Morton Schamberg
Morton Schamberg (autoportret)
|
| Imi? i nazwisko
|
Morton Livingston Schamberg
|
| Data i miejsce urodzenia
|
15 pa?dziernika 1881
Filadelfia
|
| Data i miejsce ?mierci
|
13 pa?dziernika 1918
Filadelfia
|
| Dziedzina sztuki
|
Malarstwo
|
| Epoka
|
Precyzjonizm
,
dadaizm
|
| Wa?ne dzieła
|
|
God
|
|
|
Morton Livingston Schamberg
(ur. 15 pa?dziernika 1881 w
Filadelfii
, zm. 13 pa?dziernika 1918 tam?e) ?
ameryka?ski
malarz
, rze?biarz i fotograf, przedstawiciel
precyzjonizmu
.
Morton Schamberg był pierwszym malarzem, ktory u?ył obrazow z dziedziny przemysłu i mechaniki jako podstawy sztuki geometrycznej, ktora na pocz?tku XX w. rozwin?ła si? w styl zwany precyzjonizmem.
W latach 1899?1903 studiował architektur? na University of Philadelphia, a nast?pnie malarstwo pod kierunkiem
Williama Chase’a
na
Pennsylvania Academy of the Fine Arts
. Po jej uko?czeniu w 1906 wyjechał wraz z przyjacielem
Charlesem Sheelerem
do
Pary?a
. Na pocz?tku 1909 zetkn?ł si? ze sztuk?
Paula Cezanne’a
,
Vincenta van Gogha
,
Henriego Matisse’a
,
Pabla Picassa
i
Georges’a Braque’a
, co wywarło gł?boki wpływ na jego dalszy rozwoj. Po powrocie do Filadelfii zało?ył z Charlesem Sheelerem studio fotograficzne, z ktorego obaj si? utrzymywali.
W latach 1910?1912 Schamberg zacz?ł wł?cza? do swojej sztuki elementy
kubizmu
. W 1913 wzi?ł udział w wystawie
Armory Show
. Zapoznał si? wowczas z pracami artystow reprezentuj?cych
Szkoł? z Puteaux
:
Alberta Gleizesa
,
Jacques’a Villona
i
Jeana Metzingera
. Pod ich wpływem porzucił w wi?kszej cz??ci naturalistyczn? kolorystyk? i zacz?ł stosowa? rozbijanie formy na mniejsze fragmenty. Powstała wowczas seria figuratywnych obrazow, tzw. Geometric Patterns (wzorce geometryczne), a po nich krajobrazy, zbudowane z pryzmatycznych plaszczyzn w kolorze niebieskim, ro?owym, ?ołtym i zielonym, pogrupowanych w charakterystycznych kombinacjach i zestawieniach.
Ok. 1916 jego styl zmienił si? radykalnie, artysta wi?kszy nacisk poło?ył na lini? i struktur?. Podzielał d??enie dadaistow do technologii, podkre?lał formalne pi?kno maszyn. Wywarł wpływ na innych malarzy, w tym Charlesa Sheelera,
Charlesa Demutha
i
Elsie Driggs
, ktorzy przej?li jego mechaniczn? tematyk? do swoich prac.
Dał si? szerzej pozna? w 1918 dzi?ki rze?bie
God
, jednej z pierwszych przykładow rze?by dadaistycznej w Stanach Zjednoczonych. Była ona wykonana z syfonu zamontowanego na skrzynce uciosowej i symbolizowała uwielbienie Amerykanow dla maszyny.
Schamberg zmarł podczas epidemii grypy w Filadelfii w 1918.
-
Figure
, 1913
-
Machine Form
, 1916
-
Painting IV (Mechanical Abstraction)
, 1916
-
Painting VIII (Mechanical Abstraction)
, 1916
- Susanna Partsch: Art News 1918. W:
The Prestel Dictionary of Art and Artists in the 20th Century
. Munich, London, New York: Prestel, 2000, s. 286.
ISBN
3-7913-2325-3
.
(
ang.
)
.
- Jean-Louis (wyd.) Ferrier, Walter D. Glanze (tłum.):
Art of Our Century ? The Story of Western Art 1900 to the Present
. Harlow, Essex: Longman Group UK Ltd., 1989, s. 185.
ISBN
0-582-00037-8
.
(
ang.
)
.