Kokpit samolotu Jak-40
Jak-40
(
ros.
Як-40;
oznaczenie NATO
:
Codling
) ? trojsilnikowy odrzutowy
samolot transportowy
i
pasa?erski
, skonstruowany w biurze konstrukcyjnym
Jakowlewa
do przewozow regionalnych. Produkowany seryjnie w latach 1968?1981 w Saratowskich Zakładach Lotniczych.
Jak-40 został zaprojektowany w 1965, aby zast?pi? samoloty
Li-2
(odmian?
Douglas DC-3
) i
Ił-14
, a głownym zało?eniem była łatwo?? działania poza głownymi lotniskami. Samolot został oblatany 21 wrze?nia 1966. Samolot został wyposa?ony we wbudowane schodki wej?ciowe i miał mo?liwo?? wykonywania krotkiego startu i l?dowania (
STOL
).
Głown? cech? zało?e? konstrukcyjnych była du?a prostota. Skrzydła samolotu, dzi?ki du?ej powierzchni, nie wymagały
slotow
, aby uzyska? odpowiednie parametry startu i l?dowania. Zespoł nap?dowy składał si? z trzech silnikow dwuprzepływowych
Iwczenko AI-25
. Dla skrocenia
dobiegu
, ?rodkowy silnik wyposa?ony jest w
odwracacz ci?gu
. W nosowej cz??ci kadłuba umieszczono radiolokacyjn? stacj? meteorologiczn? ?Groza”.
Seryjn? produkcj? rozpocz?to w roku 1968 i wyprodukowano ogołem 1011 egzemplarzy, w tym 125 na eksport.
Po upadku dawnego
Aerofłotu
du?a cz??? została przebudowana z typowych samolotow pasa?erskich na bardziej luksusowe i s? one teraz u?ywane jako samoloty prywatne lub do podro?y słu?bowych (w tym w Polsce dla prezydenta, premiera oraz marszałkow Sejmu i Senatu w latach 1973?2011). Samoloty te (pocz?tkowo 4) były na stanie 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego, ktory w roku 2011 rozwi?zano
[1]
. Jak-40 zakupiony w 1972 roku dla Ministerstwa Przemysłu Maszynowego był pierwszym odrzutowym samolotem dyspozycyjnym w Polsce
[2]
.
W roku 2006 rz?dowy samolot Jak-40, lec?c z premierem na pokładzie na trasie Krakow-Warszawa, doznał awarii polegaj?cej na zablokowaniu d?wigni sterowania ci?giem silnikow w pozycji do lotu z pr?dko?ci? przelotow?. Pilot wiedział o usterce, ale nie zawiadomił słu?b ratowniczych na Ok?ciu. Udało si? jednak wyl?dowa? w Warszawie, dzi?ki du?emu do?wiadczeniu dowodcy. Piloci nie zgłosili awarii do ATC (kontroli ruchu lotniczego), ale spowodowało to olbrzymie zagro?enia dla pasa?erow i załogi oraz dla ruchu innych statkow powietrznych
[3]
.
Wi?kszo?? samolotow Jak-40 latała w
ZSRR
, nie licz?c kilku w pozostałych pa?stwach Europy, rzadkich ze wzgl?du na ograniczenia hałasu w tych pa?stwach.
Ze wzgl?du na charakterystyczny odgłos silnikow otrzymał nazw? ?lataj?cy gwizdek”.
Inne zachowane egzemplarze
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- Jak-40
- podstawowa wersja, produkowana od roku 1968
- Jak-40 Salon
- luksusowy samolot pasa?erski do przewozu 11 pasa?erow
- Jak-40D
- dwa dodatkowe zbiorniki paliwa i system nawigacyjny dla lotow mi?dzynarodowych
- Jak-40DTS
- wersja sanitarna i transportowo-desantowa
- Jak-40K
- wersja transportowo-pasa?erska ze zwi?kszon? ładowno?ci? (produkowana w latach 1975?1981)
- Jak-40 Kalibrowszczik
- samolot do kontroli i bada? naziemnych radiolatarni (produkowany na zamowienie W?gier)
- Jak-40 Aqua, Liros, Meteo, Phobos, Storm
- laboratoria meteorologiczne
- Jak-40REC
- wersja do testowania wyposa?enia radioelektronicznego
- Jak-40-25
- wersja z nosem kadłuba z
MiG-25
do testowania wyposa?enia radioelektronicznego
- Jak-40L/M-602
- wersja testowa z czeskimi silnikami M-602
- Jak-40TL
- model z silnikami Textron-Lycoming LF507-1N (2 x 31,1 kN)
Ci?g oznacze? samolotow skonstruowanych przez biuro konstrukcyjne
Jakowlewa
Samoloty i ?migłowce polskiego lotnictwa wojskowego po 1945 roku