Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grobowiec Jozefa Orłowskiego w Ko?skowoli (stan z 2014).
Jozef Orłowski
herbu
Chom?to
(ur.
16 kwietnia
1742
, zm.
28 grudnia
1807
w
Ko?skowoli
) ?
generał lejtnant
wojsk koronnych
.
Przyjaciel
Tadeusza Ko?ciuszki
, z ktorym był kadetem w
Szkole Rycerskiej
od 1766, a w 1769 wyjechali razem na studia artystyczne do
Pary?a
. W 1774 powrocił do Polski. W 1782, w stopniu
majora
, był adiutantem ksi?cia
Adama Czartoryskiego
[1]
. W 1789 razem z
Poniatowskim
i Ko?ciuszk? otrzymał stopie? generała majora w reformowanej przez
sejm
i
Stanisława Augusta
armii polskiej. Był członkiem
Zgromadzenia Przyjacioł Konstytucji Rz?dowej
[2]
. 12 pa?dziernika 1789 roku został komendantem
twierdzy w Kamie?cu Podolskim
, w ktorej przeprowadził wiele prac remontowych i modernizacyjnych, m.in. dokonał naprawy murow, mostow, wykopał nowe studnie i wybudował dwie nowoczesne baterie przy Bramie Krolewskiej. W styczniu 1793, po upadku Konstytucji 3 Maja i przej?ciu władzy przez zwolennikow
Konfederacji targowickiej
, został zdymisjonowany z funkcji komendanta przez
Stanisława Szcz?snego Potockiego
[1]
.
W
powstaniu ko?ciuszkowskim
1794 generał lejtnant, od czerwca zast?pił
Stanisława Mokronowskiego
jako komendant miasta
Warszawy
i siły zbrojnej Ksi?stwa Mazowieckiego, odpowiedzialny za sprawy organizacyjne i umocnienia obronne. Uczestniczył w decyzjach dotycz?cych działa? wojskowych w okolicach stolicy. Po niewoli Ko?ciuszki członek Rady Wojennej naczelnika
Tomasza Wawrzeckiego
.
8 listopada
decyzj? naczelnika oddał garnizon warszawski pod rozkazy Stanisława Augusta, co miało ułatwi? rokowania kapitulacyjne z
Suworowem
.
Po upadku powstania brał udział w pracach komisji likwidacyjnej Szkoły Rycerskiej. Wkrotce potem zamieszkał w
Puławach
, gdzie na swoim dworze zatrudnił go
Adam ksi??? Czartoryski
.
Na cmentarzu
Parafii Znalezienia Krzy?a ?wi?tego i ?w. Andrzeja Apostoła
w Ko?skowoli zachował si? po?wi?cony mu pomnik nagrobny.
- Encyklopedia Wojskowa
.
Otton Laskowski
(red.). T. VI: Obr?czki Ko?ciuszkowskie - Przemysł II. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-O?wiatowy, 1937.
- Kronika powsta? polskich 1794-1944
,
Marian B
M.B.
Michalik
(red.),
Eugeniusz
E.
Duraczy?ski
(oprac.), Warszawa: Wydawnictwo Kronika, 1994, s. 42,
ISBN
83-86079-02-9
,
OCLC
834009097
.
- P. Pytlak,
Tajemnice archiwum parafialnego w Ko?skowoli
, TODK Fara Ko?skowolska, Ko?skowola 2009, s. 43.
