Hermann Kesten (ur. 28 stycznia 1900 w Podwołoczyskach , zm. 3 maja 1996 w Bazylei ) ? niemiecki pisarz ?ydowskiego pochodzenia. Jeden z głownych przedstawicieli niemieckiego literackiego nurtu lat dwudziestych XX wieku ?realizmu magicznego” .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Hermann Chaim Kesten urodził si? 28 stycznia 1900 w rodzinie ?ydowskiej w Podwołoczyskach we wschodniej Galicji ^{[1] [2]} . Ojciec Isaak Isidor Kesten (1868?1918) był kupcem, matka Ida Tisch (1872?1962) zajmowała si? wychowaniem dzieci: Karoliny, Hermanna i Reginy ^[1] . W roku 1904 rodzina Kestena przeniosła si? do Norymbergi ^[3] . W 1919 Kesten zdał matur? w Humanistycznym Krolewskim Gimnazjum w Norymberdze. W latach 1919?1923 studiował prawo, ekonomi?, histori?, filozofi? i germanistyk? w Erlangen i Frankfurcie nad Menem ^[4] . Nie doko?czywszy pracy doktorskiej rozpocz?ł podro?e po Europie i Afryce Połnocnej w latach 1923?1926.

W 1926 opublikował nowel? Vergebliche Flucht w czasopi?mie ? Frankfurter Zeitung ” ^[3] , a w 1928 swoj? pierwsz? powie?? Josef sucht die Freiheit (Jozef poszukuje wolno?ci) ^[3] , pierwsz? cz??? Tetralogie , pod roboczym tytułem Das Ende eines großen Mannes ( Koniec wielkiego człowieka ). W 1932 wydrukował trzy dalsze powie?ci ? Ein ausschweifender Mensch (Rozwi?zły człowiek), 1928; Gluckliche Menschen ( Szcz??liwi ludzie ), 1931; Der Scharlatan ( Szarlatan ), 1932. W 1927 przeniosł si? do Berlina , gdzie jako pisarz, a nast?pnie redaktor wraz z Fritzem Helmutem Landshoffem i wydawc? Walterem Landauerem pracował w wydawnictwie Kiepenheuer. W 1928 po?lubił Toni Warowitz ^[4] . Do 1933 obok powie?ci napisał wiele opowiada?, kilka dramatow (niektore z Ernstem Tollerem ) oraz liczne teksty publicystyczne w czasopismach Republiki Weimarskiej : ?Frankfurter Zeitung”, ? Berliner Tageblatt ”, ? Literarische Welt ”, ? Die Weltbuhne ”. Dzi?ki pisarstwu i pracy redaktora poznał pisarzy: Bertolta Brechta , Ericha Kastnera , Josepha Rotha , Ann? Seghers , Heinricha Manna , Thomasa Manna i Klausa Manna .

Jako wydawca i autor wielu antologii Kesten jest uwa?any za wybitnego przedstawiciela ? realizmu magicznego ” (?nowego obiektywizmu”) chocia? w tej kategorii tekstow poetyckich Kesten tylko cz??ciowo je spełnia.

W 1933 uciekł do Francji ^[5] , gdzie zamieszkał w Pary?u , w centrum emigracji Sanary-sur-Mer , a dalej w Londynie, Brukseli, Ostendzie i Amsterdamie. W Amsterdamie kierował wraz z Walterem Landauerem niemieckim działem wydawnictwa Allert de Lange i publikował w kooperacji z emigracyjnym holenderskim wydawnictwem Exilverlag z Querido Verlag dzieła niemieckiej emigracji. Krotko, w 1934, mieszkał w Nicei z Jozefem Rothem i Henrykiem Mannem ^[4] .

Po Der Gerechte ( Sprawiedliwy ) (1934) pojawiły si? powie?ci historyczne Ferdinand und Isabella ( Ferdynand i Izabella ) (1936), Konig Philipp der Zweite ( Krol Filip II ) (1938), jak i Die Kinder von Gernika ( Dzieci z Guerniki ) (1939). Po krotkim internowaniu w 1939 we francuskich obozach Colombes i Nievres, w 1940 uciekł do USA ^[5] . Zamieszkał w Nowym Jorku , gdzie w latach 1940?1942 zaanga?ował si? jako honorowy doradca w Emergency Rescue Committee aby broni? głownie niemieckoj?zycznych pisarzy i pracownikow kultury przed prze?ladowaniem przez re?im nazistowski ^[4] .

Kesten, w 1949, otrzymał ameryka?skie obywatelstwo ^[5] . W tym samym roku wzi?ł udział w kongresie Mi?dzynarodowego PEN-Klubu w Wenecji. Podj?ł jednocze?nie podro? po Europie.

