Gatunek synantropijny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łopiany ? ro?liny synantropijne
Wroble i inne ptaki ?yj?ce blisko ludzi potrafi? je?? z r?ki
Kuna domowa na balkonie, obserwowana przez kota
Kos jest gatunkiem synantropizuj?cym si?
Dydelf wirginijski po zmroku wyrusza na obchod otoczenia domu (Kalifornia)

Gatunek synantropijny ( gr. σ?ν syn ? razem, ?νθρωπο? anthropos ? człowiek) ? gatunek zwierz?cia lub ro?liny , ktory przystosował si? do ?ycia w ?rodowisku silnie przekształconym przez człowieka [1] , zwi?zanym z miejscem zamieszkania człowieka lub z jego działalno?ci? [2] [3] . Synantropizacja mo?e mie? charakter stały lub czasowy. Odmian? synantropizacji jest synurbizacja , termin wyro?niany głownie w zoologii [1] .

Gatunki synantropijne mog? by? pochodzenia miejscowego ( gatunki autochtoniczne ) lub obcego ( gatunki alochtoniczne ).

W zale?no?ci od stopnia synantropizacji wyro?niane s? [2] :

  • synantropy wła?ciwe ? gatunki, ktorych rozwoj przebiega tylko w ?rodowisku człowieka
  • połsynantropy ? organizmy bytuj?ce w ?rodowiskach zmienionych przez człowieka, ale wyst?puj?ce rownie? w ?rodowiskach naturalnych
  • symbowile ? gatunki zwi?zane ze zwierz?tami hodowlanymi
  • gatunki synantropizuj?ce si? ? gatunki le?ne, zasiedlaj?ce ziele? miejsk?.

Przykłady gatunkow synantropijnych [ edytuj | edytuj kod ]

Do zwierz?t synantropijnych zalicza si? wszelkie domowe owady biegaj?ce (np. prusaki ), ektopaso?yty ( pluskwy , pchły ), niektore ptaki i ssaki (myszy, szczury, łasice ).

Pospolitymi przykładami gatunkow synantropijnych s? te gatunki ptakow, ktore cz?sto wykorzystuj? miejskie budynki i drzewa w parkach do gniazdowania (np.: oknowka zwyczajna , kos zwyczajny , goł?b grzywacz ).

W zale?no?ci od strefy klimatycznej skład gatunkowy tej grupy si? zmienia. Niektore zwierz?ta synantropijne przenosz? powa?ne choroby , inne powoduj? du?e straty gospodarcze.

W?rod ro?lin najlepiej znanym gatunkiem synantropijnym s? pokrzywy , porastaj?ce otoczenie domow i rudery.

Wybrane gatunki synantropow:

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b Kompendium wiedzy o ekologii . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN , 2006, s. 293. ISBN  83-01-13589-1 .
  2. a b Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0 . pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN  978-83-61492-24-5 .
  3. Jacek H. Graff. Synantropizacja zwierz?t , Aura, 2012, nr.6