Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klasy senatorow Stanow Zjednoczonych
? podział, przyporz?dkowanie
senatorow Stanow Zjednoczonych
. Liczba senatorow przyporz?dkowanych do klas jest mo?liwie rowna (obecnie dwie klasy licz? 33 senatorow, jedna 34). Genez? powstania klas jest łatwy i prosty sposob okre?lenia kiedy ko?czy si? kadencja danego senatora (kadencja trwa sze?? lat, przy czym co dwa lata wymienia si? 1/3 składu). Dwoje senatorow z danego stanu jest przyporz?dkowanych do innych klas.
Kadencje w pierwszych latach Kongresu
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Pierwsze wybory do
Senatu USA
odbyły si? w 1788. Ju? wtedy zdecydowano, ?e pierwsze kadencje
Kongresu USA
b?d? niepełne (okres przej?ciowy). I tak:
- senatorowie 1 klasy w 1788 zostali wybrani na dwuletni? kadencj?, a od 1790 sze?cioletni?
- senatorowie 2 klasy w 1788 zostali wybrani na czteroletni? kadencj?, a od 1792 sze?cioletni?
- senatorowie 3 klasy w 1788 zostali wybrani na dwuletni? kadencj?, w 1790 czteroletni? i od 1794 sze?cioletni?.
Obsadzanie opro?nionych miejsc
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W my?l
Konstytucji USA
(Art. I § 3) senatorow wybierały stanowe parlamenty. Gdy miejsce senatora zostało przedwcze?nie opro?nione, stanowe parlamenty wybierały nowego senatora, ktory doka?czał kadencj? poprzednika. Konstytucja dopuszczała, ?e w przypadku przerwy mi?dzy sesjami stanowych parlamentow
władzy wykonawczej
(gubernatorom) przysługiwało prawo obsadzenia wakuj?cego miejsca do czasu wznowienia sesji stanowego parlamentu i wyboru wła?ciwego nast?pcy.
Jednak 8 kwietnia 1913 weszła w ?ycie 17. poprawka do Konstytucji. Stanowi ona, ?e wybory do Senatu staj? si?
powszechnymi
. Po opro?nieniu miejsca przed upływem kadencji władza wykonawcza jest zobowi?zana do przeprowadzania wyborow uzupełniaj?cych. Do czasu wyborow stanowy parlament mo?e upowa?ni? władz? wykonawcz? do obsadzania pustego miejsca w Senacie. Nale?y pami?ta?, ?e wybory uzupełniaj?ce nie s? przeprowadzane tak jak do
polskiego Senatu
(czyli mo?liwie najszybciej). Wybory w Stanach Zjednoczonych odbywaj? si? zawsze we wtorek po pierwszym poniedziałku listopada roku parzystego. Tak wi?c osoba, ktora jest wyznaczona przez gubernatora, pełni urz?d senatora do dwoch lat.
- Przykład:
Ted Stevens
został mianowany senatorem 24 grudnia 1968 (kadencja senatora 2 klasy wygasała 3 stycznia 1973). Najbli?sze wybory uzupełniaj?ce odbyły si? w listopadzie 1970. Stevens wygrał je i sprawowa? urz?d mogł tylko przez dwa lata. Wybory wła?ciwe (na kadencj? 6-letni?) odbyły si? zgodnie z przynale?no?ci? do 2 klasy (w 1972).
- 33 senatorow
- ostatnie wybory: 6 listopada 2018, obj?cie urz?du 3 stycznia 2019
- nast?pne wybory: 5 listopada 2024, obj?cie urz?du 3 stycznia 2025
- wcze?niejsze wybory odbywały si? w latach: 1788, 1790, 1796, 1802, 1808, 1814, 1820, 1826, 1832, 1838, 1844, 1850, 1856, 1862, 1868, 1874, 1880, 1886, 1892, 1898, 1904, 1910, 1916, 1922, 1928, 1934, 1940, 1946, 1952, 1958, 1964, 1970, 1976, 1982, 1988, 1994, 2000, 2006, 2012
- stany posiadaj?ce senatorow 1 klasy:
Arizona
,
Connecticut
,
Dakota Połnocna
,
Delaware
,
Floryda
,
Hawaje
,
Indiana
,
Kalifornia
,
Maine
,
Maryland
,
Massachusetts
,
Michigan
,
Minnesota
,
Missisipi
,
Missouri
,
Montana
,
Nebraska
,
Nevada
,
New Jersey
,
Nowy Meksyk
,
Nowy Jork
,
Ohio
,
Pensylwania
,
Rhode Island
,
Tennessee
,
Teksas
,
Utah
,
Vermont
,
Waszyngton
,
Wirginia
,
Wirginia Zachodnia
,
Wisconsin
i
Wyoming
- 33 senatorow
- ostatnie wybory: 3 listopada 2020, obj?cie urz?du 3 stycznia 2021
- nast?pne wybory: 3 listopada 2026, obj?cie urz?du 3 stycznia 2027
- wcze?niejsze wybory odbywały si? w latach: 1788, 1792, 1798, 1804, 1810, 1816, 1822, 1828, 1834, 1840, 1846, 1852, 1858, 1864, 1870, 1876, 1882, 1888, 1894, 1900, 1906, 1912, 1918, 1924, 1930, 1936, 1942, 1948, 1954, 1960, 1966, 1972, 1978, 1984, 1990, 1996, 2002, 2008
- stany posiadaj?ce senatorow 2 klasy:
Alabama
,
Alaska
,
Arkansas
,
Dakota Południowa
, Delaware,
Georgia
,
Idaho
,
Illinois
,
Iowa
,
Kansas
,
Karolina Południowa
,
Karolina Połnocna
,
Kentucky
,
Kolorado
,
Luizjana
, Maine, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Missisipi, Montana, Nebraska,
New Hampshire
, New Jersey, Nowy Meksyk,
Oklahoma
,
Oregon
, Rhode Island, Tennessee, Teksas, Wirginia, Wirginia Zachodnia i Wyoming
- 34 senatorow
- ostatnie wybory: 8 listopada 2016, obj?cie urz?du 3 stycznia 2017
- nast?pne wybory: 8 listopada 2022, obj?cie urz?du 3 stycznia 2023
- wcze?niejsze wybory odbywały si? w latach: 1788 (2 lata), 1790 (4 lata), 1794, 1800, 1806, 1812, 1818, 1824, 1830, 1836, 1842, 1848, 1854, 1860, 1866, 1872, 1878, 1884, 1890, 1896, 1902, 1908, 1914, 1920, 1926, 1932, 1938, 1944, 1950, 1956, 1962, 1968, 1974, 1980, 1986, 1992, 1998, 2004, 2010
- stany posiadaj?ce senatorow 3 klasy: Alabama, Alaska, Arizona, Arkansas, Dakota Południowa, Dakota Połnocna, Kalifornia, Kolorado, Connecticut, Floryda, Georgia, Hawaje, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Kansas, Karolina Południowa, Kentucky, Luizjana, Maryland, Missouri, Nevada, New Hampshire, Nowy Jork, Karolina Połnocna, Ohio, Oklahoma, Oregon, Pensylwania, Utah, Vermont, Waszyngton i Wisconsin
Lista senatorow według klas
[
edytuj
|
edytuj kod
]