47.
Konkurs Piosenki Eurowizji
został zorganizowany 25 maja 2002 w Saku Suurhall w
Tallinnie
przez esto?skiego nadawc?
Eesti Televisioon
(ETV). Konkurs poprowadzili Annely Peebo i Marko Matvere
[1]
[2]
.
Finał konkursu wygrała
Marie N
, reprezentantka
Łotwy
z piosenk? ?
I Wanna
” autorstwa Maratsa Samauskisa, za ktor? zdobyła 176 punktow
[3]
[4]
.
Wybor miejsca organizacji
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Dzi?ki wygranej
Tanela Padara
,
Dave’a Bentona
i
2XL
, reprezentantow
Estonii
w finale
konkursu w 2001
, prawo do organizacji kolejnego konkursu otrzymała
ETV
[5]
. Estonia została tym samym pierwszym pa?stwem Europy Wschodniej, ktorej powierzono organizacj? konkursu
[6]
[7]
. W przygotowaniach koncertu esto?skiej telewizji pomogła
szwedzka telewizja SVT
[8]
.
W lipcu telewizja
ETV
potwierdziła, ?e konkurs odb?dzie si? w
talli?skiej
hali
Saku Suurhall
[9]
, ktor? przeznaczono do u?ytku 1 listopada
[10]
[11]
. Wokoł hali umieszczono 26 namiotow, tworz?cych tzw.
stref? euro
, w skład ktorej weszły m.in. pokoje do odpoczynku dla uczestnikow
[12]
. Na czas trwania konkursu władze Tallinna ozdobiły całe miasto
[13]
.
Po zwyci?stwie Estonii w finale konkursu w 2001 w mediach zacz?ły pojawia? si? głosy, jakoby telewizja
ETV
martwiła si? o brak ?rodkow finansowych do odpowiedniego zorganizowania nast?pnego konkursu
[14]
. Doniesienia zdementował dyrektor generalny kanału
ETV
, Aare Urm
[15]
oraz minister finansow Siim Kallas
[16]
. Telewizja uruchomiła specjalne konta bankowe, na ktore mo?na było wpłaca? dotacje na przygotowanie konkursu
[17]
[18]
. Pokryciem cz??ci kosztow przygotowa? koncertu zainteresowany był Eesti Uhispank
[19]
. Oficjalnym sponsorem konkursu została grupa telekomunikacyjna Eesti Telekom
[20]
. Nadawca po?wi?cił prawie 8 milionow euro na zorganizowanie koncertu
[21]
. Cz??? kosztow przygotowania konkursu pokrył rz?d Estonii
[22]
[23]
[7]
, ktory przeznaczył m.in. 30 tys. euro
[24]
na opłacenie firmy ochroniarskiej zapewniaj?cej bezpiecze?stwo uczestnikom konkusu
[25]
[26]
.
Pomimo pocz?tkowych problemow z bud?etem
[27]
konkurs przyniosł nadawcy prawie 6 milionow esto?skich koron zysku
[28]
. W styczniu 2003 Esto?ska Rada Handlu nagrodziła nadawc? tytułem
Przyjaciela eksportu Estonii 2002
, tłumacz?c decyzj? faktem, ?e ?Konkurs Piosenki Eurowizji pomogł zaprezentowa? ?wiatu pa?stwo w najlepszy mo?liwy sposob”
[29]
. Po organizacji konkursu Estonia odnotowała znaczny wzrost popularno?ci kraju jako kierunku turystycznego
[30]
.
Kierownikami wykonawczymi konkursu byli Juhan Paadam (z ramienia ETV)
[7]
[31]
i Christine Marchal-Ortiz (z EBU)
[7]
. Producent konkursu został Peeter Rebane
[32]
, re?yserem ? Marius Bratten
[7]
, a mened?erem produkcji ? Kalle Kingsepp
[33]
.
Podobnie jak w 2001, konkurs transmitowany był tak?e w Internecie
[34]
. Przed konkursem esto?ska telewizja uruchomiła domen? www.eurovision.tv, ktora od tamtej pory pozostaje oficjaln? stron? Konkursu Piosenki Eurowizji
[7]
. W 2002 po raz pierwszy uruchomiono tak?e internetowe zapisy akredytacyjne ? akredytacje otrzymało ł?cznie 820 dziennikarzy
[35]
, ktorym zapewniono specjalne
trolejbusy
do transportu mi?dzy hal?, gdzie odbywał si? konkurs, a hotelami
[36]
, z ktorych mogli m.in. ogl?da? proby generalne
[37]
. Akredytowani dziennikarze mieli rownie? darmowy wst?p na wystaw? ptakow w Rezerwacie Przyrody w Matsalu
[38]
.
Esto?ska telewizja jako pierwsza nawi?zała wspołprac? z firm? vizrt, ktora była odpowiedzialna za oprogramowanie tablicy wynikow podczas finału
[39]
. Za transmisj? konkursu odpowiadała szwedzka firma zewn?trzna Prisma OB
[40]
.
We wrze?niu ETV poinformowała, ?e na konkurs nie zostanie przywrocona orkiestra na ?ywo
[41]
.
9 listopada o godz. 19:40 odbyło si? losowanie kolejno?ci startowych dla uczestnikow konkursu
[42]
[43]
.
Wszystkie piosenki konkursowe musiały by? wybrane do 11 marca 2002
[44]
. Zostały one umieszczone na albumie kompilacyjnym pt
Eurovision Song Contest Estonia 2002
, wydanej przez wytworni?
BMG Ariola Media
.
