Metropolita warszawski i całej Polski
, w pełnym brzmieniu
Jego Eminencja Wielce Błogosławiony Prawosławny Arcybiskup Metropolita Warszawski i całej Polski
,
cs.
Bła?enniejszyj mitropolit warszawskij i wsieja Polszi
? tytuł przysługuj?cy zwierzchnikom
Polskiego Autokefalicznego Ko?cioła Prawosławnego
. Metropolici warszawscy i całej Polski s? rownocze?nie ordynariuszami
diecezji warszawsko-bielskiej
[1]
oraz honorowymi zwierzchnikami
monasteru ?w. Onufrego w Jabłecznej
(
stauropigia
)
[2]
.
Metropolita warszawski i całej Polski, jako przewodnicz?cy Soboru Biskupow PAKP, jest zarazem przedstawicielem Ko?cioła w jego relacjach wewn?trznych i zewn?trznych. Urz?d pełniony jest do?ywotnio.
Warszawa jest siedzib? prawosławnej diecezji od 1840, jednak jej zwierzchnicy otrzymuj? ka?dorazowo godno?? metropolity dopiero od 1922. Tytuł
metropolita warszawski i całej Polski
pojawił si? po wej?ciu struktur Ko?cioła prawosławnego w Polsce w jurysdykcj?
Patriarchatu Konstantynopolita?skiego
w 1923 i był od tego czasu stosowany z przerw? w latach 1939?1945.
Zgodnie ze statutem PAKP, metropolita warszawski i całej Polski jest przedstawicielem Ko?cioła w jego relacjach wewn?trznych i zewn?trznych (w tym z instytucjami ?wieckimi)
[3]
. Jego obowi?zkiem jest dbało?? o dobro Ko?cioła; metropolita jest ponadto przewodnicz?cym Soboru Biskupow PAKP i zwołuje, zgodnie z jego uchwał?, Sobor Lokalny PAKP. Ma prawo udziela? rad wszystkim hierarchom Ko?cioła oraz dba o obsadzanie katedr biskupich w PAKP, mo?e nadawa? biskupom godno?? arcybiskupi?. Utrzymuje relacje z innymi prawosławnymi Ko?ciołami lokalnymi. Swoj? działalno?? przedstawia w sprawozdaniach dla Soboru Biskupow
[3]
.
Zewn?trzn? oznak? godno?ci metropolity warszawskiego i całej Polski s? dwie panagie oraz biały
kłobuk
z krzy?em
[3]
.
Elekcji zwierzchnika PAKP ka?dorazowo dokonuje Sobor Biskupow w terminie nie dłu?szym ni? trzy miesi?ce od powstania wakatu na urz?dzie
[3]
. W przypadku ?mierci metropolity lub niemo?no?ci pełnienia przez niego urz?du obowi?zki pełni hierarcha najstarszy
chirotoni?
[3]
.
Warszawa
po raz pierwszy stała si? siedzib? prawosławnego biskupa w 1834. Wowczas
?wi?tobliwy Synod Rz?dz?cy
zdecydował, i? w mie?cie tym mieli rezydowa? wikariusze
eparchii woły?skiej
, z ktorych ka?dy kolejny miał otrzymywa? tytuł biskupa warszawskiego. Pierwszym duchownym z tym tytułem został biskup
Antoni (Rafalski)
[4]
. Jednak ju? po sze?ciu latach władze
Rosyjskiego Ko?cioła Prawosławnego
postanowiły powoła? samodzieln? eparchi? warszawsk? i nowogieorgijewsk?, ktorej pierwszym ordynariuszem rownie? został Antoni (Rafalski)
[5]
. Od reorganizacji eparchii po
likwidacji unickiej diecezji chełmskiej
w 1875 rezyduj?cy w Warszawie hierarchowie prawosławni nosili tytuł biskupow chełmskich i warszawskich. Natomiast od 1905, gdy wydzielona została samodzielna
eparchia chełmska
, przysługiwał im tytuł biskupow ? warszawskich i nadwi?la?skich
[6]
.
W 1915 arcybiskup warszawski i nadwi?la?ski
Mikołaj (Ziorow)
wyjechał z Warszawy na fali
bie?e?stwa
i nigdy do niej nie wrocił
[7]
(zmarł w
Piotrogrodzie
w tym samym roku
[8]
).
Sobor Lokalny Rosyjskiego Ko?cioła Prawosławnego
, obraduj?cy w latach 1917?1918, wyznaczył do obj?cia wakuj?cej katedry arcybiskupa
Serafina (Cziczagowa)
. Ten jednak nie otrzymał zgody na wjazd na terytorium
niepodległej Polski
z powodu nieposiadania obywatelstwa polskiego
[9]
, dodatkowo w tym samym czasie władze radzieckie nie zezwoliły na jego wyjazd z kraju
[10]
. Władze polskie podj?ły tymczasem starania na rzecz odnalezienia kandydata na nowego biskupa warszawskiego, ktory miałby rownocze?nie stan?? na czele
autokefalicznego
polskiego Ko?cioła prawosławnego
[11]
.