W 1950 Hermann Kesten został członkiem Akademii Nauki i Literatury (niem. Akademie der Wissenschaften und der Literatur  (inne j?zyki) ) w Moguncji . Podczas pobytow w Szwajcarii i Nowym Jorku był członkiem korespondentem Niemieckiej Akademii J?zyka i Literatury ( niem.   Deutsche Akademie fur Sprache und Dichtung w Darmstadt ) ^[4] . W roku 1953 przeprowadził si? do Rzymu, gdzie mieszkał do roku 1977 ^[5] . W 1954 otrzymał nagrod? miasta Norymberga w dziedzinie kultury (niem. Kulturpreis der Stadt Nurnberg ) ^[4] . Od 1972 do 1976 działał jako prezes PEN Centrum Republiki Federalnej Niemiec ^[4] . W 1974 roku otrzymał nagrod? Georga Buchnera ^[5] , a w 1977 nagrod? w dziedzinie kultury Nelly Sachs od miasta Dortmund ^[4] . Po ?mierci ?ony, Toni Kesten, w 1977 przeniosł si? do Bazylei, gdzie sp?dził ostatnie lata ?ycia w ?ydowskim domu starcow ?La Charmille” (w Riehen koło Bazylei) ? zmarł 3 maja 1996 roku ^[4] .

W 1978 otrzymał tytuł doktora honoris causa na Uniwersytecie Erlangen-Nurnberg, a w 1980 honorowe obywatelstwo Norymbergi. W 1982 wraz z H. Fritzem Landshoffem został uhonorowany doktoratem honoris causa Wolnego Uniwersytetu w Berlinie . W 1985 w Centrum PEN Republiki Federalnej Niemiec został Honorowym Prezesem ?Medalu Hermanna Kestena” ? od 2008 jako Nagroda Hermanna Kestena (niem. Hermann-Kesten-Preis ) przyznawana zasłu?onym, prze?ladowanym pisarzom, ktorej laureatami zostali m.in.: Johannes Mario Simmel (1993), Gunter Grass (1995), Harold Pinter (2001) i Anna Politkowska (2003). W 1995 Kesten ufundował Mi?dzynarodow? Norymbersk? Nagrod? Praw Człowieka (niem. Internationaler Nurnberger Menschenrechtspreis ) ^[4] .

Dzieła [ edytuj | edytuj kod ]

Powie?ci [ edytuj | edytuj kod ]

• Josef sucht die Freiheit (1927) ( Jozef szuka wolno?ci )
• Ein ausschweifender Mensch ( Das Leben eines Tolpels ) (1929) ( Rozwi?zły człowiek ? ?ycie głupiego )
• Gluckliche Menschen (1931) ( Ludzie szcz??liwi )
• Der Scharlatan (1932) ( Szarlatan )
• Der Gerechte (1934) ( Sprawiedliwy ) ^[6]
• Sieg der Damonen (Ferdinand und Isabella), (1936; wznowienie: 2006, ISBN  3-85535-978-4 ) ( Zwyci?stwo demonow )
• Ich, der Konig (Konig Philipp II. von Spanien), (1938; wznowienie: Ullstein, Frankfurt/M., 1982, ISBN  3-548-37112-4 ) ( Ja, Krol Hiszpanii, Filip II )
• Die Kinder von Gernika (1939: wznowienie: Ullstein, Frankfurt/M., 1981, ISBN  3-548-37103-5 ) ( Dzieci z Guerniki )
• Die Zwillinge von Nurnberg (1947; wznowienie: 2004, ISBN  3-921590-00-0 ) ( Bli?niacy z Norymbergi )
• Die fremden Gotter (1949) ( Obcy Bogowie )
• Ein Sohn des Glucks (1955) ( Syn szcz??cia )
• Die Abenteuer eines Moralisten (1961; wznowienie: 2007, ISBN  3-85535-363-8 ) ( Przygody moralisty )
• Die Zeit der Narren (1966) ( Czas głupcow )
• Ein Mann von sechzig Jahren (1972) ( Sze??dziesi?cioletni człowiek )

Nowele zebrane [ edytuj | edytuj kod ]

• Vergebliche Flucht und andere Novellen (1949) ( Nieudane ucieczki i inne historie )
• Die 30 Erzahlungen von Hermann Kesten (1962) ( 30 opowiada? H. Kestena )
• Dialog der Liebe (1981) ( Dialog miło?ci )
• Der Freund im Schrank (1983) ( Kochanek w szafie )

Biografie, esseje [ edytuj | edytuj kod ]

• Copernicus und seine Welt (1948) ( Kopernik i jego ?wiat )
• Casanova (1952) ( Casanowa )
• Meine Freunde die Poeten (1953, wznowienie: 2006, ISBN  3-85535-977-6 ) ( Moi przyjaciele, poeci )
• Der Geist der Unruhe (1959) ( Duch niepokoju )
• Dichter im Cafe (1959) ( Poeta w kawiarni )
• Filialen des Parnaß (1961) ( Oddziały Parnasu )
• Lauter Literaten (1963)
• Die Lust am Leben. Boccaccio, Aretino, Casanova (1968), Miło?? do ?ycia. Boccaccio, Aretino, Casanova
• Ein Optimist (1970) (Optymista)
• Hymne fur Holland (1970) ( Hymn dla Holandii )
• Revolutionare mit Geduld (1973) ( Cierpliwi rewolucjoni?ci )