Proby do koncertu finałowego rozpocz?ły si? 16 maja
[45]
[46]
[47]
. Uczestnicy brali udział rownie? w konferencjach prasowych, na ktorych odpowiadali na pytania dziennikarzy
[48]
. Ceny biletow na koncert finałowy konkursu wahały si? mi?dzy 100 a 600 euro
[49]
.
Przedkonkursowymi faworytami w notowaniach bukmacherow były reprezentacje z:
Hiszpanii
,
Estonii
,
Szwecji
i
Malty
[7]
.
Koncert rozpocz?ł si? prezentacj? filmu prezentuj?cym Estoni?
[7]
. Go??mi muzycznymi konkursu byli
Tanel Padar
i
Dave Benton
, ktorzy na otwarcie za?piewali piosenk? ?
Everybody
”, z ktor? wygrali konkurs w 2001
[50]
. W trakcie transmisji prowadz?cy, Annely Peebo i Marko Matvere, poł?czyli si? na ?ywo z publiczno?ci? ogl?daj?cych konkurs na ulicach
Tallinna
,
Hamburgu
,
Grenady
i
Londynu
[7]
. W trakcie przerwy po połowie wyst?pow konkursowych konferansjerzy za?piewali piosenk? ?A Little Story in the Music”
[51]
[7]
. Na scenie wyst?pili tak?e członkowie Teatru Vanemuine, Opery Narodowej i grupy tanecznej Estonian Dance Agency w choreografii Teeta Kaska
[52]
[53]
. Koncert trwał ok. 3 godzin i 10 minut, tj. dziesi?? minut dłu?ej od koncertu finałowego z 2001
[54]
.
W pa?dzierniku stacja ETV rozpocz?ła przyjmowanie zgłosze? na stanowisko prowadz?cych Konkurs Piosenki Eurowizji. Zgodnie z wytycznymi stacji, gospodarze powinni byli płynnie posługiwa? si? j?zykami angielskim i francuskim, mie? poczucie humoru i do?wiadczenie w prowadzeniu programow rozrywkowych na skal? mi?dzynarodow?
[55]
[56]
. W mediach pojawiały si? plotki, ?e prowadz?cymi b?d? Mart Sander i DJ Elektra
[57]
[58]
[59]
. Ostatecznie gospodarzami wieczoru zostali:
mezzosopranistka
Annely Peebo
i
aktor
Mark Matvere
[1]
[2]
, ktory był odpowiedzialny za tłumaczenie zasad konkursu w j?zyku francuskim
[60]
. Stroje dla prowadz?cych, okre?lane jako ?szykowne”
[61]
, zaprojektowali Aarne Niit i Katrin Kuldma
[62]
[63]
. Po 12. wyst?pie konkursowym duet za?piewał na scenie piosenk? ?A Little Story in the Music” autorstwa
Andrew Lloyd Webbera
[51]
[64]
.
W lipcu telewizja ETV zorganizowała konkurs na oficjalne logo 47. Konkursu Piosenki Eurowizji, w ktorym mogli wzi?? udział jedynie esto?scy projektanci
[65]
. Do siedziby ETV nadesłano 51 propozycji, spo?rod ktorych specjalnie powołana komisja s?dziowska wybrała dwie finałowe prace
[66]
. 20 wrze?nia Grupa Referencyjna EBU zaprezentowała logotyp
[67]
, ktorego autorami byli Margus Klaar i Veiko Tamjarv z firmy Credo Reklaam AS, cz??ci agencji Bates 141
[68]
[69]
. Logo przedstawiało dwana?cie kamykow w ro?nych kolorach
[7]
.
Po raz pierwszy konkurs organizowany był pod oficjalnym sloganem
[70]
. Tematem przewodnim konkursu były ?nowoczesne bajki” (ang.
A Modern Fairytale
[7]
), ktore były motywem krotkich filmikow (tzw. pocztowek) zaprezentowanych przed ka?dym wyst?pem konkursowym
[71]
[72]
[73]
.
Projektantem sceny konkursowej został Iir Hermeliin (wła?ciwie Hille Ermel), zwyci?zca specjalnego konkursu przygotowanego przez organizatorow
[74]
. W pracy pomagali mu Ular Mark i Ain Nurmela
[75]
. Po raz pierwszy wybudowany wybieg dla reprezentantow, na ktorym mogli wyst?powa?
[76]
.
Po wygraniu
esto?skiego
finału selekcji zorganizowanych w styczniu 2002 zwyci?ski utwor ?
Runaway
” w wykonaniu
Sahlene
został pos?dzony przez dwoch specjalistow ? Peetera Saula i Juri-Ruuta Kangura ? o plagiat przeboju ?
I Believe I Can Fly
”
R. Kelly
'ego
[77]
[78]
. Alar Kotkas, jeden z autorow eurowizyjnej propozycji, zaprzeczył doniesieniom
[79]
.
Podobne zarzuty usłyszał Alexander Kahr, tworca
austriackiej
propozycji konkursowej ?
Say a Word
”
Manuela Ortegi
. Jeden z niezale?nych niemieckich ekspertow muzycznych doszukał si? w utworze podobie?stwa do piosenki ?
All Right Now
” grupy
Free
[80]
. Krajowy nadawca publiczny,
Osterreichischer Rundfunk (ORF)
odpadł zarzuty, tłumacz?c si? du?ym ryzykiem powtarzania si? brzmie? w kompozycjach popowych. Inny ekspert muzyczny zauwa?ył, ?e w utworach powtarzaj? si? jedynie trzy z czternastu d?wi?kow, co uniemo?liwia oskar?enie tworcy o popełnienie plagiatu
[81]
.
