Jacek Salij
, wła?c. Eugeniusz Salij
[1]
(ur.
19 sierpnia
1942
w Budach) ?
polski
prezbiter
rzymskokatolicki
,
dominikanin
,
profesor
nauk teologicznych, pisarz, publicysta. Kawaler
Orderu Orła Białego
[2]
.
Urodził si? 19 sierpnia 1942 w Budach na Wołyniu
[3]
jako drugie dziecko Jozefa Salija i Agnieszki z domu Ostolskiej. Na chrzcie otrzymał imi? Eugeniusz, obecne przyj?ł w zakonie. Ma o?mioro młodszego rodze?stwa: trzech braci oraz pi?? siostr (miał rownie? starsz? siostr?, jednak zmarła ona w dzieci?stwie)
[4]
.
W latach 1960?1967 odbył studia teologiczne w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Ojcow Dominikanow w Krakowie
[3]
, ktore kontynuował w
Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie
[5]
. W 1971 uzyskał
doktorat
, w 1979
habilitacj?
, a w 1992
profesur?
[3]
.
?luby wieczyste
zło?ył 29 listopada 1964, za?
?wi?cenia kapła?skie
otrzymał 25 grudnia 1966
[3]
.
W 1970 został pracownikiem Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (od 1999
Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszy?skiego
)
[5]
. W Katedrze Historii Dogmatow w latach 1970?1971 zajmował stanowisko
asystenta
, a w latach 1971?1979
adiunkta
. Nast?pnie w latach 1979?1989 był adiunktem, a w latach 1989?1990
docentem
w Katedrze Teologii Dogmatycznej I. W 1990 został
profesorem nadzwyczajnym
. Obj?ł funkcj? kierownika Katedry Teologii Dogmatycznej I
[3]
.
W latach 1971?1983 był duszpasterzem sekcji kultury
Klubu Inteligencji Katolickiej
w Warszawie. W 1973 został wspołpracownikiem miesi?cznika ?
W Drodze
” przygotowuj?cym odpowiedzi duszpasterskie do rubryki ?Szukaj?cym drogi”. W 1979 był jednym z zało?ycieli ruchu ?Gaudium vitae”
[3]
. W 1982 został duszpasterzem ?rodowisk nauczycielskich zwi?zanych z ?
Solidarno?ci?
”
[5]
. W 1983 miał by? jednym z ekspertow na
Synodzie Biskupow
w Rzymie, jednak?e z powodu odmowy wydania paszportu nie wzi?ł w nim udziału. Został konsultorem Komisji Nauki Wiary
Episkopatu Polski
i członkiem Sekcji Dogmatycznej Teologow Polskich
[3]
.
W 1975 jako sygnatariusz
Listu 59
wyraził sprzeciw wobec planowanych zmian w
Konstytucji PRL
[5]
. W latach 70. i 80. publikował w niezale?nych pismach, m.in. w ?
Zapisie
” i ?
Aneksie
”.
20 sierpnia
1980
roku podpisał
apel 64
uczonych, pisarzy i publicystow do władz komunistycznych o podj?cie dialogu ze
strajkuj?cymi robotnikami
[6]
. W latach 1982?1989 działał w podziemnej
Radzie Edukacji Narodowej
[5]
. W 1988 został członkiem
Komitetu Obywatelskiego przy Przewodnicz?cym NSZZ ?Solidarno??”
[7]
. W latach 1993?1996 był członkiem
Rady Głownej Szkolnictwa Wy?szego
[3]
.
Od 25 do 27 marca 2020 prowadził telewizyjne rekolekcje wielkopostne, ktore nadawane były w pa?mie ogolnopolskim
TVP3
. Były to niespełna 20-minutowe rozwa?ania poruszaj?ce podstawowe zagadnienia wiary. Odbywały si? one w czasie obowi?zywania w Polsce stanu epidemii, ogłoszonego w zwi?zku z rozprzestrzenianiem si?
koronawirusa
. Biskupi diecezjalni w komunikatach kierowanych do wiernych zach?cali swoich diecezjan do udziału w tych rekolekcjach, gdy? zaniechane zostało w tym czasie tradycyjne głoszenie nauk wielkopostnych w ko?ciołach
[8]
.
Wszedł w skład
Rady Ochrony Pami?ci Walk i M?cze?stwa
oraz
PEN Clubu
[3]
. W kadencji 2011?2015 był członkiem Prezydium
Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk
.
Autor publikacji naukowych, ksi??ek popularyzatorskich i tłumacze?
[5]
.
Postanowieniem prezydenta RP
Lecha Kaczy?skiego
z 3 maja 2007 został odznaczony Krzy?em Komandorskim z Gwiazd?
