K?pa Polska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
K?pa Polska
wie?
Ilustracja
Ko?cioł pw. ?w. Klemensa w K?pie Polskiej
Pa?stwo

  Polska

Wojewodztwo

  mazowieckie

Powiat

płocki

Gmina

Bodzanow

Liczba ludno?ci   (2011)

158 [2] [3]

Strefa numeracyjna

24

Kod pocztowy

09-470 [4]

Tablice rejestracyjne

WPL

SIMC

0560390 [5]

Poło?enie na mapie gminy Bodzanow
Mapa konturowa gminy Bodzanów, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kępa Polska”
Poło?enie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kępa Polska”
Poło?enie na mapie wojewodztwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kępa Polska”
Poło?enie na mapie powiatu płockiego
Mapa konturowa powiatu płockiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kępa Polska”
Ziemia52°26′08″N   19°57′42″E / 52,435556   19,961667 [1]

K?pa Polska ? wie? w Polsce poło?ona w wojewodztwie mazowieckim , w powiecie płockim , w gminie Bodzanow [5] [6] . W latach 1975?1998 miejscowo?? administracyjnie nale?ała do wojewodztwa płockiego .

Integralne cz??ci wsi [6] [5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0560437 K?pa-Czerwonki przysiołek

W K?pie Polskiej znajduje si? stacja pomiarowa Wisły Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej .


Etymologia nazwy [ edytuj | edytuj kod ]

K?p? nazywano zwykle cz??? wybrze?a rzeki, oderwanego od l?du przez wytworzenie si? jej bocznego koryta lub te? wysp? powstał? przez nagromadzenie si? piasku i mułu. Wisła i wpadaj?ce do niej rzeki tworz? du?o k?p, nosz?cych nazwy od przyległych wiosek i osad. A mowi si? o niej 'polska', bo pod koniec XVIII w. istniała osada niemiecko-holenderska z cmentarzyskiem (K?pa Niemiecka) mi?dzy K?p? Polsk? a Białobrzegami .

Historia wsi [ edytuj | edytuj kod ]

Wie?-gniazdo rodziny K?pskich [ edytuj | edytuj kod ]

Ju? od 1408 wie? była gniazdem rodziny K?pskich herbu Jastrz?biec z przydomkiem Bolesta. [7] W 1622 r. Paweł potomek rodu K?pskich, b?d?c bezdzietny, odst?pił dobra Adamowi Kossobudzkiemu, wojewodzie mazowieckiemu . Syn jego Jan w czasie zjazdu elekcyjnego w Warszawie w 1634 , poranił Kazimierza Sapieh? , wojewodzica nowogrodzkiego i skazany został przez s?d marszałkowski na ?ci?cie i konfiskat? dobr. [8] .

Okres Lasockich i ?ołtowskich [ edytuj | edytuj kod ]

Krol nadał K?p? Marcjanowi Chełmi?skiemu , podkomorzemu krakowskiemu, ktorego syn Jan, łowczy krakowski, odst?pił j? dzier?awcy od 1639 , Walentemu Lasockiemu, s?dziemu ziemskiemu wyszogrodzkiemu. W 1658 roku Władysław Lasocki otrzymał prawo zało?enia w K?pie miasta, co jednak nie doszło do skutku. W 1694 roku Michał Lasocki, podkomorzy wyszogrodzki, odst?pił K?p? z cz??ci? Białobrzegow Wojciechowi ?ołtowskiemu, s?dziemu grodzkiemu , a nast?pnie w 1731 r. dobra przej?ł jego syn, te? Wojciech.

Okres rodziny Nakwaskich [ edytuj | edytuj kod ]

Od 1763 wła?cicielem maj?tku K?pa Polska był Klemens Nakwaski h. Prus podkomorzy wyszogrodzki i poseł na Sejm Rzeczypospolitej . Ufundował ko?cioł w K?pie Polskiej pod wezwaniem ?w. Klemensa (ok. 1783 ). Po nim dziedzicem K?py Polskiej był syn jego, Jan Paweł ? stolnik i cze?nik wyszogrodzki. Po jego ?mierci w 1828 roku, wła?cicielem został Mirosław Henryk Nakwaski , syn Franciszka Salezego Nakwaskiego a bratanek Jana Pawła Nakwaskiego, uczestnik powstania listopadowego . Po powstaniu listopadowym maj?tek uległ konfiskacji na rzecz pa?stwa, a Henryk wyjechał na emigracj?. W 1831 r. Anna Nakwaska z Krajewskich, jego matka, wykupiła zarekwirowane dobra od rz?du. W 1852 r. maj?tek K?p? odziedziczyła jedna z corek, Henryka i Karoliny z Potockich - Karolina, ?ona Cypriana Walewskiego. Nast?pne w 1859 r. odst?piła cz??? dobr swojemu bratu Bolesławowi Nakwaskiemu. W 1889 r. cz??? dobr Bolesław sprzedał Stanisławowi Lasockiemu, a pozostał?, wi?ksz? cz??? maj?tku w K?pie, sprzedał w 1893 roku Jerzemu Bogusławskiemu. Ten nie maj?c potomstwa, w 1914 r. dobra przepisał wdowie po Bolesławie Nakwaskim, Jadwidze Nakwaskiej z Korwin-Szymanowskich .

