Ignaz Philipp Semmelweis

Ignac Fulop Semmelweis

Ignaz Semmelweis, 1860
Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1818 Buda
Data i miejsce ?mierci	13 sierpnia 1865 Dobling
Zawod, zaj?cie	lekarz, naukowiec
Alma Mater	Uniwersytet Wiede?ski
Multimedia w Wikimedia Commons

Ignaz Philipp Semmelweis ( w?g.   Ignac Fulop Semmelweis ) (ur. 1 lipca 1818 w Budzie , zm. 13 sierpnia 1865 w Dobling koło Wiednia ) ? lekarz pochodz?cy z rodziny w?gierskich Niemcow, ktory poło?ył podwaliny pod now? gał?? medycyny ? antyseptyk? , ktora zajmuje si? kwesti? niszczenia drobnoustrojow poprzez odka?anie ^[1] . Zastosowana przez niego dezynfekcja r?k przed badaniem kobiet po porodzie spowodowała radykalne zmniejszenie si? w?rod nich ?miertelno?ci na gor?czk? połogow?, ktora wowczas była zmor? szpitali poło?niczych ^[2] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Ignaz Semmelweis urodził si? w Budzie 1 lipca 1818 r. jako pi?te z dziesi?ciorga dzieci Josefa Semmelweisa i Theresii Muller. W 1829 r. rozpocz?ł nauk? w Katolickim Gimnazjum w Budzie. Jesieni? 1837 r. zacz?ł studiowa? prawo na Uniwersytecie Wiede?skim , ale ju? w nast?pnym roku porzucił te studia na rzecz medycyny. 21 maja 1844 r. uzyskał tytuł doktora medycyny, za? w 1846 r. zdobył specjalizacj? w dziedzinie chirurgii i poło?nictwa ^[3] . Niedługo potem został asystentem profesora Kleina w klinice poło?niczej działaj?cej przy wiede?skim szpitalu powszechnym. Brał udział w wydarzeniach okre?lanych mianem Wiosny Ludow . Za udział w niej w 1849 r. został zwolniony ze stanowiska w klinice. Zło?ył podanie o stanowisko wykładowcy poło?nictwa na uniwersytecie, ale go nie otrzymał. Niedługo potem wygłosił udany wykład w Towarzystwie Medycznym w Wiedniu, zatytułowany ?The Origin of Puerperal Fever”. Otrzymał wreszcie stanowisko wykładowcy poło?nictwa na Uniwersytecie w Zurychu , było ono jednak zwi?zane z ograniczeniami, ktore uwa?ał za upokarzaj?ce. Opu?cił Wiede? i w 1850 roku wrocił do Pesztu ^[1] . Tu został przyj?ty serdecznie. W 1855 r. został wykładowc? teorii i praktyki poło?nictwa na Uniwersytecie Peszte?skim. O?enił si? z 18-letni? dziewczyn?. Miał z ni? pi?cioro dzieci, dwoje z nich jednak zmarło w dzieci?stwie ^[2] .

Zapadł na chorob? psychiczn?, na ktor? cierpiał, z powodu atakow lekarzy, ktorzy nie chcieli zaakceptowa? jego teorii dotycz?cej sterylizacji narz?dzi chirurgicznych i mycia r?k przed operacj? lub odbiorem od kobiet porodu (skutkiem czego wi?kszo?? kobiet umierała w gor?czce popołogowej). Stan jego zdrowia stale si? pogarszał. 31 lipca trafił do szpitala psychiatrycznego w Wiedniu , gdzie zmarł 13 sierpnia 1865 r. z powodu tych samych bakterii, z ktorymi walczył. Przyczyn? ?mierci była zaka?ona rana, ktora mogła powsta? w wyniku walki ^{[4] [2]} .

Praca zawodowa [ edytuj | edytuj kod ]

Gdy pracował w klinice w Wiedniu, do jego obowi?zkow nale?ało m.in. badanie pacjentow przed obchodami profesora Kleina i nadzor nad porodami ^[1] . Semmelweisa martwiła wysoka umieralno?? kobiet przy porodach. W wiede?skim szpitalu były dwie kliniki poło?nicze; jedna dla studentow medycyny, druga dla studentek poło?nictwa ^[2] . W pierwszej odsetek zgonow w?rod matek z powodu gor?czki połogowej wynosił ?rednio 10%, w drugiej 4%. Ten fakt był znany poza szpitalem i kobiety błagały, by przyj?? je na porod do drugiej kliniki. W obydwu przyjmowano do porodu bezpłatnie. Kobiety bogatsze rodziły wowczas w domu i ich ?miertelno?? poporodowa była znacznie mniejsza. Niektore kobiety wolały rodzi? na ulicy ? i ich ?miertelno?? rownie? była du?o mniejsza ni? w szpitalu. Semmelweisa bardzo to martwiło. Pisał: to uczyniło mnie tak nieszcz??liwym, ?e ?ycie wydawało si? bezwarto?ciowe ^[5] . Udało mu si? wreszcie ustali? przyczyn? du?o wi?kszej ?miertelno?ci w pierwszej klinice. Przełomem w jego ?yciu prywatnym i naukowym była ?mier? jego najlepszego przyjaciela Jacoba Kolletschki (1847 r.), ktory podczas przeprowadzania sekcji zwłok został przypadkowo zraniony skalpelem przez jednego ze swoich uczniow i zmarł na skutek zaka?enia. Semmelweis zauwa?ył, ?e identyczne objawy obserwuje si? u ofiar gor?czki połogowej. To natchn?ło go my?l?, ?e zaka?enie przenosi si? z kobiet, ktore zmarły na gor?czk? połogow?, na zdrowe kobiety poprzez r?ce lekarzy i studentow, ktorzy dokonywali sekcji, a nast?pnie, nie myj?c r?k, badali pacjentki i odbierali porod ^[2] . W zwi?zku ze swoimi ustaleniami w maju 1848 r. Ignaz Semmelweis zalecił lekarzom, studentom i personelowi pierwszej kliniki stosowanie roztworu podchlorynu wapnia do mycia r?k przed wykonywaniem bada? i zabiegow. Efekty okazały si? pomy?lne ^[2] . W kwietniu 1848 r. odsetek zgonow z powodu gor?czki połogowej w klinice pierwszej wynosił 18,3%, w czerwcu tego? roku ? zatem ju? po wprowadzeniu obowi?zku mycia r?k ? spadł do 2,2%, w lipcu wyniosł 1,27%, a w styczniu i lutym roku nast?pnego po raz pierwszy na oddziale nie zmarła ?adna kobieta ^[1] .