Orderu Odrodzenia Polski
[9]
, a 11 listopada 2017 otrzymał od Prezydenta RP
Andrzeja Dudy
Krzy? Wielki tego orderu
[10]
[11]
. W 2018 został wyro?niony
Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległo?ci
[12]
. W 2022 został odznaczony
Orderem Orła Białego
[13]
.
W 1998 otrzymał nagrod?
Fundacji Polcul
[14]
. W 2004 został laureatem
Feniksa
, nagrody przyznawanej przez Stowarzyszenie Wydawcow Katolickich
[15]
.
W 2019 roku otrzymał tytuł doktora
honoris causa
Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie
[16]
.
W 2020 został uhonorowany Specjaln?
Nagrod? Totus Tuus
za ?całokształt dorobku naukowego, nieoceniony wkład w formowanie katolickich elit oraz pomoc osobom prze?ladowanym”
[17]
.
- Czy Pan Jezus lubił budy?? Bardzo m?dre pytania do Jacka Salija OP
, Katowice: Ksi?garnia ?wi?tego Jacka, ?Mały Go?? Niedzielny”, 2003.
- Dar Ko?cioła
, Pozna?: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow W drodze, 2007.
- Dekalog
, Pozna?: Ksi?garnia ?wi?tego Wojciecha, 1989, 1990, 1993, 1997.
- Dlaczego kocham Ko?cioł?
, Warszawa: Biblioteka ?Wi?zi”, 2002.
- Dylematy naszych czasow
, Pozna?: ?W Drodze”, 1994.
- Eseje tomistyczne
, Pozna?: ?W Drodze”, 1998.
- Ewangelia Ojcow Ko?cioła
, Pozna?: ?W Drodze”, 2001.
- Ewangeliarz
, Pozna?: ?W Drodze”; Pelplin: ?Bernardinum”, 2000.
- Ewangeliarz dominika?ski
, Pozna?: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow W drodze, 2012.
- Głowne kontrowersje teologiczne wokoł komunii niemowl?t
, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1982.
- Grzech, łaska, sakrament pojednania
, Pozna?: ?W Drodze”, Krakow: ?Kairos”, 2001.
- Gwiazdy, ludzie i zwierz?ta: o godno?ci człowieka i godno?ci materii
, Pozna?: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow W drodze, 2009.
- Jestem alkoholikiem. ?wiadectwa A[nonimowych] A[lkoholikow]
, Pozna?: ?W Drodze”, 1986.
- Je?li chcesz osi?gn?? ?ycie wieczne... Kazania radiowe
, Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna ?Adam”, 2010.
- Krolestwo Bo?e w was jest. Wybor artykułow
, Pozna?: W drodze”, 1980.
- Legendy dominika?skie
, Pozna?: ?W Drodze”, 1982, 1985, 2002.
- Mał?e?stwo, rozwod, zwi?zki niesakramentalne
, Pozna?: ?W Drodze”; Krakow: ?Kairos”, 2000.
- Matka Bo?a, aniołowie, ?wi?ci
, Pozna?: ?W Drodze”, 2004.
- Miłujcie nieprzyjacioły wasze: antologia
, Krakow: Wydawnictwo Arcana, 2012.
- Nadzieja poddawana probom
, Pozna?: ?W Drodze” Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow, 1998.
- Nasze czasy s? O.K.
, Lublin: TN KUL, 1997.
- O Panu Jezusie to, co najwa?niejsze
, Toru?: Wydawnictwo Ikona, 2014.
- O spowiedzi
, Toru?: Wydawnictwo Ikona, 2014.
- Patriotyzm dzisiaj
, Pozna?: ?W Drodze”, 2005.
- Po co Ko?ciołowi papie??
, Pozna?: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow W drodze, 2011.
- Po co nam Ko?cioł?
, Pozna?: ?W Drodze”, Krakow: ?Kairos”, 2001.
- Poszukiwania w wierze
, Pozna?: ?W Drodze”, 1992, 1998.
- Praca nad wiar?
, Pozna?: ?W Drodze”, 1999.
- Problem odmowy słu?by wojskowej na Soborze Watyka?skim II
, Warszawa: ?Dezerter”, 1987.
- Przystan?? w drodze
, Pozna?: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow W Drodze, 2014.
- Pytania nieoboj?tne
, Pozna?: ?W Drodze”, 1986, 1988, 1993, 1997.
- Religie, zbawienie, prawda wiary
, Pozna?: ?W Drodze”, Krakow: ?Kairos”, 2001.
- Rozmowy ze ?wi?tym Augustynem
, Pozna?: ?W Drodze”, 1985, 1997.
