한국   대만   중국   일본 
I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi
liceum ogolnokształc?ce
nr rej. A/364
Ilustracja
Gmach I Liceum Ogolnokształc?cego im. Mikołaja Kopernika w Łodzi
Pa?stwo

  Polska

Miejscowo??

Łod?

Adres

ul. Wi?ckowskiego 41
90-734 Łod?

Data zało?enia

5 lipca 1906

Patron

Mikołaj Kopernik

Dyrektor

Marcin Chrabelski

Poło?enie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Łodzi”
Poło?enie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Łodzi”
Poło?enie na mapie wojewodztwa łodzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Łodzi”
Ziemia51°46′19,21″N   19°26′46,04″E / 51,772003   19,446122
Strona internetowa

I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (wcze?niej: Gimnazjum Polskie w Łodzi, Pa?stwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, I Pa?stwowe Liceum i Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi, XV Liceum Ogolnokształc?ce Towarzystwa Przyjacioł Dzieci im. Mikołaja Kopernika w Łodzi) ? najstarsza pa?stwowa polska szkoła ponadpodstawowa w Łodzi .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Okres do ko?ca I wojny ?wiatowej [ edytuj | edytuj kod ]

Powstanie szkoły wi??e si? ze strajkami uczniow w zaborze rosyjskim w 1905 r. Po tych wydarzeniach ? 14 pa?dziernika 1905 r. ? wydany został reskrypt carski Mikołaja II Romanowa , ktory zezwalał osobom prywatnym i stowarzyszeniom o?wiatowym na zakładanie ?rednich szkoł z polskim j?zykiem nauczania [1] [2] . Rownie? w Łodzi miejscowa grupa inteligencji postanowiła stworzy? polsk? szkoł? ?redni?. Powstał Komitet Wspierania Utworzenia Polskiej Szkoły ?redniej w Łodzi. Pierwsze zebranie komitetu si? 5 lipca 1906 r. Podpisano wowczas akt zało?enia szkoły. Powstał rownie? Komitet Organizacyjny Polskiej M?skiej Szkoły ?redniej (ktory przekształcił si? po?niej w Towarzystwo ?Uczelnia”, ktore stało si? de facto wła?cicielem szkoły [a] ). Przewodnicz?cym Komitetu został wybrany Ludwik Fankanowski . Członkiem był m.in. dyrektor tramwajow podmiejskich w Łodzi i poseł na Sejm II RP ? in?. Wiesław Gerlicz .

Przedwojenna pocztowka ze zdj?ciem budynku Gimnazjum M. Kopernika w Łodzi

Rozpocz?cie pierwszego roku szkolnego w Gimnazjum Polskim odbyło si? 17 pa?dziernika 1906 r. Poprzedziła je msza w kaplicy Domu Starcow przy ul. Wolcza?skiej 51 [3] .

Pierwsza siedziba szkoły znajdowała si? przy ul. Wolcza?skiej 55. W 1910 r. szkoł? przeniesiono do nowo wybudowanego gmachu, nale??cego do Edwarda Heimana , przy ul. Nowo-Cegielnianej (obecnie ulica Wi?ckowskiego 41). Rok po?niej wieloletnie starania zostały uwie?czone koncesj? Towarzystwa ?Uczelnia” na prowadzenie szkoły.

W 1911 r. w Gimnazjum Polskim odbyła si? pierwsza matura, ktor? zdawało sze?ciu uczniow: Mieczysław Eliasz, Bolesław Fichna , Stanisław Hiller , Roman Pawelczyk , Adolf Tenenbaum i Henryk Wysznacki [4] .

W 7. rocznic? otwarcia gimnazjum, 17 pa?dziernika 1913 r., odwiedził szkoł? arcybiskup metropolita warszawski Aleksander Kakowski ? prymas Krolestwa Polskiego , ktory m.in. przypomniał my?l wyra?on? przez Komitet Organizacyjny polskiej szkoły ?redniej w Łodzi 30 wrze?nia 1906: ?Narod, ktory ma szkoły ? ma przyszło??” [5] .

W latach 1914?1916 wychowankowie Gimnazjum Polskiego, jako ?ołnierze Legionow , uczestniczyli w bitwach z Rosjanami pod Krzywopłotami, Łowczowkiem, Konarami i Ko?ciuchnowk? [6] .

