Etnografia ? dyscyplina naukowa zajmuj?ca si? cało?ciowym opisem i analiz? kultur ludowych ro?nych społeczno?ci i grup etnicznych . Jej zakres obejmuje teori? kultury ludowej, jak i badanie poszczegolnych jej dziedzin i wytworow materialnych. W zale?no?ci od tradycji naukowej, pod poj?ciem etnografia rozumie si? wszystkie nauki etnologiczne b?d? te? jedn? z nich ^[1] .

B?d?c jako?ciow? metod? badawcz?, etnografia koncentruje si? na rozumieniu fenomenow kulturowych, ktore odzwierciedlaj? wiedz? na temat systemow rozumienia w ?yciu grup kulturowych. Metoda ta była pionierska dla społecznokulturowej antropologii , ale znalazła te? zastosowanie tak?e na innych polach nauk społecznych, m.in. w socjologii , badaniach nad komunikacj? oraz w historii. Zajmuje si? studiami nad lud?mi, grupami etnicznymi, formacjami etnicznymi, m.in. ich etnogenez?, kompozycj?, zmianami, charakterystyk? dobrobytu społecznego, a tak?e ich materialn? oraz duchow? kultur?. Etnografia znajduje zastosowanie w pozyskiwaniu danych empirycznych na temat ludzkich społeczno?ci oraz kultury. Zbior danych jest przygotowywany w oparciu o obserwacj? uczestnicz?c?, wywiady, kwestionariusze itd. Celem etnografii jest opis przedmiotu studiow, tych ktorzy stanowi? przedmiot bada?. Zamiennie s? wykorzystywane tak?e takie okre?lenia jak ?badania terenowe” ( field study ) czy ?opis przypadku” ( case study ), ktore s? u?ywane jako synonim etnografii.

Metody pozyskiwania danych [ edytuj | edytuj kod ]

Celem etnografii jako metody badawczej jest pozyskanie danych, ktore mowi? o znaczeniu społecznym i potocznym rozumieniu, ludzi ? informatorow, w ich naturalnym ?rodowisku ?ycia, czyli terenie badawczym etnografa (antropologa, etnologa). Pewnym ideałem były badania prowadzone w sposob, ktory ogranicza wpływ badacza na obserwowane ?rodowisko, a tak?e umo?liwiaj?ce stworzenie pogł?bionej charakterystyki, a tak?e bardziej pogł?bionego portretu informatorow oraz ich ?rodowiska kulturowego, ktore stanowi przedmiot zainteresowania etnografow. Metody badawcze, ktore prowadz? do takich wynikow, to m.in. obserwacja uczestnicz?ca, notatki terenowe, wywiad, badania terenowe. Wywiady s? zazwyczaj nagrywane, a nast?pnie spisywane, co pozwala na zachowanie cało?ci wywiadu w formie bez zniekształce?, a tak?e umo?liwia dost?p do danych potrzebnych w dalszej analizie. Powtorne badania oraz analiza zgromadzonej dokumentacji umo?liwia rownie? po?niejszy wgl?d w zagadnienie. W przeszło?ci m.in. w badaniach nad pokrewie?stwami (wykresy pokrewie?stw) była powszechnie u?ywana do odkrywania logicznych wzorcow oraz struktur społecznych w niezachodnich społecze?stwach. Jakkolwiek dzisiejsza antropologia skupia si? cz??ciej na badaniu społeczno?ci miejskich, a do wykresow nad pokrewie?stwami wraca do?? rzadko.

Od badacza, ktorego celem jest pozyskanie neutralnej obserwacji, wymagana jest du?a refleksywno??. Refleksywno?? w etnografii stara si? odpowiedzie? na pytanie w jaki sposob etnograf wpływa na przedmiot swojego badania, a tak?e na jego opis. Mimo podj?tych prob refleksywno?ci tak naprawd? nie jest mo?liwa całkowita bezstronno?? badacza, co czasem stanowiło przedmiot krytyki etnografii.

Tradycyjnie etnografowie poszukiwali wiedzy na temat badanej społeczno?ci przez pozyskiwanie informatorow posiadaj?cych du?? wiedz? na temat danej wspolnoty, a tak?e takich, ktorzy byli w stanie dostarczy? etnografowi kolejnych informatorow, jak rownie? przez długotrwałe pobyty badawcze w miejscu b?d?cym przedmiotem zainteresowania badacza. Jest to nadal stosowane w etnografii technika badawcza. Proces ten pozwala na odkrywanie wspolnych kulturowych podobie?stw zwi?zanych z tematem badania. Etnografia jest bardzo mocno zwi?zana tak?e z osobistym do?wiadczeniem badacza. Kluczem do tego procesu jest raczej partycypacja i uczestnictwo ni? sama obserwacja. Nale?y tak?e stwierdzi?, ?e etnografia jest bardzo skuteczn? metod? bada? społecznych, ktora pozwala oprze? zdobyt? wiedz? na danych jako?ciowych, a nie tylko ilo?ciowych, charakterystycznych bardziej dla socjologii, czy demoskopii, nie trac?c przy tym warto?ci empirycznej pozyskanych danych. Znajduje zastosowanie w badaniach opinii publicznej oraz badaniach marketingowych.

Za Joann? Tokarsk?-Bakir mo?na sprobowa? dokona? rozro?nienia na etnografi? nowoczesn? oraz etnografi? ponowoczesn?. Pewnym hasłem etnografii ponowoczesnej s? słowa Paula Rabinova mowi?ce o nieistnieniu etnografii przezroczystych. Nie istnieje zatem mo?liwo?? osi?gni?cia przez badacza obiektywizmu, ani abstrahowania od jego kontekstu społecznego, kulturowego, a tak?e politycznego. Zdaniem Herzfelda ka?de badanie etnograficzne posiada w sobie polityczn? natur?.

Jednym z prominentnych przedstawicieli wspołczesnej polskiej etnografii był Jacek Ol?dzki , a jego projekt tzw. badacza osobnego mo?na uzna? za ciekawy wkład w namysł nad metodologi? etnograficzn?.

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz w Wiki?rodłach kategori? Etnografia

• ludoznawstwo
• etnologia
• antropologia
• badania terenowe

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Literatura przedmiotu [ edytuj | edytuj kod ]

• Izydor Kopernicki , O etnografii i etnologii , Krakow 1885.
• A. Kutrzebianka, Rozwoj etnografii i etnologii w Polsce , Krakow 1948.
• T. Wroblewski, Wst?p do etnografii , Pozna? 1969.
• J. Tokarska-Bakir, Dalsze losy syna marnotrawnego. Projekt etnografii nieprzezroczystej , Konteksty.
• J. Tokarska-Bakir, Hermeneutyka Gadamerowska w etnograficznym badaniu obco?ci .