- Rozpacz pokonana
, Pozna?: ?W Drodze”, 1983, 1998.
- Seks, miło??, obyczaje
, Pozna?: ?W Drodze”, Krakow: ?Kairos”, 2000.
- Spotkania ze Zmartwychwstałym
, Warszawa: Wydawnictwo Siostr Loretanek, 2012.
- Szukaj?cym drogi
, Pozna?: Ksi?garnia ?wi?tego Wojciecha, 1982, 1984, 1988, 1993, 1998.
- ?mier?, zmartwychwstanie, ?ycie wieczne
, Pozna?: ?W Drodze”, Krakow: ?Kairos”, 2001.
- ?wiadkowie Boga. O sensie i warto?ci m?cze?stwa
, Krakow: ?M”, cop. 2001.
- ?wi?towanie Pana Boga
, Krakow: ?Znak”, 2001.
- Tajemnica Emmanuela dzisiaj
, Pozna?: ?W Drodze”, 1989.
- Tajemnice Biblii
, Pozna?: ?W Drodze”, 2003.
- Trud wolno?ci
, Krakow: ?M”, 2001.
- U?wi?canie czasu
, Pozna?: W drodze Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow, cop. 2009.
- W ?wier?wiecze ustawy o przerwaniu ci??y
, Warszawa: Kuria Metropolitalna Warszawska. Wydział Duszpasterstwa, 1980.
- Wiara na co dzie?
, Pozna?: ?W Drodze”, 1991.
- Wierno?? i obietnica. 65 rozmow
, Krakow: Arcana, 2010.
- Wojna o pokoj? O wojnie i pokoju widzianych oczami chrze?cijanina
, Krakow: ?M”, 2003.
- Wro?by, czary, op?tanie
, Pozna?: ?W Drodze”, Krakow: ?Kairos”, 2000.
- Wszechobecna miło??
, Pozna?: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanow W drodze, 2011.
- Wybierajmy ?ycie!
, Pozna?: ?W Drodze”, 2002.
- Wykład listu do Rzymian = Super Epistolam S. Pauli Apostoli ad Romanos
, Pozna?: ?W Drodze”, 1987.
- Zło, cierpienie, nadzieja
, Pozna?: ?W Drodze”; Krakow: ?Kairos”, 2001
[18]
.
- ↑
Salij Jacek
. encyklopedia.interia.pl. [dost?p 2011-03-02].
- ↑
Ordery i odznaczenia z okazji Narodowego ?wi?ta Niepodległo?ci
. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. [dost?p 2022-11-11].
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
G. Polak:
Kto jest kim w Ko?ciele
. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 316?317.
ISBN
83-911554-0-4
.
- ↑
l
,
Nadzwyczaj skromny łobuz… ojciec Jacek Salij OP ? Dominikanie.pl
[online], dominikanie.pl
[dost?p 2018-01-01]
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
Jacek Salij
. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dost?p 2015-02-25]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2018-03-24)].
- ↑
Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
- ↑
Historia Komitetu Obywatelskiego przy Przewodnicz?cym NSZZ ?Solidarno??”
. mko1989.info. [dost?p 2015-02-25].
- ↑
Rekolekcje wielkopostne w TVP3 poprowadzi je znany dominikanin
[online], www.tvp.info
[dost?p 2020-03-28]
(
pol.
)
.
- ↑
M.P. z 2007 r. nr 52, poz. 596
. [dost?p 2011-03-02].
- ↑
M.P. z 2018 r. poz. 52
- ↑
Odznaczenia z okazji Narodowego ?wi?ta Niepodległo?ci
. prezydent.pl, 2017-11-11. [dost?p 2017-11-12].
- ↑
Prezydent nadał Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległo?ci
. prezydent.pl, 2018-12-12. [dost?p 2018-12-16].
- ↑
M.P. z 2023 r. poz. 19
- ↑
Polcul: Fundacja Jerzego Bonieckiego
. Toru?: 2005, s. 82.
ISBN
83-921630-0-1
. [dost?p 2015-02-25].
- ↑
Od Leksykonow do ksi??ek dla dzieci ? Feniksy 2004 przyznane
. ekai.pl, 2004-04-16. [dost?p 2015-02-25].
- ↑
Doktorat Honoris Causa na PWTW
[online], 27 listopada 2019
[dost?p 2019-11-27]
.
- ↑
Nagrody TOTUS TUUS 2020 ? ?Katolickie noble” rozdane
. ekai.pl, 10 pa?dziernika 2020. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2021-10-12)].
- ↑
Salij, Jacek (1942- ).
. alpha.bn.org.pl. [dost?p 2015-08-21].
(
pol.
)
.
Identyfikatory zewn?trzne: