I Zakon franciszka?ski ? grupa zakonow m?skich ?yj?cych według Reguły ?w. Franciszka zatwierdzonej przez papie?a Honoriusza III w 1223 roku. Nazwa ?zakon” jest nieprecyzyjna; odnosi si? do czasow niepodzielonego I Zakonu ?w. Franciszka, Ordo Fratrum Minorum (1209?1517).

Krakow

Katowice

Wrocław

Pozna?

Warszawa

Gda?sk

Siedziby władz prowincji franciszka?skich w Polsce:
OFM Wrocław
OFM Katowice
OFM Pozna?
OFM Krakow (MB Anielskiej - Reformaci) , OFM Krakow (Niepokalanego Pocz?cia NMP - Bernardyni) , OFMConv Krakow , OFMCap Krakow
OFMConv Warszawa , OFMCap Warszawa
OFMConv Gda?sk

Obecnie do I Zakonu ?w. Franciszka zaliczane s? instytuty na prawie papieskim:

• Zakon Braci Mniejszych
• Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych
• Zakon Braci Mniejszych Kapucynow
• Franciszkanie Niepokalanej
• Franciszkanie Odnowy ^[1] .

Instytuty na prawie diecezjalnym:

• Bracia Mniejsi Odnowieni .

Wszystkie te zakony posiadaj? wspoln? Reguł? , ale własne konstytucje, statuty i struktury organizacyjne. Na mocy orzeczenia papieskiego z 1619 roku Zakon Braci Mniejszych, Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych i Zakon Braci Mniejszych Kapucynow s? w jednakowym stopniu spadkobiercami ?w. Franciszka i zało?onego przez niego zakonu.

  Zobacz te?: Zakony i zgromadzenia franciszka?skie .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Historia zakonu

  Osobny artykuł: Historia I Zakonu franciszka?skiego .

W jaki? czas po nawroceniu ?w. Franciszek wraz ze swoimi pierwszymi na?ladowcami udał si? do papie?a, by uzyska? potwierdzenie swojego sposobu ?ycia. Wła?nie to wydarzenie uznaje si? za moment zało?enia Zakonu. Zatwierdzenie ustnej reguły przez papie?a Innocentego III miało miejsce prawdopodobnie 16 kwietnia 1209 roku. Poniewa? pierwsza reguła ?w. Franciszka nie była spisana, Kuria Rzymska nie sporz?dziła rownie? ?adnego dokumentu w tej sprawie. Pisemna reguła (zwana Regula bullata ) została potwierdzona przez papie?a Honoriusza III bull? ?Solet annuere” z dnia 29 listopada 1223 roku ^[2] .

W chwili ?mierci ?w. Franciszka (1226) zakon liczył sobie ok. 5000 braci. Szybki rozwoj był spowodowany z jednej strony nowatorskimi ideami zało?yciela i radykalizmem braci, a z drugiej: sprzyjaj?c? atmosfer? rodz?cej si? w Ko?ciele powszechnej d??no?ci do odnowy ?ycia religijnego. W?druj?cy pocz?tkowo, bez stałych siedzib bracia pocz?li niebawem osiada? w klasztorach, jednak?e bez charakterystycznego dla zakonow mniszych stabilitas loci ^[3] . Jeszcze za ?ycia ?w. Franciszka zakon został podzielony na prowincje. Na czele ka?dej z nich stał minister prowincjalny. Zakonem zarz?dzał minister generalny. Jednak?e w tym pierwszym okresie istnienia zakonu struktury organizacyjne i terminologia nie były jeszcze w pełni okre?lone. Bracia spotykali si? na kapitule . Organizowane pocz?tkowo kilka razy do roku, potem raz rocznie w okolicy Uroczysto?ci Zesłania Ducha ?wi?tego, ostatecznie za? raz na kilka lat, kapituły miały charakter spotkania braterskiego. Odbywały si? one w kolebce zakonu, podasyskim ko?ciołku Matki Bo?ej Anielskiej, zwanym Porcjunkul? . Z powodu du?ej ilo?ci braci od 1221 na kapitule generalnej spotykali si? tylko przedstawiciele prowincji. Z biegiem czasu kapituły przyj?ły charakter organizacyjny: ustawodawczy i wyborczy ^[4] .

