I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi
(wcze?niej: Gimnazjum Polskie w Łodzi, Pa?stwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, I Pa?stwowe Liceum i Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi, XV Liceum Ogolnokształc?ce Towarzystwa Przyjacioł Dzieci im. Mikołaja Kopernika w Łodzi) ? najstarsza pa?stwowa polska szkoła
ponadpodstawowa
w
Łodzi
.
Okres do ko?ca I wojny ?wiatowej
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Powstanie szkoły wi??e si? ze
strajkami uczniow
w zaborze rosyjskim w 1905 r. Po tych wydarzeniach ? 14 pa?dziernika 1905 r. ? wydany został reskrypt carski
Mikołaja II Romanowa
, ktory zezwalał osobom prywatnym i stowarzyszeniom o?wiatowym na zakładanie ?rednich szkoł z polskim j?zykiem nauczania
[1]
[2]
. Rownie? w Łodzi miejscowa grupa inteligencji postanowiła stworzy? polsk? szkoł? ?redni?. Powstał Komitet Wspierania Utworzenia Polskiej Szkoły ?redniej w Łodzi. Pierwsze zebranie komitetu si? 5 lipca 1906 r. Podpisano wowczas akt zało?enia szkoły. Powstał rownie? Komitet Organizacyjny Polskiej M?skiej Szkoły ?redniej (ktory przekształcił si? po?niej w Towarzystwo ?Uczelnia”, ktore stało si?
de facto
wła?cicielem szkoły
[a]
). Przewodnicz?cym Komitetu został wybrany
Ludwik Fankanowski
. Członkiem był m.in. dyrektor
tramwajow podmiejskich w Łodzi
i poseł na Sejm II RP ? in?.
Wiesław Gerlicz
.
Rozpocz?cie pierwszego roku szkolnego w Gimnazjum Polskim odbyło si? 17 pa?dziernika 1906 r. Poprzedziła je msza w kaplicy Domu Starcow przy
ul. Wolcza?skiej
51
[3]
.
Pierwsza siedziba szkoły znajdowała si? przy ul. Wolcza?skiej 55. W 1910 r. szkoł? przeniesiono do nowo wybudowanego gmachu, nale??cego do
Edwarda Heimana
, przy ul. Nowo-Cegielnianej (obecnie
ulica Wi?ckowskiego
41). Rok po?niej wieloletnie starania zostały uwie?czone koncesj? Towarzystwa ?Uczelnia” na prowadzenie szkoły.
W 1911 r. w Gimnazjum Polskim odbyła si? pierwsza matura, ktor? zdawało sze?ciu uczniow: Mieczysław Eliasz,
Bolesław Fichna
,
Stanisław Hiller
,
Roman Pawelczyk
, Adolf Tenenbaum i Henryk Wysznacki
[4]
.
W 7. rocznic? otwarcia gimnazjum, 17 pa?dziernika 1913 r., odwiedził szkoł? arcybiskup metropolita warszawski
Aleksander Kakowski
?
prymas Krolestwa Polskiego
, ktory m.in. przypomniał my?l wyra?on? przez Komitet Organizacyjny polskiej szkoły ?redniej w Łodzi 30 wrze?nia 1906: ?Narod, ktory ma szkoły ? ma przyszło??”
[5]
.
W latach 1914?1916 wychowankowie Gimnazjum Polskiego, jako ?ołnierze
Legionow
, uczestniczyli w bitwach z Rosjanami pod Krzywopłotami, Łowczowkiem, Konarami i Ko?ciuchnowk?
[6]
.
W 1915 r. powstała dru?yna harcerska im. Romualda Traugutta (od 1916 r. ? 3 ŁDH im. Romualda Traugutta), zało?ona przez dh. Mieczysława Iwa?skiego.
W 1916 r. szkoła otrzymała skromny sztandar z drzewcem zako?czonym drewnian? głowk?. Wizerunek orła był namalowany a nie wyszywany. Sztandar słu?ył szkole do czerwca 1938 r.
[7]
W roku szkolnym 1918/1919 uczniowie klasy osmej wst?pili do wojska i nie odbyły si? egzaminy maturalne
[8]
.
11 listopada 1918 r. ? podczas rozbrajania okupantow niemieckich w Łodzi u zbiegu ulicy Spacerowej (ob.
al. Tadeusza Ko?ciuszki
) z ul. Benedykta (obecnie
ul. 6 Sierpnia
) w pobli?u
gmachu Banku Pa?stwa
(dzi? siedziby Oddziału Okr?gowego
NBP
) ?miertelnie ranny został ucze? VIII klasy
Stefan Linke
, plutonowy
Polskiej Organizacji Wojskowej
(po?miertnie odznaczony Srebrnym Krzy?em Orderu
Virtuti Militari
)
[9]
[10]
.