Teksty [ edytuj | edytuj kod ]

• Maud liebt beide (1928) (Maud kocha oboje)
• Admet (1928) (Admetus)
• Babel oder Der Weg zur Macht (1929) (Babel, czyli droga do władzy)
• Wohnungsnot oder Die Heilige Familie (1930) (Miejsce zamieszkania, czyli ?wi?ta Rodzina)
• Einer sagt die Wahrheit (1930) (Jeden mowi prawd?)
• Wunder in Amerika (z Ernstem Tollerem) (1931) (Cuda w Ameryce)

Wiersze [ edytuj | edytuj kod ]

• Ich bin, der ich bin. Verse eines Zeitgenossen (1974)
• Ein Jahr in New York

Esseje [ edytuj | edytuj kod ]

• Funf Jahre nach unserer Abreise in: Das neue Tagebuch , Paris 1938 ^[a]
• Wir Nurnberger . Erste Nurnberger Rede (1961)
• Zwanzig Jahre danach . Zweite Nurnberger Rede (1965)

Edycje [ edytuj | edytuj kod ]

• 24 neue deutsche Erzahler (1929)
• Neue franzosische Erzahler (razem z Felixem Bertaux ) (1930)
• Novellen deutscher Dichter der Gegenwart (1933)
• Heinrich Heine. Meisterwerke in Vers und Prosa (1939)
• Heart of Europe (razem z Klausem Mannem) (1943)
• Die blaue Blume. Die schonsten romantischen Erzahlungen der Weltliteratur (1955)
• Joseph Roth. Werke (1956)
• Rene Schickele. Werke (1959)
• Gotthold Ephraim Lessing. Werke (1962)
• Ich lebe nicht in der Bundesrepublik (1964)

Tłumaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

• Julien Green, Leviathan (1930)
• Henri Michaux, Meine Guter (1930)
• Emanuel Bove, Geschichte eines Verruckten (1930)
• Jules Romains, Der Kapitalist (1931)
• Jean Giraudoux, Die Abenteuer des Jerome Bardini (1932)
• John Gunther, So sehe ich Asien (1940)

Listy do i od Hermanna Kestena [ edytuj | edytuj kod ]

• Deutsche Literatur im Exil. Briefe europaischer Autoren 1933?1949 (1964)
• Franz Schoenberner/Hermann Kesten: Briefwechsel im Exil 1933?1945 (2008)

• Viviane Besson. La tradition de l’ironie litteraire ? Son role de critique politique et sociale chez un ecrivain de l’exil. Hermann Kesten. 2 Bde. Bordeaux, Univ. III, UFR d’etudes germaniques et scandinaves, TER, 1989.
• Dichter ? Literat ? Emigrant. Uber Hermann Kesten. Hg. Walter Fahnders/Hendrik Weber. Bielefeld: Aisthesis, 2005. ( ISBN  3-89528-401-7 )
• Andreas Winkler. Hermann Kesten im Exil (1933?1940). Sein politisches und kunstlerisches Selbstverstandnis und seine Tatigkeit als Lektor in der deutschen Abteilung des Allert de Lange Verlages. Mit einem Anhang unveroffentlichter Verlagskorrespondenz von und an Hermann Kesten. Hamburg: Ludke, 1977.
• Franz Schoenberner/Hermann Kesten: Briefwechsel im Exil 1933-1945. Hg. Frank Berninger. Gottingen: Wallstein, 2008. ( ISBN  3-8353-0252-3 )

• Anja Herrmann. Hermann Kesten als Journalist. Erlangen-Nurnberg, Univ., Magisterarb., 1994.
• Christine Ilmer. Das Menschenbild Hermann Kestens am Beispiel seines Fruhwerks. FU Berlin, Staatsexamensarb., 1985.
• Brigitte D.C. Keudel. Das pazifistische Gedankengut im Werk von Hermann Kesten. Los Angeles, Univ. of Southern California, Diss., 1978.
• Barbara Kurzer. Der Moralist Hermann Kesten. Erlangen-Nurnberg, Univ., Magisterarb., 1994.
• Hendrik Weber. Zeitdiagnostik in Hermann Kestens Roman ?Der Scharlatan” ^[7] . Osnabruck, Univ., Staatsexamensarb., 2001.

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Zentrales Verzeichnis digitalisierter Drucke (zvdd): Teksty o Hermannie Kestenie . www.digitalisiertedrucke.de. [dost?p 2011-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-29)]. ( niem. ) .