J?mon

J?mon ( jap. ?文時代 J?mon jidai ; słowo j?mon oznacza ?ornament sznurowy”) ? okres w chronologii Japonii odpowiadaj?cy neolitowi . Nazwa pochodzi od motywu umieszczanego na naczyniach ceramicznych. Cz?sto jest dzielony na pi?? podokresow dla ?rodkowej Japonii oraz na trzy okresy dla Kiusiu i Hokkaido . Kultura tego okresu była stopniowo wypierana ku połnocy i wschodowi. Za czas trwania okresu J?mon uwa?a si? lata od 12 000 p.n.e. do 300 p.n.e. ^[1] (niektore ?rodła podaj? rok 250 p.n.e.).

Termin jest ?ci?le zwi?zany ze społeczno?ci? my?liwych i zbieraczy, ktora wyst?powała na obszarze od południowego Riukiu po połnocn? Japoni?. Nie zajmowali si? upraw? ro?lin, w zale?no?ci od lokalizacji ludzie trudnili si? przede wszystkim zbieractwem , my?listwem i rybołowstwem . Wytwarzali narz?dzia z kamienia i ko?ci m.in. haczyki do w?dek i ostrza do harpunow. Ponadto w polowaniach korzystali z łukow, pułapek oraz udomowionych psow ^[2]. W miar? doskonalenia narz?dzi my?listwo stało si? podstawowym zaj?ciem.

Najwa?niejszym osi?gni?ciem kultury J?mon jest r?cznie lepiona ceramika. Ceramiczne naczynia z tego okresu uznawane s? za najstarsze na ?wiecie. Wyrobem ceramiki zajmowały si? kobiety, co jest charakterystyczne dla kultur neolitu. U?ywana glina była mieszana z innymi substancjami, jak łyszczyk , ołow i skruszone muszle. Uformowane naczynia były wygładzane za pomoc? narz?dzi zarowno z zewn?trznej, jak i wewn?trznej strony. Nast?pnie wypalano je w temperaturze nie przekraczaj?cej 900 °C ^[3]. W miejscu osad znaleziono wiele glinianych figurek, ktore ?wiadcz? o jednym z pierwszych kultow na wyspach. Najcz??ciej przedstawiaj? one kobiety, rzadziej zwierz?ta, czasami połludzi-połzwierz?ta. Liczne wizerunki kobiet w?rod znalezionych figurek pozwalaj? domniema? matrylinearn? organizacj? społecze?stwa w okresie J?mon ^[4].

Kres kultury J?mon datuje si? na 300?250 p.n.e., kiedy to napływ społeczno?ci Yayoi spowodował wyparcie ludu J?mon na połnoc i wschod oraz po?niejsz? asymilacj? ^[5].

Pierwszych znalezisk archeologicznych z okresu J?mon dokonał ameryka?ski zoolog i orientalista Edward Morse w roku 1877 w ?mori na linii Tokio ? Jokohama . Wydarzenie to uwa?a si? za pocz?tki archeologii w Japonii ^[1].