Kilka godzin przed rozpocz?ciem koncertu finałowego Svante Stockselius z EBU oznajmił, ?e organizacja otrzymała oficjalne protesty przeciwko
szwedzkiej
piosence konkursowej wykonywanej przez grup?
Afro-dite
? ?
Never Let It Go
”, ktor? oskar?ono o plagiat utworu ?
Never on a Sunday
” autorstwa
Manosa Hadjidakisa
z repertuaru greckiej piosenkarki
Meliny Mercouri
. Organizacja nie zgodziła si? jednak z oskar?eniem, umo?liwiaj?c szwedzkiej formacji udział w konkursie
[82]
.
Po finale konkursu pojawiły si? doniesienia, jakoby zwyci?ska piosenka ?
I Wanna
”
Marie N
była plagiatem przeboju ?
She Bangs
”
Ricky’ego Martina
. Podobnego zdania była m.in. Sascha Dupont, du?ska wokalistka i członkini komisji jurorskiej krajowych eliminacji
Dansk Melodi Grand Prix
[83]
. Producent wokalistki,
Arvids Murnieks
, uznał komentarze za prowokacj?, tłumacz?c rzekome podobie?stwa faktem, ?e ?piosenki
latynoskie
s? do siebie podobne”
[84]
.
Dyskwalifikacja litewskiej piosenki
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Litewskie
selekcje do 47. Konkursu Piosenki Eurowizji wygrał utwor ?We All” formacji B'Avarija
[85]
. Piosenka (pod tytułem ?Mes cia”) została umieszczona na płycie zespołu wydanej w 2001, czym złamana regulamin konkursu mowi?cy o tym, ?e eurowizyjna piosenka nie mo?e by? opublikowana przed 1 stycznia 2002
[86]
i została zdyskwalifikowana z udziału w konkursie
[87]
. Krajowa telewizja (
LRT
) zaapelowała w tej sprawie
[88]
, jednak jej za?alenie zostało oddalone
[89]
[90]
. Nadawca dostał mo?liwo?? zamiany swojej konkursowej propozycji do 28 marca, nowym reprezentantem kraju została piosenka ?
Happy You
”
Aivarasa Stepukonisa
[89]
.
W listopadzie Litewka Organizacja Ochrony Praw Autorskich zaprzeczyła, jakoby utwor ?We All” została wydana i udost?pniona przed regulaminowym czasem
[91]
Nawoływanie do bojkotu Izraela
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Według izraelskiej prasy belgijski komentator konkursu, Andre Vermeulen, miał nawoływa? do bojkotu utworu ?Light a Candle” wykonywanej przez
Sarit Chadad
, reprezentanta
Izraela
, mowi?c:
[Piosenka] nie jest zła, ale miejmy nadziej?, ?e Izrael nie wygra. To nie jest czas dla Izraelczykow na organizacj? Konkursu Piosenki Eurowizji
[92]
. Flamandzki nadawca
VRT
skopiował tre?? komentarzy i wysłał je do izraelskiej ambasady w Belgii. Ambasada o?wiadczyła, ?e wypowiedzi Vermeulena nie s? tymi samymi, ktore zostały zacytowane w prasie, dlatego skierował notatki do Izraela
[93]
. Po finale konkursu jeden ze szwedzkich ksi??y zagroził pozwaniem do s?du krajowego komentatora konkursu, Christera Bjorkmana, za stwierdzenie podczas transmisji, ?e ?Izrael nie zasługuje na punkty z powodu swojej sytuacji politycznej”
[94]
. Dziennikarz miał powiedzie? tak?e, ?e ?Izrael nie powinien bra? udziału w konkursie za to, co robi?
Palesty?czykom
”
[92]
. Izraelskie Ministerstwo Spraw Wewn?trznych o?wiadczyło:
Je?eli oka?e si?, ?e takie komentarze rzeczywi?cie padły, zareagujemy natychmiast i podejmiemy odpowiednie kroki
. Opinia została przedstawiona rz?dom obu krajow
[92]
. W celu unikni?cia podobnych sytuacji w przyszło?ci podczas
kolejnego konkursu
EBU wprowadziła kilka zasad obowi?zuj?cych wszystkich komentatorow z ka?dego kraju
[95]
, zakazuj?c im np. obra?ania reprezentantow
[96]
.
W sprawie udziału Izraela wypowiedziała si? tak?e reprezentantka
Estonii
,
Sahlene
, ktora w odpowiedzi na pytania dziennikarzy podczas konferencji prasowej stwierdziła, ?e kraj ?nie powinien by? wykluczony z udziału w imprezie z powodu tej sytuacji, poniewa? konkurs piosenki nie jest miejscem na zagadnienia polityczne”
[97]
.
Podejrzenie o manipulacj? głosami
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Na pocz?tku maja norweski dziennik
Dagbladet
doniosł, jakoby głosy jurorskie w sze?ciu krajach bior?cych udział w konkursie, tj. Cypru, Grecji, Rosji, Macedonii, Malty i Rumunii, były wcze?niej ustawione. Zdaniem gazety, EBU w wewn?trznych raportach uznała mo?liwo?? uzgodnionego wspolnego głosowania jako ?bardzo prawdopodobn?”. Redakcja powołała si? na opini? Kato M. Hansena, prezesa norweskiego oddziału
Stowarzyszenia Miło?nikow Eurowizji (OGAE)
, ktory zwrocił uwag? na zło?enie cypryjskiej delegacji propozycji manipulacji głosow podczas spotkania EBU, o czym poinformował Bruno Berberes, szef francuskiego oddziału OGAE. Oprocz tej wypowiedzi dziennik nie powołał si? jednak na ?adne inne ?rodło
[98]
.
