o los przechodnia odpowiedział łamanym angielskim: ?My?l?, ?e nie zabi?” ^[10] . Według ameryka?skiego polityka Bruce’a Herschensohna Nieznany Buntownik został zabity 14 dni po?niej ^[11] . Według innej hipotezy rozstrzelał go oddział strzelcow ^[11] . Z kolei według Yonhap news agency Tank Man uciekł na Tajwan . Wysuni?to tak?e hipotez?, ?e był archeologiem z Changsha , ktory wraz z przyjacielem doł?czył do protestow w Pekinie. Po wydarzeniach z 5 czerwca miał uciec do Tajpej i pracowa? w Narodowym Muzeum Pałacowym . Muzeum zaprzeczyło tej informacji ^[11] .

W kwietniu 1998 roku magazyn Time umie?cił Nieznanego Buntownika na li?cie ?100 najwa?niejszych osob XX wieku”, ktore wpłyn?ły na ludzk? ?wiadomo?? ^[4] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]