Lew ?pi?cy
(
niem.
Lowendenkmal
) ?
pomnik
pami?ci ofiar
wojen napoleo?skich
w
Gliwicach
, odsłoni?ty w 1849, rozebrany po 1945. Odlew lwa był do 1945 cz??ci? tego? pomnika, ktory stał w parku Miejskim, dzisiejszym
parku Chopina
. Nie wiadomo, czy oryginał si? zachował. W 2011 odsłoni?to kopi? pomnika w centrum Gliwic.
Plan nowej lokalizacji pomnika i trumien ze szcz?tkami ?ołnierzy przy Promenadzie (1890, arkusz 1)
Plan nowej lokalizacji pomnika i trumien ze szcz?tkami ?ołnierzy przy Promenadzie (1890, arkusz 2)
Kopia z 2011, stoj?ca na skwerze Valenciennes
?pi?cy lew był prezentem pruskiego krola
Fryderyka Wilhelma IV
dla miasta. W pa?dzierniku 1845 krol pruski odwiedził Gliwice z okazji otwarcia linii kolejowej do Katowic. W Krolewsko-Pruskiej Odlewni ?elaza zwrocił on uwag? na nowo odlan? figur?
Lwa ?pi?cego
, autorstwa
Theodora Erdmanna Kalidego
. Władca podj?ł decyzj? umiejscowienia lwa na miejscowym cmentarzu wojskowym, na ktorym pochowanych zostało 65 pruskich ?ołnierzy zmarłych w gliwickim szpitalu polowym w wyniku ran odniesionych podczas walk pod Budziszynem w 1813. Figura lwa, cokoł i ogrodzenie zostały sfinansowane przez monarch? osobi?cie
[1]
.
Pomnik, maj?cy upami?tnia? ofiary wojen napoleo?skich oraz symbolizowa? pokoj, ktory nastał po ich zako?czeniu, został odsłoni?ty 15 pa?dziernika 1849 na cmentarzu wojskowym le??cym w pobli?u dworca kolejowego, w pobli?u obecnej ul. Na Piasku, przy nieistniej?cej ju? Lowenstraße ('ulica Lwia'), ktora zapo?yczyła sw? nazw? wła?nie od pomnika. Ta cz???
Szobiszowic
Miejskich, przył?czona po?niej do miasta, nosiła nazw? Colonie Neudorf (kolonia Nowa Wie?). Dawny teren cmentarza wojskowego to dzisiejsze podworza budynkow mi?dzy wschodni? pierzej? ul. Na Piasku a połnocn? cz??ci? pl. Piastow. W 1890 cmentarz został zlikwidowany ze wzgl?du na budow? domow mieszkalnych ? 19 pa?dziernika pomnik oraz ekshumowane szcz?tki ?ołnierzy (zło?one do dwoch trumien) przeniesiono na Promenad?, czyli po?niejszego Parku Miejskiego (dzisiejszego
Parku im. Fryderyka Chopina
)
[1]
[2]
.
W 1945, w ramach
polonizacji
(odniemczania) byłych terenow niemieckich, usuni?to inskrypcje z cokołu pomnika. Po?niej rozebrany został cały pomnik, a figur? lwa zmagazynowano na terenie Zarz?du Zieleni Miejskiej. Na łamach ?Nowin Gliwickich” z 1963 ukazała si? krotka wzmianka na temat lwa. Potem ?lad si? urywa. Miejsce pochowku szcz?tkow ?ołnierzy pruskich na terenie dzisiejszego parku Chopina jest wprawdzie nieoznakowane, jednak uwa?ny przechodzie? mo?e zauwa?y? nieck? w trawniku w miejscu, gdzie stał pomnik
[1]
.
Na wiosn? 2011 na skwerze Valenciennes, w s?siedztwie dawnego hotelu ?Haus Oberschlesien”, a dzisiejszego magistratu, postawiono kamienny cokoł z le??c? na nim kopi? dawnego lwa, ktor? odlano w 2009 w
Gliwickich Zakładach Urz?dze? Technicznych
[2]
. Na cokole nie ma napisow ani tablicy informacyjnej.
Cokoł, na ktorym umieszczono odlew lwa, miał wymiary 60 × 30 stop
[1]
. Na szerszej stronie cokołu znajdowała si? inskrypcja:
Dem Andenken / Preussens tapferen Sohne, welche in den Jahren 1813/14 in dem Feldlazarett zu Gleiwitz / an ihren in der Schlacht bei Gross-Gorschen und Bautzen / erhaltenen Wunden starben, und hier, fern vom Schauplatz / ihres heldenmiitigen Kampfes fur Unabhangigkeit und Recht / diese geheiligte Ruhestatte fanden / Gleiwitz, den 15. October 1849
(Na pami?tk? / dzielnych synow Prus / ktorzy w latach 1813?1814 zmarli w szpitalu polowym w Gliwicach / w wyniku ran odniesionych w bitwach pod Großgorschen i Budziszynem / i tu, daleko od miejsca ich bohaterskiej walki o niepodległo?? i prawo, znale?li u?wi?cone miejsce spoczynku / Gliwice, 15 pa?dziernika 1849)
[1]
.
Na w??szej stronie cokołu znajdowały si? dekoracje w postaci miecza i wie?ca li?ci d?bowych, a pozostałe dwie strony zapełniono złoconymi inskrypcjami nazwisk 65 poległych
[1]
.
Pomnik był otoczony ?eliwnym ogrodzeniem; jego filary oraz dwa skrzydła bramy wej?ciowej były udekorowane hełmami
[1]
.
Za pomnikiem znajdował si? ?eliwny
krucyfiks
autorstwa
Augusta Kissa
o wysoko?ci 16 stop
[1]
.