Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gospodarka Iranu
jest jedn? z najdynamiczniej rozwijaj?cych si? na
Bliskim Wschodzie
. Iran jest rownie? jednym z niewielu krajow
muzułma?skich
, ktory rozwija tak?e inne sektory gospodarki, niezwi?zane z rop? naftow?. Jednak
wy? demograficzny
? ogromna liczba młodych ludzi sprawia, ?e wykorzystanie relatywnie dobrego stanu gospodarki jest utrudnione. W ten sposob mimo 7% wzrostu
PKB
bezrobocie
przekracza 15%, wysoka jest rownie? inflacja ? ok. 12-18%, co i tak jest ogromnym post?pem w porownaniu z sytuacj? sprzed 10 lat. Raport
UNICEF
(zob. link) wskazuje, ?e w Iranie wci?? s? ogromne rozwarstwienia w dochodach ludno?ci ? chocia? ?redni dochod na mieszka?ca wynosi ok. 8000 $ rocznie, wielu Ira?czykow ?yje na granicy
minimum socjalnego
, a wielu w n?dzy. Jednak ten sam raport zauwa?a, ?e sytuacja si? poprawia, a rz?d stara si? realizowa? wytyczne organizacji mi?dzynarodowych. Zdecydowanie poprawia si? dost?p do opieki medycznej oraz
edukacji
.
Dywany perskie s? wa?nym elementem eksportu
Iran jest
eksporterem
przede wszystkim
ropy naftowej
i
gazu ziemnego
. Wa?n? gał?zi? gospodarki jest te?
rolnictwo
i eksport
orzeszkow pistacjowych
(1 miejsce na ?wiecie w 2005) oraz
daktyli
(3. miejsce na ?wiecie w 2005)
[2]
[3]
. Uznanym w ?wiecie towarem pochodz?cym z Iranu s? r?cznie tkane
dywany
perskie. Przedmiotem eksportu s? rownie? produkty
przemysłu chemicznego
i
tworzywa sztuczne
.
Import
obejmuje maszyny,
elektronik?
,
sprz?t AGD
. W ostatnim czasie rozwija si? budz?ca kontrowersje na Zachodzie energetyka j?drowa. Hamuj?cym gospodark? czynnikiem jest
embargo
, szczegolnie na produkty przemysłu lotniczego, ktore bardzo negatywnie wpływa na wielko?? i bezpiecze?stwo transportu powietrznego
[4]
.
W wielkim przemy?le dominuje sektor pa?stwowy, natomiast w sektorze małych i ?rednich przedsi?biorstw własno?? prywatna i społdzielcza. Bardzo wa?n? rol? gospodarcz? odgrywa
bazar
, czyli mali i ?redni kupcy, stanowi?cy wpływowe
lobby
polityczne
[5]
.
Najwa?niejszymi gał?ziami ira?skiego przemysłu oprocz wydobycia ropy i gazu, rafinerii naftowych jest
przemysł tekstylny
, chemiczny oraz produkcja samochodow. Rocznie produkuje si? ponad milion pojazdow. Wi?kszo?? pochodzi z firmy
Iran Khodro
, ktora oprocz małych, ale wytrzymałych
Peugeotow 205
i
405
produkuje rownie? licencyjne Mercedesy
[6]
. Istnieje rownie? tradycyjne rzemiosło jak tkactwo dywanow czy
garncarstwo
.