Krolestwo Libii

Zjednoczone Krolestwo Libii
‏??????? ???????‎
	1951?1969
Herb	Flaga
	Hymn : ????? ????? ????? ; ( Libia, Libia, Libia ) ;
Ustroj polityczny	monarchia absolutna
Stolica	Bengazi , Trypolis i Al-Bajda
Data powstania	24 grudnia 1951
Data likwidacji	1 wrze?nia 1969
Władca	Idris I (ostatni)
Premier	Wanis al-Qaddafi (ostatni)
Powierzchnia	1 759 530 km²
Populacja (1954) ; ? liczba ludno?ci	; 1 091 830
? g?sto??	0,62 os./km²
Waluta	Funt libijski
J?zyk urz?dowy	arabski , włoski
Religia dominuj?ca	islam
	Poło?enie na mapie ;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krolestwo Libii ? pa?stwo w Afryce , istniej?ce w latach 1951?1969 na terenie obecnego Pa?stwa Libia .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Przed II wojn? ?wiatow? Libia była włosk? koloni? , jednak w roku 1943 armia tego kraju zmuszona była opu?ci? Libi?, ktora dostała si? pod okupacj? alianck? , a formalnie znalazła si? pod kontrol? Wielkiej Brytanii i Francji w 1947, gdy Włochy oficjalnie zrzekły si? tego terytorium. Dwa pa?stwa dokonały podziału odpowiedzialno?ci za poszczegolne cz??ci Libii, przy czym Brytyjczycy obj?li władz? w Trypolitanii i Cyrenajce , za? Francuzi w Fazzanie . 21 listopada 1949 roku Zgromadzenie Ogolne Narodow Zjednoczonych wydało rezolucj? o konieczno?ci nadania Libii niepodległo?ci przed pocz?tkiem roku 1952.

Idris , emir Trypolitanii i Cyrenajki, reprezentował Libi? w czasie negocjacji z Narodami Zjednoczonymi i 24 grudnia 1951 roku ogłosił deklaracj? niepodległo?ci Zjednoczonego Krolestwa Libii, zło?onego z Cyrenajki, Trypolitanii i Fazzanu, ktorego został krolem. Ka?da z trzech cz??ci składowych pa?stwa otrzymała autonomi?.

28 marca 1953 roku Libia doł?czyła do Ligi Arabskiej . Nowe pa?stwo miało ogromne problemy z kadr? zarz?dzaj?c?, bowiem Włosi w czasach kolonialnych nie edukowali miejscowych, a wszystkie stanowiska obsadzane były przez nich. Włosi, zarowno przybyli z metropolii, jak i urodzeni w Libii byli wła?cicielami wi?kszo?ci najlepszych gruntow w kraju, a tak?e mieli faktyczny monopol na wykształcenie. Z powodu tych trudno?ci Brytyjczycy prowadzili pocz?tkowo znaczn? cz??? administracji. W 1955 roku rozpocz?to poszukiwania zło? ropy naftowej , pierwsze pole odkryto w 1959 roku, za? wydobycie ruszyło w kolejne cztery lata po?niej. Wydobycie ropy stało si? jednym z filarow libijskiej gospodarki.

Krol Idris zaprowadził w kraju monarchi? absolutn? i zakazał istnienia partii politycznych ^[1]. W ko?cu lat 60. rz?d krola był coraz bardziej niepopularny. Scentralizowany system formalnie federalnej Libii pogł?biał tradycyjne podziały regionalne i plemienne ^[2]. 25 kwietnia 1963 roku zniesiono federalny ustroj kraju, a tak?e zmieniono nazw? kraju na Krolestwo Libii.

Monarchia została obalona 1 wrze?nia 1969 roku przez grup? Wolnych Oficerow, kierowanych przez Muammara Kadafiego . Krol, ktory przebywał na leczeniu w Turcji , nie powrocił ju? do kraju i do ?mierci w 1983 roku przebywał na wygnaniu w Egipcie . Zamachowcy proklamowali utworzenie Libijskiej Republiki Arabskiej .

Włosi w Libii [ edytuj | edytuj kod ]

Rok	Włosi	Udział	Populacja	?rodło
1936	112 600	13,26%	848 600	Enciclopedia Geografica Mondiale K-Z, De Agostini,1996
1939	108 419	12,37%	876 563	Guida Breve d'Italia Vol. III, C.T.I., 1939
1962	35 000	2,1%	1 681 739	Enciclopedia Motta, Vol. VIII, Motta Editore, 1969
1982	1 500	0,05%	2 856 000	Atlante Geografico Universale, Fabbri Editori, 1988
2004	22 530	0,4%	5 631 585	L'Amenagement Linguistique dans le Monde

Przez cały okres obecno?ci kolonialnej Włosi osiedlali si? w Libii, głownie na wybrze?u. Osadnictwo było instytucjonalnie wspierane przez faszystowskie władze i Mussoliniego , ktory marzył o odbudowie Imperium rzymskiego . W chwili wybuchu II wojny ?wiatowej Włosi stanowili 12% populacji kraju. Po kapitulacji Włoch wielu z nich sukcesywnie wyje?d?ało do ojczyzny. Obecnie stanowi? w Libii mniej ni? 1% populacji.

Trzy prowincje (1951-1963) [ edytuj | edytuj kod ]

Pocz?tkowo Libia składała si? z trzech regionow, Fazzanu, Cyrenajki i Trypolitanii, ktore były historycznymi krainami i cieszyły si? w ramach Libii autonomi?.

Prowincja	Stolica	Powierzchnia km²
Cyrenajka	Bengazi	775 000
Fazzan	Sabha	725 000
Trypolitania	Trypolis	250 000

Reforma w roku 1963 [ edytuj | edytuj kod ]

Po zmianach w konstytucji w 1963 zlikwidowano trzy historyczne prowincje i utworzono nowe regiony, tzw. muhafazah ^[3].

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Blundy & Lycett 1987, s. 38?39; Kawczynski 2011, s. 7?9, 14; Bruce St. John 2012, s. 108.
↑ Harris 1986, s. 14; Blundy & Lycett 1987, s. 52; Kawczynski 2011, s. 15?16.
↑ "Municipalities of Libya"

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Daniel D. Kawczynski Daniel D. , Seeking Gaddafi: Libya, the West and the Arab Spring , wyd. Updated ed, London: Biteback, 2011, ISBN 978-1-84954-148-0 , OCLC 751807187 .
St. S. John St. S. , Ronald R. Bruce Ronald R. , Libya: From Colony to Revolution (revised edition) , Oxford: Oneworld, 2012, ISBN 978-1-85168-919-4 , OCLC 759585111 .
Blundy, David; Lycett, Andrew (1987). Qaddafi and the Libyan Revolution . Boston and Toronto: Little Brown & Co. ISBN 978-0-316-10042-7 .

[1] Blundy & Lycett 1987, s. 38?39; Kawczynski 2011, s. 7?9, 14; Bruce St. John 2012, s. 108.

[2] Harris 1986, s. 14; Blundy & Lycett 1987, s. 52; Kawczynski 2011, s. 15?16.

[statoids-3] "Municipalities of Libya"

[1]

[2]

[3]