Karol Jan Nittman
[1]
, wła?c.
Nittmann
(ur.
6 maja
1863
w
Brze?anach
, zm.
13 marca
1929
we
Lwowie
) ?
polski
nauczyciel
.
Karol Nittman
[2]
urodził si? 6 maja 1863 w Brze?anach
[3]
[4]
. Był wyznania rzymskokatolickiego
[3]
. W 1882 zdał egzamin dojrzało?ci
C. K. Gimnazjum w Brze?anach
[5]
[4]
. Pocz?tkowo studiował prawo na
Uniwersytecie Wiede?skim
od 1882 do 1883, ktore kontynuował od 1883 do 1884 na
Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego
[4]
. Nast?pnie studiował na
Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego
od 1885 do 1888, specjalizuj?c si? w historii oraz w geografii pod kierunkiem profesorow
Ludwika Finkela
i
Aleksandra Semkowicza
[4]
. W 1888 był aplikantem w
Zakładzie Narodowym im. Ossoli?skich
[6]
. W maju 1898 uzyskał doktorat filozofii na Uniwersytecie Lwowskim
[7]
[4]
. Latem 1898 odbył podro? do Danii
[8]
.
20 stycznia 1891 podj?ł prac? nauczyciela
[3]
. Z
III Gimnazjum im. Franciszka Jozefa we Lwowie
reskryptem z 25 lipca 1892 został przeniesiony do
C. K. V Gimnazjum we Lwowie
(w zwi?zku z przekształcenia tej szkoły z filii w samodzielne ni?sze gimnazjum)
[9]
. Tam uczył do 1895
[4]
. Stamt?d jako egzaminowany zast?pca nauczyciela 5 lipca 1895 został przydzielony do
C. K. IV Gimnazjum we Lwowie
[10]
[11]
. Tam uczył historii, geografii, j?zyka polskiego
[12]
[13]
. 22 czerwca 1896 zło?ył egzamin nauczycielski
[3]
. W drugim połroczu 1896/1897 był ci??ko chory i niezdolny do pracy
[14]
. 20 wrze?nia 1897 został mianowany nauczycielem rzeczywistym
[3]
i przeniesiony na posad? nauczyciela głownego w C. K. Seminarium Nauczycielskim M?skim we Lwowie
[15]
[11]
. Od 1900 do 1912 uczył w
Seminarium Nauczycielskim ?e?skim Zofii Strzałkowskiej we Lwowie
[4]
. Od 1912 do 1913 był dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego M?skiego w Stanisławowie
[16]
[4]
. W tym czasie w Stanisławowie pełnił funkcj? zast?pcy dyrektora Komisji Egzaminacyjnej dla Nauczycieli i Nauczycielek Szkoł Wydziałowych i Ludowych Pospolitych
[17]
oraz jako reprezentant zawodu nauczycielskiego był członkiem Rady Szkolnej Okr?gowej
[18]
. Był te? historycznie pierwszym dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego M?skiego oo. Dominikanow w
Czortkowie
, zało?onego w 1909
[19]
[20]
[11]
[4]
. 1 maja 1913 w Krakowie zdał egzamin nauczycielski uzupełniaj?cy z filologii ruskiej
[4]
. Był dyrektorem
Seminarium Nauczycielskiego M?skiego we Lwowie
przy ulicy Nabielaka 67
[21]
[22]
. W 1918 był dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego ?e?skiego we Lwowie z j?zykiem polskim i ruskim wykładowym
[23]
. Do 1918 był jednym z zast?pcow dyrektora C. K. Komisji Egzaminacyjnej dla Nauczycieli Szkoł Powszechnych we Lwowie
[24]
.
