Limfocyty

Limfocyty ? komorki układu odporno?ciowego nale??ce do agranulocytow z grupy leukocytow , uczestnicz?ce i b?d?ce podstaw? odpowiedzi odporno?ciowej swoistej ^[1]. S? to komorki o ?rednicy 6?15 μm, posiadaj?ce du?e j?dro i sk?p? cytoplazm?. St??enie limfocytow we krwi obwodowej człowieka wynosi 1,1?3,5 × 10 ⁹ komorek na litr, co stanowi 25?35% populacji leukocytow .

Wszystkie limfocyty oraz komorki NK rozwijaj? si? ze wspolnej progenitorowej komorki limfopoezy , pochodz?cej z komorki macierzystej hemopoezy . Wi?kszo?? limfocytow T dojrzewa w grasicy , natomiast limfocyty B powstaj? w czerwonym szpiku kostnym i nigdy nie przechodz? przez grasic?.

Podział i podstawowe funkcje [ edytuj | edytuj kod ]

Ze wzgl?du na funkcj? limfocyty dzieli si? na:

limfocyty B ? s? odpowiedzialne za rozpoznanie antygenu i wytwarzanie przeciwciał
- limfocyty B1 ? 20% limfocytow B we krwi obwodowej, dominuj? w okresie płodowym, wytwarzaj? autoprzeciwciała oraz maj? czynny udział w usuwaniu pozostało?ci po apoptozie
- limfocyty B2 ? zasadnicza, dominuj?ca subpopulacja
limfocyty T ? s? odpowiedzialne za odpowied? odporno?ciow? komorkow?
- limfocyty Tc ? s? odpowiedzialne za zabijanie komorek docelowych
- limfocyty Th ? wspomagaj? odpowied? immunologiczn?, wydzielaj? cytokiny
- limfocyty Treg ? hamuj? odpowied? immunologiczn?, wydzielaj? cytokiny
- limfocyty Tγδ ? uczestnicz? w odpowiedzi przeciwzaka?nej i przeciwnowotworowej, min. rozpoznaj? białka szoku cieplnego
- limfocyty NKT ? komorki posiadaj?ce cechy zarowno limfocytow T, jak i komorek NK .

Dawniej do populacji limfocytow zaliczano rownie? komorki NK, ktore jednak, mimo ?e posiadaj? morfologi? i sposob u?miercania komorek podobny do limfocytow T, nie potrafi? swoi?cie rozpoznawa? antygenow.

Morfologia [ edytuj | edytuj kod ]

Limfocyt znajduj?cy si? w?rod erytrocytow (zdj?cie mikroskopowe)

Limfocyt jest okr?gł? komork? o ?rednicy 6-15 μm posiadaj?c? jedno okr?głe lub owalne j?dro wypełniaj?ce wi?kszo?? komorki oraz mał? ilo?? cytoplazmy, w ktorej znajduj? si?: mitochondria , lizosomy , siateczka ?rodplazmatyczna szorstka oraz aparat Golgiego . Na typowym rozmazie krwi barwionym barwnikiem Wrighta limfocyty maj? ciemnoniebieskie j?dro i jasnoniebiesk? cytoplazm? ^[2].

Ogolna liczba limfocytow w organizmie człowieka wynosi 1 × 10 ¹², z czego 50% znajduje si? w narz?dach limfatycznych . Pozostałe limfocyty to limfocyty kr???ce, ktore wyst?puj? we krwi, nabłonkach i tkance ł?cznej narz?dow w pobli?u miejsc wyst?powania antygenow (na przykład w okolicy ?wiatła jelita) ^[3].

Mimo ?e cechy morfologiczne komorek nie pokrywaj? si? z ich wła?ciwo?ciami funkcjonalnymi, stosuj?c kryterium wielko?ci, wyro?nia si? ^[4]:

limfocyty małe , o ?rednicy 6?8 μm, zawieraj?ce du?e j?dro i mało cytoplazmy i wyst?puj?ce przede wszystkim we krwi i w?złach chłonnych
limfocyty ?rednie , o ?rednicy 10?11 μm, stadium po?rednie mi?dzy limfocytami małymi i du?ymi
du?e ziarniste limfocyty (LGL, od ang. large granular lymphocyte ), o ?rednicy 12?15 μm, posiadaj?ce niski stosunek obj?to?ci j?dra do obj?to?ci cytoplazmy. Komorki te zawieraj? ziarna azurofilne . Z punktu widzenia morfologii do grupy tej zaliczamy rownie? komorki NK, ale funkcjonalnie nie s? one limfocytami, gdy? nie maj? zdolno?ci swoistego rozpoznawania antygenow.