Pogrzeb Stefana Linkego był wielk? manifestacj? patriotyczn?. Trumn? spowit? biało-czerwon? flag? przeniesiono w kondukcie z
ko?cioła ewangelickiego ?w. Trojcy
na stary cmentarz przy ul. Ogrodowej
[11]
.
Gimnazjum Polskie utrzymywane było z funduszy społecznych gromadzonych przez Towarzystwo ?Uczelnia”. Trudny okres stanowiły lata
I wojny ?wiatowej
. Zniszczenia b?d?ce nast?pstwem działa? wojennych oraz rabunkowa polityka zaborcow rosyjskich i zajmuj?cych Krolestwo Polskie okupantow niemieckich i austriackich spowodowały zmniejszenie mo?liwo?ci gromadzenia ?rodkow finansowych. Mimo to Towarzystwo ?Uczelnia” zdołało utrzyma? szkoł? do połowy 1919 r., dyrekcja za? i grono nauczycielskie okazywały gotowo?? do ro?nych wyrzecze? uznawszy, ?e funkcjonowanie szkoły jest niezb?dne
[12]
.
Okres mi?dzywojenny (1918?1939)
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Po odzyskaniu niepodległo?ci Towarzystwo ?Uczelnia” zwrociło si? do
Ministerstwa Wyzna? Religijnych i O?wiecenia Publicznego
z pro?b? o upa?stwowienie gimnazjum. 16 maja 1919 r. w siedzibie ministerstwa w Warszawie przyj?to uzgodnienia w sprawie upa?stwowienia szkoły. 9 wrze?nia 1919 r. Minister WRiOP
Jan Łukasiewicz
wystawił Akt Organizacyjny Szkoły, czyni?c j? pierwsz? ?redni? placowk? o?wiatow? w Łodzi
[13]
. 2 listopada 1919 r. mał?onkowie Edward i Helena Heimanowie aktem notarialnym przekazali budynek szkoły
skarbowi pa?stwa
[14]
.
Z inicjatywy owczesnego dyrektora
Jana Czeraszkiewicza
patronem szkoły został
Mikołaj Kopernik
. Nazw? szkoły zmieniono z Gimnazjum Polskie na Pa?stwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika.
W 1923 roku w auli szkolnej zawieszono obraz Mikołaja Kopernika, namalowany przez Stanisława Millera dla uczczenia 450 rocznicy urodzin Patrona Gimnazjum, inspirowany dziełem
Jana Matejki
. W czerwcu 1924 r. auli szkolnej umieszczona została tablica pami?tkowa z nazwiskami dziewi?ciu uczniow i wychowankow Gimnazjum, ktorzy polegli w latach 1914-1921 w walce o niepodległo?? i granice Polski
[15]
. W roku szkolnym 1932/1933 ze składek grona nauczycielskiego, rodzicow i uczniow ufundowano now? tablic? pami?tkow? ku czci uczniow Szkoły poległych w walkach o odzyskanie niepodległo?ci
[16]
. Tablica ta zawierała siedemna?cie nazwisk
[17]
. 8 grudnia 1936 r. zorganizowano Zjazd Kole?e?ski w zwi?zku z obchodami trzydziestolecia szkoły. W 1937 r., w wyniku reformy o?wiaty z 1932 r., została przemianowana na I Pa?stwowe Liceum i Gimnazjum im. M. Kopernika. W czerwcu 1938 roku ufundowano i po?wi?cono sztandar szkoły
[7]
. W marcu 1939 r. odbyła si? pierwsza matura typu licealnego. We wrze?niu 1939 r., tu? przed wkroczeniem hitlerowcow do Łodzi, dyrektor
III Gimnazjum i Liceum im. Stefana ?eromskiego
Jan Marczy?ski
ukrył sztandary obydwu placowek w rodzinnej wsi
Prusinowice
[18]
.
Lata II wojny ?wiatowej (1939?1945)
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W sierpniu i we wrze?niu 1939 r. uczniowie klasy maturalnej (drugiej licealnej) pełnili słu?b? na terenie Łodzi w Batalionie Wart Przysposobienia Wojskowego. Harcerze 3 Łodzkiej Dru?yny Harcerskiej im. Romualda Traugutta wł?czyli si? w organizowane
Pogotowie Harcerzy
. Pomagali organizowa? wojskowy szpital polowy przy ulicy
Leczniczej
6, pełnili tak?e słu?b? obserwacyjno-wartownicz? w
parku na Zdrowiu
[19]
.
