Kłusownictwo
? zabijanie, chwytanie lub ?ciganie
zwierzyny
oraz łowienie
ryb
z naruszeniem obowi?zuj?cego
prawa
, bez wymaganych uprawnie?, w niedozwolony prawem sposob, a tak?e w niedozwolonym czasie lub miejscu.
Nielegalne działania przeciwko
ro?linno?ci
okre?la si? mianem
szkodnictwa le?nego
.
Zakres działa? kłusowniczych w stosunku do zwierz?t wodnych wynika z do?? szczegołowego prawa
w?dkarskiego
oraz umow mi?dzynarodowych dotycz?cych
rybołowstwa
. Działania naruszaj?ce przepisy reguluj?ce te kwestie s? okre?lane jako kłusownictwo. Nie sposob wymieni? wszystkich przypadkow.
Do najcz??ciej spotykanych działa? kłusowniczych nale??:
- łowienie ryb bez wymaganych uprawnie? i dokumentow upowa?niaj?cych do połowu (
karta w?dkarska
) oraz brak lub fałszowanie wymaganej dokumentacji,
- łowienie niezgodne ze sztuk?: w?dkarz mo?e np. łowi? tylko na dwie gruntowki, wi?ksza liczba
w?dek
jest niedopuszczalna (100?200 zł kary za ka?d? kolejn? w?dk?), w
w?dkarstwie podlodowym
limitowaniu podlega długo?? kija,
- u?ywanie do połowu nieodpowiednich i niedopuszczalnych narz?dzi: stosowanie
sieci
ze zbyt małymi oczkami,
sakow
,
b?benkow rybackich
(nie dotyczy zarejestrowanej działalno?ci rybołowczej),
o?cieni
, zabijanie
pr?dem elektrycznym
,
materiałami wybuchowymi
itp.,
- łowienie ryb niewymiarowych,
chronionych
(niepodlegaj?cych połowom) lub w
okresie ochronnym
,
- łowienie ryb w niedozwolonym miejscu: na
obszarze chronionym
lub w miejscu zabronionym, np. na
jazie
lub
przepławce
? dotyczy ryb
łososiowatych
(połow w cudzym stawie jest tak?e kradzie??).
Liczne s? tak?e przykłady kłusownictwa mi?dzynarodowego:
- łowienie na
łowisku
innego kraju ? wtedy taki połow nie jest uwzgl?dniany w szacunkach wydajno?ci łowiska i łatwo mo?e doj?? do
przełowienia
,
- nieprzestrzeganie limitow połowow na okre?lone gatunki ryb.
Unia Europejska
w celu ochrony gatunku, dla pa?stw swoich członkow okre?liła wymiar ochronny oraz limity ilo?ciowe połowu
dorsza
. Kontrole unijne wykazały naruszanie tych postanowie? przez polskich
rybakow
. W latach 2005?2006 obni?ali oni regularnie deklarowane przez siebie ilo?ci łowionych ryb w
Bałtyku
o prawie 50%
[1]
[2]
.
Kłusownictwo wodne nie musi dotyczy? wył?cznie ryb.
Japonia
, mimo oficjalnej rezygnacji z poławiania
wielorybow
(1986 r.), regularnie wysyła na morza swoje statki wielorybnicze. Pod pozorem bada? naukowych corocznie odławia ok. 1000 wielorybow, w tym skrajnie zagro?one
humbaki
. Połowy w rzeczywisto?ci odbywaj? si? w celach kulinarnych (mi?so wieloryba to przysmak Japo?czykow) oraz do przerobu na karm? dla
zwierz?t domowych
[3]
.
Kłusownictwo l?dowe dotyczy głownie
ssakow
i
ptakow
łownych, natomiast zasady legalnego
polowania
okre?la
prawo łowieckie
, st?d te? wi?kszo?? przypadkow kłusownictwa polega na jego nieprzestrzeganiu.
Typowe wykroczenia popełniane w ramach kłusownictwa dokonywanego na zwierz?tach l?dowych:
- polowanie bez przynale?no?ci do
Polskiego Zwi?zku Łowieckiego
, bez wymaganych uprawnie? i dokumentow (polowanie bez opłacenia prawa odstrzału zwierzyny), niezgłaszanie upolowanej zwierzyny w
kole łowieckim
(kilkakrotne polowanie na to samo pozwolenie), u?ycie niezarejestrowanej
broni
,
- polowanie niezgodne ze sztuk? (polowanie przy
pa?niku
, broni? nieodpowiedniego typu i kalibru, np. u?ycie zakazanej przez polskie prawo łowieckie
broni pneumatycznej
),
- polowanie podczas obowi?zywania okresu ochronnego na dany gatunek,
- u?ycie
sideł
,
potrzaskow
,
wnykow
i innych niedozwolonych narz?dzi, powoduj?cych ?mier? zwierz?cia w długich m?czarniach,
- puszczanie
psa
luzem (bez
kaga?ca
i smyczy) w terenie otwartym (
ł?ka
,
las
),
- ro?nego rodzaju działalno?? hobbystyczna typu zbieranie
jaj
ptasich lub wypychanie zwierz?t, zwłaszcza chronionych (nawet je?li preparator sam nie zabija, to swoj? działalno?ci? stwarza popyt).