Identyfikacja [ edytuj | edytuj kod ]

Limfocyty mo?na identyfikowa? na podstawie ekspresji cz?steczek ro?nicuj?cych (CD, od ang. cluster of differentiation ) wykorzystuj?c do tego celu przeciwciała monoklonalne . Nale?y jednak pami?ta?, ?e subpopulacje limfocytow nale?y ro?nicowa? i klasyfikowa? ze wzgl?du na ich funkcj?, a nie na podstawie cz?steczek ro?nicuj?cych, poniewa? wyst?puj? odst?pstwa od reguły. Istniej? na przykład limfocyty Tc CD4 + i limfocyty Th CD8 +. Jednak dla podstawowej identyfikacji oznaczenie ekspresji cz?steczek ro?nicuj?cych jest w zupełno?ci wystarczaj?ce. Ponadto do ro?nicowania limfocytow T i limfocytow B metod? klasyczn? wykorzystuje si? test rozetkowy ( CD2 ) ^[5].

Do podstawowej identyfikacji limfocytow wykorzystywane s? nast?puj?ce cz?steczki:

limfocyty T ? receptor limfocytu T , CD2 (cz?steczki wykorzystywane w te?cie rozetkowym ), CD3 , MHC klasy I
- limfocyty Th ? CD4
- limfocyty Tc ? CD8
- pobudzone limfocyty T ? MHC klasy II, CD25
limfocyty B ? receptor limfocytu B , CD19 , CD20 , CD21 , MHC klasy II
komorki NK ? CD16 , CD56 .

Zaburzenia liczby limfocytow [ edytuj | edytuj kod ]

Do podstawowych zaburze? liczby limfocytow we krwi obwodowej człowieka zaliczamy limfocytoz? przebiegaj?c? ze zwi?kszeniem liczby limfocytow, ktora jest objawem trwaj?cych w organizmie procesow zapalnych oraz limfopeni? przebiegaj?c? ze zmniejszeniem liczby limfocytow.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Sergio S. Marcassa Sergio S. , Wojciech W. Feleszko Wojciech W. , Luigi L. Terraciano Luigi L. , Ilustrowany atlas immunologii , Warszawa: ITEM Publishing, 2015, ISBN 978-83-63654-31-3 [dost?p 2023-08-09] .
↑ Victor P. Eroschenko: diFiore's Atlas of Histology: with Functional Correlations (Atlas of Histology (Di Fiore's)) . Lippincott Williams Wilkins, s. 88?89. ISBN 1-4511-1341-2 .
↑ Wojciech. Sawicki: Histologia . Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 174. ISBN 83-200-3127-3 .
↑ Ray C., PhD. Henrikson, Gordon I., PhD. Kaye, Joseph E., PhD. Mazurkiewicz, Ray C. Henrikson, Gordon I. Kaye, Joseph E. Mazurkiewicz: Histology . Baltimore: Williams Wilkins, 1997, s. 185. ISBN 0-683-06225-5 .
↑ Jakub Goł?b, Marek Jakobisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 2. ISBN 978-83-01-15154-6 .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Jakub Goł?b, Marek Jakobisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 2, 173?180. ISBN 978-83-01-15154-6 .
Wojciech. Sawicki: Histologia . Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 174. ISBN 83-200-3127-3 .

Przeczytaj ostrze?enie dotycz?ce informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii .

[1] Sergio S. Marcassa Sergio S. , Wojciech W. Feleszko Wojciech W. , Luigi L. Terraciano Luigi L. , Ilustrowany atlas immunologii , Warszawa: ITEM Publishing, 2015, ISBN 978-83-63654-31-3 [dost?p 2023-08-09] .

[difiores_atlas_of_histology_with_functional_correlations_a03-2] Victor P. Eroschenko: diFiore's Atlas of Histology: with Functional Correlations (Atlas of Histology (Di Fiore's)) . Lippincott Williams Wilkins, s. 88?89. ISBN 1-4511-1341-2 .

[3] Wojciech. Sawicki: Histologia . Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 174. ISBN 83-200-3127-3 .

[nms_histology-4] Ray C., PhD. Henrikson, Gordon I., PhD. Kaye, Joseph E., PhD. Mazurkiewicz, Ray C. Henrikson, Gordon I. Kaye, Joseph E. Mazurkiewicz: Histology . Baltimore: Williams Wilkins, 1997, s. 185. ISBN 0-683-06225-5 .

[5] Jakub Goł?b, Marek Jakobisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 2. ISBN 978-83-01-15154-6 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]