W 1915 r. powstała dru?yna harcerska im. Romualda Traugutta (od 1916 r. ? 3 ŁDH im. Romualda Traugutta), zało?ona przez dh. Mieczysława Iwa?skiego.

W 1916 r. szkoła otrzymała skromny sztandar z drzewcem zako?czonym drewnian? głowk?. Wizerunek orła był namalowany a nie wyszywany. Sztandar słu?ył szkole do czerwca 1938 r. [7]

W roku szkolnym 1918/1919 uczniowie klasy osmej wst?pili do wojska i nie odbyły si? egzaminy maturalne [8] .

11 listopada 1918 r. ? podczas rozbrajania okupantow niemieckich w Łodzi u zbiegu ulicy Spacerowej (ob. al. Tadeusza Ko?ciuszki ) z ul. Benedykta (obecnie ul. 6 Sierpnia ) w pobli?u gmachu Banku Pa?stwa (dzi? siedziby Oddziału Okr?gowego NBP ) ?miertelnie ranny został ucze? VIII klasy Stefan Linke , plutonowy Polskiej Organizacji Wojskowej (po?miertnie odznaczony Srebrnym Krzy?em Orderu Virtuti Militari ) [9] [10] . Pogrzeb Stefana Linkego był wielk? manifestacj? patriotyczn?. Trumn? spowit? biało-czerwon? flag? przeniesiono w kondukcie z ko?cioła ewangelickiego ?w. Trojcy na stary cmentarz przy ul. Ogrodowej [11] .

Gimnazjum Polskie utrzymywane było z funduszy społecznych gromadzonych przez Towarzystwo ?Uczelnia”. Trudny okres stanowiły lata I wojny ?wiatowej . Zniszczenia b?d?ce nast?pstwem działa? wojennych oraz rabunkowa polityka zaborcow rosyjskich i zajmuj?cych Krolestwo Polskie okupantow niemieckich i austriackich spowodowały zmniejszenie mo?liwo?ci gromadzenia ?rodkow finansowych. Mimo to Towarzystwo ?Uczelnia” zdołało utrzyma? szkoł? do połowy 1919 r., dyrekcja za? i grono nauczycielskie okazywały gotowo?? do ro?nych wyrzecze? uznawszy, ?e funkcjonowanie szkoły jest niezb?dne [12] .

Okres mi?dzywojenny (1918?1939) [ edytuj | edytuj kod ]

Po odzyskaniu niepodległo?ci Towarzystwo ?Uczelnia” zwrociło si? do Ministerstwa Wyzna? Religijnych i O?wiecenia Publicznego z pro?b? o upa?stwowienie gimnazjum. 16 maja 1919 r. w siedzibie ministerstwa w Warszawie przyj?to uzgodnienia w sprawie upa?stwowienia szkoły. 9 wrze?nia 1919 r. Minister WRiOP Jan Łukasiewicz wystawił Akt Organizacyjny Szkoły, czyni?c j? pierwsz? ?redni? placowk? o?wiatow? w Łodzi [13] . 2 listopada 1919 r. mał?onkowie Edward i Helena Heimanowie aktem notarialnym przekazali budynek szkoły skarbowi pa?stwa [14] . Z inicjatywy owczesnego dyrektora Jana Czeraszkiewicza patronem szkoły został Mikołaj Kopernik . Nazw? szkoły zmieniono z Gimnazjum Polskie na Pa?stwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika.

