Jerzy Hryniewski

Pełne imi? i nazwisko	Mikołaj Dolanowski
Data i miejsce urodzenia	29 grudnia 1895 Olszanka
Data i miejsce ?mierci	15 marca 1978 Londyn
Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchod?stwie
Okres	od 18 stycznia 1954 do 13 maja 1954
Przynale?no?? polityczna	Liga Niepodległo?ci Polski
Poprzednik	Roman Odzierzy?ski
Nast?pca	Stanisław Mackiewicz
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Hryniewski , wła?c. Mikołaj Dolanowski (ur. 29 grudnia 1895 w maj?tku Olszanka , zm. 15 marca 1978 w Londynie ) ? polski polityk , premier rz?du RP na uchod?stwie .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

II Rzeczpospolita i II wojna ?wiatowa [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w rodzinie ziemia?skiej jako syn Romana Dolanowskiego i Michaliny z Oberty?skich. Uko?czył gimnazjum w Odessie, nast?pnie w 1919 studia na wydziale prawa uniwersytetu w Odessie . Od listopada 1918 do lutego 1920 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej , ps. ?leszy?ski ^[1] , był m.in. zast?pc? komendanta Komendy Naczelnej nr 3 POW w Kijowie, kierownikiem Wydziału Wojskowego POW tam?e, komendantem Obwodu Czarnomorskiego POW w Odessie, zajmował si? działalno?ci? wywiadowcz?. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej , został ranny 11 wrze?nia 1920 w akcji dywersyjnej pod Terespolem, nast?pnie był oficerem ł?cznikowym przy armii rumu?skiej i kierownikiem ekspozytury Oddziału II Sztabu Naczelnego Dowodztwa w Kiszyniowie . 1 lutego 1921 przeniesiony do rezerwy, awansowany do stopnia podporucznika piechoty 1 czerwca 1923 ^[2] .

Od 1921 pracował w firmie ?Orient” w Warszawie jako radca prawny, po?niej dyrektor zarz?du firmy. W 1924 został pracownikiem Ministerstwa Komunikacji, od 1926 szefem sekretariatu ministra. W latach 1928?1932 zajmował stanowisko sekretarza generalnego Bezpartyjnego Bloku Wspołpracy z Rz?dem . W 1930 został wybrany posłem na Sejm III kadencji . W klubie parlamentarnym BBWR był kierownikiem działu organizacyjnego. Zasiadał w komisjach komunikacji i morskiej. W 1932 roku po?lubił Konstancj? z d. Glinka (zm. 1971), z ktor? miał jedn? cork? Ew? Jastrz?bsk? (?on? Leonarda ? oficera AK, w latach 1992?1995 prezesa Zarz?du Studium Polski Podziemnej w Londynie). 2 listopada 1932 został mianowany podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewn?trznych . Odszedł z tej funkcji latem 1934, krytyczny wobec utworzenia obozu w Berezie Kartuskiej . Od 1934 był prezesem Funduszu Pracy, od 1937 dyrektorem Komunalnej Kasy Oszcz?dno?ci m.st. Warszawy. T? ostatni? funkcj? pełnił tak?e po wybuchu II wojny ?wiatowej , a? do 1941. Był prezesem Zwi?zku Zwi?zkow Komunalnych Kas Oszcz?dno?ci w 1939 ^[3] .

W czasie II wojny ?wiatowej był zaanga?owany w konspiracj?, m.in. w latach 1939?1940 pełnił funkcj? zast?pcy komendanta Okr?gu Warszawa-Miasto SZP Henryka Jozewskiego , w latach 1942?1944 kierował Komisj? Rewizyjn? Komendy Głownej AK , u?ywał pseudonimu ?Lod”. Od 1941 uczestniczył w konspiracji ?piłsudczykowskiej”, m.in. był jednym z zało?ycieli i członkiem komitetu redakcyjnego pisma ?My?l pa?stwowa” (1941), od 1942 przewodnicz?cym Wydziału Wojskowego Konwentu Organizacji Niepodległo?ciowych , 5 sierpnia 1944 został przewodnicz?cym Zarz?du Głownego KON. Uczestniczył w powstaniu warszawskim , miasto opu?cił z ludno?ci? cywiln?. Prze­by­wał nast?pnie w miej­sco­wo­?ciach pod­war­szaw­skich (Mi­la­no­wek, Podkowa Le­?na), gdzie roz­wi­n?ł dzia­łal­no?? na rzecz po­ł?­cze­nia KON i Obozu Polski Walcz?cej w jed­n? or­ga­ni­za­cj?, co nast?piło w dru­giej po­ło­wie grud­nia 1944. Wowczas to na zje?­dzie zjed­no­cze­nio­wym KON i OPW w domu Romana Tomczaka w Pod­ko­wie Le­?nej po­wo­ła­no Cen­trum Pa?­stwo­wo­-Narodowe, a Do­la­now­ski zo­stał wy­bra­ny przewodnicz?cym ^[4] . Zagro?ony aresztowaniem wyjechał we wrze?niu 1945 do Wielkiej Brytanii, nast?pnie przebywał w Niemczech i USA.