Ostatecznie na mocy porozumienia mi?dzy rz?dem polskim a patriarch? moskiewskim i całej Rusi
Tichonem
w 1921 Rosyjski Ko?cioł Prawosławny zgodził si? na powstanie autonomicznego Ko?cioła prawosławnego obejmuj?cego terytorium Polski i pozostaj?cego w jurysdykcji Patriarchatu Moskiewskiego
[12]
. Na jego czele, jako
tymczasowy administrator
i egzarcha patriarszy stan?ł arcybiskup
Jerzy (Jaroszewski)
[13]
. W roku nast?pnym arcybiskup Serafin (Cziczagow) ostatecznie zrezygnował ze stara? o obj?cie katedry warszawskiej, co umo?liwiło nadanie arcybiskupowi Jerzemu tytułu
metropolity warszawskiego
[14]
.
Tytuł
metropolita warszawski i całej Polski
pojawił si? po wej?ciu struktur Ko?cioła prawosławnego w Polsce w jurysdykcj?
Patriarchatu Konstantynopolita?skiego
w 1923
[15]
.
Lista metropolitow warszawskich i całej Polski
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- ↑
a
b
c
d
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 377.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
Kalendarz prawosławny 2010
. Warszawa: Waszawska Metropolia Prawosławna, 2009, s. 237.
- ↑
a
b
c
d
e
Statut PAKP
. cerkiew.pl. [dost?p 2011-01-20].
(
pol.
)
.
- ↑
P. Paszkiewicz:
Pod berłem Romanowow. Sztuka rosyjska w Warszawie 1815-1915
. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1991, s. 40.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 46.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
a
b
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 371.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 58.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
Николай (Зиоров)
. [dost?p 2011-01-20].
(
ros.
)
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 84.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
Житие священномученика митрополита Серафима (Чичагова). Часть вторая
. days.ru. [dost?p 2011-01-20].
(
ros.
)
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 87?88.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
a
b
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 89.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
M. Bendza:
Droga Ko?cioła prawosławnego w Polsce do autokefalii
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006, s. 17.
ISBN
978-83-7431-109-0
.
- ↑
M. Papierzy?ska-Turek:
Mi?dzy tradycj? a rzeczywisto?ci?. Pa?stwo wobec prawosławia 1918-1939
. Warszawa: Pa?stwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 108?109.
ISBN
83-01-08985-7
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 102?103.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
G.J. Pelica:
Ko?cioł prawosławny w wojewodztwie lubelskim (1918-1939)
. Lublin: Fundacja Dialog Narodow, 2007, s. 371.
ISBN
978-83-925882-0-7
.
- ↑
M. Bendza:
Droga Ko?cioła prawosławnego w Polsce do autokefalii
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006, s. 46?48.
ISBN
978-83-7431-109-0
.
- ↑
S. Dudra
:
Metropolita Dionizy (Waledy?ski) 1876-1960
. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2010, s. 76?87.
ISBN
978-83-603-11-34-9
.
- ↑
S. Dudra:
Metropolita Dionizy (Waledy?ski) 1876-1960
. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2010, s. 104.
ISBN
978-83-603-11-34-9
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 248.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
S. Dudra:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach zachodnich i połnocnych Polski po II wojnie ?wiatowej
. Zielona Gora: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogorskiego, 2004, s. 67?68.
ISBN
83-89712-37-7
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001, s. 266.
ISBN
83-7431-046-4
.
- ↑
A. Mironowicz:
Ko?cioł prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku
. s. 267-268.
- ↑
K. Urban:
Ko?cioł prawosławny w Polsce 1945-1970
. Krakow: Nomos, 1996, s. 218.
ISBN
83-85527-35-4
.
- ↑
Mog? spokojnie umiera?. Bazyli prawosławny metropolita Warszawski i całej Polski 1914 ? 1998
. Białystok: Orthdruk, 1998, s. 7.
ISBN
83-85368-44-2
.
- ↑
Mog? spokojnie umiera?. Bazyli prawosławny metropolita Warszawski i całej Polski 1914 ? 1998
. Białystok: Orthdruk, 1998, s. 9, 52.
ISBN
83-85368-44-2
.
- ↑
W słu?bie Bogu i ludziom. Ksi?ga Jubileuszowa Metropolity Warszawskiego i całej Polski Sawy
. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2008, s. 15.
ISBN
978-83-60311-14-1
.