Do kategorii szkodnictwa le?nego zalicza si? ro?nego rodzaju i ro?nej rangi działalno?? szkodliw? człowieka, cz?sto nieu?wiadamian? i mimowoln?. Najwi?cej wymiernej szkody przynosi masowa kradzie? wszelkiego rodzaju
drewna
: drewna opałowego do kominkow lub piecow oraz drewna jako?ci przemysłowej (budowlanego). Strata jest tu tym wi?ksza, ?e zazwyczaj wycinane s?
drzewa
nieodpowiedniego gatunku, wieku i nieodpowiedniej jako?ci (lepszej ni? potrzeba). Do tego dochodzi wycinanie
jodełek
i
?wierkow
na
choinki
. Zwykle wtedy wycina si? drzewka starsze (cz?sto ?cina si? ?czubek” drzewa 2?3 razy starszego), zamiast z nasadze? pod liniami elektrycznymi, tnie si? z miejsc, gdzie drzewa maj? szanse osi?gn?? normalny wymiar.
W pewnych okresach lasy prze?ywaj? istny najazd amatorow:
jemioły
, witek
wierzbowych
,
barwinka
,
bluszczu
,
konwalii
itp. ro?lin u?ywanych na stroiki, ozdoby ?wi?teczne, wiosenne. Do tego dochodzi wiejski zwyczaj wykopywania z lasu ładniejszych ro?lin do domowego ogrodka. Taka działalno?? psuje estetyk? okolicy oraz przyczynia si? do znikania kolejnych, i tak ju? rzadkich, ro?lin.
Lasy coraz cz??ciej s? te? miejscem składowania
?mieci
. Zostawione w miejscach odludnych, trudno dost?pnych (w zagł?bieniach) s? kłopotliwe do usuni?cia. Psuj? estetyk?, pogarszaj? warunki zdrowotne miejsca, s? przyczyn? zatru? i uszkodze? ciała zwierz?t. Zasypane ?mieciami zagł?bienia terenu uniemo?liwiaj? rozwoj
płazow
.
Omowione wy?ej przypadki wynikaj? głownie z braku wyobra?ni, lekcewa?enia prawa i ch?ci osi?gni?cia zysku lub zdobycia
trofeow
. Wbrew potocznej opinii kłusownicy i szkodnicy nie zaliczaj? si? wył?cznie do osob najubo?szych
[4]
. Zwykle działaj? z przekonaniem, ?e zwierz?ta s? niczyje i dlatego pa?stwo nie mo?e ustala? w stosunku do nich ?adnych przepisow, natomiast człowiekowi mo?na z nimi robi? co zechce, zwłaszcza ?e według nich nic nie rozumiej? i nie czuj?.
Agresja kłusownika skierowana jest zwykle do osoby interweniuj?cej. W
Polsce
walka z kłusownictwem jest utrudniona tak?e ze wzgl?du na przepisy prawa. Wprawdzie kłusownictwo jako przest?pstwo jest zagro?one od kary
grzywny
a? do 5 lat
pozbawienia wolno?ci
[5]
, ale kłusownika trzeba schwyta? na gor?cym uczynku, a to jest trudne.
Wielu kłusownikow dysponuje nowoczesnym sprz?tem, np.
sztucerami
z noktowizorami,
telefonami komorkowymi
i
samochodami terenowymi
. Prywatne punkty skupu zwierzyny oraz prywatne
restauracje
pozwalaj? łatwo pozby? si? łupu.
Według
Lasow Pa?stwowych
w 2005 poniosły one straty warto?ci 7,4 miliona złotych. Na straty w wyniku kłusownictwa przypada 1,5 miliona zł. Spowodowało je 548 osob (sprawy skierowane do s?du). Ponadto zebrano i zabezpieczono ponad 250 tys. ro?nego rodzaju narz?dzi kłusowniczych
[6]
.
Straty z tytułu kłusownictwa s? zapewne zani?one. Wynika to z ro?nej metody post?powania przest?pcow. Zwierzyny mo?na si? pozby? prawie natychmiast. Drewno, nawet opałowe, musi troch? pole?e?, aby wyschn??. Lepsze trafia do
tartaku
, trzeba je składowa? w suszarni, u stolarza i na budowie. Stwarza to wi?ksze szanse wykrycia przest?pstwa
[7]
.
Skala kłusownictwa wodnego rownie? mo?e by? znaczna. Przy zastosowaniu odpowiedniej metody połow mo?e by? bardzo wydajny
[8]
.