Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pisanki ? m.in. prasłowia?ski symbol ?ycia, płodno?ci i magicznej siły witalnej.
Jare ?wi?to
(
Jare Gody
) ? w kulturze
słowia?skiej
kilkudniowy cykl obrz?dowy zwi?zany z zako?czeniem zimy i powitaniem wiosny
[1]
.
Okres zwyczajow i obrz?dow magicznych (znanych z przedchrze?cija?skiej kultury ludowej Słowian) rozpoczynały przygotowania do symbolicznego przep?dzenia zimy, ktore polegało na topieniu lub spaleniu słomianej kukły zwanej
Marzann?
. Odbywało si? to zwykle w pierwszy dzie? wiosny ? przypadaj?cy w okolicy
rownonocy wiosennej
, wypadaj?cej (nie uwzgl?dniaj?c roku przest?pnego)
21 marca
. Czyniono to przy trzaskaniu z batow, terkocie i klekocie grzechotek, ?piewie i przygrywaniu na wszelkiego rodzaju instrumentach
[1]
[2]
.
Dalsza cz??? przygotowa? i zabiegow magicznych dotyczyła powitania wiosny i trwa? mogła nawet do pierwszej porownonocnej pełni Ksi??yca. Chc?c przyspieszy? oczekiwane przyj?cie wiosny i słonecznych dni rozpalano na wzgorzach ogniska. Młodzi wyruszali na ł?ki i do lasu w poszukiwaniu wierzbowych i leszczynowych witek, z ktorych nast?pnie ?budowali” wiechy. W celu ?przep?dzeniu starego, zasiedziałego zła” wietrzono i sprz?tano domostwa oraz obej?cie, prano i szykowano ?wie?e odzienie. Całe gospodarstwo obchodzono i okadzano ziołami ka?dy jego zak?tek. Pieczono rownie? placki (szczegolnie wiosenne
kołacze
). Najwa?niejszym prasłowia?skim zwyczajem było jednak malowanie
jajek
? maj?cych wnie?? do domostw energi? i rado?? ?ycia oraz maj?cych zapewni? urodzaj i powodzenie na cały rozpoczynaj?cy si? wiosn? nowy
rok wegetacyjny
[1]
[2]
.
Kulminacj? tych przygotowa? były zazwyczaj urz?dzane na ?wi?tych wzgorzach uroczyste uczty, podczas ktorych organizowano igrzyska poł?czone ze ?piewem i ta?cem oraz obdarowywano si? kraszankami. Nazajutrz dzie? rozpoczynano od obmywania si? w
?wi?tej wodzie
. Obchodzono rownie?
?migus
? rytuał polegaj?cy pocz?tkowo na uderzaniu si? nawzajem rozkwitłymi witkami. W po?niejszym okresie oba te zabiegi magiczne ? maj?ce oczy?ci? oraz przynie?? sił? i zdrowie ? poł?czono w znany nam wspołcze?nie zwyczaj
?migusa Dyngusa
. Wieczorem udawano si? natomiast na mogiły przodkow, gdzie pozostawiano dla nich jadło i wspominano zmarłych
[1]
[2]
.
Wspołcze?nie dla
rodzimowiercow słowia?skich
?wi?to obchodzone w rownonoc wiosenn?
[3]
[4]
[5]
, po?wi?cone szczegolnie Matce Ziemi oraz zwi?zane z postaci? bostwa
Jaryły
. ?wi?to ku czci odradzaj?cego si? ?ycia (nawi?zuje do ?wi?tecznego cyklu po?egnaniem zimy i powitaniem wiosny, si?gaj?cego czasow poga?skich ? p. analogicznie
Maslenica
)
[6]
[7]
[8]
.
Polskie obrz?dy i zwyczaje ludowe
| Wiosna
|
|
|---|
| Lato
|
|
|---|
| Jesie?
|
|
|---|
| Zima
|
|
|---|
| Okoliczno?ciowe
|
|
|---|