W 1923 roku w auli szkolnej zawieszono obraz Mikołaja Kopernika, namalowany przez Stanisława Millera dla uczczenia 450 rocznicy urodzin Patrona Gimnazjum, inspirowany dziełem Jana Matejki . W czerwcu 1924 r. auli szkolnej umieszczona została tablica pami?tkowa z nazwiskami dziewi?ciu uczniow i wychowankow Gimnazjum, ktorzy polegli w latach 1914-1921 w walce o niepodległo?? i granice Polski [15] . W roku szkolnym 1932/1933 ze składek grona nauczycielskiego, rodzicow i uczniow ufundowano now? tablic? pami?tkow? ku czci uczniow Szkoły poległych w walkach o odzyskanie niepodległo?ci [16] . Tablica ta zawierała siedemna?cie nazwisk [17] . 8 grudnia 1936 r. zorganizowano Zjazd Kole?e?ski w zwi?zku z obchodami trzydziestolecia szkoły. W 1937 r., w wyniku reformy o?wiaty z 1932 r., została przemianowana na I Pa?stwowe Liceum i Gimnazjum im. M. Kopernika. W czerwcu 1938 roku ufundowano i po?wi?cono sztandar szkoły [7] . W marcu 1939 r. odbyła si? pierwsza matura typu licealnego. We wrze?niu 1939 r., tu? przed wkroczeniem hitlerowcow do Łodzi, dyrektor III Gimnazjum i Liceum im. Stefana ?eromskiego Jan Marczy?ski ukrył sztandary obydwu placowek w rodzinnej wsi Prusinowice [18] .

Lata II wojny ?wiatowej (1939?1945) [ edytuj | edytuj kod ]

Gmach I Liceum Ogolnokształc?cego im. Mikołaja Kopernika w Łodzi

W sierpniu i we wrze?niu 1939 r. uczniowie klasy maturalnej (drugiej licealnej) pełnili słu?b? na terenie Łodzi w Batalionie Wart Przysposobienia Wojskowego. Harcerze 3 Łodzkiej Dru?yny Harcerskiej im. Romualda Traugutta wł?czyli si? w organizowane Pogotowie Harcerzy . Pomagali organizowa? wojskowy szpital polowy przy ulicy Leczniczej 6, pełnili tak?e słu?b? obserwacyjno-wartownicz? w parku na Zdrowiu [19] .

Otwarcie szkoły (11 listopada) w okupowanej przez Niemcow Łodzi stało si? mo?liwe dzi?ki działalno?ci Sekcji O?wiaty i Kultury, powołanej przez Komitet Obywatelski w Łodzi w pierwszych miesi?cach okupacji. Od 16 grudnia 1939 r., podobnie jak inne placowki o?wiatowe w Łodzi, szkoła pozostawała zamkni?ta. Budynek zaj?ł komitet powiatowy partii narodowosocjalistycznej (Kreisleitung der NSDAP ? Litzmannstadt-Land) wraz z partyjnymi przybudowkami, jak niemiecki front pracy (DAF) i narodowosocjalistyczna organizacja opieki (NSV). Wyposa?enie szkolne zostało zabrane przez okupanta lub zniszczone a pomieszczenia zostały zdewastowane [20] [21] . Zniszczeniu uległa m.in. tablica z 1936 r., upami?tniaj?ca I Zjazd Wychowankow.

Podczas wojny znacz?cy udział w działalno?ci konspiracyjnej mieli harcerze 3 Łodzkiej Dru?yny Harcerskiej. Organizowali oni tajne nauczanie (dh. Janusz Włodarski ) oraz uczestniczyli w tworzeniu struktur podziemnego harcerstwa. Dh Janusz Włodarski i dh Waldemar Doniec zorganizowali dru?yn? im. gen. Władysława Sikorskiego [19] . W tajne nauczanie zaanga?owani byli nauczyciele szkoły: Lucjan Cie?lik, Helena Giełdzi?ska, Wacław Siennicki, Władysław Terlikowski, Jozef Ulatowski [21] .

Gmach szkoły od strony wschodniej
Gmach szkoły z widocznym głownym wej?ciem

W?rod ofiar hitlerowskiego terroru było trzech ksi??y prefektow gimnazjum. Ksi??a Romuald Brzezi?ski, Bronisław Butkiewicz i Stanisław Rybus zostali zamordowani w 1942 r. w obozie koncentracyjnym w Dachau [22] . W czasie II wojny ?wiatowej zgin?ło dwoch uczniow maturalnej klasy liceum oraz prawie 50 wychowankow szkoły. Pi?ciu wychowankow oraz instruktor przysposobienia wojskowego ppor. Tadeusz Kmie? zgin?li w zbrodni katy?skiej . Absolwent szkoły Tadeusz Łab?dzki po brutalnym ?ledztwie w Ministerstwie Bezpiecze?stwa Publicznego ? skatowany przez Adama Humera i innych komunistycznych oprawcow ? 9 kwietnia 1946 został zamordowany strzałem w tył głowy [23] . Jeden z wychowankow szkoły Wacław Lipi?ski został zamordowany przez funkcjonariuszy Urz?du Bezpiecze?stwa w wi?zieniu we Wronkach 4 kwietnia 1949 r [24] .

