Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Linia dnieprowska
? system przygranicznych umocnie?, zbudowany w latach 1768?1774 przez
Imperium Rosyjskie
w celu obrony południowej granicy pa?stwa przed atakami
Turkow
i
Tatarow
.
Linia dnieprowska
Tworzenie linii dnieprowskiej rozpocz?ło si? wskutek przemieszczenia granic Rosji na południe, i w zwi?zku z tym wskutek utraty na znaczeniu
linii ukrai?skiej
. Na pocz?tku 1770 pod kierownictwem generała-porucznika M. Dedeniowa stworzono plan budowy linii dnieprowskiej o długo?ci około 200 km ? od
Dniepru
prawym brzegiem
Konki
i lewym
Berdy
do
Morza Azowskiego
. Nad Dnieprem i nad Berd? przy uj?ciu do morza zaplanowano budow? 2 fortec ?redniej wielko?ci, na prawym brzegu Konki i lewym brzegu Berdy po 2 małe fortece, na dziale wod pomi?dzy wymienionymi rzekami ? wał ziemny z
fos?
, 3 fortece i pomi?dzy nimi 7
redut
. Planowano rownie? podnie?? za pomoc? tam poziom wody obydwu rzek, aby stworzy? dodatkowe przeszkody wodne. Linia miała by? broniona przez 1014 armat i 306 mo?dzierzy. Budowa linii miała by? uko?czona w ci?gu 6 lat, a nakłady na budow? miały wynie?? 1 178 549 rubli. Fortece linii dnieprowskiej to: Ołeksandriwska, Mykyty?ska, Hryhoriw?ka, Kyryliw?ka, Ołeksijiw?ka, Zachariw?ka, Petriw?ka.
Budowa linii dnieprowskiej rozpocz?ła si? od budowy fortec flankowych ? Ołeksandriwskiej nad Dnieprem, i Petriw?kiej ? nad Berd?. Szczegoln? uwag? po?wi?cono fortecy Ołeksandriwskiej, ktora znajdowała si? przy głownym trakcie prowadz?cym z
Krymu
na
Lewobrze?e
i
Ukrain? Słobodzk?
. W tej wła?nie fortecy umieszczono dowodztwo całej linii dnieprowskiej.
Wskutek braku siły roboczej i materiałow budowlanych nie udało si? uko?czy? linii nawet do czasu przył?czenia Krymu do Rosji. Zamiast wału o długo?ci prawie 40 km i trzech silnych fortec pomi?dzy Konk? a Berd? udało si? zbudowa? tylko ?rodkow? ? Kyryliw?k?. Nieuko?czone fortece: nad Konk? ? Mykyty?ska i Hryhoriw?ka, i nad Berd? ? Ołeksijiw?ka i Zachariw?ka, zostały zamienione na umocnione osiedla, w ktorych stacjonowały załogi wojskowe zło?one z drobnej szlachty i skaza?cow, pracuj?cych wcze?niej przy budowie linii.
Budowa linii dnieprowskiej spowodowała, ?e ziemie
Wojska Zaporoskiego
na lewym brzegu Dniepru znalazły si? pomi?dzy dwoma rosyjskimi liniami obronnymi, i zostały praktycznie odci?te od reszty ziem ukrai?skich.
Po przył?czeniu
Chanatu Krymskiego
do Rosji w 1783 linia utraciła swoje znaczenie strategiczne.
- Дн?провська л?н?я
w: Смол?й В.,
Кульчицький С.
, Майборода О. та ?н.
Малий словник ?стор?? Укра?ни
,Ки?в 1997, wyd. Либ?дь,
ISBN
5-325-00781-5
.
- Дн?провська л?н?я
w:
Dovidnyk z istorii Ukrainy
, opr. Ihor Pidkova, Roman Shust,
Kost Bondarenko
; Lviv 1999, Wyd.
Lvivskyi derzhavnyi universytet im. Ivana Franka
i Vydavnyctvo Heneza,
ISBN
978-966-504-237-2
.