Po odzyskaniu przez Polsk? niepodległo?ci i nastaniu
II Rzeczypospolitej
pozostawał jednym z zast?pcow dyrektora polskiej Pa?stwowej Komisji Egzaminacyjnej dla Nauczycieli Szkoł Powszechnych we Lwowie
[25]
. Zasiadał te? w Komisji Egzaminacyjnej dla egzaminow eksternow na Wy?szym Kursie Nauczycielskim
[26]
. W latach 20. był dyrektorem Pa?stwowego Seminarium Nauczycielskiego ?e?skiego im Adama Asnyka we Lwowie przy ulicy Sakramentek 7, gdzie uczył geografii
[27]
[21]
[28]
oraz kierownikiem działaj?cego pod tym samym adresem Pa?stwowego Seminarium dla Ochroniarek
[29]
[30]
. Ze stanowiska dyrektora Seminarium Nauczycielskiego ?e?skiego im Adama Asnyka we Lwowie 29 maja 1926 został przeniesiony na własn? pro?b? w
stan spoczynku
, a przy tej okazji
Minister Wyzna? Religijnych i O?wiecenia Publicznego
wyraził
uznanie za nader gorliw? i owocn? prac? na polu szkolnictwa oraz podzi?kowanie za celow? i wybitn? działalno?? narodowo-społeczn?
[31]
. Jako emerytowany dyrektor seminarium od roku szkolnego 1926/1927 pracował w
Zakładzie Naukowym ?e?skim im. Zofii Strzałkowskiej we Lwowie
, gdzie w Prywatnym Gimnazjum uczył historii i geografii, a ponadto 16 sierpnia 1926 został potwierdzony na stanowisku dyrektora tamtejszego Seminarium Nauczycielskiego ?e?skiego, a ponadto był dyrektorem otwartego 1 pa?dziernika 1926 Seminarium Ochroniarsko-Gospodarczego
[32]
[11]
. W trakcie lat swojej pracy w seminariach był wychowawc? wielu pokole? nauczycielek
[33]
.
Ponadto był aktywnym prelegentem w zakresie geografii ziem polskich w ramach Powszechnych Wykładach Uniwersyteckich, odwiedzaj?c w tym celu nierzadko tereny prowincjonalne (np.
Woły?
) i gromadz?c podczas prelekcji tłumy uczestnikow (według statystyk ?rednio ok. 250 słuchaczy)
[33]
[34]
[35]
. Od 1899 do 1900 był członkiem wydziału
Towarzystwa Nauczycieli Szkoł Wy?szych
[36]
. Nale?ał do Towarzystwa Historycznego
[37]
. Działał w Towarzystwie Zabaw Ludu i Młodzie?y
[38]
. W latach 20. był członkiem komisji rewizyjnej zarz?du Okr?gu Lwowskiego
Towarzystwa Nauczycieli Szkoł ?rednich i Wy?szych
[39]
. Ponadto nale?ał do sekcji seminaryjnej TNSW i był prezesem zarz?du okr?gu tej?e do 2 lutego 1927, gdy został wybrany członkiem zarz?du
[40]
. Był członkiem komisji rewizyjnej Zarz?du Głownego Zrzeszenia Polskich Nauczycieli Geografii, w 1926 uczestniczył w II Zje?dzie Ogolnopolskim Nauczycieli Geografii
[41]
. Udzielał si? tak?e jako literat i publicysta
[33]
[34]
. Był autorem prac historycznych oraz z dziedziny pedagogiki i geografii
[33]
[34]
. Uchodził za znawc? literatury dla dzieci i młodzie?y
[33]
. Był członkiem komisji rewizyjnej wydziału Towarzystwa Dziennikarzy Polskich we Lwowie
[42]
[43]
[34]
. Był wspołpracownikiem pism ze Lwowa, Krakowa, Poznania
[44]
[45]
[34]
.
Zmarł 13 marca 1929 we Lwowie w wieku 65 lat
[46]
[34]
. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na
Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
16 marca 1929
[46]
. Od 21 stycznia 1891 był ?onaty z
Wand?
z domu Pozna?sk?, po pierwszym m??u Liberman (1867-1931, pocz?tkowo aktorka teatralna, w latach 20. uczyła w oddziałach rownorz?dnych Pa?stwowego Seminarium Nauczycielskiego ?e?skiego)
[21]
, z ktor? miał syna
Tadeusza
(1896-1942, oficer, literat)
[47]
[48]
[49]
[50]
[51]
i cork?
[52]
.
Odznaczenia austro-w?gierskie
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- ↑
Tutaj okre?lony jako ?Jan Karol Nittmann”.
Kronika. Z Uniwersytetu
. ?
Kurjer Lwowski
”. Nr 149, s. 4, 31 maja 1898.