Okres (1945?1989) [ edytuj | edytuj kod ]

Orzeł nad wej?ciem do budynku liceum

Po wkroczeniu do Łodzi (19 stycznia 1945 r.) wojska radzieckie w gmachu szkoły zało?yły tymczasowy szpital polowy. Po krotkim czasie opu?cili szkoł?, dzi?ki czemu mogła rozpocz?? na nowo działalno?? o?wiatow?. Dyrektorem został nauczyciel matematyki Lucjan Cie?lik [25] . W tym samym jeszcze roku Kazimiera Marczy?ska , wdowa po Janie Marczy?skim przywiozła ukryty sztandar Liceum.

Złota pszczoła nad dawn? bram? budynku szkoły

W 1946 r. przy szkole powstał Szczep ZHP im. Romualda Traugutta.

W roku szkolnym 1949/1950 Andrzej Ehrenfeucht ucze? Władysława Terlikowskiego został laureatem I Olimpiady Matematycznej [26] ? pierwszej olimpiady przedmiotowej dla uczniow szkoł ?rednich zorganizowanej z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Matematycznego .

W 1954 r. ? po licznych szykanach ? ostatecznie zlikwidowano nauk? religii w szkole. Okazj? do takiego działania było przej?cie szkoły przez Towarzystwo Przyjacioł Dzieci . Nazw? szkoły zmieniono na XV Liceum Ogolnokształc?ce TPD. 10 listopada 1957 r. uchwał? Prezydium Rady Narodowej Miasta Łodzi w sprawie nadania nazw i numerow liceom ogolnokształc?cym, szkole przywrocono nazw? I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi [27] .

Tarcza z Orłem Białym na szczycie elewacji budynku szkoły

Na Drugim Zje?dzie Wychowankow (19?20 pa?dziernika 1956 r.) podj?to decyzj? o utworzeniu Stowarzyszenia Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi [28] . Pierwszym prezesem stowarzyszenia został prof. Tadeusz Pawlikowski .

Tablica przy wej?ciu do Szkoły

W 1963 r. liceum stało si? szkoł? koedukacyjn? [29] . W roku szkolnym 1968/1969 wprowadzono obowi?zek u?ywania w szkole granatowych mundurkow, ktorych kroj wybrała młodzie? w tajnym głosowaniu 6 pa?dziernika 1968 r. [30] . W 1974 r. pracowni biologicznej nadano imi? prof. Jerzego Konorskiego (absolwent 1921 r.). 11 listopada 1978 r. ? dla uczczenia 60. rocznicy odzyskania niepodległo?ci na budynku Narodowego Banku Polskiego (al. Tadeusza Ko?ciuszki 14) ponownie umieszczono tablic? upami?tniaj?c? Stefana Linkego [31] .

W 1981 r. w 75. rocznic? powstania szkoły ustanowiono i wybito medal ?Za zasługi dla I Liceum Ogolnokształc?cego im. M. Kopernika w Łodzi”. W 1982 r. Stowarzyszenie Wychowankow i Komitet Rodzicielski ufundowały nowy sztandar liceum [7] . W 1987 r. uczniowie napisali list do Ojca ?wi?tego Jana Pawła II, ktory został dor?czony podczas trzeciej pielgrzymki papie?a do Ojczyzny i pobytu w Łodzi ? 13 czerwca. Odpowiedzi? na list było pismo watyka?skiego Sekretariatu Stanu nr 198.235 z lipca 1987 r. 17-18 pa?dziernika 1987 r. odbył si? IV Zjazd Wychowankow. Kazimierz Chrabelski (matura 1931 r.) wykonał i ofiarował szkole kopi? obrazu Jana Matejki ? Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem [32] .

