Emaki-mono ( jap. ??物 ) lub pro?ciej emaki ( jap. ?? ) ? obraz w postaci zwoju (jedwabnego lub papierowego), przedstawiaj?cy sceny z dzieła literackiego, uzupełnione opisami lub fragmentami tekstu. Ta forma sztuki dotarła do Japonii z Chin wraz z buddyzmem w okresie Nara .

Emaki-mono to zło?enie trzech japo?skich wyrazow: e ? obraz, maki ? zwoj, mono ? rzecz, przedmiot.

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwsze emaki-mono powstawały w XI wieku. Do najsłynniejszych nale?y zaliczy? dwa. Pierwszy z nich, Genji monogatari emaki , stworzony został około 1120 r. i zachowany jest jedynie w niewielkim procencie. Jest ilustracj? scen ze słynnej powie?ci Genji monogatari autorki Murasaki Shikibu . Drugi to Shigisan engi emaki , stworzony w XII wieku i zachowany w du?o lepszym stanie.

Burzliwy rozwoj emaki-mono mo?na jednak odnotowa? dopiero w okresie Kamakura . Nast?piło wtedy dopracowywanie warsztatu i rozpowszechnienie tego rodzaju przekazu na całym terenie Japonii, aczkolwiek w erze Heian powstały te dwa najbardziej cenione emaki.

Wygl?d emaki-mono [ edytuj | edytuj kod ]

Papier, na ktorym znajdowały si? obrazy, nawini?ty był na drewniany wałek z jednej strony i rozwijany z prawej do lewej, gdzie był zwijany z powrotem na wałek. Rozwijany i zwijany musiał by? jednocze?nie tak, ?eby w polu widzenia pozostawał widoczny jedynie aktualny obraz, bez pozostałych fragmentow z wcze?niejszych i kolejnych obrazow.

Jeden obraz miał z reguły wielko??: 22 x 48 cm.

?Rysunek obwiedziony był konturem z tuszu, nast?pnie farbami malowano barwne plamy ubiorow, sprz?tow i fragmentow architektonicznych, a w ko?cu jeszcze raz tuszem uzupełniano szczegoły, na przykład rysy twarzy, fałdy ubiorow, itp.” ^[1]

Detale dotycz?ce architektury i ubioru były dopracowane zawsze na wysokim poziomie. Natomiast rysy twarzy były traktowane schematycznie, w sposob zwany hikime-kagihana (?oczy w kształcie dwu kresek i nos w postaci haczyka”).

Inne znane emaki-mono [ edytuj | edytuj kod ]

Okres Heian

• Kokawadera engi emaki
• Ban dainagon ekotobo - stworzona prawdopodobnie przez Tokiwa Mitsunaga

Okres Kamakura

• Kegon goj? gosho emaki - zwoj z 55 miejsc z sutry Kegon, znajduje si? w T?daiji
• H?nen eden - 48 zwojow z Chion-in
• Shinranden - znajduje si? w Senjuji, namalowany przez J?gi
• Ippen sh?nin emaki
• Ishiyamadera engie
• Ise monogatari emaki - ilustracja do powie?ci Ise monogatari
• Eiga monogatari emaki
• Sumiyoshi monogatari emaki
• Murasaki Shikibu nikki emaki - ilustrowany zwoj do dziennika Murasaki Shikibu
• Makura no s?shi emaki
• Heiji monogatari emaki
• M?ko sh?rai ekotoba - ilustracja do powie?ci o napadzie Mongołow
• Saigy? monogatari emaki - ilustracje do powie?ci o rodzie Saigy?

Okres Ashikaga

W okresie tym powstały wspaniałe dzieła autorstwa Sessh? T?y? . Stworzył on m.in. zwoj przedstawiaj?cy cztery pory roku, na papierze o wymiarach 40 x 1582 cm.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Baza danych o emaki-mono ( jap. )