Zgodnie z nowymi zasadami wprowadzonymi przez EBU w konkursie mogły wyst?pi? reprezentacje z 22 pa?stw
[7]
. Zapewnione miejsce w koncercie finałowym miało pi?tna?cie najwy?ej ocenionych krajow w finale konkursu oraz pa?stwa tzw.
Wielkiej Czworki
(tj. Francja, Hiszpania, Niemcy i Wielka Brytania). Pozostałe miejsca przeznaczone były dla reprezentantow tych nadawcow, ktorzy nie przyst?pili do udziału w konkursie w 2001 ze wzgl?du na słabe wyniki osi?gni?te w latach 1996-2000
[99]
. Członkowie EBU zdecydowali tak?e, ?e w kolejnych konkursach nie b?d? mogli wzi?? udziału przedstawiciele krajow, ktore zaj?ły najni?sze miejsca jedynie w roku poprzednim, a nie w pi?ciu ostatnich konkursach
[100]
[101]
. Tym samym udział w imprezie zaproponowany został nadawcom z
Izraela
i
Portugalii
[102]
[103]
[104]
. W lipcu potwierdzono, ?e w konkursie wezm? udział reprezentanci 24 krajow
[105]
, w tym
Łotwy
, ktora mogła przyst?pi? do konkursu po rezygnacji z udziału telewizji z Portugalii
[106]
[107]
.
W konkursie w 2002 wzi?ło udział dwoch artystow, ktorzy reprezentowali swoj kraj w przeszło?ci:
Konstandinos Christoforu
z reprezentuj?cego
Cypr
zespołu
One
wyst?pił w barwach kraju podczas finału
konkursu w 1996
, za?
przedstawicielka Rumunii
Monica Anghel
wyst?piła w rundzie kwalifikacyjnej do
35. Konkursu Piosenki Eurowizji
, jednak nie została dopuszczona do udziału w finale
[108]
.
Legenda
:
1. miejsce
- Tabela punktacyjna finału
Jedenastu nadawcow skorzystało z metody głosowania telewidzow, o?miu z zasady 50:50 (50% głosow nale?y do widzow, a 50% ? do jurorow). W Bo?ni i Hercegowinie, Rumunii, Turcji, Macedonii i Rosji głosy przyznawały jedynie krajowe komisje s?dziowskie
[150]
.
|
Kraje głosuj?ce
|
Suma punktow
|
Cypr
|
Wielka Brytania
|
Austria
|
Grecja
|
Hiszpania
|
Chorwacja
|
Rosja
|
Estonia
|
Macedonia
|
Izrael
|
Szwajcaria
|
Szwecja
|
Finlandia
|
Dania
|
Bo?nia i Hercegowina
|
Belgia
|
Francja
|
Niemcy
|
Turcja
|
Malta
|
Rumunia
|
Słowenia
|
Łotwa
|
Litwa
|
Uczestnicy konkursu
|
Cypr
|
85
|
|
3
|
|
12
|
6
|
10
|
6
|
4
|
|
|
|
1
|
4
|
|
|
3
|
|
|
|
12
|
8
|
4
|
8
|
4
|
Wielka Bryt.
|
111
|
|
|
12
|
7
|
|
|
|
6
|
4
|
5
|
6
|
2
|
8
|
6
|
7
|
6
|
1
|
8
|
2
|
10
|
|
8
|
5
|
8
|
Austria
|
26
|
1
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
5
|
|
|
12
|
|
|
|
|
|
Grecja
|
27
|
12
|
|
|
|
|
1
|
8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
Hiszpania
|
81
|
7
|
2
|
|
4
|
|
6
|
|
|
|
6
|
12
|
7
|
|
|
6
|
12
|
12
|
7
|
|
|
|
|
|
|
Chorwacja
|
44
|
6
|
|
6
|
5
|
|
|
|
|
5
|
|
5
|
|
|
|
2
|
|
|
3
|
|
|
|
12
|
|
|
Rosja
|
55
|
5
|
|
|
2
|
|
|
|
10
|
|
1
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
8
|
10
|
|
10
|
6
|
Estonia
|
111
|
|
7
|
3
|
|
|
5
|
3
|
|
6
|
2
|
|
12
|
10
|
8
|
10
|
4
|
|
4
|
8
|
2
|
2
|
6
|
12
|
7
|
Macedonia
|
25
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
5
|
12
|
|
|
|
Izrael
|
37
|
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
5
|
1
|
|
2
|
10
|
5
|
|
|
5
|
|
3
|
|
Szwajcaria
|
15
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
2
|
|
|
3
|
1
|
1
|
|
Szwecja
|
72
|
|
1
|
4
|
1
|
|
|
|
8
|
|
3
|
|
|
7
|
10
|
12
|
1
|
|
|
4
|
|
|
7
|
4
|
10
|
Finlandia
|
24
|
2
|
|
|
|
|
|
|
5
|
1
|
|
|
10
|
|
3
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dania
|
7
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
|
1
|
Bo?nia i H.
|
33
|
|
|
7
|
|
3
|
7
|
|
|
3
|
|
|
6
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
2
|
|
|
Belgia
|
33
|
|
4
|
|
|
1
|
|
7
|
|
|
|
|
3
|
|
4
|
|
|
2
|
|
10
|
|
|
|
|
2
|
Francja
|
104
|
|
10
|
|
3
|
8
|
|
|
3
|
|
7
|
10
|
8
|
12
|
5
|
8
|
10
|
|
6
|
|
|
4
|
3
|
2
|
5
|
Niemcy
|
17
|
|
|
1
|
|
2
|
|
2
|
1
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
4
|
1
|
|
|
|
Turcja
|
29
|
|
|
|
|
4
|
3
|
|
|
8
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
7
|
|
|
|
Malta
|
164
|
10
|
12
|
8
|
6
|
10
|
12
|
5
|
7
|
10
|
10
|
4
|
4
|
2
|
12
|
4
|
7
|
6
|
10
|
5
|
|
|
10
|
7
|
3
|
Rumunia
|
71
|
8
|
|
|
8
|
5
|
|
12
|
|
12
|
8
|
|
|
|
|
|
|
4
|
1
|
7
|
6
|
|
|
|
|
Słowenia
|
33
|
|
6
|
2
|
|
7
|
8
|
|
|
2
|
|
2
|
|
|
|
1
|
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
Łotwa
|
176
|
4
|
8
|
10
|
10
|
12
|
2
|
10
|
12
|
7
|
12
|
8
|
5
|
6
|
7
|
5
|
8
|
8
|
12
|
6
|
7
|
|
5
|
|
12
|
Litwa
|
12
|
|
|
|
|
|
|
4
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
Legenda
:
Głosowanie telewidzow
Głosowanie jurorow
Głosowanie telewidzow i jurorow w stosunku głosow 50:50
Zwyci?zca
Nagrody im. Marcela Bezencona
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W 2002 po raz pierwszy postanowiono przyzna? tzw.
Nagrody im. Marcela Bezencona
, czyli wyro?nienia dla najlepszych piosenek bior?cych udział w koncercie finałowym, sygnowane nazwiskiem tworcy konkursu ?
Marcela Bezencona
. Pomysłodawcami statuetek zostali: szef szwedzkiej delegacji konkursowej Christer Bjorkman oraz członek zespołu
Herreys
? Richard Herrey
[151]
.
W 2002 nagrody w trzech kategoriach otrzymali
[151]
:
Finał 42. Konkursu Piosenki Eurowizji ogl?dało ok. 545 tys. mieszka?cow
Estonii
, co dało stacji 49% udział na rynku w tym czasie antenowym. Retransmisj? koncertu obejrzało 159 tys. Esto?czykow
[152]
. Ze wzgl?du na du?? popularno??
hiszpa?skiej
reprezentantki, Rosy Lopez, finał imprezy miało obejrze? w Hiszpanii ponad 15 milionow telewidzow
[153]
. Ostatecznie, koncert obejrzało 14,4 miliona hiszpa?skich telewidzow, co dało nadawcy 85,2% udział na rynku
[154]
. 5 tys. mieszka?cow
Grenady
(rodzinnego miasta wokalistki) obejrzało konkurs na miejskim stadionie, gdzie odbył si? specjalny pokaz koncertu
[155]
. W Izraelu finał konkursu był drugim najch?tniej ogl?danym programem telewizyjnym w 2002, osi?gaj?c 34.6% wynik ogl?dalno?ci
[156]
. W Polsce konkurs obejrzało ok. 2,569 mln widzow
[157]
.
Mi?dzynarodowy sekretarze i komentatorzy
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Poni?ej przedstawione zostały nazwiska wszystkich sekretarzy, ktorzy ogłaszali wyniki głosowania w poszczegolnych krajach. Pa?stwa zostały uporz?dkowane w kolejno?ci przyznawania punktow, ktora odpowiada kolejno?ci wyst?powania reprezentanta danego kraju podczas koncertu finałowego.
Poni?ej przedstawione zostały nazwiska wszystkich krajowych komentatorow oraz nazwy publicznych nadawcow telewizyjnych i radiowych transmituj?cych konkurs w 2002.
-
Cypr
? Evi Papamichail (
RIK 1
)
[163]
, Pavlos Pavlou (
CyBC Radio 2
)
-
Wielka Brytania
?
Terry Wogan
(
BBC One
), Ken Bruce (
BBC Radio 2
)
-
Austria
? Andi Knoll (
ORF1
), Stermann i Grissemann (
FM4
)
[164]
-
Grecja
? Dafni Bokota (ET1)
[165]
, Giorgos Mitropoulos (ERA1)
-
Hiszpania
?
Jose Luis Uribarri
(
TVE1
)
[166]
, Nieves Herrero (
RNE Radio 1
)
-
Chorwacja
? Ante Batinovi? (
HRT 2
), Draginja Bala? (
HR 2
)
-
Rosja
? Jurij Aksiuta i Jelena Batinowa (
Pierwyj kanał
), Wadim Dołgaczew (
Głos Rosji
)
-
Estonia
? Marko Reikop (
Eesti Televisioon
), Vello Rand (
ERR Raadio 2
)
- Macedonia
? Milanka Ra?ik (MTV 1)
-
Izrael
?
brak komentatora
-
Szwajcaria
? Sandra Studer (
SF 2
), Phil Mundwiller (
TSR 1
), Jonathan Tedesco i Claudio Lazzarino (
TSI 1
)
-
Szwecja
? Claes Akesson i Christer Bjorkman (
SVT1
)
[167]
, Carolina Noren (
SR P3
)
[168]
-
Finlandia
? Maria Guzenina i Asko Murtomaki (
Yle TV2
)
[169]
-
Dania
? Keld Heick (
DR1
)
[170]
-
Bo?nia i Hercegowina
? Ismeta Dervoz-Krvavac (
BHTV1
)
-
Belgia
? Andre Vermeulen i Bart Peeters (
VRT TV1
)
[171]
, Jean-Pierre Hautier (
RTBF La Une
)
[172]
, Julien Put i Michel Follet (
VRT Radio 2
), Laurent Daube i Eric Russon (
RTBF La Premiere
)
-
Francja
? Marc-Olivier Fogiel i Dave (
France 3
)
[172]
, Sebastien Cauet (
France Bleu
)
-
Niemcy
?
Peter Urban
(
Das Erste
)
[173]
, Thomas Mohr (
Deutschlandfunk
/
NDR 2
)
[174]
-
Turcja
? Bulend Ozveren (
TRT 1
), Umit Tunca? (
TRT Radyo 3
)
-
Malta
? John Bundy
-
Rumunia
? Andreea Demirgian (
TVR1
)
-
Słowenia
? Andrea F (
SLO1
)
-
Łotwa
? K?rlis Streips (
Latvijas Telev?zija
)
-
Litwa
? Darius U?kuraitis (LTV)
-
Islandia
? Logi Bergmann Eiðsson (
Sjonvarpið
)
[175]
[176]
-
Irlandia
? Marty Whelan (
RTE Two
)
[177]
, Gerry Ryan (
RTE Radio 1
)
-
Holandia
? Willem van Beusekom (
Nederland 2
)
[178]
, Hijlco Span (Radio 3FM)
-
Norwegia
? Jostein Pedersen (
NRK1
)
[179]
-
Polska
?
Artur Orzech
(
TVP1
)
[180]
-
Portugalia
? Eladio Climaco (
RTP1
)
[181]
-
Jugosławia
? Mladen Popovi? (RTS2)
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Marko Matvere and Anneli Peebo will host ESC2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-07. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Remi Kubar:
Peebo and Matvere met for the first time
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-12-31. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
Eurovision Song Contest 2002
. [w:]
EBU
[on-line]. eurovision.tv. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Latvia won the 47th Eurovision Song Contest
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-11-29. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Estonian broadcaster will host ESC 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-05-18. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
The end of a decade: Copenhagen 2001
. [w:]
EBU
[on-line]. eurovision.tv. [dost?p 2019-03-16].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
The end of a decade: Tallinn 2002
. [w:]
EBU
[on-line]. eurovision.tv. [dost?p 2019-03-16].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
EBU reference group met in Amsterdam
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-24. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Saku Suurhall chosen as location !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-07-17. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Saku Suurhall finished as planned
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-15. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Saku Suurhall opened on time !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-11-01. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Building started around Saku Suurhall
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-07. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Tallinn to be decorated for contest
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-02. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
British and Dutch media: “Estonia too poor”
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-05-28. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
DR: ?ETV said there is not enough money”
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-05-23. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Finance minister: “Contest will stay in Estonia”
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
ETV opens backaccount for donations
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-06-01. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker: [
http://www.esctoday.com/116/only_%EF%BF%BD60_on_etvs_special_bank_acocunt/
Only ?60 on ETV's special bank acocunt]. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-08-16. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Eesti Uhispank interested in sponsorship
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-06-03. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Eesti Telekom is a goldsponsor of Eurovision 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-23. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Eurovision budget ETV almost 8 million euro
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-10. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker: [
http://www.esctoday.com/147/budget_for_2002_contest_%EF%BF%BD7_million/
Budget for 2002 contest ?7 million]. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-14. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
640K for the ESC 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-19. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Estonian governement: EUR 30.000 for security
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-05. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
High security around Saku Suurhall
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-07. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Costs for security have raised to 12,5 million EEK
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-11-16. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Eurovision 2002: budget is critical
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-02. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim: [
http://www.esctoday.com/810/etv_%EF%BF%BD384_000_profit_from_eurovision/
ETV: ?384 000 profit from Eurovision]. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-11-28. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
A prize for Eurovision 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-01-31. [dost?p 2014-07-22].
(
ang.
)
.
- ↑
Kyiv 2005: Public relations play important role
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2005-05-15. [dost?p 2018-04-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Replacement story Paadam not true
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-08-31. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Peeter Rebane producer for ESC 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-04. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Tent building will go on today
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-08. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
High quality multimedia selected by ETV
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-08. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
800 journalists will cover this year’s contest
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-19. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Wine and trolley bus for the foreign visitors
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-26. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Journalists can watch rehearsals from their hotel
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-06. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Excursion to a nature reserve for the journalists
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-13. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
How it works: the score board
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2005-04-05. [dost?p 2018-04-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Andre Rodrigues:
Prisma to handle song contest broadcast 2005
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2004-11-14. [dost?p 2018-04-03].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
It's sure: no orchestra in Tallinn
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-28. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Draw for participants order Friday at 19.40 GMT
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-11-08. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
The draw: watch the video !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-11-09. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Last meters to run before all songs are available
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-11. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
First rehearsal on stage
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-17. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Three dress-rehearsals planned by ETV
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-02. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
2nd day of rehearsals over
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-22. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Today: rehearsals, chat and press conferences
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-20. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Istanbul: Tickets between 30 and 150 euros
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2004-01-20. [dost?p 2014-11-08].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
May 25: Tanel and Dave will open the show !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-14. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Jarmo Siim:
Hosts will sing at the ESC 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-24. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
ETV announced details interval act
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-07. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
The interval act promised to be impressive
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-25. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Eurovision 2003: three hours and ten minutes
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-02-05. [dost?p 2014-07-22].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
ETV: We are searching for hosts
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-03. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Interview with Paadam: More grey color in his hair
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-07. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Possible candidates for hosting the show
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-05. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Mart Sander is most likely to be one of the hosts
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-07. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Sander is sceptical about him being selected
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-15. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Hosts: We're not afraid of comments
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-25. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
The hosts costumes are very glamorous
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-18. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Niit and Kuldma will design the hosts' clothes
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-18. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Katrin Kuldma ja Arne Niit disainivad Eurovisioni ohtujuhtide roivad
. [w:]
Ohtuleht
[on-line]. ohtuleht.ee, 2002-03-19. [dost?p 2014-07-20].