Po roku 1989 [ edytuj | edytuj kod ]

Tablica upami?tniaj?ca ?mier? Stefana Linkego ucznia klasy VIII Gimnazjum wmurowana na gmachu NBP przy al. T. Ko?ciuszki 14

We wrze?niu 1989 r. powstała pierwsza klasa autorska biologiczno-chemiczna z programem opracowanym przez nauczyciela chemii, prof. Karola Krola. Rok po?niej powstała druga klasa autorska z programem opracowanym przez dr Ludwika Samosieja. W 1991 r. powołana została Rada Szkoły, zło?ona z przedstawicieli rodzicow, nauczycieli, uczniow i Stowarzyszenia Wychowankow. 22 czerwca 1992 r. Rada Szkoły uchwaliła Statut I Liceum Ogolnokształc?cego im. M. Kopernika w Łodzi. 29 grudnia 1995 r. budynek szkoły wpisano do rejestru zabytkow wojewodztwa łodzkiego. W 1999 r. pracowni chemicznej nadano imi? profesora Karola Krola [33] .

XXI wiek [ edytuj | edytuj kod ]

W latach 2002?2005 pod kierunkiem wojewodzkiego konserwatora zabytkow przeprowadzono remont kapitalny budynku szkoły. W 2004 r. na szczycie frontowej elewacji budynku szkoły umieszczono tarcz? z Orłem Białym według projektu Sławomira Telegi na wzor tarczy umieszczonej z inicjatywy fundatora budynku po upa?stwowieniu szkoły w 1919 r. [34] W 2012 r. wyremontowano boisko szkolne. 10 czerwca 2014 r. boisku szkolnemu nadano imi? zmarłego absolwenta i prof. Zdzisława S?dzickiego (matura 1976 r.). W 2015 r. ufundowany został sztandar Stowarzyszenia Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. Pracowni geograficznej nadano imi? prof. Janusza Boisse Bladego .

W pa?dzierniku 2022 r. w pracowni fizycznej zainstalowany został teleskop do obserwacji nieba: Omegon Adnvaned Dob 304/1500. Fundatorem i koordynatorem monta?u był absolwent szkoły Marcin Gorko (matura 1990 r.).

Młodzie? I LO w Łodzi obserwuj?ca Jowisza przez szkolny teleskop - 22 listopada 2023 r.

Architektura [ edytuj | edytuj kod ]

Kubatur? i form? budynek zbli?ony jest do wielkomiejskiej kamienicy. Fasad? oblicowano cegł? i wzbogacono kamiennym, tynkowanym detalem o uproszczonych formach. Obiekt mo?e by? uznany za wczesnomodernistyczny z uwagi na ?oszcz?dny detal, du?e okna i du?e płaszczyzny ?cienne” [35] .

Autor projektu budynku nie jest znany. Projekt opiniował Adolf Zeligson [35] . Prace budowlane wykonywała firma "Martens i Daab" [36] .

Nazwy szkoły [ edytuj | edytuj kod ]

  • Gimnazjum Polskie w Łodzi (1906?1919),
  • Pa?stwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1919?1937),
  • I Pa?stwowe Liceum i Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1937?1939 i 1945?1954),
  • XV Liceum Ogolnokształc?ce Towarzystwa Przyjacioł Dzieci im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (1954?1957),
  • I Liceum Ogolnokształc?ce im. Mikołaja Kopernika w Łodzi (od 1957)

Osi?gni?cia [ edytuj | edytuj kod ]

  • I miejsce w rankingu UNESCO, MEN i Komitetow Głownych olimpiad przedmiotowych ? 1996 r.,
  • I miejsce w Polsce w rankingu miesi?cznika ?Perspektywy” ? 2000 r. i 2002 r.,
  • III miejsce w Polsce w jubileuszowym rankingu wyłaniaj?cy 15 najlepszych liceow na 15-lecie miesi?cznika ?Perspektywy” ? 2013 r.,
  • I miejsce w wojewodztwie łodzkim w rankingu miesi?cznika ?Perspektywy” 2014 r., 2022 r. i 2024 r.

