Lina Bogli
(ur.
15 kwietnia
1858
w
Oschwand
,
Kanton Berno
,
Szwajcaria
,
zm.
22 grudnia
1941
w
Herzogenbuchsee
, Kanton Berno) ?
szwajcarska
nauczycielka,
podro?niczka
i
pisarka
.
Urodziła si? w ubogiej chłopskiej rodzinie w małej wiosce w Szwajcarii. W wieku dwunastu lat, po ?mierci matki została wysłana do
Jury
, by opiekowa? si? dzie?mi, a przy okazji uczy? si?
francuskiego
. W wieku 17 lat została pokojowk? i guwernantk? w szwajcarskiej rodzinie w
Neapolu
. Potem trafiła do Polski, gdzie przez 8 lat była guwernantk? w dworze
Sczanieckich
w
Kwiatonowicach
. Tam rownolegle kontynuowała edukacj?. Zaoszcz?dzone pieni?dze pozwoliły jej uko?czy? 2-letni? szkoł? nauczycielsk? w Szwajcarii.
W latach
1892
-
1902
odbyła podro? dookoła ?wiata. Podro? rozpocz?ła si? rejsem z
Brindisi
do
Sydney
. W
Australii
przebywała przez cztery i poł roku, pracuj?c jako nauczycielka w szkołach prywatnych i zbieraj?c pieni?dze na dalsz? drog?. Pod koniec
1896
r. popłyn?ła na
Now? Zelandi?
, a dalej na
Samoa
i
Hawaje
, gdzie pozostała przez rok. Nast?pnie przybyła do
Stanow Zjednoczonych
, najpierw do
San Francisco
, gdzie została na cztery lata, potem, przez Wschodnie Wybrze?e i
Kanad?
, wrociła do Europy.
12 lipca
1902
r., dokładnie dziesi?? lat od dnia wyjazdu, przyjechała do
Krakowa
.
Zapiski, prowadzone w formie listow do fikcyjnej przyjaciołki, opisała w ksi??ce
Vorwarts!
(
Naprzod!
), wydanej najpierw w Anglii w
1904
, a dwa lata po?niej w Niemczech. Polskie wydanie, pod tytułem
Avanti. Listy z podro?y naokoło ?wiata
ukazało si? we
Lwowie
w
1908
r. (tłum. Maria ?widerska
[1]
). Ksi??ka przeczy stereotypom na temat miejsca kobiety w wiktoria?skim ?wiecie, Lina Bogli podro?owała bowiem samotnie i bez specjalnych ?rodkow finansowych, poruszała si? za? publicznymi ?rodkami lokomocji.
Po sukcesie ksi??ki, w
1910
r., Lina Bogli wyruszyła w drug? podro?, tym razem na
Daleki Wschod
. Podro?uj?c
kolej? transsyberyjsk?
, dotarła do
Japonii
, gdzie przebywała 2 lata i
Chin
- 1 rok. Po powrocie wydała ci?g dalszy dziennika, pod tytułem
Immer vorwarts
(
Zawsze naprzod
1915
r.), ale ksi??ka nie odniosła takiego sukcesu jak poprzednia.
W
1914
r., maj?c 56 lat, z czego wi?kszo?? sp?dzon? na obczy?nie, Lina zdecydowała si? wroci? do Szwajcarii. Zgromadzone ?rodki pozwoliły jej na proste, ale niezale?ne ?ycie. Zamieszkała w
Herzogenbuchsee
, w zaje?dzie "Kreuz", gdzie do?yła swych dni.
Motorem podro?y Liny była nieszcz??liwa miło?? do polskiego oficera
armii austro-w?gierskiej
,
Juliusza Bijaka
. Z powodow proceduralnych (oficer aby wzi?? ?lub z cudzoziemk? musiałby wpłaci? bardzo wysok? kaucj?, albo zrezygnowa? ze słu?by) para nie mogła si? pobra?.
Szwajcarski kurator Beat Gugger wokoł kufra podro?nego Liny Bogli osnuł wystaw?
Arbeit, Rausch & Wunder: eine Entdeckungsreise entlang der Heimlichkeiten
(
Praca, oszołomienie, oczarowanie: odkrywcza podro? zwyczajnych rzeczy
Kunsthaus Langenthal,
1995
).
Szwajcarska pisarka
Judith Arlt
na motywach biografii Liny Boegli napisała powie??
Zu Fuß auf den Haleakala
(
2005
).
Szwajcarski re?yser teatralny
Christoph Marthaler
inspirowany ?yciem Liny Bogli napisał sztuk?
Lina Boglis Reise
(
Podro? Liny Boegli
, prapremiera w
1996
r.), a tak?e
słuchowisko radiowe
o tym samym tytule.