K?pa Polska
?
wie?
w
Polsce
poło?ona w
wojewodztwie mazowieckim
, w
powiecie płockim
, w
gminie Bodzanow
[5]
[6]
.
W latach 1975?1998
miejscowo?? administracyjnie nale?ała do
wojewodztwa płockiego
.
Integralne cz??ci wsi
[6]
[5]
SIMC
|
Nazwa
|
Rodzaj
|
0560437
|
K?pa-Czerwonki
|
przysiołek
|
W K?pie Polskiej znajduje si? stacja pomiarowa Wisły
Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej
.
K?p? nazywano zwykle cz??? wybrze?a rzeki, oderwanego od l?du przez wytworzenie si? jej bocznego koryta lub te? wysp? powstał? przez nagromadzenie si? piasku i mułu.
Wisła
i wpadaj?ce do niej rzeki tworz? du?o k?p, nosz?cych nazwy od przyległych wiosek i osad. A mowi si? o niej 'polska', bo pod koniec XVIII w. istniała osada niemiecko-holenderska z cmentarzyskiem (K?pa Niemiecka) mi?dzy K?p? Polsk? a
Białobrzegami
.
Wie?-gniazdo rodziny K?pskich
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Ju? od
1408
wie? była gniazdem rodziny K?pskich herbu
Jastrz?biec
z przydomkiem Bolesta.
[7]
W
1622
r. Paweł potomek rodu K?pskich, b?d?c bezdzietny, odst?pił dobra Adamowi Kossobudzkiemu,
wojewodzie mazowieckiemu
. Syn jego Jan w czasie zjazdu elekcyjnego w Warszawie w
1634
, poranił
Kazimierza Sapieh?
, wojewodzica nowogrodzkiego i skazany został przez
s?d marszałkowski
na ?ci?cie i konfiskat? dobr.
[8]
.
Okres Lasockich i ?ołtowskich
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Krol nadał K?p? Marcjanowi
Chełmi?skiemu
, podkomorzemu krakowskiemu, ktorego syn Jan, łowczy krakowski, odst?pił j? dzier?awcy od
1639
, Walentemu Lasockiemu, s?dziemu ziemskiemu wyszogrodzkiemu. W
1658
roku Władysław Lasocki otrzymał prawo zało?enia w K?pie miasta, co jednak nie doszło do skutku. W
1694
roku Michał Lasocki, podkomorzy wyszogrodzki, odst?pił K?p? z cz??ci? Białobrzegow Wojciechowi ?ołtowskiemu,
s?dziemu grodzkiemu
, a nast?pnie w
1731
r. dobra przej?ł jego syn, te? Wojciech.
Od
1763
wła?cicielem maj?tku K?pa Polska był
Klemens Nakwaski
h. Prus
podkomorzy
wyszogrodzki i poseł na
Sejm Rzeczypospolitej
. Ufundował ko?cioł w K?pie Polskiej pod wezwaniem
?w. Klemensa
(ok.
1783
). Po nim dziedzicem K?py Polskiej był syn jego, Jan Paweł ?
stolnik
i
cze?nik
wyszogrodzki. Po jego ?mierci w 1828 roku, wła?cicielem został
Mirosław Henryk Nakwaski
, syn
Franciszka Salezego Nakwaskiego
a bratanek Jana Pawła Nakwaskiego, uczestnik
powstania listopadowego
. Po powstaniu listopadowym maj?tek uległ konfiskacji na rzecz pa?stwa, a Henryk wyjechał na emigracj?. W
1831
r.
Anna Nakwaska
z Krajewskich, jego matka, wykupiła zarekwirowane dobra od rz?du. W
1852
r. maj?tek K?p? odziedziczyła jedna z corek, Henryka i Karoliny z
Potockich
- Karolina, ?ona Cypriana Walewskiego. Nast?pne w
1859
r. odst?piła cz??? dobr swojemu bratu Bolesławowi Nakwaskiemu. W
1889
r. cz??? dobr Bolesław sprzedał Stanisławowi Lasockiemu, a pozostał?, wi?ksz? cz??? maj?tku w K?pie, sprzedał w
1893
roku Jerzemu Bogusławskiemu. Ten nie maj?c potomstwa, w
1914
r. dobra przepisał wdowie po Bolesławie Nakwaskim, Jadwidze Nakwaskiej z
Korwin-Szymanowskich
.