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Zało?yciele Szkoły [37] [38] [ edytuj | edytuj kod ]

Dyrektorzy [ edytuj | edytuj kod ]

  • 1906?1907 Erazm Spaczy?ski (vel Szpaczy?ski)
  • 1907?1909 Tomasz Niklewski
  • 1909?1912 Jan Graczyk
  • 1912?1924 Jan Czeraszkiewicz
  • 1924 Jan Lickindorf (p.o.)
  • 1924?1929 Zdzisław Piekarski
  • 1929 Władysław Olszewski (p.o.)
  • 1929?1930 Stanisław Seweryn
  • 1930?1931 Bronisław Brycki (p.o.)
  • 1931?1939 Rajmund Bromirski
  • 1945?1948 Lucjan Cie?lik
  • 1948?1949 Benedykt Halicz
  • 1949?1950 Andrzej Palm?ka (p.o.)
  • 1950 Jerzy Brodecki (p.o.)
  • 1950?1951 Antoni Ko?cielak (p.o.)
  • 1951?1952 Władysław Krupa
  • 1952?1954 Zygmunt Zakrzewski
  • 1954?1966 Kazimierz Dobrowolski
  • 1966?1991 Marian Wolniewicz
  • 1991?2000 Wiesława Zewald
  • 2000?2010 Jan Kami?ski
  • 2010-2021 Ewa Wojciechowska
  • Od 2021 Marcin Chrabelski


Nauczyciele [ edytuj | edytuj kod ]

Uczniowie [ edytuj | edytuj kod ]

Absolwenci [39] [ edytuj | edytuj kod ]

