Jan VIII Paleolog
(
gr.
Ιω?ννη? Η' Παλαιολ?γο?) (ur.
17
/
18 grudnia
1392
[1]
, zm.
31 pa?dziernika
1448
[1]
w
Konstantynopolu
[1]
) ? najstarszy syn
Manuela II
.
Cesarz
bizantyjski od 21 lipca
1425
roku.
Tron obj?ł po ?mierci ojca. Ju? wcze?niej Manuel uczynił Jana wspołrz?dc? (1408 rok), a 19 stycznia 1421 roku koronował. W zwi?zku z chorob? ojca i pobytem w klasztorze na Janie spoczywała odpowiedzialno?? za rz?dy w Cesarstwie. W 1421 wmieszał si? w konflikt o tron w?rod
Osmanow
, a rok po?niej kierował obron? Konstantynopola przed nimi. Stolica Cesarstwa nie została zdobyta, ale Jan VIII musiał uzna? si? wasalem sułtana i odda? cz??? ziem.
Pora?ki terytorialne i polityczne w Azji Mniejszej odbił sobie na
Peloponezie
. W 1427 roku usun?ł
Karola I Tocc?
, zajmuj?c praktycznie cały Peloponez. Jednak w 1430 Turcy zaj?li
Tesalonik?
. Wtedy w zwi?zku z zagro?eniem tureckim Jan VIII zaanga?ował si? w plan przeprowadzenia unii Ko?ciołow, ktora miała zapewni? Bizancjum stał? pomoc wojskow? papiestwa i Zachodu
[2]
.
W 1438 roku przybył do Włoch wraz z patriarch?
Jozefem II
i po długich negocjacjach na soborze we
Florencji
cesarz podpisał akt unii uznaj?c
dogmaty
Ko?cioła katolickiego oraz władz? papie?a. Plan z zawarciem unii si? nie powiodł, gdy? rachuby Jana VIII były bł?dne, a akt podpisania unii spowodował wi?cej szkod ni? po?ytku. Bizanty?czycy nie chcieli wyrzec si? swojej wiary i podporz?dkowa? papie?owi, a Zachod nie miał zamiaru ratowa? Bizancjum. W dodatku od Konstantynopola odwrociła si? Ru?
[3]
.
Jan VIII widz?c fiasko swoich kilkuletnich stara? nie ogłosił unii po powrocie do Konstantynopola. Wie?? jednak o odst?pstwie z jego strony wywołała w Cesarstwie wrogie nastroje przeciwko niemu. Nieudan? prob? przej?cia władzy podj?ł jego brat
Demetriusz II Paleolog
[3]
.
W tym czasie kl?sk? zako?czyła si? wyprawa przeciwko Turkom
Władysława III
. Była to ostatnia ? za czasow istnienia Bizancjum ? proba podj?ta przez chrze?cija?ski ?wiat Zachodu przeciwstawienia si? ekspansji tureckiej. Jan VIII po poniesionych pora?kach politycznych nie podejmował ju? aktywnych działa? na arenie mi?dzynarodowej. Zmarł 31 pa?dziernika 1448 roku, maj?c 56 lat.
?onaty był trzykrotnie: z
Ann?
, cork? wielkiego ksi?cia moskiewskiego
Wasyla I
w
1414
,
Zofi?
, cork? markiza Montferratu w
1421
oraz
Mari? Komnen?
, cork?
Aleksego IV
cesarza Trapezuntu w
1427
roku. Nie miał szcz??cia w mał?e?stwie, gdy? pierwsza ?ona zmarła w 1417 roku, maj?c 24 lata. Była rok młodsza od Jana VIII. Mał?e?stwo z Zofi? było nieudane a? Jan oddalił j? w sierpniu 1426 roku z powodu jej brzydoty. Rok po?niej poj?ł za ?on? Mari? Komnen znan? ze swej urody. Ta jednak zmarła w 1439 roku
[3]
.
Jako nast?pc? na tronie bizantyjskim wyznaczył swojego brata
Konstantyna XI
[4]
[5]
.
- ↑
a
b
c
John VIII Palaeologus
, [w:]
Encyclopædia Britannica
[dost?p 2019-12-26]
(
ang.
)
.
- ↑
S. Olszaniec,
Jan VIII
, [w:]
Paleologowie
, seria: "Dynastie ?wiata", Warszawa 2011, s. 40 - 41.
- ↑
a
b
c
S. Olszaniec, op. cit., s. 40 - 41.
- ↑
Małgorzata D?browska:
Łacinniczki nad Bosforem
. Łod?: Wydawnictwo Uniwersytetu Łodzkiego, 1996, s. 199.
- ↑
Paleologowie
, seria: "Dynastie ?wiata", Warszawa 2011, s. 18.
- gwiazdk?
*
oznaczono monarchow nienale??cych do dynastii
Władcy pa?stw greckich w latach 1204?1479