Okres po pierwszej wojnie ?wiatowej
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Jadwiga Nakwaska była wła?cicielk? dobr K?pa Polska do ?mierci w
1937 r.
Przed
wybuchem wojny
maj?tek licz?cy ju? tylko 101 ha przeszedł na rzecz Marii Korwin-Szymanowskiej (1888-1980), jej nie zam??nej bratanicy, corki
Teodora Korwin-Szymanowskiego
. Maj?tek nie był obj?ty
dekretem o Reformie rolnej
z 1944 r.
Do dzisiejszego dnia zachowały si? w centrum wsi pozostało?ci zało?enia parkowego z przełomu XVIII i XIX wieku, w tym blisko 60-metrowa aleja lipowa ko?cz?ca si? letnim domem wła?cicieli. Dom drewniany dwukondygnacyjny, zbudowanym w latach 30. XX wieku na miejscu dawnego dworu. Z tego samego okresu co dom, zachowała si? drewniana plebania przy ko?ciele.
Według legendy, około 1700 roku w jednym z domow poło?onych nad sam? Wisł? miała si? ukaza? Matka Boska. Niedługo potem mieszka?cy wioski wyłowili z nurtu rzeki obraz Matki Boskiej, pochodz?cy z pocz?tku XVII wieku przedstawi?cy scen? Zwiastowania. Na pami?tk? tych wydarze? wybudowano drewnian? kaplic? w 1728 roku i obraz tam przeniesiono. W 1735 r. wizerunek Matki Boskiej przystrojony został srebrn? sukienk? ufundowan? przez Walentego ?ołtowskiego, opata klasztoru benedyktynow w Płocku. W 1785 roku. fundatorem nowej murowanej ?wi?tyni był podkomorzy wyszogrodzki Klemens Nakwaski. Ołtarz głowny jest
neobarokowy
z fragmentami snycerskimi i rze?bami i z ninejszym obrazem. Na zasuwie jest obraz
?w. Klemensa
z ko?ca XVIII w. Wyposa?enie ko?cioła w wi?kszo?ci pochodzi z ko?ca XVII w. Wewn?trz ko?cioła umieszczone zostały klasycystyczne nagrobki zmarłych z rodu fundatorow ?wi?tyni. Długi czas ?wi?tynia była pod zarz?dem wła?ciciela, a nie proboszcza parafii. Dziedzic utrzymywał przy ko?ciele specjalnego kapelana. Obok ko?cioła, na miejscu domu, w ktorym miały by? objawienia w 1700 r., stoi drewniana kapliczka
[9]
.
- ↑
Pa?stwowy Rejestr Nazw Geograficznych ? miejscowo?ci ? format XLSX
, Dane z pa?stwowego rejestru nazw geograficznych ? PRNG,
Głowny Urz?d Geodezji i Kartografii
, 5 listopada 2023, identyfikator
PRNG
: 52416
- ↑
Wie? K?pa Polska w liczbach
[online], Polska w liczbach
[dost?p 2017-09-07]
, liczba ludno?ci w oparciu o dane GUS.
- ↑
GUS: Ludno?? - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
. [dost?p 2019-11-18].
- ↑
Oficjalny Spis Pocztowych Numerow Adresowych
,
Poczta Polska S.A.
, lipiec 2015, s. 452 [zarchiwizowane 2015-09-10]
.
- ↑
a
b
c
GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑
a
b
Rozporz?dzenie w sprawie wykazu urz?dowych nazw miejscowo?ci i ich cz??ci
(
Dz.U. z 2013 r. poz. 200
)
- ↑
Szlachta wojewodztwa płockiego
. [dost?p 2013-10-07]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2014-11-12)].
- ↑
http://www.historiabodzanow.pl/puzzlehist/kepa.html
- ↑
Materiały do dziejow ziemi Płockiej, cz??? 2 , Płock 1982, ss.204-221
Wsie
|
|
---|
Cz??ci wsi
|
|
---|
Przysiołki
|
|
---|