- ↑
Pierwotnie figurował pod nazwiskiem ?Nittmann”. W ewidencji urz?dnikow
Austro-W?gier
był okre?lany w
j?zyku niemieckim
jako ?Karl Nittmann”.
- ↑
a
b
c
d
e
Henryk Kopia
:
Spis nauczycieli szkoł ?rednich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie
. Lwow: Towarzystwo Nauczycieli Szkoł Wy?szych, 1909, s. 63.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
Puszka 1999 ↓
, s. 319.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora c. k. wy?szego gimnazyum w Brze?anach za rok szkolny 1882
. Sambor: 1882, s. 70.
- ↑
Sprawozdanie z Czynno?ci Zakładu Narodowego imienia Ossoli?skich za Rok 1888
. Lwow: 1888, s. 131.
- ↑
Kronika. Z Uniwersytetu
. ?
Kurjer Lwowski
”. Nr 149, s. 4, 31 maja 1898.
- ↑
Kronika
. ?
Gazeta Lwowska
”. Nr 253, s. 3, 8 listopada 1898.
- ↑
Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Jozefa za rok szkolny 1893
. Lwow: 1893, s. 39, 40.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1896
. Lwow: 1896, s. 43.
- ↑
a
b
c
d
Władysław Kucharski
: Spis nauczycieli Gimnazjum IV. W:
Władysław Kucharski
(red.):
Ksi?ga pami?tkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie
. Lwow: 1928, s. 68.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1896
. Lwow: 1896, s. 41.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1897
. Lwow: 1897, s. 51.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1897
. Lwow: 1897, s. 54.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1898
. Lwow: 1898, s. 43.
- ↑
a
b
Szematyzm Krolestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Ksi?stwem Krakowskiem na rok 1914
. Lwow: 1914, s. 667.
- ↑
Szematyzm Krolestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Ksi?stwem Krakowskiem na rok 1914
. Lwow: 1914, s. 680.
- ↑
Szematyzm Krolestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Ksi?stwem Krakowskiem na rok 1914
. Lwow: 1914, s. 696.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych
. Lwow/Warszawa:
Ksi??nica Polska
, 1924, s. 390.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych. Rocznik II
. Warszawa-Lwow:
Ksi??nica-Atlas
, 1926, s. 380.
- ↑
a
b
c
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych
. Lwow/Warszawa:
Ksi??nica Polska
, 1924, s. 382.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych. Rocznik II
. Warszawa-Lwow:
Ksi??nica-Atlas
, 1926, s. 367.
- ↑
a
b
Hof- und Staatshandbuch der Osterreichisch-Ungarischen Monarchie fur das Jahr 1918
. Wiede?: 1918, s. 1027.
- ↑
Hof- und Staatshandbuch der Osterreichisch-Ungarischen Monarchie fur das Jahr 1918
. Wiede?: 1918, s. 1024.
- ↑
Seweryn Lehnert
:
Spis nauczycieli publicznych szkoł powszechnych i pa?stwowych seminarjow nauczycielskich oraz spis szkoł w okr?gu szkolnym lwowskim obejmuj?cym wojewodztwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie
. Lwow: Wydawnictwo Ksi??ek Szkolnych w Kuratorjum Okr?gu Szkolnego Lwowskiego, 1924, s. 202.
- ↑
Seweryn Lehnert
:
Spis nauczycieli publicznych szkoł powszechnych i pa?stwowych seminarjow nauczycielskich oraz spis szkoł w okr?gu szkolnym lwowskim obejmuj?cym wojewodztwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie
. Lwow: Wydawnictwo Ksi??ek Szkolnych w Kuratorjum Okr?gu Szkolnego Lwowskiego, 1924, s. 208.
- ↑
Seweryn Lehnert
:
Spis nauczycieli publicznych szkoł powszechnych i pa?stwowych seminarjow nauczycielskich oraz spis szkoł w okr?gu szkolnym lwowskim obejmuj?cym wojewodztwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie
. Lwow: Wydawnictwo Ksi??ek Szkolnych w Kuratorjum Okr?gu Szkolnego Lwowskiego, 1924, s. 218.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych. Rocznik II
. Warszawa-Lwow:
Ksi??nica-Atlas
, 1926, s. 368.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych
. Lwow/Warszawa:
Ksi??nica Polska
, 1924, s. 383.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych. Rocznik II
. Warszawa-Lwow:
Ksi??nica-Atlas
, 1926, s. 413.
