Karl Kraus

Karl Kraus
Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1874 ; Jiczyn
Data i miejsce ?mierci	12 czerwca 1936 ; Wiede?
Narodowo??	austriacka
J?zyk	niemiecki
Dziedzina sztuki	publicystyka , dramat , poezja , aforyzm
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Tablica upami?tniaj?ca Karla Krausa w miejscu jego urodzenia.

Karl Kraus (ur. 28 kwietnia 1874 w Jiczynie , zm. 12 czerwca 1936 w Wiedniu ) ? austriacki dramaturg, poeta, pisarz, aforysta, publicysta, krytyk kultury i j?zyka ^[1]. Uznawany za najwybitniejszego satyryka obszaru niemieckoj?zycznego w XX wieku.

W Wiedniu wspołpracował z "Neue Free Presse". W latach 1899?1936 był wydawc? i głownym autorem czasopisma literackiego ? Die Fackel ” ( Pochodnia ), walcz?cego m.in. ze stereotypami i manipulacjami j?zyka prasy, a wspołpracuj?cego z Wilhelmem Liebknechtem , Detlevem von Liliencronem czy Frankiem Wedekindem . Wygłaszał odczyty w Berlinie i Wiedniu, ktore stały si? inspiracj? dla wspołczesnych ^[1].

Był tworc? tzw. wiede?skiej szkoły eseju. Zasłyn?ł jako autor epickiego Die letzten Tage der Menschheit ( pol. Ostatnie dni ludzko?ci , 1918/19), mowi?cego o zmierzchu Austro-W?gier i europejskiej cywilizacji w kontek?cie wydarze? I wojny ?wiatowej. Jest to jedno z najbardziej oskar?ycielskich dzieł dotycz?cych I wojny ?wiatowej ^[2]. Oprocz dramatow pisał tak?e wiersze, satyry, aforyzmy i glosy. Przez całe swoje ?ycie zwi?zany był z Wiedniem ^[1].

Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu .

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Die demolierte Literatur . 1897.
Sittlichkeit und Kriminalitat . 1902.
Heine und die Folgen . 1910.
Die Chinesische Mauer . 1910.
Die letzten Tage der Menschheit . 1922.
Literatur und Luge . 1929.
Die Sprache . 1937.
Die dritte Walpurgisnacht . 1952.

Zbiory aforyzmow [ edytuj | edytuj kod ]

Spruche und Widerspruche . 1909.
Pro domo et mundo . 1912.
Nachts . 1918.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b ^c Pisarze niemieckoj?zyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN pod red. Marka Zybury. Warszawa ? Wrocław 1996 (autor biogramu: Krzysztof Lipi?ski), s/ 185..
↑ Karl Kraus - w obronie prywatno?ci, przeciw Wielkiej Wojnie - Dwojka - polskieradio.pl

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Pisarze ?wiata. Słownik encyklopedyczny , wyd. PWN, 1999ski
Pisarze niemieckoj?zyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN pod red, Marka Zybury. Warszawa ? Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-11995-0 (autor biogramu: Krzysztof Lipi?ski).

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Karl Kraus ? dzieła w bibliotece Polona

[:0-1] Pisarze niemieckoj?zyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN pod red. Marka Zybury. Warszawa ? Wrocław 1996 (autor biogramu: Krzysztof Lipi?ski), s/ 185..

[2] Karl Kraus - w obronie prywatno?ci, przeciw Wielkiej Wojnie - Dwojka - polskieradio.pl

[1]

[2]