Otwarcie szkoły (11 listopada) w okupowanej przez Niemcow Łodzi stało si? mo?liwe dzi?ki działalno?ci Sekcji O?wiaty i Kultury, powołanej przez Komitet Obywatelski w Łodzi w pierwszych miesi?cach okupacji. Od 16 grudnia 1939 r., podobnie jak inne placowki o?wiatowe w Łodzi, szkoła pozostawała zamkni?ta. Budynek zaj?ł komitet powiatowy partii narodowosocjalistycznej (Kreisleitung der NSDAP ? Litzmannstadt-Land) wraz z partyjnymi przybudowkami, jak niemiecki front pracy (DAF) i narodowosocjalistyczna organizacja opieki (NSV). Wyposa?enie szkolne zostało zabrane przez okupanta lub zniszczone a pomieszczenia zostały zdewastowane
[20]
[21]
. Zniszczeniu uległa m.in. tablica z 1936 r., upami?tniaj?ca I Zjazd Wychowankow.
Podczas wojny znacz?cy udział w działalno?ci konspiracyjnej mieli harcerze 3 Łodzkiej Dru?yny Harcerskiej. Organizowali oni
tajne nauczanie
(dh.
Janusz Włodarski
) oraz uczestniczyli w tworzeniu struktur podziemnego harcerstwa. Dh Janusz Włodarski i dh
Waldemar Doniec
zorganizowali dru?yn? im. gen. Władysława Sikorskiego
[19]
. W tajne nauczanie zaanga?owani byli nauczyciele szkoły: Lucjan Cie?lik, Helena Giełdzi?ska, Wacław Siennicki, Władysław Terlikowski, Jozef Ulatowski
[21]
.
W?rod ofiar hitlerowskiego terroru było trzech ksi??y prefektow gimnazjum. Ksi??a Romuald Brzezi?ski, Bronisław Butkiewicz i Stanisław Rybus zostali zamordowani w 1942 r. w obozie koncentracyjnym w
Dachau
[22]
. W czasie II wojny ?wiatowej zgin?ło dwoch uczniow maturalnej klasy liceum oraz prawie 50 wychowankow szkoły. Pi?ciu wychowankow oraz instruktor przysposobienia wojskowego ppor. Tadeusz Kmie? zgin?li w
zbrodni katy?skiej
. Absolwent szkoły
Tadeusz Łab?dzki
po brutalnym ?ledztwie w
Ministerstwie Bezpiecze?stwa Publicznego
? skatowany przez
Adama Humera
i innych komunistycznych oprawcow ? 9 kwietnia 1946 został zamordowany strzałem w tył głowy
[23]
. Jeden z wychowankow szkoły
Wacław Lipi?ski
został zamordowany przez funkcjonariuszy Urz?du Bezpiecze?stwa w wi?zieniu we Wronkach 4 kwietnia 1949 r
[24]
.
Po wkroczeniu do Łodzi (19 stycznia 1945 r.) wojska radzieckie w gmachu szkoły zało?yły tymczasowy szpital polowy. Po krotkim czasie opu?cili szkoł?, dzi?ki czemu mogła rozpocz?? na nowo działalno?? o?wiatow?. Dyrektorem został nauczyciel matematyki Lucjan Cie?lik
[25]
. W tym samym jeszcze roku
Kazimiera Marczy?ska
, wdowa po
Janie Marczy?skim
przywiozła ukryty sztandar Liceum.
W 1946 r. przy szkole powstał Szczep ZHP im. Romualda Traugutta.
W roku szkolnym 1949/1950
Andrzej Ehrenfeucht
ucze? Władysława Terlikowskiego został laureatem
I Olimpiady Matematycznej
[26]
? pierwszej olimpiady przedmiotowej dla uczniow szkoł ?rednich zorganizowanej z inicjatywy
Polskiego Towarzystwa Matematycznego
.
W 1954 r. ? po licznych szykanach ? ostatecznie zlikwidowano nauk? religii w szkole. Okazj? do takiego działania było przej?cie szkoły przez
Towarzystwo Przyjacioł Dzieci
. Nazw? szkoły zmieniono na XV Liceum Ogolnokształc?ce TPD. 10 listopada 1957 r. uchwał? Prezydium Rady Narodowej Miasta Łodzi w sprawie nadania nazw i numerow liceom ogolnokształc?cym, szkole przywrocono nazw? I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi
[27]
.
Na Drugim Zje?dzie Wychowankow (19?20 pa?dziernika 1956 r.) podj?to decyzj? o utworzeniu Stowarzyszenia Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi
[28]
. Pierwszym prezesem stowarzyszenia został prof.
Tadeusz Pawlikowski
.
W 1963 r. liceum stało si? szkoł? koedukacyjn?
[29]
. W roku szkolnym 1968/1969 wprowadzono obowi?zek u?ywania w szkole granatowych mundurkow, ktorych kroj wybrała młodzie? w tajnym głosowaniu 6 pa?dziernika 1968 r.