Okres po pierwszej wojnie ?wiatowej [ edytuj | edytuj kod ]

Jadwiga Nakwaska była wła?cicielk? dobr K?pa Polska do ?mierci w 1937 r. Przed wybuchem wojny maj?tek licz?cy ju? tylko 101 ha przeszedł na rzecz Marii Korwin-Szymanowskiej (1888-1980), jej nie zam??nej bratanicy, corki Teodora Korwin-Szymanowskiego . Maj?tek nie był obj?ty dekretem o Reformie rolnej z 1944 r.


Zabytki [ edytuj | edytuj kod ]

Zało?enie dworskie [ edytuj | edytuj kod ]

Do dzisiejszego dnia zachowały si? w centrum wsi pozostało?ci zało?enia parkowego z przełomu XVIII i XIX wieku, w tym blisko 60-metrowa aleja lipowa ko?cz?ca si? letnim domem wła?cicieli. Dom drewniany dwukondygnacyjny, zbudowanym w latach 30. XX wieku na miejscu dawnego dworu. Z tego samego okresu co dom, zachowała si? drewniana plebania przy ko?ciele.

Ko?cioł ?w. Klemensa [ edytuj | edytuj kod ]

Według legendy, około 1700 roku w jednym z domow poło?onych nad sam? Wisł? miała si? ukaza? Matka Boska. Niedługo potem mieszka?cy wioski wyłowili z nurtu rzeki obraz Matki Boskiej, pochodz?cy z pocz?tku XVII wieku przedstawi?cy scen? Zwiastowania. Na pami?tk? tych wydarze? wybudowano drewnian? kaplic? w 1728 roku i obraz tam przeniesiono. W 1735 r. wizerunek Matki Boskiej przystrojony został srebrn? sukienk? ufundowan? przez Walentego ?ołtowskiego, opata klasztoru benedyktynow w Płocku. W 1785 roku. fundatorem nowej murowanej ?wi?tyni był podkomorzy wyszogrodzki Klemens Nakwaski. Ołtarz głowny jest neobarokowy z fragmentami snycerskimi i rze?bami i z ninejszym obrazem. Na zasuwie jest obraz ?w. Klemensa z ko?ca XVIII w. Wyposa?enie ko?cioła w wi?kszo?ci pochodzi z ko?ca XVII w. Wewn?trz ko?cioła umieszczone zostały klasycystyczne nagrobki zmarłych z rodu fundatorow ?wi?tyni. Długi czas ?wi?tynia była pod zarz?dem wła?ciciela, a nie proboszcza parafii. Dziedzic utrzymywał przy ko?ciele specjalnego kapelana. Obok ko?cioła, na miejscu domu, w ktorym miały by? objawienia w 1700 r., stoi drewniana kapliczka [9] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Pa?stwowy Rejestr Nazw Geograficznych ? miejscowo?ci ? format XLSX , Dane z pa?stwowego rejestru nazw geograficznych ? PRNG, Głowny Urz?d Geodezji i Kartografii , 5 listopada 2023, identyfikator PRNG : 52416
  2. Wie? K?pa Polska w liczbach [online], Polska w liczbach [dost?p 2017-09-07] , liczba ludno?ci w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludno?? - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. . [dost?p 2019-11-18].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerow Adresowych , Poczta Polska S.A. , lipiec 2015, s. 452 [zarchiwizowane 2015-09-10] .
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporz?dzenie w sprawie wykazu urz?dowych nazw miejscowo?ci i ich cz??ci ( Dz.U. z 2013 r. poz. 200 )
  7. Szlachta wojewodztwa płockiego . [dost?p 2013-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)].
  8. http://www.historiabodzanow.pl/puzzlehist/kepa.html
  9. Materiały do dziejow ziemi Płockiej, cz??? 2 , Płock 1982, ss.204-221

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]