Ro?ne interpretacje reguły i praktyki dotycz?ce ubostwa spowodowały powstanie podziałow. Pierwsza linia interpretacji ( observantia laxata ) postulowała, za cen? złagodzenia ubostwa, podj?cie przez braci ro?norakich zada? w Ko?ciele: misji ad gentes , działalno?ci naukowej, kaznodziejskiej. Druga linia ( observantia extrema ) stanowiła przeciwie?stwo pozostałej. Jej cech? charakterystyczn? było usiłowanie zachowywania reguły w dosłowny sposob. Trzecia linia ( observantia mitigata ) stanowiła wywa?ony kompromis. Elementy tych trzech opcji mo?na odnale?? w po?niejszych odgał?zieniach i podziałach I i II Zakonu. Spory dotyczyły te? obowi?zku zachowywania zalece? ?wi?tego zawartych w ?Testamencie ?w. Franciszka” z 1226 roku ^{[5] [6]} .

Kontrowersje na temat ubostwa i zada?, jakie powinni podejmowa? bracia, ci?gn?ły si? z mniejszym czy wi?kszym nat??eniem przez cał? histori? zakonu. Znalazły swoj wyraz w autonomiczno?ci obserwantow od braci konwentualnych w XV w., a nast?pnie w ich rozdzieleniu w 1517 przez papie?a Leona X bull? ?Ite et vos in vineam meam”, w powstaniu kapucynow oraz podziałach obserwantow w ramach jednego zakonu na autonomiczne gał?zie. Tak?e w dzisiejszych czasach d??enie do reform znalazło swoje uciele?nienie w powstaniu Franciszkanow Odnowy (Franciscan Friars of Renewal) w 1987 roku.

W Polsce pierwsze klasztory franciszka?skie powstały w 1236 we Wrocławiu i Opolu , a nast?pny w 1237 w Krakowie .

Podział wspolnoty zakonnej [ edytuj | edytuj kod ]

Zakon Braci Mniejszych [ edytuj | edytuj kod ]

  Zobacz te?: Zakon Braci Mniejszych .

Zakon Braci Mniejszych (łac. Ordo Fratrum Minorum ) to zakon poł?czony w cało?? w 1897, pot. franciszkanie. W Polsce ze wzgl?dow historycznych pot. obserwanci ( reformaci , bernardyni , alkantarzy?ci ). Władze zakonne na szczeblu generalatu, nakazały jednak, by członkowie prowincji, ktorych korzenie w jakim? stopniu si?gaj? czasow obserwanckich, zaprzestały u?ywania nazw tradycyjnych, tzn. bernardyni i reformaci ^[8] . Wszyscy prowincjałowie polscy potwierdzili przyj?cie tej decyzji generała w specjalnym o?wiadczeniu z 8 maja 1991 roku ^[9] .

Wa?ne o?rodki w Polsce to sanktuaria maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej , Le?ajsku , Panewnikach , Wambierzycach , sanktuaria ?wi?tych w Dukli , Gorze ?w. Anny , Prudniku , Radecznicy , liczne parafie i specjalistyczne duszpasterstwa (akademickie, charytatywne, młodzie?owe) oraz Kustodia Ziemi ?wi?tej . Ka?da prowincja posiada własne wy?sze seminaria, a wywodz?cy si? z nich naukowcy pracuj? w uniwersytetach krajowych i zagranicznych. Bracia mniejsi posiadaj? w Polsce kilka eremow (m.in. Dukla, Wo?niki, na ?liwkuli w Jaworzynce ).

Stroj zakonny to br?zowy habit przepasany białym sznurem (łac. cingulum ), dobrowolnie zakonnicy maj? te? w zwyczaju noszenie koronki franciszka?skiej ^[10] u sznura i piuski.

Podział Zakonu Braci Mniejszych w Polsce

1. Prowincja Wniebowzi?cia Naj?wi?tszej Maryi Panny ? Katowice
2. Prowincja Matki Bo?ej Anielskiej ? Krakow (pot. Reformaci )
3. Prowincja Niepokalanego Pocz?cia NMP ? Krakow (pot. Bernardyni )
4. Prowincja ?w. Franciszka z Asy?u ? Pozna?
5. Prowincja ?w. Jadwigi ? Wrocław

Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych [ edytuj | edytuj kod ]

  Zobacz te?: Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych .

Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych (łac. Ordo Fratrum Minorum Conventualium ) pot. franciszkanie, najwa?niejsze o?rodki w Polsce to klasztor w Niepokalanowie zało?ony przez ?w. Maksymiliana Mari? Kolbego oraz Bazylika ?w. Franciszka z Asy?u w Krakowie , gdzie nieprzerwanie pracuj? od 1237. Od XIII w. s? stro?ami grobu i bazyliki ?w. Franciszka w Asy?u oraz bazyliki ?w. Antoniego w Padwie . Wa?ne o?rodki w Polsce to liczne klasztory w centrach miast, sanktuaria, parafie i wydawnictwa. Zaanga?owani w działalno?? kulturaln? ( Fioretti ), medialn? ( Radio Niepokalanow , TV Puls ) i misyjn? (co 4 brat mniejszy konwentualny pochodz?cy z polskiej prowincji pracuje poza granicami kraju), w?rod młodzie?y i osob uzale?nionych.

Stroj zakonny to czarny lub szary habit z kapturem przepasany białym sznurem.

Podział Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych w Polsce

1. Prowincja ?w. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba Strzemi? w Krakowie
2. Prowincja Matki Bo?ej Niepokalanej w Warszawie ^[12]
3. Prowincja ?w. Maksymiliana Marii Kolbego w Gda?sku

Zakon Braci Mniejszych Kapucynow [ edytuj | edytuj kod ]

  Zobacz te?: Zakon Braci Mniejszych Kapucynow .

Zakon Braci Mniejszych Kapucynow (łac. Ordo Fratrum Minorum Capuccinorum ) to zakon nawi?zuj?cy do tradycji ?ycia pierwszych franciszkanow zało?ony przez Matteo Serafini da Bascio . W 1528 formalnie wyodr?bnili si?, w 1619 zatwierdzeni przez papie?a , a w 1681 przybyli do Polski. W okresie rozbiorow odgrywali wa?n? rol? jako działacze społeczni i niepodległo?ciowi. Wa?ne o?rodki w Polsce to m.in. O?rodek Apostolstwa Trze?wo?ci w Zakroczymiu .

Stroj zakonny to kasztanowy habit z charakterystycznym długim kapturem przepasany sznurem ( cingulum ).

Podział Zakonu Braci Mniejszych Kapucynow w Polsce

1. Prowincja ?w. Jozefa Oblubie?ca NMP w Krakowie
2. Prowincja ?w. Wojciecha i ?w. Stanisława w Warszawie

Franciszkanie Niepokalanej [ edytuj | edytuj kod ]

  Zobacz te?: Franciszkanie Niepokalanej .

Zgromadzenie powstałe we Włoszech w 1970 jako odro?l Franciszkanow Konwentualnych. Charyzmat franciszka?ski jest tu ?ci?le zespolony z oddaniem si? Maryi Niepokalanej w duchu ?w. Maksymiliana Kolbe .

Stroj zakonny posiada kroj habitu Franciszkanow Konwentualnych, ro?ni?c si? szaro-niebieskim kolorem.

Zgromadzenie Franciszka?skiej Odnowy [ edytuj | edytuj kod ]

  Zobacz te?: Franciszkanie Odnowy .

Franciszkanie Odnowy ? Wspolnota Franciszka?skiej Odnowy (ang. Community of the Franciscan Friars of the Renewal ), znana tak?e pod nazw? Zakon Braci Franciszkanow Maryi Niepokalanej , ?ebracza wspolnota zakonna zało?ona w 1987 roku przez o?miu braci Kapucynow z prowincji Nowy Jork i New Jersey , w celu dalszej pracy nad zapocz?tkowan? w ich zakonie w XVI wieku indywidualn? i społeczn? reform? Ko?cioła Katolickiego . W?rod zało?ycieli byli mi?dzy innymi o. Benedict Groeschel, o. Stan Fortuna ? raper ^[14] wykonuj?cy rap chrze?cija?ski, o. Robert Stanion, o. Glen Sudano i o. Andrew Apostoli. Formalnie zało?ona w 1990 roku jako Publiczne Stowarzyszenie Wiernych przez kardynała Johna O’Connora . Patronk? zakonu jest Matka Bo?a z Guadalupe , or?downiczka nienarodzonych dzieci.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Lazaro Iriarte OFMCap, Jozef Salezy Kafel OFMCap, Andrzej Jozef Z?bik OFMCap, Krystyna Kukli?ska OSC: Historia franciszkanizmu . Krakow: Bracia Mniejsi Kapucyni, 1998. ISBN  83-910410-0-X . brak strony w ksi??ce
• Hieronim Wyczawski OFM: Krotka historia Zakonu Braci Mniejszych. W: Hieronim Wyczawski: Klasztory bernardy?skie w Polsce w jej granicach historycznych . Kalwaria Zebrzydowska: Calvarianum, 1985, s. 581-631.
• Joachim Roman Bar OFMConv (red.): Zakony ?w. Franciszka w Polsce. Zakon Braci Mniejszych ? Franciszkanow . Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1978. brak strony w ksi??ce