[30]
. W 1974 r. pracowni biologicznej nadano imi? prof.
Jerzego Konorskiego
(absolwent 1921 r.). 11 listopada 1978 r. ? dla uczczenia 60. rocznicy odzyskania niepodległo?ci na budynku Narodowego Banku Polskiego (al. Tadeusza Ko?ciuszki 14) ponownie umieszczono tablic? upami?tniaj?c? Stefana Linkego
[31]
.
W 1981 r. w 75. rocznic? powstania szkoły ustanowiono i wybito medal ?Za zasługi dla I Liceum Ogolnokształc?cego im. M. Kopernika w Łodzi”. W 1982 r. Stowarzyszenie Wychowankow i Komitet Rodzicielski ufundowały nowy sztandar liceum
[7]
. W 1987 r. uczniowie napisali list do Ojca ?wi?tego Jana Pawła II, ktory został dor?czony podczas trzeciej pielgrzymki papie?a do Ojczyzny i pobytu w Łodzi ? 13 czerwca. Odpowiedzi? na list było pismo watyka?skiego Sekretariatu Stanu nr 198.235 z lipca 1987 r. 17-18 pa?dziernika 1987 r. odbył si? IV Zjazd Wychowankow. Kazimierz Chrabelski (matura 1931 r.) wykonał i ofiarował szkole kopi? obrazu
Jana Matejki
?
Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem
”
[32]
.
We wrze?niu 1989 r. powstała pierwsza klasa autorska biologiczno-chemiczna z programem opracowanym przez nauczyciela chemii, prof. Karola Krola. Rok po?niej powstała druga klasa autorska z programem opracowanym przez dr Ludwika Samosieja. W 1991 r. powołana została Rada Szkoły, zło?ona z przedstawicieli rodzicow, nauczycieli, uczniow i Stowarzyszenia Wychowankow. 22 czerwca 1992 r. Rada Szkoły uchwaliła Statut I Liceum Ogolnokształc?cego im. M. Kopernika w Łodzi. 29 grudnia 1995 r. budynek szkoły wpisano do rejestru zabytkow wojewodztwa łodzkiego. W 1999 r. pracowni chemicznej nadano imi? profesora Karola Krola
[33]
.
W latach 2002?2005 pod kierunkiem wojewodzkiego konserwatora zabytkow przeprowadzono remont kapitalny budynku szkoły. W 2004 r. na szczycie frontowej elewacji budynku szkoły umieszczono tarcz? z Orłem Białym według projektu Sławomira Telegi na wzor tarczy umieszczonej z inicjatywy fundatora budynku po upa?stwowieniu szkoły w 1919 r.
[34]
W 2012 r. wyremontowano boisko szkolne. 10 czerwca 2014 r. boisku szkolnemu nadano imi? zmarłego absolwenta i prof. Zdzisława S?dzickiego (matura 1976 r.). W 2015 r. ufundowany został sztandar Stowarzyszenia Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. Pracowni geograficznej nadano imi? prof.
Janusza Boisse
Bladego
.
W pa?dzierniku 2022 r. w pracowni fizycznej zainstalowany został teleskop do obserwacji nieba: Omegon Adnvaned Dob 304/1500. Fundatorem i koordynatorem monta?u był absolwent szkoły Marcin Gorko (matura 1990 r.).
Kubatur?
i form? budynek zbli?ony jest do wielkomiejskiej kamienicy. Fasad? oblicowano cegł? i wzbogacono kamiennym, tynkowanym detalem o uproszczonych formach. Obiekt mo?e by? uznany za
wczesnomodernistyczny
z uwagi na ?oszcz?dny detal, du?e okna i du?e płaszczyzny ?cienne”
[35]
.
Autor projektu budynku nie jest znany. Projekt opiniował
Adolf Zeligson
[35]
. Prace budowlane wykonywała firma "Martens i Daab"
[36]
.
- Gimnazjum Polskie w Łodzi (1906?1919),
- Pa?stwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1919?1937),
- I Pa?stwowe Liceum i Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1937?1939 i 1945?1954),
- XV Liceum Ogolnokształc?ce Towarzystwa Przyjacioł Dzieci im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1954?1957),
- I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (od 1957)
- I miejsce w rankingu UNESCO, MEN i Komitetow Głownych olimpiad przedmiotowych ? 1996 r.,
- I miejsce w Polsce w rankingu miesi?cznika ?Perspektywy” ? 2000 r. i 2002 r.,
- III miejsce w Polsce w jubileuszowym rankingu wyłaniaj?cy 15 najlepszych liceow na 15-lecie miesi?cznika ?Perspektywy” ? 2013 r.,
- I miejsce w wojewodztwie łodzkim w rankingu miesi?cznika ?Perspektywy” 2014 r., 2022 r. i 2024 r.