(
est.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
Finland: We don't have any friends in Europe
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-11-29. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
ETV starts logo contest
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-07-12. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Two final logo designs chosen
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-02. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
HERE IS THE LOGO...
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-21. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Details: Bates 141 designed logo
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-24. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Proud on their father
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-09-16. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Estonia is ready for the ESC2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-08. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Half of the Eurovision 'postcards' ready
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-15. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
First stage details announced
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-05-04. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Postcards about fairytales compared with Estonia
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-05-23. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
The stage will be designed by Iir Hermeliin
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-12. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Remi Kubar:
ESC 2002 stage discards traditions
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-10-27. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Stage will change according to performer needs
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-07. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
'Runaway': is it plagiarism ?
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-29. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Plagiarims follows 2002 songs
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-30. [dost?p 2014-10-19].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
'I Belive I Can Fly' isn't 'Runaway'
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-28. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
'Austrian entry seems to be plagiarism'
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-04. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Music expert: Austrian song not plagiarism
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Daniel Ringby:
Sweden accused of plagiarism
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-24. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Daniel Ringby:
Denmark: Preselection jury dissed Malene too
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-11-29. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Aija Medinika:
Marie N : She bangs
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Lithuania to be represented by B'Avarija
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-14. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
EBU to decide about Lithuanian entry this week
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-10-28. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Lithuanian song disqualified
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-10-28. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
Lithuania objects EBU's decition
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-10-28. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Jarmo Siim:
Committee denied Lithuanian appeal
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-10-28. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Lithuanian broadcaster made appeal to committee
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-10-28. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Lithuanian broadcaster made appeal to committee
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-11-28. [dost?p 2015-01-22].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
Daniel Ringby:
Israeli government investigates ESC
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-11-29. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Israel: Belgian commentator accused false
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-11-29. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Media critical on Eurovision Song Contest
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-11-29. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
EBU states rules for commentators
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-03-30. [dost?p 2014-07-23].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
New commentator pair on French television
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-05-17. [dost?p 2014-07-23].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Sahlene: “I'd like to be in top 7″
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Oliver Rau:
Cheating at the Eurovision Song Contest 2002?
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-05-06. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Eurovision Song Contest 2001
. [w:]
EBU
[on-line]. eurovision.tv. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
New selection method for contest ?
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-04-13. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
New voting system will be used
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-04-20. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
EBU to consider additional participants in 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-06-19. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Israel and Portugal to be added ?
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-07-20. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Israel and Portugal are in !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-07-20. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Marchal: ?24 countries is the ultimate”
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-07-24. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
EBU confirmed: Portugal resigns, Latvia is in
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Official: All 24 countries confirmed participation
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2001-11-01. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
Gustav Dahlander:
Songs revealed for Cypriot selections
. [w:]
EBU
[on-line]. eurovision.tv, 2009-12-14. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
2002 ? 47th edition
. [w:]
Diggiloo
[on-line]. diggiloo.net. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
EBU confirms song languages
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-24. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
First participant known: ONE for Cyprus !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Wouter van Vliet:
Already ONE artist known?
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Cypriotic song title confirmed
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Cyprus: Gimme gimme your song title please
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Jarmo Siim:
Jessica Garlick won Song for Europe 2002
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-03. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Manuel Ortega will represent Austria on May 25
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Michalis Rakintzis to represent Greece
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-26. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
After doubts, Rakintzis will represent Greece
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-28. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Rosa won Operacion Triunfo!
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-12. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Croatia will perform in English
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Oscar Abilleira Muniz:
Vesna to represent Croatia with 'Sasvim Sigurna'
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-11. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Vesna will sing 'Everything I want'
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
It's official: Premier Ministr to represent Russia
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Eurolaul: Sahlene for Estonia !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-26. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Karolina to sing in Macedonian
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Wouter van Vliet:
Karolina to represent FYR Macedonia
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Sarit Chadad will sing for Israel
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-01-07. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Israelian song available on the web
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-12. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Itamar Barak:
New version for 'Light a Candle' this weekend
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Swiss song also available in English
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Afro-dite will represent Sweden in Tallinn
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-01. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Finland: Laura will perform on May 25
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Daniel Ringby:
Malene W. Mortensen to represent Denmark
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2013-10-02].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
English version of Danish song expected in days
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Danish song available in English
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-18. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Maja Tatic to represent Bosnia-Herzegovina May 25
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Sergio will represent Belgium with 'Sisters'
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-17. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Attention for contest grows in The Netherlands
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
This is Sandrine !
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2015-07-08)].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Sabine Francois will sing French entry
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-10. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
French entry has a name: 'Il faut du temps'
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2015-07-08)].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Corinna May to represent Germany in Tallinn
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-22. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Grup Safir will represent Turkey, video available
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-02-15. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Wouter van Vliet:
Malta to be represented by Ira Losco
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Maltese video available on the web
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-04-04. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Sietse Bakker:
Romania: Monica Anghel & Marcel Pavel
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Wouter van Vliet:
Sestre for Slovenia, not without problems
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Jarmo Siim:
Marija Naumova comes to Tallinn on May 25th
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-03-03. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Jarmo Siim:
Committee denied Lithuanian appeal
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-20].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
May 25: 11 countries will use televoting system
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2002-05-01. [dost?p 2013-10-01].
