Ku?ma Turhan

Кузьма Сергеевич Турхан

Data i miejsce urodzenia	8 pa?dziernika 1915 Podlesnyje Czuracziki
Data i miejsce ?mierci	29 maja 1988 Czeboksary
Zawod, zaj?cie	pisarz , tłumacz , redaktor
Narodowo??	czuwaska
Odznaczenia

Ku?ma Siergiejewicz Turhan ( Кузьма Сергеевич Турхан , wła?ciwe Кузьма Сергеевич Сергеев, ur. 8 pa?dziernika 1915 we wsi Podlesnyje Czuracziki, zm. 29 maja 1988 w Czeboksarach ) ? czuwaski pisarz, tłumacz i redaktor.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? we wsi Podlesnyje Czuracziki w guberni kaza?skiej w Imperium Rosyjskim (obecnie Rejon Komsomolski Republiki Czuwaskiej ). W dzieci?stwie stracił rodzicow, wychował si? w sieroci?cu.

W 1934 uko?czył technikum pedagogiczne w Kanaszu . W latach 1935?1937 studiował zaocznie w Instytucie Dziennikarstwa w Leningradzie .

1934?1935 pracował jako nauczyciel j?zyka i literatury w szkole w Czuraczikach (Rejon Kaza?ski). W latach 1935?1937 oraz 1940?1941 był redaktorem , a w latach 1944?1948 głownym redaktorem w Komitecie Radioinformacji przy Radzie Ministrow Czuwaskiej ASRR . W 1937 powołany do Armii Czerwonej , brał udział w zaj?ciu Zachodniej Białorusi (wrzesie? 1939) i wojnie wojny radziecko-fi?skiej (zima 1939/1940). W 1940 zdemobilizowany ze wzgl?du na stan zdrowia. 1940?1942 redaktor Wydawnictwa Ksi??kowego Czuwaszji ( Ч?вашгосиздат ). 1942?1944 naczelnik Czuwaszgławlitu (Чувашглавлит - Głowny Urz?d Cenzury Czuwaskiej ASRR).

Od 1948 zawodowo zaj?ł si? pisaniem. Członek Zwi?zku Pisarzy ZSRR od 1965. Był odznaczony Orderem Wojny Ojczy?nianej II stopnia (1985), Orderem ?Znak Honoru” . Laureat Nagrody Pa?stwowej Czuwaskiej ASRR im. K.W. Iwanowa za wybitne prace z zakresu literatury i sztuki za rok 1976.

Zmarł w Czeboksarach ( Czuwaszja , Federacja Rosyjska ) w wieku 72 lat.

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Pisał po czuwasku . Zacz?ł publikowa? w periodykach w latach 30. XX wieku. W 1941 wydał pierwszy zbior opowiada? Атак?ра ( W ataku ) napisanych na podstawie swoich wojennych do?wiadcze?. Pierwsza powie?? Й?мралл? ял ( Wie? na miotłach ) ukazała si? w 1951, odzwierciedla ona ?ycie czuwaskiej wsi w trakcie i po II wojnie ?wiatowej . ?wiat czuwaskiej wsi ukazał rownie? w powie?ci dla dzieci К?тне х?рринче ( W Kubnej ) i noweli C?р суран? ( Rany ziemi ). Był rownie? autorem tłumacze? na j?zyk czuwaski prac Nikołaja Gogola ( Taras Bulba ), Konstantina Simonowa i innych.

Głownym dziełem prozaika jest trylogia S?ve At?la yuhsa kuret ( Swijaga wpada do Wołgi , T.1 1960, T.2 1967, T.3 1976, rosyjskie tłumaczenie wydane w 1985 r.). Osadzona w XVI wieku powie?? przedstawia dramatyczne wydarzenia zwi?zane z wł?czeniem terenow zamieszkałych przez Czuwaszow i inne narody Powoł?a do Rosji.

Wybrane publikacje [ edytuj | edytuj kod ]

• Атак?ра ( W ataku , opowiadania) - Ч?вашгосиздат, Czeboksary 1941
• Opowiadania i eseje - 1942
• Пулеметчик Иван Смирнов ( Strzelec Iwan Smirnow , esej) - Czeboksary 1942
• Й?мралл? ял ( Wie? na miotłach , powie??) - Czeboksary 1951
• К?тне х?рринче ( W Kubnej , powie??) - Czeboksary 1955
• C?р суран? ( Rany ziemi , nowela) - Czeboksary 1963
• С?ве Ат?ла юхса к?рет ( Swijaga wpada do Wołgi , powie?? w trzech tomach) - Czeboksary 1960, 1967, 1976
• C?п?рти т?лпулусем ( Syberyjskie spotkania , opowiadania i eseje) - Czeboksary 1981
• Свияга впадает в Волгу ( Swijaga wpada do Wołgi , rosyjskie tłumaczenie) - Czeboksary 1985

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Турхан (Сергеев) Кузьма Сергеевич - Biblioteka Narodowa Republiki Czuwaskiej [1]
• Турхан Кузьма Сергеевич - Czuwaska Encyklopedia [2]
• К 100-летию Кузьмы Сергеевича Сергеева - Турхан - Archiwa Czuwaszji [3]
• Писатели Советской Чувашии М. Юрьев, З. Романова. ? Wydawnictwo Ksi??kowe Czuwaszji, Czeboksary 1988 s. 320 ISBN  5-7670-0100-6