- 1906?1907
Erazm Spaczy?ski (vel Szpaczy?ski)
- 1907?1909 Tomasz Niklewski
- 1909?1912 Jan Graczyk
- 1912?1924
Jan Czeraszkiewicz
- 1924 Jan Lickindorf (p.o.)
- 1924?1929 Zdzisław Piekarski
- 1929 Władysław Olszewski (p.o.)
- 1929?1930 Stanisław Seweryn
- 1930?1931 Bronisław Brycki (p.o.)
- 1931?1939 Rajmund Bromirski
- 1945?1948 Lucjan Cie?lik
- 1948?1949
Benedykt Halicz
- 1949?1950 Andrzej Palm?ka (p.o.)
- 1950 Jerzy Brodecki (p.o.)
- 1950?1951 Antoni Ko?cielak (p.o.)
- 1951?1952 Władysław Krupa
- 1952?1954 Zygmunt Zakrzewski
- 1954?1966
Kazimierz Dobrowolski
- 1966?1991 Marian Wolniewicz
- 1991?2000 Wiesława Zewald
- 2000?2010 Jan Kami?ski
- 2010-2021 Ewa Wojciechowska
- Od 2021 Marcin Chrabelski
- Osman Achmatowicz
? profesor chemii organicznej
- Jerzy Albrecht
? ekonomista, polityk
- Witold Andrzejewski
? duchowny rzymskokatolicki, prałat, konfrater zakonu paulinow, aktor
- Kazimierz Bald
? urbanista
- Romuald Bartnik
? chemik organik
- Piotr B?k
? j?zykoznawca
- Jacek Bierezin
? poeta, publicysta, działacz opozycyjny w PRL, taternik
- Zbigniew Bielski
? aktor teatralny i filmowy
- Andrzej Borowczyk
? dziennikarz sportowy, komentator motoryzacyjny, publicysta
- Sławomir Bralewski
? historyk, bizantynolog
- Edward Brisch
- in?ynier mechanik
- Stanisław Chrabelski
- architekt
- Anna Ciarkowska
? literaturoznawczyni, powie?ciopisarka
- Joanna Czajkowska-?lasko
? poetka i lekarz psychiatra
- Stanisław Czajkowski
? filozof
- Hubert Czerniuk
? prawnik, dyplomata i urz?dnik
- Artemiusz Czkwianianc
? specjalista w zakresie budownictwa
- Artur Diefenbach
? in?ynier budownictwa
- Kazimierz Dobrowolski
? nauczyciel, dyrektor liceum w latach 1954?1966
- Jerzy Dobrzycki
? historyk nauki, odkrywca planetoidy
- Wojciech Dom?alski
? geofizyk, gornik
- Waldemar Doniec
? działacz turystyki gorskiej i fotografii krajoznawczej w PTTK, Członek Honorowy PTTK
- Maciej Dunajski
(inne j?zyki)
? profesor fizyki matematycznej na
Uniwersytecie Cambridge
i Fellow
Clare College
w Cambridge
- Janusz Dunin-Horkawicz
? literaturoznawca, bibliolog, działacz społeczny
- Stanisław Dyzbardis
? polonista, dyrektor
Teatru Wielkiego
w Łodzi
- Wojciech Dziomdziora
? prawnik i urz?dnik pa?stwowy, radca prawny, członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
- Andrzej Ehrenfeucht
? matematyk
- Michał Fajbusiewicz
? dziennikarz telewizyjny, scenarzysta i realizator filmowy
- Wojciech Fendler
? lekarz, specjalista w dziedzinie biostatystyki i medycyny translacyjnej
- Bolesław Fichna
? prawnik, adwokat, działacz polityczny, poseł
- Jacek Fisiak
? filolog angielski, historyk j?zyka angielskiego
- Karol Stefan Frycz
? prawnik, działacz narodowy
- Lechosław Fularski
? mechanik, krajoznawca, turysta gorski, historyk turystyki gorskiej, działacz turystyczny
- Bogdan Gajewicz
? adwokat
- Hanna Gill-Pi?tek
? polityk, działaczka samorz?dowa i aktywistka miejska, publicystka, posłanka
- Zdzisław Głowacki
? malarz, nauczyciel akademicki
- Zdzisław Głuszczyk
? generał Wojska Polskiego
- Roman Gorzelski
? poeta, satyryk, dramatopisarz, tłumacz
- Kazimierz Groszy?sk
i
? nauczyciel, działacz społeczny i polityk
- Franciszek Gruszka
? pilot, uczestnik bitwy o Angli?
