한국   대만   중국   일본 
Jerzy Pniewski ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Jerzy Pniewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Pniewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1913
Płock

Data i miejsce ?mierci

16 czerwca 1989
Warszawa

profesor
Specjalno??: fizyka j?dra atomowego i cz?stek elementarnych
Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Maria Pniewski (ur. 1 czerwca 1913 w Płocku , zm. 16 czerwca 1989 w Warszawie [1] ) ? polski fizyk , profesor Uniwersytetu Warszawskiego (od 1954 ).

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Jerzy Maria Pniewski urodził si? w rodzinie Henryka, nauczyciela matematyki, i Amelii z Babeckich [2] . Uko?czył gimnazjum im. Stanisława Małachowskiego w Płocku i w 1930 rozpocz?ł studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Na trzecim roku zacz?ł studiowa? tak?e fizyk?. Jeszcze jako student, w 1935 został asystentem prof. Stefana Pie?kowskiego w Zakładzie Fizyki Do?wiadczalnej UW. Dyplom magistra matematyki uzyskał w 1936, a połtora roku po?niej uko?czył studia fizyczne [3] .

Podczas okupacji niemieckiej brał udział w tajnym nauczaniu oraz uczestniczył w seminariach fizycznych organizowanych przez prof. Pie?kowskiego [3] .

Po zako?czeniu II wojny ?wiatowej został awansowany na adiunkta UW. Wykładał matematyk? dla studentow chemii oraz prowadził Zakład Fizyki w Szkole Głownej Gospodarstwa Wiejskiego . W listopadzie 1948 wyjechał na dwuletni sta? do pracowni fizyki j?drowej Uniwersytetu w Liverpoolu . W 1950 powrocił do Warszawy i w 1951, na podstawie bada? wykonanych w Anglii obronił prac? doktorsk?. W 1954 został profesorem nadzwyczajnym a w 1963 profesorem zwyczajnym [3] .

Zajmował si? do?wiadczaln? fizyk? subatomow?: j?drow? i cz?stek elementarnych . Wraz z Marianem Danyszem odkrył pierwsze hiperj?dro ( 1952 ) i stany izomeryczne hiperj?der ( 1962 ).

Był dyrektorem Instytutu Fizyki Do?wiadczalnej UW (1953?1958 i 1962?1975), kierownikiem Warszawskiego Oddziału Zakładu Fizyki Wielkich Energii Instytutu Bada? J?drowych w ?wierku (od 1958), kierownikiem Katedry Fizyki Cz?stek Elementarnych (od pocz?tku lat 60.), a tak?e dziekanem Wydziału Fizyki UW (1975?1981)

Na XXXV Zje?dzie Fizykow Polskich w Białymstoku Andrzej Kajetan Wroblewski (Instytut Fizyki Do?wiadczalnej UW) przedstawił referat nt. ?Fizyka w Polsce wczoraj, dzi? i jutro” ? krotk? charakterystyk? fizyki w Polsce XX w. Zaprezentował wska?niki bibliometryczne, liczby dotycz?ce stopni i tytułow naukowych oraz liczby studentow fizyki. W podsumowaniu ocenił wkład Polakow do ?wiatowej fizyki XX w., wyodr?bniaj?c przede wszystkim ? poza Mari? Skłodowsk?-Curie (ktora w ?wiatowych zestawieniach jest wymieniana jako obywatelka francuska) ? czterech fizykow, ktorzy dokonali odkry? na miar? Nagrody Nobla: Mariana Smoluchowskiego , Mariana Danysza , Jerzego Pniewskiego i Karola Olszewskiego [4] .

Był członkiem (korespondentem 1964 , rzeczywistym 1971 ) Polskiej Akademii Nauk , członkiem Heidelberskiej Akademii Nauk, a tak?e członkiem honorowym Towarzystwa Naukowego Płockiego

W 1965 nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie fizyki [5] . W 1967 otrzymał Nagrod? ?Problemow” za osi?gni?cia w dziedzinie popularyzowania nauki [6] . Został wyro?niony tytułem doktora honoris causa uniwersytetow w Lyonie (1975) i Heidelbergu (1980) [3] .

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Pow?zkowskim (kwatera 294-5-12) [7] .

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Pniewski Jerzy , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2021-10-06] .
  2. ↑ Andrzej Kajetan Wroblewski: Pniewski Jerzy Maria . Giganci Nauki. [dost?p 2024-02-27].
  3. ↑ a b c d Jerzy Pniewski (1913?1989) Fundacja Panteon Narodowy [dost?p 2024-02-27].
  4. ↑ Andrzej Kajetan Wroblewski (Instytut Fizyki Do?wiadczalnej UW): Fizyka w Polsce wczoraj, dzi? i jutro . labfiz.uwb.edu.pl. [dost?p 2012-08-31]. ( pol. ) .
  5. ↑ Nomination%20Archive [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dost?p 2021-04-22] ( ang. ) .
  6. ↑ Jozef   Hurwic , Czasopismo ?Problemy” w polskim ?yciu intelektualnym po drugiej wojnie ?wiatowej , ?Analecta”, 8/2 (16), 1999, s. 20 .
  7. ↑ Cmentarz Stare Pow?zki: ANTONI CYWI?SKI , [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dost?p 2020-02-10] .
  8. ↑ Lista odznaczonych [w:] ?Trybuna Robotnicza”, nr 170, 20 lipca 1964, s. 2.
  9. ↑ Odznaczenia pa?stwowe przyznane pracownikom Uniwersytetu Warszawskiego w roku 1974 [w:] ?Roczniki Uniwersytetu Warszawskiego”, T. 14?16, Warszawa: UW-PWN, 1975, s. 293.
  10. ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588 ?w 10 rocznic? Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
  11. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Pa?stwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wy?szego.
  12. ↑ Nagrody Naukowe imienia Smoluchowskiego [dost?p 2024-02-27].

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Laureaci Medalu Mariana Smoluchowskiego
XX wiek
XXI wiek

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Pniewski&oldid=73076531 ”