Mars 5

Mars 5
Inne nazwy	M-73 No.53S
Zaanga?owani	ZSRR
Indeks COSPAR	1973-049A
Rakieta no?na	Proton K / D
Miejsce startu	Bajkonur , Kazachska SRR
Cel misji	Mars
	Orbita (docelowa, pocz?tkowa)
Okr??ane ciało niebieskie	Mars
Perycentrum	1755 km
Apocentrum	32 555 km
Okres obiegu	24,88 h
Nachylenie	35,33 °
Mimo?rod	0,7493
	Czas trwania
Pocz?tek misji	25 lipca 1973 (18:55:48 UTC)
Koniec misji	28 lutego 1974
	Wymiary
Masa całkowita	3440 kg

Mars 5 ( ros . Марс 5 ) ? radziecka sonda kosmiczna wysłana w ramach programu Mars cztery dni po sondzie Mars 4 z podobnym zadaniem. Nale?ała do typu M-73, podobnie jak trzy inne wystrzelone w 1973 roku sondy: Mars 4 , Mars 6 i Mars 7 .

Misja [ edytuj | edytuj kod ]

Wystrzelona 25 lipca 1973 roku sonda o masie 3440 kg w dniu 12 lutego 1974 roku została wprowadzona na orbit? okołomarsja?sk? o perycentrum 1760 km, a apocentrum 32 500 km. Nachylenie wzgl?dem marsja?skiego rownika wynosiło 35°. Jeden obieg dookoła Marsa dokonywała w ci?gu 24 godzin i 53 minut, czyli w czasie niewiele dłu?szym od doby marsja?skiej. W zwi?zku z tym sonda przesuwała si? po tamtejszym ?nieboskłonie” bardzo wolno, zaledwie o 3 stopnie na dob?. Badaniami obj?to wi?c niewielki obszar Marsa. Obszar ten zaczynał si? od pustyni Memnonia, ci?gn?ł przez cie?nin? Bosphorus, rejon Mare Erythaeum i Margaritifer Sinus, a ko?czył w okolicy Arabii .

Wkrotce po wej?ciu sondy na orbit? okołomarsja?sk? wykryto powoln? dekompresj? przedziału, w ktorym znajdowały si? instrumenty naukowe, spowodowan? prawdopodobnie uderzeniem mikrometeoroidu . Z przeprowadzonych oblicze? wynikało, ?e przy takim tempie ucieczki powietrza sonda b?dzie działa? przez około trzy tygodnie. W zwi?zku z tym program bada? naukowych przyspieszono ^[2].

Aparatura sondy przeprowadziła badania składu atmosfery, pola magnetycznego , pola grawitacyjnego, promieniowania cieplnego oraz przekazała zdj?cia przy u?yciu 2 kamer wyposa?onych w filtry umo?liwiaj?ce uzyskanie barwnych obrazow. Zdolno?? rozdzielcza wynosiła 100 m z odległo?ci 2000 km. Za pomoc? sondy otrzymano dane o temperaturze powierzchni Marsa. Maksymalna temperatura zmierzona w rejonie Claritas o godzinie 11:30 czasu miejscowego, wynosiła ?1°C. Podczas zachodu Sło?ca obni?yła si? do ?43°C, a o godzinie 21 spadła do ?73°C. Nie stwierdzono zale?no?ci mi?dzy temperatur? a rze?b? terenu (bardzo urozmaicon? w badanej okolicy) ^[3].

Jednym z zada? Marsa 5 było uzyskanie szczegołowych obrazow obszarow, na ktorych miały osi??? l?downiki kolejnych probnikow.

Ostatni kontakt z sond? nawi?zano 28 lutego 1974, ci?nienie powietrza wewn?trz sondy spadło wtedy poni?ej poziomu roboczego ^[2].

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mars 5 . [w:] NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dost?p 2013-09-23]. ( ang. ) .
↑ ^a ^b Asif A. Siddiqi: Deep Space Chronicle: A Chronology of Deep Space and Planetary Probes 1958-2000 . [w:] Monographs in Aerospace History, No. 24 [on-line]. NASA History Office, 2002. s. 104. [dost?p 2013-09-23]. ( ang. ) .
↑ Stanisław Brzostkiewicz : Czerwona planeta . Warszawa: Nasza Ksi?garnia , 1976, s. 122-123.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Olgierd Wołczek , Loty mi?dzyplanetarne , Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 1980, wyd. 2, s. 288-289, ISBN 83-01-01083-5

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Ted Stryk - fotografie z misji Mars 4 i 5 ( ang. )

[nssdc-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mars 5 . [w:] NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dost?p 2013-09-23]. ( ang. ) .

[chronicle-2] Asif A. Siddiqi: Deep Space Chronicle: A Chronology of Deep Space and Planetary Probes 1958-2000 . [w:] Monographs in Aerospace History, No. 24 [on-line]. NASA History Office, 2002. s. 104. [dost?p 2013-09-23]. ( ang. ) .

[brzostkiewicz-3] Stanisław Brzostkiewicz : Czerwona planeta . Warszawa: Nasza Ksi?garnia , 1976, s. 122-123.

[awaria-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m sonda nie przesłała danych lub uległa awarii w drodze do Marsa

[1]

[2]

[3]

[A]