- Stanisław Hiller
? histolog i embriolog
- Tadeusz Hubner
? historyk mediewista
- Joanna Jabłkowska
? literaturoznawczyni, profesor nauk humanistycznych
- Tomasz Kacprzak
? prawnik, samorz?dowiec i polityk
- Leon Kelcz
- re?yser, aktor, wykładowca PWSFTviTa, działacz społeczny
- Janusz Kenic
- oficer stra?y po?arnej, przedsi?biorca, polityk, działacz opozycji demokratycznej w PRL
- Filip Kenig
? koszykarz
- Tomasz Konieczny
? ?piewak operowy, aktor filmowy, re?yser
- Heliodor Konopka
? piłkarz, działacz sportowy
- Jerzy Konorski
? neurofizjolog, neuropsycholog
- Kazimierz Korcelli
? dziennikarz, dramaturg i krytyk teatralny
- Andrzej Kotnowsk
i
? in?ynier budownictwa, podro?nik i fotograf, samorz?dowiec
- Adam Kotula
? romanista i historyk sztuki
- Stefan Krakowski
- historyk, mediewista
- Stanisław Krauze
? farmaceuta, tworca polskiej szkoły bromatologicznej
- Piotr Krukowski
? aktor teatralny, filmowy i telewizyjny
- Joanna Kusiak
? interdyscyplinarna badaczka na Uniwersytecie w Cambridge
- Ludwik Lawin
? architekt krajobrazu, wykładowca akademicki
- Jerzy Lewandowicz
? adwokat i działacz polityczny
- Tadeusz Łab?dzki
? polityk nurtu narodowego
- Magdalena Łuczak
? narciarka alpejska
- Jozef Macjon
? filolog klasyczny, j?zykoznawca, nauczyciel akademicki, tłumacz
- Andrzej Makowiecki
? pisarz, reporter, podro?nik, scenarzysta
- Marian Małowist
? historyk
- Jozef Meissner
? specjalista w dziedzinie włokiennictwa, profesor
- Tadeusz Mencel
? historyk, archiwista
- Hugo Korneliusz Mijakowski
? oficer Wojska Polskiego
- Raul Nał?cz-Małachowski
? działacz polonijny i niepodległo?ciowy, artysta, scenarzysta, kostiumograf
- Andrzej Nowakowski
? koszykarz, trener
- Witold Oleszczak
? działacz ruchu ludowego, poseł na Sejm Ustawodawczy
- Andrzej Ostoja-Owsiany
? polityk i pisarz, działacz opozycji demokratycznej, parlamentarzysta
- Jan Pakuła
- dziennikarz i działacz społeczny
- Rafał Pawliczak
? lekarz, alergolog
- Tadeusz Pawlikowski
? lekarz, endokrynolog, histolog
- Roman Pawelczyk
? generał Wojska Polskiego
- Bogdan Pawłowski
? kompozytor, aran?er, dyrygent i pedagog
- Walenty Pecyna
? polityk, poseł na Sejm, filantrop, działacz społeczny i sportowy
- Edmund Pi?tkowski
? lekkoatleta, dyskobol, mistrz Europy i rekordzista ?wiata
- Janusz Piekarski ? lekarz, chirurg onkolog, prorektor Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
- Olga Podfilipska-Krysi?ska
? nauczyciel akademicki
- Zdzisław Pomykalski
? elektryk, profesor nauk technicznych
- Andrzej Przybylski
? biskup pomocniczy cz?stochowski
- Maciej Rakowski
? prawnik i historyk prawa
- Sergiusz Ryczel
? komentator sportowy, dziennikarz
- Anna Sarna
? aktorka filmowa i teatralna
- Jacek Saryusz-Wolski
? ekonomista, europeista, polityk i urz?dnik pa?stwowy, europoseł
- Piotr Sitarski
? filmoznawca
- Jozef Skwark
- aktor i re?yser teatralny
- Dionizy Smole?ski
? specjalista z zakresu teorii spalania, materiałow wybuchowych oraz balistyki wewn?trznej, poseł
- Witold Soboci?ski
? operator filmowy
- Andrzej Solarz
? oficer Wojska Polskiego
- Sławomir Sosnowski ? duchowny, rektor Wy?szego Seminarium Duchownego w Łodzi
- Wiktor Spodenkiewicz
? muzykolog, pedagog, krytyk i publicysta muzyczny
- Olga Stanisławska
? dziennikarka, reporta?ystka
- Dominika Stelmach
? lekkoatletka, biegaczka długodystansowa
- Łukasz Sułkowski
? profesor nauk ekonomicznych i humanistycznych
- Janusz Szosland
? profesor włokiennictwa, nauczyciel akademicki
- Ludomir ?lusarski
? in?ynier chemik
- Barbara ?reniowska-Szafran
- socjolog, pedagog, działaczka opozycyjna w PRL-u, autorka bajek, wierszy i ksi??ek dla dzieci
- Stanisław Trepczy?ski
? polityk, dyplomata, działacz komunistyczny
- Ludwik Turko
- profesor nauk fizycznych, polityk, poseł