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

  1. De jure był nim przewodnicz?cy Komitetu Ludwik Fankanowski.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Eugenia Podgorska (red.) Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973 (Materiały), Łod? 1973, s. 9.
  2. Bogdan   Nawroczy?ski (red.), Nasza walka o szkoł? polsk? 1901-1927 , t. tom II, 1934, s. 525 .
  3. Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 55. ISBN 83-908655-0-5 .
  4. Jan Kami?ski (red.), Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia., 2006, s. 484, ISBN 83-908655-0-5.
  5. Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 79. ISBN  83-908655-0-5 .
  6. Wacław Lipi?ski, Walka zbrojna o niepodległo?? Polski w latach 1905-1918, Warszawa 1990, s.89-92,113-125.
  7. a b c Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr. 60, s. 241.
  8. Jan Kami?ski (red.), Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia., 2006, s. 485, ISBN 83-908655-0-5.
  9. Kazimierz Stefa?ski, Stary cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Łodzi , Łod? 1992, s. 58, 94. Zbigniew Pi?stka:
  10. Zbigniew Pi?stka: W cieniu alei cmentarnych. Łod?: Towarzystwo Przyjacioł Łodzi, 1990, s. 182-189.
  11. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 39, s. 221.
  12. Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 100. ISBN  83-908655-0-5 .
  13. Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 101. ISBN  83-908655-0-5 .
  14. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 39, s. 93-94.
  15. Henryk Władysław Skorek, Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Drugiej Rzeczpospolitej i podczas okupacji (1939-1945) [w:] Jan Kami?ski (red.). Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. 2006, s. 112.
  16. Gimnazjum Polskie Tow. "Uczelnia" - Pa?stwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1936. Zjazd kole?e?ski w Łodzi 8 grudnia 1936 r ., wyd Pa?stwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi, Łod? bd, s. 4
  17. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 75, s. 126.
  18. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr nr 60, s. 137.
  19. a b Waldemar   Doniec , 3 ŁDH w konspiracji lat 1939?1945 (maszynopis w Archiwum Liceum) .
  20. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 63, s. 242 oraz nr 57, s. 130
  21. a b Jan Kami?ski (red.). Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. 2006, s. 125.
  22. Marek Budziarek, Katedra przy Adolf Hitlerstrasse. Z dziejow Ko?cioła katolickiego w Łodzi 19039-1945. Warszawa, 1984, s. 127-130, ISBN  83-211-0460-6 .
  23. Tadeusz Łab?dzki (1917-1946). Działacz narodowy, zamordowany w czasach stalinowskich [online], historia.interia.pl [dost?p 2022-02-06] ( pol. ) .
  24. Jan Kami?ski (red.). Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. 2006, s. 125-127
  25. Eugenia Podgorska (red.) Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973 (Materiały), Łod? 1973, s. 40. Aleksandra Sachadyniuk . Kronika I Liceum im. M. Kopernika (b. Gimnazjum Tow. ?Uczelnia”) w Łodzi 17 X 1906 -17 X 1956. s. 44n.
  26. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 75, s. 177.
  27. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 75, s. 167.
  28. koper.org.pl dost?p 9 listopada 2016 r.
  29. Eugenia Podgorska (red.) Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973 (Materiały), Łod? 1973, s. 56.
  30. Jan Kami?ski (red.), Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. , 2006, s. 11, ISBN 83-908655-0-5 .
  31. Jan Kami?ski (red.) . Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia, s. 131, przypis 58.
  32. Jan Kami?ski (red.). Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. 2006, s. 12.
  33. Jan Kami?ski (red.). Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. 2006, s. 13.
  34. Henryk Skorek: Gimnazjum ?wszechstronnie kształc?ce”. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, wklejka barwna bez numeru strony. ISBN 83-908655-0-5 .
  35. a b Krzysztof   Stefa?ski , Bła?ej   Ciarkowski , Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku , Łod?: Ksi??y Młyn Dom Wydawniczy, 2018, s. 28, ISBN  978-83-7729-440-6 .
  36. Łod? - Budynek dawnego Gimnazjum Polskiego obecnie I LO im. Mikołaja Kopernika. Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi [online], www.polskaniezwykla.pl [dost?p 2023-06-01] .
  37. Henryk Skorek: Kronika Pocz?tkow. W: Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Jan Kami?ski (red.). Łod?: I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 2006, s. 50. ISBN  83-908655-0-5 .
  38. Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybor ?rodeł , Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łod? 1987, nr 10, s. 31.
  39. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi - Niebanalni [online], www.koper.org.pl [dost?p 2023-12-05] .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Akta Towarzystwa Uczelnia w Łodzi przechowywane w Pa?stwowym Archiwum Łodzi.
  • Henryk Skorek: Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986: wybor ?rodeł . Łod?: Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi, 1987.
  • Zbigniew Pi?stka: W cieniu alei cmentarnych . Łod?: Towarzystwo Przyjacioł Łodzi , 1990.
  • Aleksandra Sachadyniuk . Kronika I Liceum im. M. Kopernika (b. Gimnazjum Tow. ?Uczelnia”) w Łodzi 17 X 1906 -17 X 1956 , Łod? 1957.
  • Ksi?ga Pami?tkowa Jubileuszu 95-lecia Szkoły i VII Zjazdu Absolwentow . Łod? 20-21 pa?dziernika 2001.
  • Eugenia Podgorska (red.) Z dziejow Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-1973 (Materiały), Łod? 1973.
  • Henryk Skorek (red.) . Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Łod?. I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. 2006. ISBN 83-908655-0-5 .
  • Koperiada. Jubileusz 110-lecia Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906-2016. 100-lecie harcerstwa w szkole 60-lecia Stowarzyszenia Wychowankow. Łod?. I Liceum Ogolnokształc?ce im. M. Kopernika w Łodzi. Stowarzyszenie Wychowankow Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi. 2016.
  • Jan Czeraszkiewicz. ?Roczniki Gimnazjum Polskiego Tow. ?Uczelnia"” (1912-1921),
  • Gimnazjum Polskie Tow. ?Uczelnia” ? Pa?stwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi 1906 ? 1936. Zjazd Kole?e?ski w Łodzi 8 grudnia 1936, Łod? bdw,
  • Waldemar Doniec. 3 ŁDH w konspiracji lat 1939?1945 (maszynopis w Archiwum Liceum).
  • Krzysztof Stefa?ski, Stary cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Łodzi , Łod? 1992.
  • Szczygielski W., Czeraszkiewicz, Jan (1867-1924), [w:] Polski Słownik Biograficzny , t. IV, Krakow 1938, s. 33.
  • ?. p. Jan Czeraszkiewicz, ?Ziemia” 1924, R. IX, nr 10, s. 187-188.
  • Czeraszkiewicz J., ?Roczniki Gimnazjum Polskiego Tow. ?Uczelnia"” (1912-1921).
  • Henryk Władysław Skorek, Jan Czeraszkiewicz (1867-1924) (maszynopis w Archiwum Liceum).
  • Bolesław Fichna, Z dni chmurnych i gornych, Wspomnienia . Łod? 1929.
  • K. Stefa?ski, B. Ciarkowski, Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku , Ksi??y Młyn Dom Wydawniczy, Łod? 2018, s. 28
  • Wacław Lipi?ski, Walka zbrojna o niepodległo?? Polski w latach 1905-1918, Warszawa 1990.

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]