- ↑
Wiadomo?ci osobiste
. ?Dziennik Urz?dowy Kuratorjum Okr?gu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 8, s. 382, 30 sierpnia 1926.
- ↑
Sprawozdanie Zakładu Naukowego ?e?skiego z prawem publiczno?ci im. Zofii Strzałkowskiej za rok szkolny 1926/7
. Lwow: 1927, s. 40, 41, 52, 56, 70, 74.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
?. p. Karol Nittman
. ?
Gazeta Lwowska
”. Nr 64, s. 3, 17 marca 1929.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
R..
Wspomnienie po?miertne. Karol Nittman
. ?Przyjaciel Szkoły”. Nr 12, s. 464, 465-466, 20 czerwca 1929.
- ↑
Puszka 1999 ↓
, s. 219, 220.
- ↑
Puszka 1999 ↓
, s. 233.
- ↑
Puszka 1999 ↓
, s. 223.
- ↑
Sport. Z tygodnia
. ?
Słowo Polskie
”. Nr 90, s. 9, 23 lutego 1906.
- ↑
Zygmunt Zagorowski
:
Spis nauczycieli szkoł wy?szych, ?rednich, zawodowych, seminarjow nauczycielskich oraz wykaz zakładow naukowych i władz szkolnych
. Lwow/Warszawa:
Ksi??nica Polska
, 1924, s. 440.
- ↑
Z ?ycia T. N. S. W.
. ?
Przegl?d Pedagogiczny
”. Z. 9, s. 222-223, 5 marca 1927.
- ↑
Rezolucje uchwalone przez II Ogolno-Polski Zjazd Nauczycieli Geografji
. ?
Czasopismo Geograficzne
”. Z. 3, s. 174, 176, 182, 1926.
- ↑
Kronika
. ?
Gazeta Lwowska
”. Nr 295, s. 4, 23 grudnia 1919.
- ↑
Z Tow. Dziennikarzy Polskich
. ?
Gazeta Lwowska
”. Nr 114, s. 2, 19 maja 1925.
- ↑
Karol Nittman.
?Na gwiazdk?” (nowe wydawnictwa dla młodzie?y)
. ?
Gazeta Lwowska
”. Nr 290, s. 3, 18 grudnia 1927.
- ↑
Dr. Karol I. Nittman.
?Na gwiazdk?” (nowe wydawnictwa dla młodzie?y)
. ?
Gazeta Lwowska
”. Nr 294, s. 3, 22 grudnia 1928.
- ↑
a
b
Nekrologja. Dr Karol Jan Nittman
. ?
Słowo Polskie
”. Nr 73, s. 9, 15 marca 1929.
- ↑
Stanisław Łoza
(red.):
Czy wiesz kto to jest?
. Warszawa: Wydawnictwo Głownej Ksi?garni Wojskowej, 1938, s. 523.
- ↑
Wanda Charlemont
, [w:]
Encyklopedia teatru polskiego
(osoby).
[dost?p 2020-05-13]
.
- ↑
Tadeusz Michał Nittman
. sejm-wielki.pl. [dost?p 2020-05-13].
- ↑
Wanda Alina Apolonia Pozna?ska h. Bo?awola
. sejm-wielki.pl. [dost?p 2020-05-13].
- ↑
Karol Lewicki: Nittman Tadeusz Michał, krypt. (Nitt.), T. Nitt, Tad. Nitt (1896?1942) rotmistrz kawalerii, dziennikarz, literat. W:
Polski Słownik Biograficzny
. T. XXIII, s. 153?154.
- ↑
Wanda Nittman. Nekrolog
. ?
Słowo Polskie
”. Nr 233, s. 4, 26 sierpnia 1931.
- ↑
Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1896
. Lwow: 1896, s. 3-38.
- ↑
K. I. Nittman.
Lwowskie Ossolineum. W setn? rocznic? powstania
. ?Przyjaciel Szkoły”. Nr 11, s. 369-376, 5 czerwca 1928.
- Alicja Puszka
:
Nauczyciele historii i geografii pa?stwowych szkoł ?rednich w Galicji w okresie autonomii (1868-1914)
. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1999.
ISBN
83-87703-59-1
.