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
Marcel Bezencon Award ? an introduction
. [w:]
Pop Light
[on-line]. poplight.zitiz.se. [dost?p 2013-06-22].
(
ang.
)
.
- ↑
Jarmo Siim:
The highest viewing rates were in Estonia
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Manuel Moreno:
More than 15 million Spanish will see Rosa tonight
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Bjørn Erik Opheim:
Eurovision 2002 with historical figures in Spain
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-04-20. [dost?p 2014-07-23].
(
ang.
)
.
- ↑
Sietse Bakker:
Spain started first with Eurovision coverage
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com. [dost?p 2014-07-21].
(
ang.
)
.
- ↑
Itamar Barak:
Eurovision 2002: 2nd most watched event in Israel
. [w:]
ESC Today
[on-line]. esctoday.com, 2003-01-01. [dost?p 2014-07-22].
(
ang.
)
.
- ↑
Eurowizja: Rekord ogl?dalno?ci
. [w:]
Onet.pl
[on-line]. muzyka.onet.pl, 2003-05-27. [dost?p 2016-06-05]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2016-06-25)].
(
pol.
)
.
- ↑
Εκφωνητ?? τη? ΕΡΤ για τι? ψ?φου? τη? Ελλ?δα? στην EUROVISION ? Page 3
. retromaniax.gr. [dost?p 2014-10-29]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2012-09-11)].
(
gr.
)
.
- ↑
? Pogledaj temu ? SPOKESPERSONS
. forum.hrt.hr, 2008-02-29. [dost?p 2014-10-29].
(
ang.
)
.
- ↑
15:52:
Eurovision Spokespersons 1957-2010
. escforum.net. [dost?p 2014-10-29].
(
ang.
)
.
- ↑
Selostajat ja taustalaulajat l?¤pi vuosien
. viisukuppila.fi. [dost?p 2014-10-29].
(
fi?.
)
.
- ↑
Concours Eurovision de la Chanson ? Consulter le sujet ? Porte-paroles des jurys des pays francophones
. eurovision.vosforums.com. [dost?p 2014-10-29].
(
fr.
)
.
- ↑
Savvidis, Christos (OGAE Cyprus)
- ↑
Song Contest mit Stermann i Grissemann
. wien ORF.at, 2012-05-01. [dost?p 2012-09-29].
- ↑
Η Δ?φνη Μπ?κοτα και η EUROVISION (1987-2004)
. retromaniax.gr. [dost?p 2014-10-29]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2012-09-12)].
(
gr.
)
.
- ↑
FORO FESTIVAL DE EUROVISION ? Ver Tema ? Uribarri comentarista Eurovision 2010
. eurosongcontest.phpbb3.es. [dost?p 2014-10-29]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2012-03-17)].
(
hiszp.
)
.
- ↑
Infosajten.com
. infosajten.com. [dost?p 2014-10-29].
(
szw.
)
.
- ↑
Swedes stay at home with Eurovision fever
. thelocal.se, 2009-05-16. [dost?p 2014-10-29].
(
szw.
)
.
- ↑
Selostajat ja taustalaulajat l?¤pi vuosien? ? Viisukuppila
. Viisukuppila.fi. [dost?p 2014-10-29].
(
fi?.
)
.
- ↑
Forside
. esconnet.dk. [dost?p 2014-10-29].
(
du?.
)
.
- ↑
Bart Peeters co-commentator op songfestival : showbizz
. Mijnnieuws.skynetblogs.be. [dost?p 2014-10-29]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2012-04-02)].
(
biał.
)
.
- ↑
a
b
Christian Masson:
2002 ? Tallinn
. Songcontest.free.fr. [dost?p 2014-10-29].
(
fr.
)
.
- ↑
Dr. Peter Urban kommentiert ? Dusseldorf 2011
. duesseldorf2011.de. [dost?p 2014-10-29].
(
niem.
)
.
- ↑
Thomas Mohr: Mit Dschinghis Khan im Garten
. eurovision.de, 2011-05-14. [dost?p 2014-10-29].
(
niem.
)
.
- ↑
Dagblaðið Visir ? DV, 25.05.2002
. timarit.is. [dost?p 2014-10-29].
(
isl.
)
.
- ↑
Songvakeppni evropskra
. [dost?p 2014-10-29].
(
isl.
)
.
- ↑
RTE so lonely after loss of Gerry ? Marty
. 2010-05-20. [dost?p 2014-10-29].
(
ang.
)
.
- ↑
www.eurovisionartists.nl:
Welkom op de site van Eurovision Artists
. eurovisionartists.nl. [dost?p 2014-10-29].
(
niderl.
)
.
- ↑
Alt du trenger a vite om MGP ? Melodi Grand Prix ? Melodi Grand Prix ? NRK
. Nrk.no, 2003-05-27. [dost?p 2012-08-09].
- ↑
Zobacz temat ? Eurowizyjna gra
. eurowizja.com.pl. [dost?p 2014-10-29].
(
pol.
)
.
- ↑
Comentadores Do ESC ? escportugalforum.pt.vu | o forum eurovisivo portugues
. 21595.activeboard.com. [dost?p 2014-10-29].
Oficjalna strona Konkursu Piosenki Eurowizji
Aktywne
[A]
|
|
---|
Nieaktywne
[B]
|
|
---|
Nieistniej?ce
|
|
---|
Nieudane debiuty
|
|
---|
- ↑
Pa?stwa uczestnicz?ce w nadchodz?cym konkursie
- ↑
Pa?stwa nieuczestnicz?ce w ostatnim lub nadchodz?cym konkursie