Nie wszystko szło jednak tak prosto. Z pocz?tkiem pa?dziernika 1847 r. gor?czka połogowa w klinice rozszalała si? na nowo, mimo ?e lekarze i studenci przed wej?ciem na sal? myli r?ce. Lekarze niech?tni tej procedurze zatriumfowali. Semmelweis zauwa?ył jednak, ?e jedna z kobiet cierpi na ropiej?cy nowotwor macicy. Lekarze po jej zbadaniu przyst?powali do ogl?dzin kolejnych kobiet. Semmelweis przekonał si?, ?e gor?czk? połogow? wywoływa? mo?e nie tylko ?trupi jad” z prosektorium, ale rownie? zarazki przenoszone od osob ?ywych. Po tym odkryciu nakazał mycie r?k i przyrz?dow medycznych przed przyst?pieniem do ka?dego badania. To ju? tak nie spodobało si? studentom i personelowi, ?e udali si? ze skarg? do jego przeło?onego ? profesora Kleina ^[6] . Ten był niezadowolony z ustale? Semmelweisa, gdy? podwa?ały one jego własne teorie dotycz?ce przyczyn gor?czki połogowej. Tak wi?c 20 marca 1849 r. Semmelweis zadecydował, ?e nie b?dzie dalej pracował w wiede?skim szpitalu powszechnym, i w pa?dzierniku 1850 r. powrocił w rodzinne strony ^[2] .

Ignaz Semmelweis był autorem dwoch wa?nych prac z dziedziny poło?nictwa. W 1858 r. na łamach zało?onego przez jego przyjaciela Lajosa Markusovszkiego ?Dziennika Medycznego” ukazał si? jego artykuł zatytułowany Etiologia gor?czki połogowej . W 1861 r. w Wiedniu opublikował po niemiecku prac? pod tytułem Die Atiologie, der Begriff und die Prophylaxis des Kindbettfiebers ( Etiologia, poj?cie i profilaktyka gor?czki połogowej ). Szczegolnie ta druga publikacja spotkała si? w ?rodowisku lekarzy z du?ym rozgłosem, głownie jednak negatywnym. Jeden z niemieckich lekarzy powiedział, ?e mycie r?k nie mo?e zaszkodzi?, ale lepiej jest da? chorej na przeczyszczenie lub wykona? upust krwi ^[2] .

Semmelweis uzyskał praktyczne wyniki ? radykalne zmniejszenie ?miertelno?ci kobiet po porodzie. Nie potrafił jednak precyzyjnie wyja?ni? mechanizmu zaka?enia, w jego czasach bowiem nie znano jeszcze patogenno?ci bakterii i wirusow . Jego teoria nie znalazła wi?c uznania w ?rodowiskach lekarskich. Podchwycił j? dopiero w 1877 r., a wi?c ju? po ?mierci Semmelweisa, angielski chirurg Joseph Lister , wprowadzaj?c w szpitalach, w ktorych pracował, dezynfekcj? r?k i narz?dzi chirurgicznych kwasem karbolowym . Lekarzom nie podobały si? zalecane przez Semmelweisa metody odka?ania r?k, a szczegolnie jego stwierdzenie, ?e przenosicielami gor?czki połogowej kobiet s? lekarze i studenci, ktorzy bezpo?rednio po sekcji zwłok kobiet na ni? zmarłych, nie myj?c r?k, przechodz? do odbierania porodow. W 1858 r. na wielkim kongresie ginekologii w Pary?u przewodnicz?cy M. Dubois zdyskredytował prace Semmelweisa, stwierdzaj?c: niewykluczone, ?e s? one oparte na jakich? po?ytecznych zało?eniach, ale poprawne ich wykonanie jest zwi?zane z takimi trudno?ciami, ?e bardzo problematyczne korzy?ci nie usprawiedliwiaj? ich stosowania . Po atakach lekarzy odrzucaj?cych jego zalecenia, Semmelweis, nie przebieraj?c w słowach, nazwał ich mordercami kobiet i rozlepiał plakaty z napisem: Ojcze, kiedy wzywasz lekarza albo poło?n?, wzywasz ?mier?... ^[2]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]