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz multimedia zwi?zane z tematem: I Zakon franciszka?ski

• Serwis informacyjny Franciszkanow w Polsce
• Zakony franciszka?skie (OFM) w Polsce i na misjach ? strona kieruj?ca na witryny poszczegolnych wspolnot
• Platforma telewizyjna franciszkanow

• p
• d
• e

Franciszkanizm

Pocz?tki	Asy? Franciszek z Asy?u Klara z Asy?u ?rodła franciszka?skie Pierwsi towarzysze Krzy? z San Damiano Porcjunkula Greccio La Verna Carceri Transitus Pie?? słoneczna Reguła niezatwierdzona Reguła zatwierdzona Testament ?yciorys pierwszy ?ywot naszego ojca ?yciorys drugi Sacrum Commercium ?yciorys wi?kszy ?yciorys mniejszy Kwiatki ?w. Franciszka
?wi?ci i błogosławieni rodziny franciszka?skiej	Antoni z Padwy El?bieta z Turyngii Agnieszka z Asy?u Ro?a z Viterbo Salomea Piastowna Ludwik IX Agnieszka z Pragi Kinga (Kunegunda) Małgorzata z Kortony Jolenta Helena Aniela z Foligno Rajmund Llull Jan z Montecorvino Odoryk de Pordenone Konrad z Piacenzy Brygida Szwedzka Mikołaj Taveli? Jakub Strzemi? Bernardyn ze Sieny Jan Kapistran Jakub z Marchii Szymon z Lipnicy Jan z Dukli Władysław z Gielniowa Katarzyna z Genui M?czennicy z Gorkum Karol Boromeusz Paschalis Baylon M?czennicy z Pragi Jozef z Kupertynu Rafał Chyli?ski Wincenty Pallotti Jan Maria Vianney Jan Bosko Salwator Lilli Adam Chmielowski Aniela Salawa Bernardyna Maria Jabło?ska Maksymilian Maria Kolbe Leopold Mandi? Pio z Pietrelciny M?czennicy z Toledo Zbigniew Strzałkowski i Michał Tomaszek
Wybitni uczeni franciszka?scy	Bonawentura z Bagnoregio Robert Grosseteste Jan Duns Szkot Mikołaj z Liry Matteo d’Acquasparta Piotr Jan Olivi Michał z Ceseny William Ockham Aleksander z Hales Roger Bacon Piotr z Alkantary Luke Wadding Agostino Gemelli Gabriel Maria Allegra Luca Pacioli Raniero Cantalamessa Frederic Manns
Papie?e	Mikołaj IV Aleksander V (antypapie?) Sykstus IV Sykstus V Klemens XIV Pius IX (tercjarz) Leon XIII (tercjarz) Pius X (tercjarz) Jan XXIII (tercjarz)
Działalno??, instytucje, siedziby	Kaznodzieja Domu Papieskiego Antonianum Seraphicum Kustodia Ziemi ?wi?tej Studium Biblicum Franciscanum Centrum Studiow o Chrze?cija?skim Wschodzie Bazylika Naj?wi?tszej Marii Panny od Aniołow w Asy?u Bazylika ?w. Franciszka w Asy?u Bazylika ?w. Klary w Asy?u Bazylika ?w. Antoniego w Padwie
Zakon franciszka?ski	Zakon Braci Mniejszych Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych Zakon Braci Mniejszych Kapucynow Zakon ?wi?tej Klary (klaryski) Franciszka?ski Zakon ?wieckich (tercjarze) Trzeci Zakon Regularny ?e?skie zgromadzenia franciszka?skie Franciszkanie Odnowy Franciszkanie Niepokalanej FRA Albertyni Albertynki

• Duchowo?? franciszka?ska
• Franciszkanizm w literaturze
• Generałowie zakonu franciszkanow
• Prowincje OFM