Emigracja [ edytuj | edytuj kod ]

Od 1947 mieszkał na stałe w Wielkiej Brytanii, gdzie zacz?ł u?ywa? nazwiska Jerzy Hryniewski. Był jednym zało?ycieli Ligi Niepodległo?ci Polski , w latach 1948?1954 wiceprezesem Głownego Komitetu Wykonawczego tej partii. Od 1949 do 1950 zasiadał w III Radzie Narodowej RP . Od wrze?nia 1950 do grudnia 1953 był ministrem spraw wewn?trznych w rz?dzie Romana Odzierzy?skiego . Nale?ał do inicjatorow utworzenia Skarbu Narodowego , w latach 1950?1954 był wiceprezesem Głownej Komisji Skarbu Narodowego, a od 1972 do ?mierci był przewodnicz?cym Głownej Komisji Skarbu Narodowego ^[5] . W 1951 był inicjatorem powołania Instytutu Badania Zagadnie? Krajowych. 18 stycznia 1954 został premierem rz?du RP na uchod?stwie (pomimo braku poparcia swojej partii), w swoim gabinecie obj?ł tak?e tek? ministra spraw wewn?trznych i kierownika Ministerstwa Skarbu. Podał si? do dymisji w maju 1954, swoje obowi?zki pełnił do sierpnia tego? roku Popierał proby zjednoczenia emigracji, ale pozostał w obozie zwolennikow prezydenta Augusta Zaleskiego . W sierpniu 1954 doprowadził do rozłamu w LNP i został prezesem Głownego Komitetu Wykonawczego LNP ?Kraj i Prawo”. W kolejnych latach nie pełnił funkcji pa?stwowych, działał natomiast w Instytucie Jozefa Piłsudskiego w Londynie. Po ?mierci prezydenta Zaleskiego uczestniczył w pertraktacjach na zjednoczeniem emigracji jako przedstawiciel prezydenta Stanisława Ostrowskiego . W kwietniu 1972 został członkiem Rady Stanu RP i jej przewodnicz?cym do rozwi?zania w lipcu 1972. Nast?pnie stan?ł na czele Komisji Tymczasowej okresu przej?ciowego , ktora działała do czasu wyłonienia kolejnej Rady Narodowej RP . W 1972 doprowadził do zjednoczenia LNP i został wiceprezesem partii. Zasiadał w V Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (1973?1978), w ktorej był przewodnicz?cym klubu parlamentarnego LNP.

Został pochowany w rodzinnym grobowcu na Cmentarzu South Ealing w Londynie (II CJJ) ^[6] .

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

• Wielka Wst?ga Orderu Odrodzenia Polski (po?miertnie, 15 marca 1978) ^[7]
• Krzy? Komandorski z Gwiazd? Orderu Odrodzenia Polski (1935) ^[8]
• Krzy? Niepodległo?ci (6 czerwca 1931) ^[9]
• Krzy? Walecznych (dwukrotnie)
• Złoty Krzy? Zasługi (14 maja 1929) ^[10]
• Medal Pami?tkowy za Wojn? 1918?1921 ^[1]
• Medal Dziesi?ciolecia Odzyskanej Niepodległo?ci ^[1]
• Br?zowy Medal za Długoletni? Słu?b? ^[1]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Kto był kim w II Rzeczypospolitej , pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego , Warszawa 1994.
• Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919?1939. Słownik biograficzny. Tom I A-D , wyd. Sejmowe, Warszawa 1998.
• Marek Gał?zowski, Mikołaj Dolanowski , [w:] Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939?1947 , wyd. Towarzystwo Przyjacioł Instytutow Jozefa Piłsudskiego i wyd. LTW, Warszawa 2006.