- Krzysztof Turowski
? dziennikarz, telewizyjny, radiowy i prasowy, publicysta, felietonista
- Bartosz Walczak
? konserwator zabytkow, architekt
- Witold Warkałło
? prawnik, specjalista w dziedzinie prawa ubezpieczeniowego
- Stefan Wegner
? malarz, rysownik, grafik, dekorator wn?trz, teoretyk sztuki, nauczyciel akademicki
- Anita Werner
? dziennikarka telewizyjna, aktorka
- Anna Maria Wesołowska
? prawnik, s?dzia w stanie spoczynku, osobowo?? telewizyjna, niezawodowa aktorka filmowa i telewizyjna
- Władysław Wilczy?ski
? matematyk, specjalista w dziedzinie funkcji rzeczywistych
- Janusz Włodarski
? harcerz, artysta
- Mieczysław Wro?ski
? chemik
- Stanisław Marian Zaj?czkowski
? historyk, specjalizuj?cy si? w historii Polski ?redniowiecznej
- Andrzej Ziemowit Zimowski
- poeta, pisarz
- Andrzej Zwierzak
? chemik, profesor
Politechniki Łodzkiej
- Wojciech ?akowski
- matematyk, profesor Politechniki Warszawskiej
- Jan ?d?arski ? duchowny, kanclerz Kurii Biskupiej w Łodzi
- ↑
De jure był nim przewodnicz?cy Komitetu Ludwik Fankanowski.
- ↑
Eugenia Podgorska (red.) Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973 (Materiały), Łod? 1973, s. 9.
- ↑
Bogdan
B.
Nawroczy?ski
Bogdan
B.
(red.),
Nasza walka o szkoł? polsk? 1901-1927
, t. tom II, 1934, s. 525
.
- ↑
Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 55.
ISBN 83-908655-0-5
.
- ↑
Jan Kami?ski (red.), Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia., 2006, s. 484, ISBN 83-908655-0-5.
- ↑
Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 79.
ISBN
83-908655-0-5
.
- ↑
Wacław Lipi?ski, Walka zbrojna o niepodległo?? Polski w latach 1905-1918, Warszawa 1990, s.89-92,113-125.
- ↑
a
b
c
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr. 60, s. 241.
- ↑
Jan Kami?ski (red.), Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia., 2006, s. 485, ISBN 83-908655-0-5.
- ↑
Kazimierz Stefa?ski,
Stary cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Łodzi
, Łod? 1992, s. 58, 94. Zbigniew Pi?stka:
- ↑
Zbigniew Pi?stka: W cieniu alei cmentarnych. Łod?: Towarzystwo Przyjacioł Łodzi, 1990, s. 182-189.
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 39, s. 221.
- ↑
Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 100.
ISBN
83-908655-0-5
.
- ↑
Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 101.
ISBN
83-908655-0-5
.
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 39, s. 93-94.
- ↑
Henryk Władysław Skorek,
Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Drugiej Rzeczpospolitej i podczas okupacji (1939-1945)
[w:] Jan Kami?ski (red.).
Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia.
2006, s. 112.
- ↑
Gimnazjum Polskie Tow. "Uczelnia" - Pa?stwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1936. Zjazd kole?e?ski w Łodzi 8 grudnia 1936 r
., wyd Pa?stwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi, Łod? bd, s. 4
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 75, s. 126.
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr nr 60, s. 137.
- ↑
a
b
Waldemar
W.
Doniec
Waldemar
W.
,
3 ŁDH w konspiracji lat 1939?1945 (maszynopis w Archiwum Liceum)
.
Brak numerow stron w ksi??ce
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 63, s. 242 oraz nr 57, s. 130
- ↑
a
b
Jan Kami?ski (red.).
Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia.
2006, s. 125.
- ↑
Marek Budziarek,
Katedra przy Adolf Hitlerstrasse. Z dziejow Ko?cioła katolickiego w Łodzi 19039-1945. Warszawa,
1984, s. 127-130,
ISBN
83-211-0460-6
.
- ↑
Tadeusz Łab?dzki (1917-1946). Działacz narodowy, zamordowany w czasach stalinowskich
[online], historia.interia.pl
[dost?p 2022-02-06]
(
pol.
)
.
- ↑
Jan Kami?ski (red.).
Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia.
2006, s. 125-127
- ↑
Eugenia Podgorska (red.)
Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973
(Materiały), Łod? 1973, s. 40. Aleksandra Sachadyniuk
. Kronika I Liceum im. M. Kopernika (b. Gimnazjum Tow. ?Uczelnia”) w Łodzi 17 X 1906 -17 X 1956.
s. 44n.
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 75, s. 177.
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 75, s. 167.
- ↑
koper.org.pl
dost?p 9 listopada 2016 r.
- ↑
Eugenia Podgorska (red.)
Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973
(Materiały), Łod? 1973, s. 56.
- ↑
Jan Kami?ski (red.),
Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia.
, 2006, s. 11,
ISBN 83-908655-0-5
.
- ↑
Jan Kami?ski (red.)
. Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006.
Zarys historyczny. Wspomnienia, s. 131, przypis 58.
- ↑
Jan Kami?ski (red.).
Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia.
2006, s. 12.
- ↑
Jan Kami?ski (red.).
Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia.
2006, s. 13.
- ↑
Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, wklejka barwna bez numeru strony.
ISBN 83-908655-0-5
.
- ↑
a
b
Krzysztof
K.
Stefa?ski
Krzysztof
K.
,
Bła?ej
B.
Ciarkowski
Bła?ej
B.
,
Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku
, Łod?: Ksi??y Młyn Dom Wydawniczy, 2018, s. 28,
ISBN
978-83-7729-440-6
.
- ↑
Łod? - Budynek dawnego Gimnazjum Polskiego obecnie I LO im. Mikołaja Kopernika. Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi
[online], www.polskaniezwykla.pl
[dost?p 2023-06-01]
.
- ↑
Henryk Skorek: Kronika Pocz?tkow. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 50.
ISBN
83-908655-0-5
.
- ↑
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł
, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 10, s. 31.
- ↑
Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi - Niebanalni
[online], www.koper.org.pl
[dost?p 2023-12-05]
.
- Akta Towarzystwa Uczelnia w Łodzi przechowywane w Pa?stwowym Archiwum Łodzi.
- Henryk Skorek:
Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986: wybor ?rodeł
. Łod?: Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 1987.
Brak numerow stron w ksi??ce
- Zbigniew Pi?stka:
W cieniu alei cmentarnych
. Łod?:
Towarzystwo Przyjacioł Łodzi
, 1990.
Brak numerow stron w ksi??ce
- Aleksandra Sachadyniuk
. Kronika I Liceum im. M. Kopernika (b. Gimnazjum Tow. ?Uczelnia”) w Łodzi 17 X 1906 -17 X 1956
, Łod? 1957.
- Ksi?ga Pami?tkowa Jubileuszu 95-lecia Szkoły i VII Zjazdu Absolwentow
. Łod? 20-21 pa?dziernika 2001.
- Eugenia Podgorska (red.)
Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973
(Materiały), Łod? 1973.
- Henryk Skorek (red.)
. Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006.
Zarys historyczny. Wspomnienia. Łod?. I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. 2006.
ISBN 83-908655-0-5
.
- Koperiada. Jubileusz 110-lecia Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2016. 100-lecie harcerstwa w szkole 60-lecia Stowarzyszenia Wychowankow.
Łod?. I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. 2016.
- Jan Czeraszkiewicz. ?Roczniki Gimnazjum Polskiego Tow. ?Uczelnia"” (1912-1921),
- Gimnazjum Polskie Tow. ?Uczelnia” ? Pa?stwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi 1906 ? 1936. Zjazd Kole?e?ski w Łodzi 8 grudnia 1936, Łod? bdw,
- Waldemar Doniec. 3 ŁDH w konspiracji lat 1939?1945 (maszynopis w Archiwum Liceum).
- Krzysztof Stefa?ski,
Stary cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Łodzi
, Łod? 1992.
- Szczygielski W., Czeraszkiewicz, Jan (1867-1924), [w:]
Polski Słownik Biograficzny
, t. IV, Krakow 1938, s. 33.
- ?. p. Jan Czeraszkiewicz, ?Ziemia” 1924, R. IX, nr 10, s. 187-188.
- Czeraszkiewicz J., ?Roczniki Gimnazjum Polskiego Tow. ?Uczelnia"” (1912-1921).
- Henryk Władysław Skorek,
Jan Czeraszkiewicz (1867-1924)
(maszynopis w Archiwum Liceum).
- Bolesław Fichna,
Z dni chmurnych i gornych, Wspomnienia
. Łod? 1929.
- K. Stefa?ski, B. Ciarkowski,
Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku
, Ksi??y Młyn Dom Wydawniczy, Łod? 2018, s. 28
- Wacław Lipi?ski, Walka zbrojna o niepodległo?? Polski w latach 1905-1918, Warszawa 1990.