Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
đurađ Brankovi?
,
spolszczany
jako
Jerzy I Brankovi?
(ur. ok.
1375
, zm.
1456
) ? władca (
despota
)
Serbii
w latach 1427?1456.
Był nast?pc?
Stefana IV Lazarevicia
. Despota Djuradj Brankovi? probował uwolni? Serbi? spod tureckiej zwierzchno?ci. W celu uzyskania pomocy przeciw Turkom, sprzymierzył si? z
Zygmuntem Luksemburskim
i wydał W?grom pot??n? twierdz? naddunajsk? ?
Belgrad
. Jednak?e w 1428 osma?scy begowie z Albanii i Bułgarii zniszczyli południow? Serbi? i zaj?li na stałe kilka miast i twierdz, a w?rod nich
Nisz
i naddunajski
Gołubiec
. Odwetowa wyprawa Jerzego Brankovicia, wspieranego przez wojska w?gierskie w?rod ktorych był rownie? oddział rycerstwa z
Korony Krolestwa Polskiego
, została pod Gołubcem rozbita przez Turkow. Zgin?ł wowczas
rycerz
polski
Zawisza Czarny
.
Władca
serbski został wasalem sułtana oraz musiał płaci? Turkom
trybut
w wysoko?ci 50 000 dukatow rocznie i dostarcza? posiłki w sile 2000 konnych, dowodzonych przez jednego z synow Djuradja Brankovicia. W
1435
despota Djuradj oddał sw? 16-letni? cork?, ksi??niczk?
Mar?
do
haremu
sułta?skiego jako ?on?
Murada II
.
Turcy w
1439
r. ponownie najechali Serbi?. Ich celem było zdobycie
Semendrii
, niedawno zbudowanej według
wzorow bizanty?skich
twierdzy nad Dunajem ? stolicy pa?stwa despoty Djuradja Brankovicia. Po trzech miesi?cach obl??enia Semendria poddała si?. Jerzy Brankovi? z synem, ksi?ciem
Lazarem
uciekli na
W?gry
. Dwaj inni synowie Dj. Brankovicia, ksi???ta
Grgur
i
Stefan
, wzi?ci zostali do niewoli, przewiezieni do Anatolii i o?lepieni. Ostatnim aktem podboju Serbii było zaj?cie w
1441
miasta
Novo Brdo
na południu Serbii, w rejonie ktorego znajdowały si? liczne kopalnie srebra.
Despota Djuradj posiadał liczne posiadło?ci na W?grzech. Był spokrewniony z
hrabiami Cylei
. W okresie wojny domowej (
1440
-
1443
) pomi?dzy Habsburgami a krolem Polski, W?gier, Chorwacji
Władysławem III
opowiedział si? po stronie krolowej ? wdowy
El?biety
tj. przeciw Władysławowi III. Zabiegaj?c o powrot do Serbii despota Djuradj Brankovi? probował nawet porozumienia z Turkami, cho? bezskutecznie. To spowodowało decyzj? o konfiskacie rozległych dobr tego przywodcy serbskiego na W?grzech. Zostały one podzielone mi?dzy zwolennikow krola Władysława. Jednak niebawem Jerzy Brankovi? przeszedł na stron? Władysława, odzyskuj?c wi?kszo?? swych dobr w?gierskich i słu?ył
krolowi W?gier
rad? jako człowiek do?wiadczony w sprawach tureckich i bałka?skich. W wyniku zwyci?skiej wyprawy w 1443 r. sytuacja despoty na uchod?stwie uległa zmianie. Na mocy
Pokoju w Segedynie
w sierpniu 1444 odzyskał władz? w Serbii. W okresie
wyprawy warne?skiej
zachował neutralno?? wobec swych dawnych w?gierskich sojusznikow pozostaj?c lojalny jako lennik sułtana.
- Franz Babinger
,
Z dziejow imperium Osmanow. Sułtan Mehmed Zdobywca i jego czasy
, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1977.
- Stanisław Bylina
,
Pami?tniki Janczara o serbskich władcach i ich dziejach
, ?Pami?tnik Słowia?ski” 21 (1971), s. 351-360.
- Edward Potkowski
,
Warna 1444
, Warszawa 1990.
- Mom?ilo Spremi?,
Despota serbski Jerzy Brankovi? i bitwa pod Warn? 1444 roku
[w:]
Warna 1444. Rzeczywisto?? i tradycja
, "
Balcanica Posnaniensia
" 8 (1997), s. 39-50.
- Wincenty Swoboda
,
Warna 1444
, Krakow 1994.
- ?wiat chrze?cija?ski i Turcy Osma?scy w dobie bitwy pod Warn?
, pod. red. Danuty Quirini - Popławskiej, ?Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiello?skiego”, Prace historyczne, z. 119, Krakow 1995.
- Piotr Wrobel,
Krzy? i Połksi??yc. Zachodnie Bałkany wobec Turcji w latach 1444-1463
, Krakow 2000.
- https://archive.is/20150827215208/http://genealogia.grocholski.pl/gd/osoba.php?id=004080
